Transcript bütçe mevzuatı ders notları - İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

BÜTÇE MEVZUATI
DERS NOTLARI
BÜTÇENİN TANIMI:
Anayasa Madde 161: Devletin ve kamu iktisadî
teşebbüsleri dışındaki kamu tüzelkişilerinin harcamaları,
yıllık bütçelerle yapılır..
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
(Tanımlar) Madde 3: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider
tahminleri ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları
gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan
belgeyi,
Bütçe Türleri Ve Kapsamı
5018 sayılı Kanun (Tanımlar) Madde 12: Genel
yönetim kapsamındaki idarelerin bütçeleri; merkezi
yönetim bütçesi, sosyal güvenlik kurumları bütçeleri ve
mahalli idareler bütçeleri olarak hazırlanır ve uygulanır.
Kamu idarelerince bunlar dışında herhangi bir ad altında
bütçe oluşturulamaz.
Merkezi yönetim bütçesi, bu Kanuna ekli (I) Genel
Bütçe , (II) Özel Bütçe ve (III) Düzenleyici ve
Denetleyici Kurumlar sayılı cetvellerde yer alan kamu
idarelerinin bütçelerinden oluşur.
Genel bütçe, Devlet tüzel kişiliğine dahil olan ve bu
Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kamu idarelerinin
bütçesidir.(TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık,
Yüksek Yargı Organları, Bakanlıklar vb.)
Özel bütçe, bir bakanlığa bağlı veya ilgili olarak belirli bir
kamu hizmetini yürütmek üzere kurulan, gelir tahsis
edilen, bu gelirlerden harcama yapma yetkisi verilen,
kuruluş ve çalışma esasları özel kanunla düzenlenen ve
bu Kanuna ekli (II) sayılı cetvelde yer alan her bir kamu
idaresinin bütçesidir.(YÖK, Üniversiteler,TÜBİTAK vb.)
Düzenleyici ve denetleyici kurum bütçesi, özel
kanunlarla kurul, kurum veya üst kurul şeklinde
teşkilatlanan ve bu Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer
alan her bir düzenleyici ve denetleyici kurumun
bütçesidir.(Sermaye Piyasası Kurulu, KİK, BDDK vb.)
Sosyal güvenlik kurumu bütçesi, sosyal güvenlik
hizmeti sunmak üzere, kanunla kurulan ve bu Kanuna
ekli (IV) sayılı cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin
bütçesidir.
Mahalli idare bütçesi, mahalli idare kapsamındaki kamu
idarelerinin bütçesidir.
Bütçe İlkeleri
5018 sayılı Kanun MADDE 13.- Bütçelerin
hazırlanması, uygulanması ve kontrolünde aşağıdaki
ilkelere uyulur:
a) Bütçelerin hazırlanması ve uygulanmasında,
makroekonomik istikrarla birlikte sürdürülebilir
kalkınmayı sağlamak esastır.
b) Kamu idarelerine bütçeyle verilen harcama yetkisi,
kanunlarla düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine
getirilmesi amacıyla kullanılır.
c) Bütçeler kalkınma planı ve programlarda yer alan
politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde, idarelerin
stratejik planları ile performans ölçütlerine ve faydamaliyet analizine göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol
edilir.
d) Bütçeler, stratejik planlar dikkate alınarak izleyen iki yılın
bütçe tahminleriyle birlikte görüşülür ve değerlendirilir.
e) Bütçe, hükümetin mali işlemlerinin kapsamlı ve saydam
bir şekilde görünmesini sağlar.
f) Tüm gelir ve giderler gayri safi olarak bütçelerde
gösterilir.
g) Belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis edilmemesi esastır.
h) Bütçelerde gelir ve gider denkliğinin sağlanması esastır.
i) Bütçeler, ait olduğu yıl başlamadan önce Türkiye Büyük
Millet Meclisi veya yetkili organlarca kabul edilmedikçe
veya onaylanmadıkça uygulanamaz.
j) Bütçelerde, bütçeyi ilgilendirmeyen hususlara yer
verilmez.
k) Bütçeler kurumsal, işlevsel ve ekonomik sonuçların
görülmesini sağlayacak şekilde Maliye Bakanlığınca
uluslararası standartlara uygun olarak belirlenen bir
sınıflandırmaya tabi tutularak hazırlanır ve uygulanır.
l) Bütçe gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının
raporlanmasında açıklık, doğruluk ve mali saydamlık
esas alınır.
m) Kamu idarelerinin tüm gelir ve giderleri bütçelerinde
gösterilir.
n) Kamu hizmetleri, bütçelere konulacak ödeneklerle,
mevzuatla belirlenmiş yöntem, ilke ve amaçlara uygun
olarak gerçekleştirilir.
o) Bütçelerde, ödenekler belirli amaçları gerçekleştirmek
üzere tahsis edilir.
Gelir Ve Giderleri Etkileyecek
Kanun Tasarıları
5018 sayılı Kanun MADDE 14.- Merkezi yönetim
kapsamındaki kamu idareleri; kamu gelirlerinin
azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına neden
olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına
sokacak kanun tasarılarının getireceği mali yükü,
ödenek türleri itibarıyla orta vadeli program ve mali
plan çerçevesinde, en az üç yıllık dönem için
hesaplar ve tasarılara eklerler. Sosyal güvenliğe
yönelik kanun tasarılarında ise en az yirmi yıllık
aktüeryal hesaplara yer verilir. Ayrıca, bu kanun
tasarılarına Maliye Bakanlığı ile ilgisine göre Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı veya Hazine
Müsteşarlığının görüşleri eklenir.
Merkezi Yönetim Bütçe
Kanununun Kapsamı
5018 sayılı Kanun MADDE 15.- Merkezi yönetim bütçe
kanunu, merkezi yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinin gelir ve gider tahminlerini gösteren, bunların
uygulanmasına ve yürütülmesine yetki ve izin veren
kanundur.
Merkezi yönetim bütçe kanununda; yılı ve izleyen iki yılın
gelir ve gider tahminleri, varsa bütçe açığının veya
fazlasının tutarı, açığın nasıl kapatılacağı veya fazlanın
nasıl kullanılacağı, vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri
ile benzeri uygulamalar nedeniyle vazgeçilen vergi
gelirleri, borçlanma ve garanti sınırları, bütçelerin
uygulanmasında tanınacak yetkiler, bağlı cetveller, mali
yıl içinde gelir ve giderlere yönelik olarak uygulanacak ve
kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler yer
alır. Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin her
birinin gelir-gider tahminleri, merkezi yönetim bütçe
kanununda ayrı bölüm veya cetvellerde gösterilebilir.
