Transcript Εξέλιξη της Γραφής στο χρόνο - γραφειο περιβαλλοντικης αγωγης

ΜΙΚΡΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ –
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ
• ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Δ.Ε.
ΔΥΤ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
• ΕΠΑΛ – ΣΕΚ ΝΕΑΠΟΛΗΣ
• 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΑΠΟΛΗΣ
Φοινικικό αλφάβητο
Ο δίσκος της Φαιστού
Πινακίδα από την Πύλο σε γραμμική B
Τα πρώτα δείγματα της γραμμικής Β βρέθηκαν
στις αρχές του 20ού αιώνα, στις ανασκαφές που
έκανε ο άγγλος αρχαιολόγος Arthur Evans στην
Κρήτη. Έπρεπε, ωστόσο, να περιμένουμε έως
τις αρχές της δεκαετίας του 1950 για να
αποκρυπτογραφηθεί η γραμμική Β. Αυτό το
κατάφερε ένας άγγλος ερασιτέχνης, ο
αρχιτέκτονας Michael Ventris.
Η γραμμική Β «έκρυβε» κείμενα στην ελληνική
γλώσσα: ήταν το πρώτο σύστημα γραφής που
χρησιμοποιήθηκε για να γραφτεί η ελληνική
γλώσσα. Στην αποκρυπτογράφηση βοήθησε ένα
συγγενικό σύστημα γραφής με τη γραμμική Β, το
κυπριακό συλλαβάριο […]. Με το σύστημα αυτό
γράφτηκε για πρώτη φορά η ελληνική γλώσσα,
όπως μιλιόταν στην Κύπρο (κυπριακή
διάλεκτος). Με βάση τις ομοιότητες των σημείων
του κυπριακό συλλαβαρίου με τα σημεία της
γραμμικής Β, έγιναν υποθέσεις για τις συλλαβές
στις οποίες αντιστοιχούν τα σημεία της
γραμμικής Β. Οι σειρές των σημείων στη
γραμμική Β χωρίζονται από κάθετες γραμμές.
Αυτό δηλώνει ότι οι ομάδες των σημείων που
διαχωρίζονται με αυτό τον τρόπο αντιστοιχούν
σε λέξεις. Όταν βρίσκουμε την ίδια σειρά
σημείων να επαναλαμβάνεται με κάποιες
αλλαγές στο τέλος της,
Η επιγραφή του Δισπηλιού
Β. Γιούρα Αλοννήσου
Το σπήλαιο του Κύκλωπα βρίσκεται στο νότιο τμήμα του
βραχώδους και αφιλόξενου νησιού Γιούρα.
Tα Γιούρα ανήκουν στο νησιωτικό σύμπλεγμα των βόρειων
Σποράδων και απέχουν περίπου 20 μίλια από την Αλόννησο.
Σήμερα, βρίσκεται, σε υψόμετρο 150 μέτρων από την
επιφάνεια της θάλασσας, και είναι, με διαστάσεις θαλάμου
60Χ50 και ύψος 15 μέτρα, το μεγαλύτερο των βόρειων
Σποράδων.
Η συστηματική ανασκαφική έρευνα στο εσωτερικό του (199295) τεκμηριώνει αδιάκοπη ανθρώπινη δραστηριότητα από τη
Μεσολιθική εποχή (10.000-6.800 π.X.) στην Προκεραμική
Νεολιθική (6800-6500 π.X.), μέχρι τη Νεότερη Νεολιθική
περίοδο ΙΙ και τις αρχές της Τελικής Νεολιθικής (4600/45003300/3200 π.Χ.).
Η χρήση του σπηλαίου συνεχίστηκε και κατά τους ιστορικούς
χρόνους (Κλασική-Ρωμαϊκή περίοδος). [από το 'Ιδρυμα
Μείζονος Πολιτισμού]
Η επιγραφή των Σποράδων
Βρέθηκε στις ανασκαφές
στην Σπηλιά του Κύκλωπος, στην ερημονησίδα Γιούρα της Αλοννήσου
Ένα ακόμα καταπληκτικό εύρημα από τις Βόρειες Σποράδες έρχεται
για να ταράξει την άποψη της διεθνούς επιστημονικής κοινότητος για
την δημιουργία τής γραφής. Πρόκειται για το θραύσμα (όστρακο)
ενός αγγείου πάνω στο οποίο είναι χαραγμένα σύμβολα γραφής.
