Transcript Dowload

Ngêi d¹y: Ph¹m ThÞ Th¶o
Trêng THCS La Hiªn
NHÂN VẬT
Các phương diện
thể hiện
Ngoại hình
Nội tâm
Hành
động
Ngôn ngữ
Trang phục
Nhân vật
Ngôn ngữ
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?......
a. Đối thoại:
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy !
- Là hình thức đối đáp trò truyện giữa hai hoặc nhiều người.
- Được thể hiện bằng gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp.
- Nội dung nói của mỗi người đều hướng về người tiếp chuyện.
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
- Hà, nắng
gớm, về nào...
Nói với
chính mình
Độc thoại
- Chúng bay ăn
miếng cơm.....nhục
nhã thế này.
Nói với những
kẻ Việt gian
(với người
khác), trong
tưởng tượng
Có gạch đầu dòng
Vậy giữa đối thoại và độc thoại giống và khác nhau như
thế nào ?
•Giống : - Đều có dấu gạch đầu dòng .
•Khác :
-Đối thoại : Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai
hoặc nhiều người .
-Độc thoại : là lời của một người nào đó nói với chính
mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tượng .
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
“Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó
cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy
tuổi đầu....”
Hãy so sánh điểm giống và khác giữa độc thoại và độc thoại
nội tâm ?
•Giống : đều là lời của một người nào đó nói với
chính mình hoặc ai đó trong tưởng tượng .
•Khác :
Độc thoại
Độc thoại nội tâm
- Nói thành lời .
- Không thành lời ( suy nghĩ ).
- Câu nói có gạch
- Không có gạch đầu dòng .
đầu dòng.
? Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng
như thế nào trong việc thể hiện không khí
của câu chuyện
4. Tác dụng : Các hình thức độc thoại tạo cho
câu chuyện có không khí như cuộc sống thật ;
Đi sâu vào nội tâm nhân vật ; bộc lộ được tính
cách và sự chuyển biến tâm lý trong nhân
vật… làm cho câu chuyện thêm sinh động hơn
10
0123456789
Tiết 64:
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Câu 1: Tại sao nhà văn không để ông Hai nghĩ trong
đầu (tức là độc thoại nội tâm) câu:
“ - Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm
mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã
thế này.”
Câu 2: Ngược lại, tại sao không để ông Hai
nói thành lời với mình ( tức là độc thoại) hoặc với ai đó
(đối thoại) những suy nghĩ của ông: “Chúng nó cũng là
trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người
ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn bằng ấy tuổi đầu....”
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Câu 1:
-Nếu không để ông Hai
nói thành lời mà chỉ nghĩ
trong đầu (độc thoại) câu:
“- Chúng bay .......nhục
nhã thế này” sẽ không thể
hiện được sự căm giận
đến phẫn uất của ông với
bọn Việt gian, hơn nữa
như vậy cũng không phù
hợp với tính cách bộc trực
của ông.
Câu 2:
- Nếu để ông nói thành lời những suy
nghĩ: “ Chúng nó cũng là trẻ con.....
bằng ấy tuổi đầu” sẽ không diễn tả
được nỗi đau xót, sự giằng xé, day dứt
âm thầm của ông Hai khi nghe tin làng
theo giặc. Hơn nữa trong tình huống
này, với ông, đó là điều nhục nhã, bẽ
bàng, là đều bản thân ông khó có thể
thừa nhận với chính mình nên không
thể nói thành lời, càng không thể nói
với người khác.
LƯU Ý
- Khi sử dụng yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội
tâm phải phù hợp với tình huống truyện, hoàn cảnh và
tính cách nhân vật.
- Khi cần diễn tả những tâm sự chân thực của nhân vật
có thể dùng ngôn ngữ độc thoại. Song để thể hiện
những trăn trở, day dứt, những trạng thái phức tạp,
tinh tế nhất của đời sống tâm hồn nhân vật thì phải cần
đến hình thức độc thoại nội tâm.
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I/ Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc
thoại và độc thoại nội tâm trong
văn bản tự sự:
1,2,3. Khái niệm (SGK/178)
4. Ý nghĩa, tác dụng: là những
hình thức quan trọng để thể hiện
nhân vật, làm cho câu chuyện và
hình ảnh nhân vật hiện lên chân
thực, sinh động và rõ nét hơn.
* Lưu ý: sử dụng phù hợp
với tình huống truyện, hoàn
cảnh và tính cách nhân vật.
NGÔN NGỮ NHÂN VẬT
ĐỐI THOẠI
ĐỘC THOẠI
ĐỘC
THOẠI
THÀNH
LỜI
ĐỘC
THOẠI
NỘI TÂM
II/ LUYỆN TẬP
BÀI 1:
Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích:
STT
Lời trao
1 - Này thầy nó ạ.
2 - Thầy nó ngủ rồi à ?
3 - Tôi thấy người ta đồn …
Lời đáp
- Gì ?
- Biết rồi
Tâm trạng chán chường, buồn bã, đau khổ và thất vọng của ông Hai
khi nghe tin làng mình theo giặc.
Bài 2/ Cho đoạn trích sau. Hãy thêm yếu tố độc thoại
nội tâm vào đoạn văn cho hợp lí:
… Trong giờ kiểm tra Toán – Hà gọi tôi:
- Mai ơi! Xong bài chưa? Cho mình xem bài với.
Tôi trả lời: “ Cậu tự làm đi”.Nói rồi tôi tập trung
làm bài. Hà gọi tôi vài ba lần nữa nhưng tôi im
lặng.Thực lòng tôi muốn Hà tự vươn lên bằng khả
năng của mình. Tan buổi học. Hà gặp tôi giận dỗi:
“ Bảo đưa bài cho tớ sao cậu không đưa? Đồ ích
kỉ!”. Dứt lời, Hà bỏ đi chỗ khác. Còn tôi …..
( tôi đứng lại một mình với bao cảm xúc khó tả. Tại
sao Hà lại giận mình nhỉ? Mình làm thế là tốt cho
Hà mà. Hà ơi! Rồi cậu sẽ hiểu mình.)
• Bài 3: Viết một đoạn văn kể chuyện theo
đề tài tự chọn, trong đó sử dụng cả hình
thức đối, độc thoại và độc thoại nội tâm.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
• Nắm vững thế nào là yếu tố đối thoại, độc thoại và
độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
• Biết vận dụng các yếu tố này trong quá trình làm bài
văn tự sự.
• Làm bài tập 2 SGK /179.
• Chuẩn bị cho tiết Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị
luận và miêu tả nội tâm.