Orta Vadeli Program, Mali Plan
Ve Bütçe Hazırlama Rehberi
5018 sayılı Kanun MADDE 16.- Maliye Bakanlığı,
merkezi yönetim bütçe kanunu tasarısının
hazırlanmasından ve bu amaçla ilgili kamu idareleri
arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumludur.
Merkezi yönetim bütçesinin hazırlanma süreci, Bakanlar
Kurulunun Mayıs ayının sonuna kadar toplanarak
kalkınma planları, stratejik planlar ve genel ekonomik
koşulların gerekleri doğrultusunda makro politikaları,
ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik
büyüklükleri de kapsayacak şekilde Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığınca hazırlanan orta vadeli programı
kabul etmesiyle başlar. Orta vadeli program, aynı süre
içinde Resmi Gazetede yayımlanır.
Orta vadeli program ile uyumlu olmak üzere,
gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider
tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma
durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif
tavanlarını içeren ve Maliye Bakanlığı tarafından
hazırlanan orta vadeli mali plan, Haziran ayının
onbeşine kadar Yüksek Planlama Kurulu
tarafından karara bağlanır ve Resmi Gazetede
yayımlanır.
Bu doğrultuda, kamu idarelerinin bütçe tekliflerini
ve yatırım programını hazırlama sürecini
yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe
Hazırlama Rehberi Maliye Bakanlığınca, Yatırım
Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama
Rehberi ise Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığınca hazırlanarak Haziran ayının
sonuna kadar Resmi Gazetede yayımlanır.
Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı
Hazırlama Rehberi, bütçe tekliflerinin hazırlanmasına
esas olmak üzere, kamu idarelerince uyulması
gereken genel ilkeleri, nesnel ve ölçülebilir
standartları, hesaplama yöntemlerini, bunlara ilişkin
olarak kullanılacak cetvel ve tablo örneklerini ve
diğer bilgileri içerir.
Bütçenin Hazırlanması Ve
Uygulanması

Anayasa Madde 161: (Değişik: 29.10.20055428/3 md.) Mali yıl başlangıcı ile merkezi
yönetim bütçesinin hazırlanması,
uygulanması ve kontrolü kanunla düzenlenir.
Kanun, kalkınma planları ile ilgili yatırımlar
veya bir yıldan fazla sürecek iş ve hizmetler
için özel süre ve usuller koyabilir.
Bütçe kanununa, bütçe ile ilgili hükümler
dışında hiçbir hüküm konulamaz.
Merkezi Yönetim Bütçesinin
Hazırlanması
5018 sayılı Kanun MADDE 17.- Gelir ve gider
tekliflerinin hazırlanmasında;
a) Orta vadeli program ve mali planda belirlenen temel
büyüklükler ile ilke ve esaslar,
b) Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile kurumun
stratejik planları çerçevesinde belirlenmiş ödenek
tavanları,
c) Kamu idarelerinin stratejik planları ile uyumlu çok yıllı
bütçeleme anlayışı,
d) İdarenin performans hedefleri,
Dikkate alınır.

Kamu idareleri, merkez ve merkez dışı birimlerinin
ödenek taleplerini dikkate alarak gider tekliflerini
hazırlar. Genel bütçe gelir teklifi Maliye
Bakanlığınca, diğer bütçelerin gelir teklifleri ilgili
idarelerce hazırlanır.
Gider teklifleri, ekonomik ve mali analiz
yapılmasına imkan verecek, hesap verilebilirliği ve
saydamlığı sağlayacak şekilde Maliye
Bakanlığınca belirlenmiş kurumsal, işlevsel ve
ekonomik sınıflandırma sistemine; gelir teklifleri
ise ekonomik sınıflandırma sistemine uygun
olarak hazırlanır.
Kamu idareleri, stratejik planları ile Bütçe
Hazırlama Rehberinde yer alan esaslar
çerçevesinde, bütçe gelir ve gider tekliflerini
gerekçeli olarak hazırlar ve yetkilileri tarafından
imzalanmış olarak Temmuz ayı sonuna kadar
Maliye Bakanlığına gönderir. Kamu idarelerinin
yatırım teklifleri, değerlendirilmek üzere aynı
süre içinde Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığına verilir.
Bütçe teklifleri Maliye Bakanlığına verildikten
sonra, kamu idarelerinin yetkilileriyle gider ve
gelir teklifleri hakkında görüşmeler yapılabilir.
Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bütçelerini
üç yıllık bütçeleme anlayışı, stratejik planları ve
performans hedefleri ile kurumsal, işlevsel ve
ekonomik sınıflandırma sistemine göre
hazırlarlar.
B. BÜTÇENİN GÖRÜŞÜLMESİ
ANAYASA MADDE 162. – (Değişik: 29.10.20055428/4 md.) Bakanlar Kurulu, merkezi yönetim bütçe
tasarısı ile millî bütçe tahminlerini gösteren raporu, malî
yıl başından en az yetmişbeş gün önce, Türkiye Büyük
Millet Meclisine sunar.
Bütçe tasarıları ve rapor, kırk üyeden kurulu Bütçe
Komisyonunda incelenir. Bu komisyonun kuruluşunda,
iktidar grubuna veya gruplarına en az yirmibeş üye
verilmek şartı ile, siyasî parti gruplarının ve
bağımsızların oranlarına göre temsili göz önünde
tutulur.
Bütçe Komisyonunun ellibeş gün içinde kabul edeceği
metin, Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülür ve
malî yıl başına kadar karara bağlanır.
(Değişik: 29.10.2005-5428/4 md.) Türkiye Büyük
Millet Meclisi üyeleri, Genel Kurulda, kamu idare
bütçeleri hakkında düşüncelerini, her bütçenin tümü
üzerindeki görüşmeler sırasında açıklarlar;
bölümler ve değişiklik önergeleri, üzerinde ayrıca
görüşme yapılmaksızın okunur ve oylanır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, bütçe kanunu
tasarılarının Genel Kurulda görüşülmesi sırasında,
gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde
bulunamazlar.