Το εύρημα χρονολογείται γύρω στο 5.000 - 4.500 π.Χ. (χρονολόγηση
με την μέθοδο της στρωματογραφίας).
Τα σήματα αυτής της γραφής μοιάζουν με τα γράμματα του ελληνικού
Αλφαβήτου που υποτίθεται ότι "εμφανίστηκαν" γύρω στο 800 π.Χ.
Τα σύμβολα γραφής χρονολογούνται την εποχή κατασκευής του
αγγείου (5.000 - 4.500 π.Χ.)
Στην εικόνα διακρίνονται τα γράμματα Α Υ Δ (αρχικά της αρχαιότατης
λέξεως "ΑΥΔΗ" (= φωνή) σύμφωνα με μερικούς ερευνητές).
Η ελληνική γλώσσα στην αρχαιότητα
Ένας κλάδος των Ινδοευρωπαίων, οι Έλληνες
(το όνομα φυσικά είναι πολύ μεταγενέστερο),
περιπλανήθηκε για αιώνες πολλούς στις πεδιάδες της
κεντρικής Ευρώπης και της βόρειας Βαλκανικής. Όμως
γύρω στο 2000 άρχισαν να κατέρχονται κατά κύματα
προς το νότιο άκρο της χερσονήσου.
Η Ελλάδα θα πρέπει να φάνηκε στις
καταταλαιπωρημένες εκείνες πολεμικές φυλές ότι ήταν
η χώρα που υμνούσαν οι ποιητές τους ως κατοικία των
Μακάρων: σπάνιοι οι νιφετοί, ήπιοι οι άνεμοι και εκείνη
η μαρμαρόεσσα αίγλη ολοχρονίς - το φως του Αιγαίου!
Χάρτης με την κατανομή των τεσσάρων διαλεκτικών ομάδων
κατά την ιστορική περίοδο.
Eλληνική ποίηση
Aττικοί ρήτορες
Στήλη της Ροζέττας
Χρονολογείται στο 2ο αιώνα π.Χ.
και φέρει εγχάρακτη μια επιγραφή
σε δύο γλώσσες (αιγυπτιακή και
ελληνική) και τρία συστήματα
γραφής (ιερογλυφικά, δημώδη
αιγυπτιακή, ελληνική) Το ελληνικό
μέρος της στήλης αρχίζει ως εξής:
« Βασιλεύοντος του νέου και
παραλαβόντος την βασιλείαν
παρά του πατρός... ». Ο
σπουδαίος Γάλλος μελετητής ΖανΦρανσουά Σαμπολιόν (17901832)(Jean-François Champollion),
από τους πιο διακεκριμένους
γλωσσολόγους της εποχής,
κατάφερε, με βάση τα ονόματα των
Φαραώ που αναφέρονταν στην
στήλη, να βρει το κλειδί για να
αποκρυπτογραφήσει τα
αιγυπτιακά ιερογλυφικά. Αυτή η
ανεκτίμητης αξίας ανακάλυψη ήταν
καθοριστική για την εξέλιξη της
επιστήμης της Αιγυπτιολογίας.
Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας
Χειρόγραφα της
περιοχής του Κουμράν
Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας
Με τον όρο Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας περιγράφεται μία από τις
μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα και αφορά μια
συλλογή περίπου 900 Ιουδαϊκών χειρογράφων σε περγαμηνή και πάπυρο
γραμμένα στην εβραϊκή, αραμαϊκή και ελληνική γλώσσα, τα οποία
ανακαλύφθηκαν σε σπήλαια και αρχαία ερείπια της ερήμου της Ιουδαίας. Τα
ανευρεθέντα χειρόγραφα ονομάστηκαν Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας ή
Χειρόγραφα του Khirbet Qumran (Κιρμπέτ Κουμράν) ή απλώς Qumran. Η
πρώτη ονομασία, που είναι και περιεκτικότερη, σχετίζεται με το γεγονός ότι
όλες σχεδόν οι περιοχές ανεύρεσης των χειρογράφων εντοπίζονται κοντά
στα παράλια της Νεκράς Θάλασσας, ενώ η δεύτερη, με την κύρια και
σπουδαιότερη περιοχή ανεύρεσης τους, το Κουμράν.
