Transcript Amaç Oluşturmada Karşılaşılan Güçlükler

Beş Aşamalı Mesleki Rehberlik ve
Danışmanlık Süreci
Doç. Dr. Tuncay Ergene
[email protected]
İş Danışmanlığı Aşamaları
1. Basamak: İlişki kurma
2. Basamak: Problemin belirlenmesi
3. Basamak: Amaç oluşturma
4. Basamak: Danışma Müdahalesi
5. Basamak: Değerlendirme, Sonlandırma
veya Sevk
İş Danışmanlığı Aşamaları
1. Basamak: İlişki Oluşturma
2. Basamak: Problemi Belirleme
3. Basamak: Amaç Oluşturma
4. Basamak: Danışma Müdahalesi
5. Basamak: Değerlendirme, Sonlandırma
veya Sevk
1. Basamak: İlişki Kurma
• Etkili İlişkinin Özellikleri
– Empati
• Sözel olmayan iletişim
• Sözel iletişim
– Saydamlık
• Danışmanın tutarlılığı
• Açıklık ve kendini açma
• İlişkinin şimdi ve buradalığı
– Koşulsuz kabul
– Danışana karşı saygı
2. Basamak: Problemi Belirleme
1.
2.
3.
Kimlik bilgilerinin toplanması
•
Ad Soyad, adres, ,üniversite, eğitim ve çalışma hayatı hikayesi
Danışan tarafından sunulan problem
•
Neden şimdi. Bir olaydan sonra mı ortaya çıktı
Danışanın dış görünüşü, giyimi, bakımı:
•
•
•
•
•
•
Fiziksel görünüm, giyim, bakım
Gözle İletişimi ve beden dili
Genel beden durumu ve duruşu
Kişisel alışkanlıkları
Genel etkinlik düzeyi
İşbirliği ve danışmaya katılma düzeyi
2. Basamak: Problemi Belirleme
3. Sağlık durumu
•
•
•
Engel durumu
Madde bağımlığı
Sınırlayıcı sağlık koşulları (Renk körlüğü, alerji)
4. Aile bilgisi
•
Ailenin şu anki ve geçmişteki durumu
5. Sosyal ve gelişimsel durumu
•
•
•
Kültürel ve dini geçmiş
Sosyal etkileşimler
Geçmiş problemler hakkında bilgi verme
2. Basamak: Problemi Belirleme
6. Yaşam rolleri
–
–
–
–
–
Halihazır çalışma rolü
Ev Hanımı
Eş
Ebeveyin
Ağabey
2. Basamak: Problemi Belirleme
7. Mesleki Karar Üzerinde Etkisi Bulunan Unsurlar
–
–
–
–
–
–
–
–
Yetenek düzeyi, akademik yetenek ve yeterlilik eksikliği
İlgi düzeyindeki sınırlılıklar
Düşük benlik algısı
Mesleki kimlik
Bilgi işleme becerileri
Yeterli bilgi ve eğitimden yoksunluk
Mesleki olgunluk düzeyi
Sınırlılıklar
2. Basamak: Problemi Belirleme
8. Mesleki Gelişimi Etkileyen Problemler
–
–
–
–
–
Hatalı iş uyumuna neden olan davranışlar
İş psikopatolojisi
İş ile ilgili hastalıklar
Çarpıtılmış iş ile ilgili inançlar
Yaşam sırasında karşılaşılan problemler
3. Basamak: Amaç Oluşturma
• Her hangi bir etkinlik gibi danışmanında bir amacı olmalıdır.
• Psikolojik danışmanın uygulamalar sırasında odaklandığı
alanlar:
•
•
•
•
Danışan
Psikolojik danışma süreci
Danışanın sahip olduğu problemler
Psikolojik danışmadan beklenen sonuçlar
• Amaç belirleme sürecinde danışan ve danışmanın değerleri,
inançları, yaşam biçimi kısaca dünya görüşü danışma
amaçlarını belirleyen unsurlardır.
Danışmada Amaç Oluşturmanın İşlevleri
• Amaçların motive edici bir etkisi vardır.
• Amaçların eğitsel bir işlevi vardır.
• Amaçların psikolojik danışmada bir
değerlendirme işlevi vardır.
• Amaçların müdahale değerlendirici bir işlevi
vardır.
Süreç ve Sonuç Amaçları
• Süreç (Process) Amaçları
–
–
–
–
Raport kurma
Tehdit edici olmayan ortam oluşturma
Uygun empati kurma
Danışana karşı koşulsuz kabul ve saygı gösterme
• Sonuç (Outcome) Amaçları
– Danışanın kendine saygı düzeyini yükseltme
– Gelecek altı haftalık süre boyunca danışanın kendisini
cesaretlendirici ifadelerini % 50 oranında artırmak.
Süreç ve Sonuç Amaçları
• Süreç amaçları tüm danışanlar için genellikle
aynıdır.
• Sonuç amaçları danışandan danışana değişiklik
gösterebilmektedir.
Sonuca İlişkin Amaç Oluşturmanın Üç
Temel Özelliği
• Bir değişimi vurgular
• Davranış değişiminin hangi koşullarda
oluşacağını belirtir
• Değişim düzeyi ve miktarı hakkında bilgi verir.
Amaç Oluşturmada Karşılaşılan Güçlükler
•
•
•
•
Danışmandan kaynaklanan
Danışandan kaynaklanan
Çalışma koşulları ve ortamdan kaynaklanan
İçinde bulunulan toplumsal koşullardan
kaynaklanan
Amaç Oluşturma
• Amaç oluşturmanın danışanlar üzerindeki
etkisi
• Çocuklarla amaç oluşturma
• Varoluşsal ve Manevi amaçlar oluşturma
• Amaç oluşturmada direnç
4. Basamak: Danışma Müdahalesi
•
•
•
•
Bilişsel
Duyuşsal
Davranışsal
Sistemik, müdahale yaklaşımları
5. Basamak: Değerlendirme, Sonlandırma
ve Sevk
•
•
•
•
•
Sonlandırmanın kuramsal belirleyicileri
Sonlandırmanın Pratik belirleyicileri
Danışan veya danışmanın sonlandırması ne anlama gelmektedir?
Erken sonlandırma
Sonlandırma raporu
–
–
–
–
Gelişimin belirlenmesi
Gelişimin özetlenmesi
Değişimin genellenmesi
İzleme çalışması
• Sevk Süreci
• Sonlandırma ve sonlandırma engelleri
AB SORUMLULUK REDDİ
Bu yayın Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu yayının içeriği sadece Cambridge Education liderliğindeki WYG Türkiye, LSN, WYG International ve
Project Group konsorsiyumunun sorumluluğundadır ve hiç bir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu Projenin Sözleşme Makamı
Merkezi Finans ve İhale Birimi’dir.