Merkezi Yönetim Bütçe Kanun
Tasarısının Sunulması
5018 sayılı Kanun MADDE 18.- Makroekonomik
göstergeler ve bütçe büyüklüklerinin en geç Ekim
ayının ilk haftası içinde Yüksek Planlama Kurulunda
görüşülmesinden sonra, Maliye Bakanlığınca
hazırlanan merkezi yönetim bütçe kanun tasarısı ile
milli bütçe tahmin raporu, mali yıl başından en az
yetmiş beş gün önce Bakanlar Kurulu tarafından
Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. Merkezi
yönetim bütçe kanun tasarısına, Türkiye Büyük
Millet Meclisinde görüşülmesi sırasında dikkate
alınmak üzere;
a) Orta vadeli mali planı da içeren bütçe gerekçesi,
b) Yıllık ekonomik rapor,
c) Vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri
uygulamalar nedeniyle vazgeçilen kamu gelirleri
cetveli,
d) Kamu borç yönetimi raporu,
e) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin
son iki yıla ait bütçe gerçekleşmeleri ile izleyen
iki yıla ait gelir ve gider tahminleri,
f) Mahalli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının
bütçe tahminleri,
g) Kamu iktisadi teşebbüsleri ile kamu şirketi
niteliğindeki kuruluşlar hariç olmak üzere, merkezi
yönetim kapsamındaki idarelerin, hizmet amaçlarıyla
ilgili olan diğer kurum ve kuruluşlarından Maliye
Bakanlığınca belirlenecek olanların bütçe tahminleri,
h) Merkezi yönetim kapsamında olmayıp, merkezi
yönetim bütçesinden yardım alan kamu idareleri ile
diğer kurum ve kuruluşların listesi,
Eklenir.
Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bütçelerini Eylül ayı
sonuna kadar doğrudan Türkiye Büyük Millet
Meclisine, bir örneğini de Maliye Bakanlığına
gönderirler.
C. BÜTÇELERDE DEĞİŞİKLİK
YAPILABİLME ESASLARI
Anayasa MADDE 163. – (Değişik: 29.10.2005-5428/5
md.) Merkezi yönetim bütçesiyle verilen ödenek,
harcanabilecek miktarın sınırını gösterir. Harcanabilecek
miktar sınırının Bakanlar Kurulu kararıyla aşılabileceğine
dair bütçelere hüküm konulamaz. Bakanlar Kuruluna
kanun hükmünde kararname ile bütçede değişiklik
yapmak yetkisi verilemez. Carî yıl bütçesindeki ödenek
artışını öngören değişiklik tasarılarında ve carî ve ileriki
yıl bütçelerine malî yük getirecek nitelikteki kanun tasarı
ve tekliflerinde, belirtilen giderleri karşılayabilecek malî
kaynak gösterilmesi zorunludur.
Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısının
Görüşülmesi
5018 sayılı Kanun MADDE 19.- Türkiye Büyük Millet
Meclisi, merkezi yönetim bütçe kanun tasarısının
metnini maddeler, gider ve gelir cetvellerini kamu
idareleri itibarıyla görüşür ve bölümler halinde oylar.
Merkezi yönetim bütçe kanunu mali yıl başından önce
Resmi Gazetede yayımlanır.
Kamu yatırım programı, merkezi yönetim bütçe
kanununa uygun olarak Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı tarafından hazırlanır ve anılan Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on beş gün içinde
Bakanlar Kurulu kararıyla Resmi Gazetede yayımlanır.
Zorunlu nedenlerle merkezi yönetim bütçe kanununun
süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici
bütçe kanunu çıkarılır. Geçici bütçe ödenekleri, bir
önceki yıl bütçe başlangıç ödeneklerinin belirli bir oranı
esas alınarak belirlenir. Geçici bütçe uygulaması altı
ayı geçemez. Cari yıl bütçesinin yürürlüğe girmesiyle
geçici bütçe uygulaması sona erer ve o tarihe kadar
yapılan harcamalar ve girişilen yüklenmeler ile tahsil
olunan gelirler cari yıl bütçesine dahil edilir.
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin
bütçelerindeki ödeneklerin yetersiz kalması halinde
veya öngörülmeyen hizmetlerin yerine getirilmesi
amacıyla, karşılığı gelir gösterilmek kaydıyla, kanunla
ek bütçe yapılabilir.
D. KESİNHESAP
Anayasa MADDE 164. – Kesinhesap kanunu tasarıları,
kanunda daha kısa bir süre kabul edilmemiş ise, ilgili
oldukları malî yılın sonundan başlayarak, en geç yedi ay
sonra, Bakanlar Kurulunca Türkiye Büyük Millet
Meclisine sunulur. Sayıştay, genel uygunluk bildirimini,
ilişkin olduğu kesinhesap kanunu tasarısının
verilmesinden başlayarak en geç yetmişbeş gün içinde
Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.
Kesinhesap kanunu tasarısı, yeni yıl bütçe kanunu
tasarısıyla birlikte Bütçe Komisyonu gündemine
alınır. Bütçe Komisyonu, bütçe kanunu tasarısıyla
kesinhesap kanunu tasarısını Genel Kurula birlikte
sunar, Genel Kurul, kesinhesap kanunu tasarısını,
yeni yıl bütçe kanunu tasarısıyla beraber görüşerek
karara bağlar.
Kesinhesap kanunu tasarısı ve genel uygunluk
bildiriminin Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiş
olması, ilgili yıla ait Sayıştayca
sonuçlandırılamamış denetim ve hesap
yargılamasını önlemez ve bunların karara
bağlandığı anlamına gelmez.
Kamu Yatırım Projeleri
5018 sayılı Kanun MADDE 25.- Kamu yatırım
projeleri 19.6.1994 tarihli ve 540 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname, Yatırım Programı Hazırlama
Rehberi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde
hazırlanır, uygulanır ve izlenir.
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin yatırım
programında yer alan proje ödeneklerinin belirlenmesi
sürecinde, bütçe bütünlüğünün sağlanması açısından
Maliye Bakanlığı ile işbirliği yapar.
Bu Kanuna ekli (III)(Düz.ve Den.Kur.) sayılı cetvelde
yer alan idarelerin yatırım nitelikli projelerine, bilgi için
yılı yatırım programında yer verilir. Ayrıca, sosyal
güvenlik kurumları ve mahalli idarelerin yatırımlarının
uygulanması ve izlenmesine ilişkin usul ve esaslar
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca belirlenir.