Καραμανλίδικη γραφή
Τα καραμανλίδικα βιβλία, γραμμένα στα τουρκικά με ελληνικούς
χαρακτήρες, εκδόθηκαν από τους Ορθοδόξους τουρκόφωνους πληθυσμούς της Μικράς Ασίας στα μεγάλα τυπογραφεία της Βενετίας, της
Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης. Σήμερα αποτελούν αντικείμενο
ενδιαφέροντος των ειδικών, ελλήνων και ξένων, ερευνητών.
***Eνδεικτικά αναφέρω ένα βιβλίο στα καραμανλήδικα από την "Ανέμη",
σε έκδοση του 1840, με τίτλο:
Ιπατετναμε :
Γιάνι Γκερέκ ερκεκλερέ, γκερέκ δις εχληλερέ, πογιουγέ βε κιουτζουγιέ,
φαρζ ολάν Ιπατετλέρ, Απόδειπνον, Εξάψαλμος, Παναγίανην
χαιρετισμολαρί, Παράκλησις, βε αζίζ Μετάληψι.
που σημαίνει:
"Βιβλίο προσευχών:
Δηλαδή προσευχές που είναι απαραίτητες και αποτελούν την ιερή
υποχρέωση ανδρών και γυναικών, μεγάλων και μικρών. Απόδειπνος, ο
Εξάψαλμος, οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου, η Παράκληση, και η Ακολουθία
της Αγίας Μετάληψης.
Μετάφραση των Εβδομήκοντα
Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα αποτελεί τη σπουδαιότερη
από τις πρώτες μεταφράσεις της Παλαιάς Διαθήκης και την
πρώτη, στην ουσία, γραπτή μετάφραση από την εβραϊκή στην
ελληνιστική κοινή γλώσσα. Η μετάφραση έγινε σταδιακά
μεταξύ του 3ου και του 1ου αιώνα π.Χ. από ελληνόγλωσσους
Ιουδαίους και μεταγενέστερα περιέλαβε επιπλέον βιβλία, πέρα
από αυτά που ανήκουν στον Ιουδαϊκό Βιβλικό κανόνα (Τανάκ).
Μερικά ταργκούμ που αποτελούσαν μεταφράσεις ή
παραφράσεις των Εβραϊκών Γραφών στην αραμαϊκή έγιναν
επίσης εκείνη την εποχή.
Συμβολίζεται στην ελληνική βιβλιογραφία ως Ο' (ο αριθμός
εβδομήντα στον αλφαβητικό τρόπο αρίθμησης, δηλαδή «κατά
τους εβδομήκοντα») και στην αγγλική βιβλιογραφία ως LXX (ο
αριθμός εβδομήντα στον λατινικό τρόπο αρίθμησης, ή αλλιώς
Septuaginta).
Μετάφραση των Εβδομήκοντα
Απόσπασμα (Εσθήρ 2:3-8) από τον
Σιναϊτικό Κώδικα (Codex
Sinaiticus), του 4ου αιώνα μ.Χ..
Ο Ιωάννης Γουτεμβέργιος, ο «πατέρας» της τυπογραφίας
Το 1455,εκτυπώνει τη Βίβλο των 42 γραμμών στα
λατινικά, σε 180 αντίτυπα, τα περισσότερα σε κοινό
χαρτί και μερικά σε χαρτί εξαιρετικής ποιότητας
(vellum), μία αισθητικά άριστη τυπογραφική
εργασία, αν και αποτελεί μόλις το πρώτο
τυπογραφικό προϊόν του.
Είναι ευρέως γνωστή ως η Βίβλος του
Γουτεμβέργιου. Αποτελεί το πρώτο βιβλίο μαζικής
παραγωγής, που για πολλούς είναι το καλύτερο και
αρτιότερο τεχνικά βιβλίο που τυπώθηκε ποτέ.
Το Project Gutenberg (εγχείρημα Γουτεμβέργιος)
ονομάστηκε εις μνήμην του και είναι μια εθελοντική
προσπάθεια ψηφιοποίησης, αρχειοθέτησης και
διανομής πολιτισμικών έργων μέσω Διαδικτύου.
Ξεκίνησε το 1971 και είναι, σήμερα, η αρχαιότερη
ψηφιακή βιβλιοθήκη.
Σελίδα από την Αγία Γραφή…