Transcript Paradigm

ระเบียบวิธีวจิ ัยในงานภาคเกษตรกรรม
ดร.วรรณดี สุ ทธินรากร
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
Metaphysic,
ontology
epistemology
Philosophy
knowledge
ความรู้
Phenomenal/
Reality
ปรากฏการณ์ /
ความจริง
คุณค่ า
start
การวิจัยคือการแสวงหาความรู้ จากความจริงด้ วยวิธีการทีเ่ ป็ นระบบ
ระเบียบและมีเหตุผลเพือ่ ให้ ได้ สิ่งทีม่ คี ุณค่ า/สิ่ งทีด่ กี ว่ า
Value
Axiology
เศรษฐกิจเสรี
เทคโนโลยีสูง
ปรากฏการณ์ /ความจริง
เศรษฐศาสตร์ มหภาค/จุลภาค
การศึกษาแบบแยกส่ วน
แพทย์ สมัยใหม่
เกษตรสมัยใหม่
ยุตธิ รรมภาครัฐ
วัฒนธรรม high
Paradigm shift
art, low art
ดั้งเดิม
ศาสนา
วิทยาศาสตร์
Paradigm shift ?
เกษตรทางเลือก/ทฤษฎีใหม่ /
เกษตรยัง่ ยืน
เทคโนโลยีขนาดกลาง
เศรษฐกิจชุมชน/พอเพียง
กระบวนทัศน์ กระแสหลัก
เงิน
(mainstream paradigm)
กระบวนทัศน์ ทางเลือก
(alternative
paradigm)
เทคโนโลยี
สารสนเทศ
happiness
ความหลากหลาย
ทางวัฒนธรรม
ยุตธิ รรมชุมชน
เศรษฐศาสตร์ เชิงพุทธ/ชุมชน
การศึกษาแบบองค์รวม/ แพทย์ ทางเลือก
บูรณาการ
เศรษฐกิจเสรี
เทคโนโลยีสูง
ความรู้
เศรษฐศาสตร์ มหภาค/จุลภาค
การศึกษาแบบแยกส่ วน
แพทย์ สมัยใหม่
เกษตรสมัยใหม่
ยุตธิ รรมภาครัฐ
วัฒนธรรม high
Paradigm shift
art, low art
ดั้งเดิม
ศาสนา
วิทยาศาสตร์
Paradigm shift ?
เกษตรทางเลือก/ทฤษฎีใหม่ /
เกษตรยัง่ ยืน
เทคโนโลยีขนาดกลาง
เศรษฐกิจชุมชน/พอเพียง
กระบวนทัศน์ กระแสหลัก
เงิน
(mainstream paradigm)
กระบวนทัศน์ ทางเลือก
(alternative
paradigm)
เทคโนโลยี
สารสนเทศ
happiness
ความหลากหลาย
ทางวัฒนธรรม
ยุตธิ รรมชุมชน
เศรษฐศาสตร์ เชิงพุทธ/ชุมชน
การศึกษาแบบองค์รวม/ แพทย์ ทางเลือก
บูรณาการ
ความรู้
การวิจัยเชิงปริมาณ
(quantitative research)
กระบวนทัศน์ กระแสหลัก
(mainstream paradigm)
เทคโนโลยี
สารสนเทศ
กระบวนทัศน์ ทางเลือก
(Alternative paradigm)
วิจัยผสานวิธี
(combined methodology)
วิจัยเชิงคุณภาพ
(qualitative research)
วิจัยเชิงปฏิบัตกิ าร
(Action research)
เปรียบเทียบการวิจัย 3 กระบวนทัศน์
ธรรมชาติของความจริง
การวิจยั ปริมาณ
ความจริงเป็ นสิ่ งที่
สามารถจัดกระทาได้
ควบคุมได้
การวิจยั คุณภาพ
ความจริงมีความ
หลากหลาย สามารถ
นามาจัดความสั มพันธ์
การวิจยั เชิงปฏิบัติการ
- ความจริงมีววิ ฒ
ั นาการทาง