Kamu yatırım projelerinin gerçekleşme ve
uygulama sonuçları, ilgili kamu idaresi tarafından
izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar bir rapor
halinde Sayıştay Başkanlığına, Maliye Bakanlığına
ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına
gönderilir.
Proje maliyeti, Yılı Programının Uygulanması,
Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu
Kararında belirlenecek sınırın üzerinde bulunan
afetlerle ilgili olanlar hariç yeni kamu yatırım projesi
tekliflerinden; fayda-maliyet veya maliyet-etkinlik
analizleri ile çevresel analizleri içerecek şekilde
yapılabilirlik etüdü bulunmayan ve Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından incelenerek
yapılabilirliği onaylanmamış projeler yatırım
programına alınamaz.
ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI



Bütçeler; ekonomide fiyat istikrarının sağlanması,
gelir dağılımının düzeltilmesi, yatırımların teşvik
edilmesi gibi hedeflerin gerçekleştirilmesinde
kullanılan en önemli mali araçlardan biridir. Bütçe
harcamalarının nitelikleri ve etkileri farklı olduğundan
bütçenin etkin bir mali araç olarak kullanılabilmesi
için harcamaların temel kriterlere göre
sınıflandırılması gerekmektedir.
Bütçe sınıflandırması; ekonomik ve mali politikaların
planlanması, uygulanması ve sonuçlarının analiz
edilebilmesi için Devlet faaliyetlerinin kurumsal,
fonksiyonel ve ekonomik kriterlere göre tasnif
edilmesidir.
Analitik Bütçe Sınıflandırması; kurumsal, fonksiyonel,
finansman tipi ve ekonomik sınıflandırma olmak
üzere dört bölümden oluşmaktadır.
KURUMSAL SINIFLANDIRMA
Analitik Bütçe Sınıflandırmasının ilk bölümünü oluşturan
kurumsal sınıflandırmada, siyasi ya da bürokratik olarak
yönetim yetkisi temel kriter kabul edilmiştir. Kurumsal
sınıflandırmayla siyasi ve idari sorumluluğun bütçede
gösterilmesi hedeflenmektedir. Böyle bir sorumluluk
tespiti, beraberinde performans esaslı bütçeleme
anlayışında hedeflenen performanstan kimin sorumlu
olacağının ortaya konulmasını da mümkün kılacaktır.
Öte yandan, 5018 Sayılı Kanunun 31 inci maddesinde
yer alan “bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama
biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir.” hükmü
uyarınca kurumsal sınıflandırma yapısı, harcama
yetkilisinin tespitinde belirleyici olmaktadır.
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI KURUMSAL SINIFLANDIRMASI
I.DÜZEY
II.DÜZEY
III.DÜZEY
IV.DÜZEY
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI
38
İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
REKTÖRLÜĞÜ
30
GENEL SEKRETERLİK
02
02
Özel Kalem
03
Savunma Uzmanlığı
04
İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı
05
Personel Daire Başkanlığı
07
Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı
09
Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı
10
Bilgi İşlem Daire Başkanlığı
11
Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı
12
(İnşaat Bakım Onarım Daire Başkanlığı)
13
Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı
23
Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
24
Hukuk Müşavirliği
FONKSİYONEL SINIFLANDIRMA
Fonksiyonel sınıflandırma, devlet faaliyetlerinin
türünü göstermektedir. Devlet faaliyetlerinin ve bu
faaliyetlere yönelik harcamaların zaman serileri
boyunca izlenmesi ve uluslararası karşılaştırma
imkanı elde edilmesi, fonksiyonel sınıflandırma ile
mümkün olabilmektedir. Ayrıca, bütçe politikalarının
oluşturulmasında sektörel ayrımların yapılabilmesi
de bu sınıflandırmanın hedefleri arasındadır.
DİNLENME, KÜLTÜR VE DİN HİZMETLERİ
08
1
Dinlenme ve Spor Hizmetleri
0
2
Dinlenme ve spor hizmetleri
Kültür Hizmetleri
0
Kültür hizmetleri
Yayın ve Yayım Hizmetleri
3
0
4
Yayın ve yayım hizmetleri
Din Hizmetleri
0
Din hizmetleri
Dinlenme Kültür ve Din Hizmetlerine İlişkin Araştırma ve Geliştirme Hizmetleri
8
8
Dinlenme kültür ve din hizmetlerine ilişkin araştırma ve geliştirme hizmetleri
Sınıflandırmaya Girmeyen Dinlenme, Kültür ve Din Hizmetleri
9
9
Sınıflandırmaya girmeyen dinlenme, kültür ve din hizmetleri
FİNANSMAN TİPİ SINIFLANDIRMA
Analitik Bütçe Sınıflandırması, genel yönetim
kapsamındaki kamu idareleri tarafından kullanılan bir
kod yapısıdır.
Finansman tipi sınıflandırma, yapılan harcamaların
hangi kaynaktan finanse edildiğini göstermektedir.
Finansman tipinin belirlenmesinde ödemenin nereye
yapıldığı hususu önem taşımamaktadır.
Finansman tipi sınıflandırma aynı zamanda dış proje
kredileri, özel ödenekler ile bağış ve yardımların da
takibine imkan vermekte olup, özellikle mali
mevzuatımız gereği ayrı tertiplerde izlenmesi gereken
ödeneklerin takibine de olanak sağlamaktadır.
EKONOMİK SINIFLANDIRMA
Ekonomik sınıflandırmayla, Devletin görev ve
fonksiyonlarını yerine getirirken yürüttüğü faaliyetlerin,
milli ekonomiye, piyasalara ve gelir dağılımına etkilerinin
planlanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi
hedeflenmektedir. Ekonomik sınıflandırma; gelirlerin,
harcama ve borç vermenin, finansmanın (gelir-gider
farkı) sınıflandırması şeklinde üç bölümden oluşmaktadır.
Gelir ile harcama ve borç vermenin sınıflandırılmasında,
karşılıklı veya karşılıksız, cari veya sermaye ayırımı
öncelik taşımaktadır. Karşılıksız işlemler, kanunun
emrettiği hususlarda bir mal veya hizmet karşılığı olmadan
yapılan, burs ödemeleri veya vergi gelirleri gibi tahsilat ve
ödemeleri kapsar. Sermaye ve cari ayırımında ise, bütçe
hazırlama rehberi ile bütçe kanununda belirlenmiş asgari
değer ile kullanım ömrü dikkate alınmaktadır.
