Transcript Człowiek w społeczeństwie

Człowiek w społeczeństwie
autor: Bartosz Wardęga
Kim jest człowiek?
Człowiek jest istotą biologiczną, którą charakteryzuje:
a) Wyprostowana postawa
b) Chwytliwe ręce
c) Wzrok skierowany naprzód
d) Wielki mózg i złożony system nerwowy
e) Złożony mechanizm głosowy
f) Długa zależność dziecka od rodziców
g) Plastyczność wrodzonych potrzeb
h) Trwałość popędu seksualnego działająca stale
Wyprostowana postawa – pozwala człowiekowi lepiej
ogarnąć wzrokiem otoczenie i uwalnia przednie kończyny,
które są lepiej wykorzystywane niż u czworonogów.
Chwytliwe ręce – wraz z ruchomymi palcami i
przeciwstawnym kciukiem, pozwalające na wykonywanie
delikatnych i skomplikowanych czynności.
Wzrok skierowany naprzód – umożliwiający trójwymiarowe
widzenie przestrzeni i lepiej jej organizowanie.
Wielki mózg i złożony system nerwowy – umożliwia wysoki
rozwój intelektu i życia psychicznego.
Złożony mechanizm głosowy – budowa warg i krtani
umożliwiająca wydawanie zróżnicowanej ilości dźwięków.
Długa zależność dziecka od rodziców – wolne tempo
dojrzewania oraz długi okres opieki dorosłych.
Dziecko jest dłużej nauczane by funkcjonować w
społeczeństwie, poprzez włączanie popędów w ustalone
,,reguły” kultury.
Plastyczność wrodzonych potrzeb – brak stałych
mechanizmów instynktowych, przystosowanie popędów do
warunków ich zaspokajania.
Trwałość popędu seksualnego działająca stale – nie ma
okresowego popędu, człowiek potrafi go kontrolować.
Na życie człowieka w społeczeństwie
wpływają komponenty :
a) biogenny
b) psychiczny
c) socjogenny
d) duchowy
Komponent biogenny – na udział człowieka w
społeczeństwie ma wpływ jego fizjologia, a w szczególności
układ nerwowy ( dzięki sodkom chemicznym można
wywołać u człowieka określone zachowanie). Ważnym
elementem komponentu biogennego człowieka są warunki
geograficzne. Człowiek jest zależny od swojego środowiska
tzn. od układu przedmiotów i innych organizmów żywych,
które go otaczają i wywierają jakiś wpływ na procesy
życiowe organizmu. Takie zjawisko nazywamy
determinizmem geograficznym.
Komponent psychiczny – zaliczamy do niego:
naturę ludzką - zespół stałych dążeń i motywów, celów i
wartości wyznaczających postępowanie człowieka
instynkt – wrodzony i niezmienny mechanizm reagowania
na określone potrzeby zewnętrzne jak wewnętrzne, wspólne
całemu gatunkowi, wywołujące u wszystkich osobników
gatunku te same i niezmienne sposoby zachowania się.
struktury osobowości człowieka – są to impulsy
biopsychiczne np. uczucia i wola człowieka, które są cechą
kulturową, ponieważ zależą od grupy w której się jednostka
wychowała.
Komponent socjogenny – ważny wpływ ma tu
determinizm demograficzny, czyli zmiana składu
jednostek posiadających różne cechy biologiczne i
psychiczne. Stąd więc np. nagromadzenie cech
biologicznych w ludności takich, jak odsetek
osobników różnej płci, wieku, zdrowotności, płodności,
rozrodczości itp. jest bardzo ważne dla charakterystyki
społeczeństwa i zachodzących w nim zjawisk.
Komponent duchowy – zbiór poglądów, wierzeń,
ustalonych sposobów wychowania oraz rodzajów kultury
duchowej jak i materialnej, które mają ma wpływ na
zacieśnienie się więzi pomiędzy poszczególnymi członkami
społeczeństwa.
SOCJALIZACJA
Człowiek zostaje wprowadzony do życia w społeczeństwie
w procesie socjalizacji.
Socjalizacja (proces uspołeczniania) – jest to proces
nabywania przez jednostkę, systemu wartości, norm oraz
wzorców zachowań, obowiązujących w danej zbiorowości.
Socjalizacja trwa przez całe życie jednostki. Proces
socjalizacji dzielimy na: pierwotną oraz wtórną.
Socjalizacja pierwotna – zachodzi w rodzinie w
początkowych fazach rozwoju jednostki.
Charakteryzuje się emocjonalnym oddziaływaniem
innych na jednostkę. Reguły działania są
przyswajane głównie poprzez naśladownictwo ale
także poprzez przekaz werbalny.
Socjalizacja wtórna – następuje po socjalizacji
wtórnej, kiedy jednostka wzrastając do życia
społecznego wchodzi do tzw. ,,wtórnych grup
społecznych” , cechujących się względnie małą
trwałością i wielością członków np. szkoła lub
kościół.
Główne czynniki socjalizacji:
1. Rodzina
2. Szkoła
3. Grupa rówieśnicza
4. Mass media
5. Inne czynniki ( np. kościół)
Resocjalizacja
Resocjalizacja – proces modyfikacji osobowości
jednostki społecznej w celu przystosowania jej do życia
w danej zbiorowości. Polega na kształtowaniu norm
społecznych i wartości, których jednostka nie miała
możliwości przyswoić wcześniej w trakcie socjalizacji.
Proces resocjalizacji powoduje rezygnację jednostki z
przyswojonych do tej pory reguł, które były niezgodne z
regułami akceptowanymi przez daną zbiorowość.
Bibliografia:
- Jan Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii,
Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1970
- Encyklopedia Popularna PWN, Państwowe Wydawnictwo
Naukowe Warszawa, ISBN 83-01-01750-3
DZIĘKUJE