ประวัติศาสตร์
- มนุษย์ เป็ นศูนย์ กลางของการ
เรียนรู้ ท่ามกลางความสั มพันธ์
ของอานาจ
เป้าหมาย
การวิจยั ปริมาณ
การวิจัยคุณภาพ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการ
มุ่งศึกษาพฤติกรรมของคน
(ความรู้ ความคิด การกระทา)
เพือ่ ให้ ได้ ข้อสรุปเชิงนัยทั่วไป
ตีความ
ปรับปรุ ง เปลีย่ นแปลง พัฒนา
(generalization)
พิสูจน์ + อ้ างอิงได้
มุ่งความเป็ นอิสระ
ให้ ความหมายในเชิงลึก คุณค่ าของมนุษย์
มุ่งความยุติธรรม เสรีภาพ
ประชาธิปไตย เสริมพลัง
(ภาษา วิวาทะ สั ญลักษณ์ )
ธรรมชาติของความรู้
การวิจยั ปริมาณ
ได้ จากความจริงทีก่ าหนดใน
วัตถุประสงค์
มีความเป็ นกลาง (value free)
การวิจยั คุณภาพ
ความรู้สะท้ อนถึงโครงสร้ าง
ของสั งคม
ภาษามีความหมายต่ อข้ อมูล
ยากทีจ่ ะเป็ นกลาง
(non-value free)
การวิจยั เชิงปฏิบัติการ
ความรู้อยู่ในระดับสานึก (conscious)
การเปลีย่ นแปลงเกิดขึน้ ได้ จากการ
ตั้งคาถาม (dialogue)
ความรู้มีมิตขิ ององค์รวม (holistic
dimension)
วิธีการ
การวิจยั ปริมาณ
การวิจยั คุณภาพ
สารวจ ทดลอง อธิบาย
ทานายพฤติกรรม
ใช้ ทฤษฎีหลัก
(grand theory)
ตั้งสมมุติฐาน
ใช้ สถิติทงี่ ่ าย - ซับซ้ อน
ให้ ความสาคัญกับคน
พฤติกรรมของคน
ทฤษฎีฐานราก grounded
theory
การวิจยั เชิงปฏิบัติการ
ใช้ กระบวนการ action reflection
(dialectic)
วงจรของการวิจัยเชิงปฏิบัติการ
action
reflection
การวางแผน
การสะท้ อน
การปฏิบัติ (นาแผนไปใช้ )
สั งเกต
Plan
Do
Act
Check
Plan
Action
Observation
Evaluation
Re-Plan
เครื่องมือ
การวิจยั ปริมาณ
การวิจยั คุณภาพ
การวิจยั เชิงปฏิบัติการ
- เครื่องมือ
- เครื่องมือ สั มภาษณ์ สั งเกต
- การตีความ (meaning)
/human as instrument
- จัดความสั มพันธ์
- ใช้ การตั้งคาถาม
แบบสอบถาม
- วิธีการหลากหลาย เช่ น
สั มภาษณ์ / เล่าเรื่อง /
การแสดง / ร้ องเพลง ฯลฯ
เทคนิคและเครื่องมือ
มีการตั้งคาถามกระตุ้นให้ เกิดพลัง
(powerful questions)
แบบสั มภาษณ์ แบบสั งเกต brainstorming,
concept mapping, SWOT, BSC ,RRA,
PRA,AIC, ZOPP, การเล่ านิทาน บทบาทสมมุติ
ประชุมกลุ่ม เวทีชุมชน ฯลฯ
การนาเสนอผลการวิจัย
• การวิจยั เชิงปริมาณ อิงวัตถุประสงค์ อิงสถิติ สมมุติฐาน
• การวิจยั เชิงคุณภาพ อิงวัตถุประสงค์ คาถามข้ อสงสั ยในการ
วิจยั
• การวิจยั เชิงปฏิบัติการ อิงวงจรของการวิจยั
สวัสดี