I
II
II
I
GİDERİN EKONOMİK SINIFLANDIRMASI
IV
PERSONEL GİDERLERİ
01
01
1
MEMURLAR
01
1
1
01
1
1
01
1
2
01
1
2
01
1
3
01
1
3
01
1
4
10
1
4
01
1
5
01
1
5
01
1
6
01
1
6
01
1
9
01
1
9
Temel Maaşlar
01
Temel Maaşlar
Zamlar ve Tazminatlar
01
Zamlar ve Tazminatlar
Ödenekler
01
Ödenekler
Sosyal Haklar
01
Sosyal Haklar
Ek Çalışma Karşılıkları
01
Ek Çalışma Karşılıkları
Ödül ve İkramiyeler
01
Ödül ve İkramiyeler
Diğer Giderler
01
Diğer Giderler
Harcama Sınıflandırması

Cari Giderler
Bu gider grubu, cari giderler ile cari transferlerden
oluşmaktadır.
Personel giderleri, sosyal güvenlik kurumlarına devlet
primi giderleri, bütçe kanunları ile belirlenmiş asgari
değeri aşmayan ve normal ömrü bir yıl ya da bir yıldan
az olan mal ve hizmet alım giderleri ile faiz giderleri cari
giderlerdir. Askeri lojman alımı, yapımı ve büyük onarımı
için yapılan harcamalar hariç, savunmaya yönelik
harcamalar cari nitelikli harcamalardır.
İlgili idare bütçesinden, kişi veya kurumların cari nitelikli
ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, karşılıksız olarak
yapılan kaynak aktarımları cari transferleri
oluşturmaktadır.

Sermaye Harcamaları
Bu gider grubu, sermaye giderleri ve sermaye
transferlerinden oluşmaktadır.
Sermaye giderleri, normal ömrü bir yıldan fazla olan mal
ve hizmet alımları ile sabit sermaye edinimleri ve gayri
maddi aktiflerin edinimi için yapılan ve bütçe kanunları ile
belirlenmiş asgari değeri aşan ödemelerdir.
İlgili idare bütçesinden, kişi veya kurumların sermaye
nitelikli ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, karşılıksız
olarak yapılan kaynak aktarımları sermaye transferlerini
oluşturmaktadır.
GELİR:
Gelirler, karşılıklı veya karşılıksız olarak ve herhangi bir
mali hakka dayanmaksızın yapılan ve geri ödenemez
nitelikte olan tahsilatlardır. Gelirler de harcamalarda
olduğu gibi cari ve sermaye olarak ikiye ayrılırlar. Cari
gelirler vergi gelirleri ile vergi dışı gelirleri kapsar. Vergi
dışı gelirlere karşılıklı tahsilâtlar (mülkiyet gelirleri,
harçlar ve ücretler, sınai nitelikte olmayan arızi satışlar)
ile cezalar gibi karşılıksız tahsilatlar dâhil edilmelidir.
Sermaye gelirleri ise, sermaye aktifleri satışları ile Devlet
dışı kaynaklardan yapılan sermaye transferlerini kapsar.
Gelirler, düzeltici işlemler dışında brüt olarak
gösterilmelidir.
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU



Gider
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerine
verilen ödenek toplamlarını belirtir.
Gelir ve Finansman
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin
toplam gelir ve finansman tahminlerini belirtir.
Denge
Bu Kanunun 1 inci maddesinin (a) bendinde
belirtilen ödenekler toplamı ile 2 nci maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan tahmini
gelirler toplamı arasındaki fark, net borçlanma ile
karşılanır.

Bağlı cetveller
(1) Bu Kanunun 1 inci maddesi ile verilen ödeneklerin
dağılımı (A),
(2) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri
tarafından ilgili mevzuata göre tahsiline devam
olunacak gelirler (B),
(3) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin
gelirlerine dayanak teşkil eden temel hükümler
(C),
4) Bazı ödeneklerin kullanımına ve harcamalara
ilişkin esaslar (E),
(5) 5018 sayılı Kanuna ekli (II) ve (III) sayılı
cetvellerde yer alan idare ve kurumların nakit i
mkanları ile bu imkanlardan harcanması
öngörülen tutarlar (F),
(6) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu
hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat
tutarları (H),
7) Çeşitli kanunlara göre bütçe kanununda
gösterilmesi gereken parasal sınırlar (İ),
8) Ek ders, konferans ve fazla çalışma ücretleri ile
diğer ücret ödemelerinin tutarları (K),
9) 11/8/1982 tarihli ve 2698 sayılı Milli Eğitim
Bakanlığı Okul Pansiyonları Kanununun 3 üncü
maddesi gereğince Milli Eğitim Bakanlığı
tarafından yönetilen okul pansiyonları
öğrencilerinden alınacak pansiyon ücretleri (M),
10) 7/6/1939 tarihli ve 3634 sayılı Milli Müdafaa
Mükellefiyeti Kanunu uyarınca milli müdafaa
mükellefiyeti yoluyla alınacak;
a) Hayvanların alım değerleri (O),
b) Motorlu taşıtların ortalama alım değerleri ile
günlük kira bedelleri (P),
11) 5018 sayılı Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde
yer alan kamu idarelerinin yıl içinde edinebilecekleri
taşıtların cinsi, adedi, hangi hizmetlerde
kullanılacağı ile 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt
Kanununa tabi kurumların yıl içinde satın alacakları
taşıtların azami satın alma bedelleri (T),
12) Kanunlar ve kararnamelerle bağlanmış vatani hizmet
aylıkları (V),
işaretli cetvellerde gösterilmiştir.
Yeni Tertip, Gider Ve Gelir Kalemleri
Açılması
İlgili mevzuatına göre, yılı içinde hizmetin gerektirdiği
hallerde Maliye Bakanlığınca belirlenecek esas ve
usuller çerçevesinde merkezi yönetim kapsamındaki
kamu idarelerinin bağlı (A)(Gider) işaretli cetvellerinde
yeni tertipler, (B)(Gelir) işaretli cetvellerinde yeni gelir
kodları ve (F)(Finans) işaretli cetvellerinde yeni
finansman kodları açılabilir.
Gerektiğinde Kullanılabilecek Ödenekler
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun
23 maddesi gereğince Merkezi Yönetim Bütçe
Kanununda belirtilen hizmet ve amaçları
gerçekleştirmek, ödenek yetersizliğini gidermek veya
bütçelerde öngörülmeyen hizmetler için Maliye Bakanlığı
bütçesinin de yer alan ödeneklerden aktarma yapmaya
ve kullanmaya Maliye Bakanı yetkilidir.
(1) Personel Giderlerini Karşılama Ödeneği
(2) Yedek Ödenek
(3) Yatırımları Hızlandırma Ödeneği
(4) Doğal Afet Giderlerini Karşılama Ödeneği
(5) Belediyelere Yardım Ödeneği
Yatırım Harcamaları
2008 Yılı Yatırım Programına ek yatırım cetvellerinde yer
alan projeler dışında herhangi bir projeye harcama
yapılamaz.
2008 Yılı Yatırım Programına ek yatırım cetvellerinde yıl
içinde yapılması zorunlu değişiklikler için 2008 Yılı
Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve
İzlenmesine Dair Kararda yer alan usullere uyulur.
Resmi Taşıtlara İlişkin Hususlar
Bu Kanuna ekli (T) işaretli cetvelde yer alan taşıtlar,
ancak çok acil ve zorunlu hallere münhasır olmak
kaydıyla ilgili bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu
kararı ile edinilebilir.
Vakıf, dernek, sandık, banka, birlik, firma, şahıs ve
benzeri kuruluş veya kişilere ait olup 237 sayılı Kanun
kapsamında bulunan kurumlar ile özel kanunla kurulmuş
diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşlarınca
kullanılan taşıtların giderleri için kurum bütçelerinden
hiçbir şekilde ödeme yapılamaz.
Aktarma Ve Ekleme İşlemleri
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel
bütçeli idarelerin bütçelerinin "Personel Giderleri" ile
"Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri"
tertiplerinde yer alan ödenekleri, Maliye Bakanlığı
bütçesinin "Personel Giderlerini Karşılama Ödeneği"
ile gerektiğinde "Yedek Ödenek" tertibine; diğer
ekonomik kodlara ilişkin tertiplerde yer alan ödenekleri
ise 5018 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin üçüncü
fıkrasında yer alan sınırlamalara tabi olmaksızın
Maliye Bakanlığı bütçesinin "Yedek Ödenek" tertibine
aktarmaya,
Kamu idarelerinin yeniden teşkilatlanması sonucu,
bütçe kanunlarının uygulanması ve kesin hesapların
hazırlanması ile ilgili olarak gerekli görülen her türlü
bütçe ve muhasebe işlemleri için gerekli düzenlemeleri
yapmaya,
Maliye Bakanı yetkilidir.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile
özel bütçeli idareler, aktarma yapılacak tertipteki
ödeneğin yüzde yirmisine kadar kendi bütçeleri
içinde ödenek aktarması yapabilirler. Bu
idarelerin yüzde yirmiyi geçen diğer her türlü
kurum içi aktarmalarını yapmaya Maliye Bakanı
yetkilidir.
Geçici Hizmet Karşılığı Yapılacak Ödemeler
5018 sayılı Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde
yer alan kamu idareleri;
a) Arızi nitelikteki işleriyle sınırlı kalmak koşuluyla yıl
içinde bir ayı aşmayan sürelerle hizmet satın
alınacak veya çalıştırılacak kişilere yapılacak
ödemeleri,
b) İlgili mevzuatı uyarınca kısmi zamanlı hizmet satın
alınan kişilere yapılacak ödemeleri,
c) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim
Kanununun 25 inci maddesi gereğince aday, çırak
ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere
yapılacak ödemeleri,
ç) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası gereğince
çalıştırılan geçici personele yapılacak ödemeleri,
bütçelerinin (01.4) ekonomik sınıflandırma kodunda
yer alan ödenekleri aşmayacak şekilde yaparlar. Söz
konusu ekonomik koda, bütçelerin başka
tertiplerinden (bu ekonomik koda ilişkin tertiplerin
kendi arasındaki aktarmalar hariç) ödenek
aktarılamaz ve ödenek üstü harcama yapılamaz.
Ancak, özelleştirme uygulamaları nedeniyle iş akitleri
feshedilenlerden 657 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin (C) fıkrası hükmü çerçevesinde 5018
sayılı Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan
kamu idarelerinde istihdam edilecek personel için
gerekli olan tutarları ilgili tertiplere aktarmaya Maliye
Bakanı yetkilidir
Kamu personeline ilişkin hükümlerde; katsayılar,
yurt dışı aylıkları, ücret ve sözleşme ücreti, kadroların
kullanımına ilişkin esaslar, sözleşmeli personele ilişkin
esaslar bütçe kanunda yer alır.
İşçi İstihdamı Ve Ödeneklerine İlişkin Esaslar
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile 5018
sayılı Kanuna ekli (II) sayılı cetvelde yer alan kamu
idareleri, sürekli işçileri ile 4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı
Kanuna göre çalıştıracakları geçici işçileri, bütçelerinin
(01.3) ile (02.3) ekonomik kodlarında yer alan
ödenekleri aşmayacak sayı ve/veya süreyle istihdam
edebilirler.
Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi
Orta vadeli program ve orta vadeli mali plan yayımlandıktan
sonra kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve yatırım programını
hazırlama sürecini yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve eki
Bütçe Hazırlama Rehberi Maliye Bakanlığınca, Yatırım Genelgesi
ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi ise Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığınca hazırlanarak Haziran ayının sonuna
kadar Resmî Gazetede yayımlanır.
Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama
Rehberi, Bütçenin hazırlanmasında izlenecek yol ve yöntemler
teknik ayrıntı ve standartlar ve hazırlanması esnasında
kullanılacak formları içerir.
Bütçe Tekliflerinin Hazırlanması
-
-
Gelir ve gider tekliflerinin hazırlanmasında;
Orta vadeli program ve malî planda belirlenen
temel büyüklükler ile ilke ve esaslar,
Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile
kurumun stratejik planları çerçevesinde
belirlenmiş ödenek tavanları,
Kamu idarelerinin stratejik planları ile uyumlu
çok yıllı bütçeleme anlayışı,
İdarenin performans hedefleri,
dikkate alınır.
Genel ve Özel Bütçe Kapsamındaki Kamu
İdarelerince Yapılacak Bütçe Hazırlık
Çalışmaları
Kamu idareleri, stratejik planları ile Bütçe Hazırlama
Rehberinde yer alan esaslar çerçevesinde, bütçe gelir ve
gider tekliflerini gerekçeli olarak hazırlar ve yetkilileri
tarafından imzalanmış olarak Temmuz ayı sonuna kadar
Maliye Bakanlığına gönderir. Kamu idarelerinin yatırım
teklifleri, değerlendirilmek üzere aynı süre içinde Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına verilir.
Kamu idareleri, gider tekliflerini hazırlarken katılımcı
bir yaklaşım benimseyecekler ve merkez dışı birimlerinin
ödenek taleplerinin de tekliflere yansıtılmasını
sağlayacaklardır.
Özel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, gider
teklifleri yanında 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ilişkin
gelir tekliflerini de hazırlayarak Temmuz ayı sonuna
kadar Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğüne) göndereceklerdir. Genel bütçe gelir teklifi
ise Maliye Bakanlığınca hazırlanacaktır.
Gider teklifleri, Maliye Bakanlığınca belirlenmiş
kurumsal, fonksiyonel ve ekonomik sınıflandırma
esasına (analitik bütçe sınıflandırması); gelir teklifleri ise
ekonomik sınıflandırma esasına uygun olarak
hazırlanacaktır. Bütçe gelir ve gider teklifleri gerekçeli
olarak hazırlanacak ve yetkilileri tarafından
imzalanacaktır.
Maliye Bakanlığında Yapılacak Bütçe
Görüşmeleri
Harcamacı kurum tarafından oluşturulan bütçe
teklifine son şekli Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol
Genel Müdürlüğünce verilir. Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğünde gelen bütçe tekliflerinin Bütçe çağrısı ve
bütçe hazırlama rehberinde belirtilen ilke ve standartlara
uygun hazırlanıp hazırlanmadığı ödenek istemlerinin
yasal dayanaklarının ve ekonomik gerekçelerinin yeterli
olup olmadığına bakılır. Bu safhada Maliye Bakanlığı ile
DPT Müsteşarlığı arasında sıkı bir koordinasyon içinde
çalışmaktadır.
Bütçe Hazırlık Sürecin Diğer Aşamaları
- Bütçe kanun metni çalışmaları; Bütçe ve Mali Kontrol
-
-
-
Genel Müdürlüğü
Yatırım büyüklükleri koordinasyon toplantısı; Devlet
Planlama Teşkilatı, Maliye Bakanlığı, Hazine
Müsteşarlığı
Yüksek Planlama Kurulu toplantısı
Kamu kurum ve kuruluşlarına ait bütçe tekliflerine
son şeklinin verilmesi; Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı
Bütçe kanun tasarısına son halinin verilmesi
Bütçe Kanun tasarısının TBMM’ye sevki; Bakanlar K.
Merkezî yönetim bütçe kanun tasarısına (Türkiye
Büyük Millet Meclisinde görüşülmesi sırasında
dikkate alınmak üzere;
-
Orta vadeli malî planı da içeren bütçe gerekçesi,
Yıllık ekonomik rapor,
Vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri
uygulamalar nedeniyle vazgeçilen kamu gelirleri cetveli,
Kamu borç yönetimi raporu,
Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin son iki
yıla ait bütçe gerçekleşmeleri ile izleyen iki yıla ait gelir
ve gider tahminleri,
- Mahallî idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının
bütçe tahminleri,
- Merkezî yönetim kapsamında olmayıp, merkezî
yönetim bütçesinden yardım alan kamu idareleri ile
diğer kurum ve kuruluşların listesi, eklenir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Sayıştay ile
Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bütçelerini Eylül
ayı sonuna kadar doğrudan Türkiye Büyük Millet
Meclisine, bir örneğini de Maliye Bakanlığına
gönderirler.
Bütçenin Kanunlaşması

Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi
Bakanlar Kurulu tarafından TBMM’ne sunulan bütçe
kanun tasarısı; Meclis başkanı tarafından Plan ve Bütçe
Komisyonuna gönderilir. Bu komisyon bütçe yasa
tasarısı üzerinde teknik incelemeyi yapan komisyon olup,
buradaki çalışmaların 55 gün içerisinde tamamlanması
gerekir.
Plan Bütçe Komisyonunda 25 iktidardan olmak üzere
toplam 40 üye bulunmaktadır. Üyeler komisyon
gündemindeki bütçe tasarısı üzerinde önergeler verip,
kabul edilmesi halinde, değişiklik yapma imkânına
sahiptirler.
Komisyon, merkezi yönetim bütçesine dahil
kuruluşların bütçe tasarılarını tek tek görüşür. Tasarı,
program bazında onaylanıp gerekli değişikliklerle kabul
edildikten sonra yapılan değişiklikleri ve ekleri içeren bir
komisyon raporu ile birlikte T.B.M.M Genel Kurulu’na
sunar.

Bütçe Yasa Tasarının T.B.M.M. Genel Kurulunda
Görüşülmesi
Genel Kurulda bütçe görüşmelerine, Maliye
Bakanı’nın konuşmasıyla başlanır. Bütçenin Genel
Kurulda görüşülmesi için 20 günlük süre vardır.
Bütçenin bütünü üzerine yapılan görüşmelerden
sonra, merkezî yönetim bütçe kanun tasarısının
metnini maddeler, gider ve gelir cetvellerini kamu
idareleri itibarıyla görüşür ve bölümler halinde oylar.
Genel Kuruldaki görüşmeler sırasında, milletvekilleri,
Anayasanın 162 inci maddesi gereğince gider
arttırıcı veya gelir azaltıcı tekliflerde bulunamazlar.
Genel Kuruldaki bütçe görüşmeleri, gelir bütçesi ve
kanun tasarısının diğer maddelerinin de görüşülüp
oylanması sonucu sona erer.

Bütçe Yasa Tasarısının Mali Yıl Başlangıcından Önce
Onaylanması ve Yayınlanması
Genel Kuruldaki görüşmelerin bitiminden sonra
bütçenin tümü açık oya sunulur. Kabul oyları red
oylarından fazla ise bütçe, T.B.M.M.’nce kabul
edilmiş olur.
T.B.M.M. tarafından kabul edilen kanun tasarısı
onaylanmak üzere Cumhurbaşkanlığı’na gönderilir.
Cumhurbaşkanı, Anayasanın 89 uncu maddesi
gereği, bütçe kanununu yeniden görüşülmek üzere
T.B.M.M.’ne iade edemez. Cumhurbaşkanı
tarafından onaylanan merkezî yönetim bütçe
kanunu malî yılbaşından önce Resmî Gazetede
yayımlanarak mali yılbaşında yani 1 Ocak’ta
yürürlüğe girer.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanunu Çerçevesinde
Bütçe Hazırlama Süreci
FAALİYET
FAALİYETTE
BULUNAN
KURUM
TARİH
İÇERİK
İDARİ
FAALİYET
RAPORU
Genel Yönetim
Kapsamındaki
Kuruluşlar
Nisan sonu
İdarelerin üst yöneticileri, harcama yetkilileri taraıfndan hazırlanan birim faaliyet raporlarını esas
alarak, idari faaliyet raporlarını düzenleyerek kamuoyuna açıklarlar.
ORTA
VADELİ
PROGRAM
Devlet Planlama
Teşkilatı
Mayıs ayı
sonuna kadar
Kalkınma planları, stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda makro
politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri kapsar.
ORTA
VADELİ
MALİ PLAN
Maliye Bakanlığı
hazırlar
Yüksek Planlama
Kurulu karara bağlar
15 Haziran’
a kadar
Orta vadeli program ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider
tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif
tavanlarını içerir.
BÜTÇE
ÇAĞRISI ve
EKİ BÜTÇE
HAZIRLAM
A REHBERİ
Maliye Bakanlığı
Haziran
ayının
sonuna kadar
Merkezi yönetim kapsamındaki idarelerin ve sosyal güvenlik kurumlarının bir mali yıl faaliyet
sonuçlarını gösterir rapor
GENEL
FAALİYET
RAPORU
Maliye Bakanlığı
Gelir ve gider tekliflerinin hazırlanmasında;
Orta vadeli program ve mali planda belirlenen temel
büyüklükler ile ilke ve esaslar,
BÜTÇE ve PERFORMAS
PROGRAMI TEKLİFLERİNİN
HAZIRLANMASI
Harcamacı Kuruluşlar
1 – 31 Temmuz
Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile kurumun
stratejik planları çerçevesinde belirlenmiş ödenek tavanları,
Kamu idarelerinin stratejik planları ile uyumlu çok yıllı
bütçeleme anlayışı,
İdarenin performans hedefleri doğrultusunda hazırlanır.
BÜTÇE ve PERFORMAS
PROGRAMI TEKLİFLERİNİN
İNCELENMESİ ve
GÖRÜŞÜLMESİ
Bütçe ve Mali Kontrol
Genel Müdürlüğü ve
Harcamacı Kurumlar
1 Ağustos
30 Eylül
Bütçe teklifleri Maliye Bakanlığına verildikten sonra
Kamu İdarelerinin yetkilileriyle gider ve gelir teklifleri
hakkında bütçe görüşmeleri yapılır.
Kanun metni ;
Genel hükümler,
BÜTÇE KANUN METNİ
ÇALIŞMALARI
Bütçe ve Mali Kontrol
Genel Müdürlüğü
1 Temmuz
17 Ekim
Devlet Borçları ve Kamu İktisadi teşebbüslerine ilişkin
hükümler,
Kamu personeline ilişkin hükümler,
Çeşitli hükümler,
olmak üzere dört kısımdan oluşur.
YATIRIM BÜYÜKLÜKLERİ
KOORDİNASYON
TOPLANTISI
YÜKSEK PLANLAMA
KURULU (YPK)
D.P.T., Maliye Bakanlığı,
Hazine Müsteşarlığı,
Merkez Bankası
10 – 25 Eylül
Devlet Planlama Teşkilatı
En geç Ekim ayının
ilk haftası
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı Bakanlar
Kurulunca TBMM' ye sunulmadan önce Yüksek Planlama
Kurulunun toplanarak makro ekonomik göstergeler ve
büyüklüklerini görüşmesi.
KAMU KURUM VE
KURULUŞLARINA AİT
BÜTÇE TEKLİFLERİNE SON
ŞEKLİNİN VERİLMESİ
Bütçe ve Mali Kontrol
Genel Müdürlüğü
Devlet Planlama
Teşkilatı
10– 15 Ekim
5018 sayılı kanunda bu hususda bir düzenleme yoktur. Bu
süreç yıllardır uygulanan şekliyle oluşan prensipler
doğrultusunda uygulanmaya devam etmektedir.
BÜTÇE BÜYÜKLÜKLERİNİN
HARCAMACI KURULUŞLARA
YANSITILMASI
Harcamacı Kuruluşlar
10– 15 Ekim
5018 sayılı kanunda bu hususda bir düzenleme yoktur. Bu
süreç yıllardır uygulanan şekliyle oluşan prensipler
doğrultusunda uygulanmaya devam etmektedir.
Bakanlar Kurulu
15– 17 Ekim
Makro ekonomik göstergeler ve bütçe büyüklüklerinin
Yüksek Planlama Kurulunda görüşülmesinden sonra, Maliye
Bakanlığınca hazırlanan merkezi yönetim bütçe kanun tasarısı ile
milli bütçe tahmin raporu, mali yıl başından en az 75 gün önce
bakanlar kurulu tarafından TBMM sunulur.
T.B.M.M. Plan Bütçe
Komisyonu
17 Ekim – 1 0
Aralık
Anayasanın
etmektedir.
düzenlediği
şekliyle
uygulamaya
devam
T.B.M.M. Genel Kurulu
10 – 30 Aralık
Anayasanın
etmektedir.
düzenlediği
şekliyle
uygulamaya
devam
BÜTÇE KANUN TASARISININ
KANUNLAŞMASI
T.B.M.M. ve
Cumhurbaşkanı
25 – 31 Aralık
Anayasanın
etmektedir.
düzenlediği
şekliyle
uygulamaya
devam
YÜRÜRLÜK
İcra
1 Ocak
31 Aralık
BÜTÇE ve PERFORMAS
PROGRAMI TASARISININ
T.B.M.M’ YE SEVKİ
BÜTÇE KANUN TASARISININ
TBMM’ DE GÖRÜŞÜLMESİ
Merkezi yönetim bütçe kanunu mali yıl başından önce resmi
Gazetede yayımlanır.