Transcript Buxheti - Astrit Halitaj

Kontabiliteti i menaxhmentit 2
Prof. asc. Skender Ahmeti
Planifikimi
Vlerësimi
Vendim
marrja
Kontrollimi
Organizimi &
drejtimi
Inicimi i
Planeve
AFGJ&
Planifikimi
AFSH
Vlerësimi i
Vlerësimi
performansave
Vendim
Decision
marrja
Making
Matja e
Kontrollimi
performansave
Implementimi
Organizimi &
i drejtimi
planeve
Inicimi i
Planeve AFGJ&
AFSH
Planifikimi – përfshinë
zhvillimin
Vendim
Vlerësimi i e objektivave
Decision
Vlerësimi
performansave
marrja
dhe përgatitjenMaking
e
buxheteve të ndryshme
për të arritur këta
Measure
Kontrollimi
objektivaperfroamsave
Planifikimi
Implementimi
Organizimi &
i drejtimi
planeve
Inicimi i planeve
Planifikimi
AFGJ&AFSH përfshinë
Kontrolli
Vlerësimi i
Vlerësimi
performansave
Kontrolli
hapat
e ndërmarrë nga
menaxhmenti për të
Vendim
Implementimi
Organizimi &
Decision
siguruar
se objektivat
marrja
i drejtimi
planeve
Making
janë arritur.
Matja e
Kontrollimi
performansave
Inicimi i
Initiate
LT &
Planeve
ST Plans
AFGJ&AFSH
Vlerësimi i
performansave
Buxheti
Marrja e
vendimeve
Matja e
performansave
Implementimi
i planeve
“Përmes
Planifikimi
buxhetit”
Vlerësimi i
Vlerësimi i
performansa
performansave
ve
Decision
Vendim
Making
marrja
Matja e
performansave
Implementimi
Implement
i planeve
Plans
Planifikimi
Vlerësimi i
Vlerësimi i
performansa
performansave
ve
Decision
Vendim
Making
marrja
Matja e
Matja e
performansa
performansave
ve
Implementimi
“Në
përputhje
mei planeve
buxhetin”
Inicimi i
Planeve AFGJ&
AFSH
Vlerësimi i
Vlerësimi
performansave
Vendim
Decision
marrja
Making
Matja e
Kontrollimi
performansave
Implementimi
Organizimi &
i drejtimi
planeve


Shprehje kuantitative e planit të
aksionit.
Plan detal për sigurimin dhe
shfrytëzimin e burimeve financiare
dhe burimeve tjera gjatë një
periudhe specifike kohore.


1.
2.
3.
4.
5.
Buxheti është një plan i detajuar, i shprehur në terma sasior që
specifikojnë se si do të kërkohen dhe shfrytëzohen burimet
gjatë një periudhe specifike kohore.
Procedura e shfrytëzuar për zhvillimin e buxhetit quhet sistem
buxhetor, i cili ka pesë qëllime:
I detyron menaxherët të planifikojnë,
Jep informacione për burimet që mund të përdoren për të
përmirësuar marrjen e vendimeve,
Ndihmon në përdorimin e burimeve dhe punonjësve duke
caktuar si pikë referuese që mund të përdoret për vlerësimet
pasuese të performansës,
Përmirëson komunikimin dhe koordinimin.
Kontrollimi i profitit dhe i operacioneve.



Buxheti luan një rol thelbësor në planifikim dhe
në kontroll.
Planet identifikojnë objektivat dhe veprimet që
nevojiten për t’i arritur ato,
Buxhetet janë shprehje sasiore e këtyre planeve
të deklaruar në terma fizik, financiar apo së
bashku.

Kontrolli është proces i vendosjes së
standardeve, i marrjes së përgjigjeve të
performansës së tanishme si dhe kryerjen e
veprimeve korrigjuese kur performansa e
tanishme shmanget nga ajo e planifikuar.


1.
2.
3.
4.
Buxhetet zakonisht përgatiten për fushat brenda firmës
(departamentet, sektorët...) dhe për veprimtaritë (shitjet,
prodhimin...),
Ky sistem buxheti shërben si plan financiar i hollësishëm i firmës
si një tërësi dhe i jep asaj disa përparësi:
I detyron menaxherët të planifikojnë,
Jep informacione për burimet që mund të përdoren për të
përmirësuar marrjen e vendimeve,
Ndihmon në përdorimin e burimeve dhe punonjësve duke
caktuar si pikë referuese që mund të përdoret për vlerësimet
pasuese të performansës,
Përmirëson komunikimin dhe koordinimin.
Tani
1 Vit
5 Vite
Planifikimi strategjik
• Selektimi i objektivave të përgjithshme
• Zgjedhja e tregjeve në të cilat do të jemi prezent
• Selektimi çfarë produkte do të prodhojmë
• Përcaktimi i çmimeve/kualitetit
• Vendosja se çfarë teknologjie do të
shfrytëzohet
Planifikimi strategjik
Buxhetet afatgjatë (më tepër se një vit)
Parashikimi i sigurimit të aseteve të mëdha (rënda).
Planet financiare
Planet për hulumtime dhe zhvillim
Planifikimi strategjik
Buxhetet afatgjata
Buxhetet afatshkurtra (1 vit apo më pak)
Sasia për t’u prodhuar
Sasia për t’u shitur
Sigurimi i furnizimeve

1.
2.
Buxheti kryesor (master buxheti) është një
plan financiar gjithëpërfshirës për vitin, i
ndërtuar nga departamentet e ndryshme
individuale dhe nga buxhetet e veprimtarive,
Nga ky aspekt dallojmë dy lloje të paraqitjes
së buxhetit:
Buxheti operativ
Buxheti financiar
Master buxheti
Buxheti i
shitjes
Parashikimi i
shitjes
Buxheti i
inventarit
përfundimtar
Buxheti i
prodhimit
Buxheti i
shpenz. të
shitjes&admin.
Buxheti i
materialit
direkt
DL Buxheti i
punës direkte
Buxheti i
kostove
indirekte
Cash Buxheti
Pasqyra e
buxhetuar e të
të ardhurave
Bilanci I
buxhetuar i
gjendjes
Buxheti kapital
Pasqyra e CF
të buxhetuar
Buxheti statik
(8 arka)
Vetëm për vëllimin e pritur të outputeve
Krahasimi i rezultateve aktuale me buxhetin statik më 31
maj 200X
Rezultatet
aktuale
statik
Arka
10
8
Të ardhurat $150,000
$120,000
Shpenzimet 119,000
95,000
Fitimi
$ 31,000
$ 25,000
Buxheti
Shmangiet
2
F
$30,000 F
$24,000 U
$ 6,000 F
Buxheti fleksibël
(5 arka)
(8 arka)
(10 arka)
Niveli i vëllimit të outputeve
Çmimi i buxhetuar i shitjes për një arkë është
Kostot variabile të buxhetuar për një arkë janë
Kostot totale fikse të buxhetuar janë
$15,000
$10,375
$12,000
Çfarë është buxheti fleksibël për firmën nëse vëllimi i
pritur është 5, 8, dhe 10 arka?
Buxheti fleksibël i firmës
Njësitë
E ardhura nga shitja
KV
KF
E ardhura operative
5
$75,000
51,875
12,000
$11,125
8
$120,000
83,000
12,000
$ 25,000
10
$150,000
103,750
12,000
$ 34,250
Shembull
Tom Willis është aksionari kryesor dhe krye
shef i kompanisë Hampton Freeze, Inc., një
kompani që ka filluar punën më 2001.
Kompania prodhon akullore me lëng frutash
duke përdorur vetëm përbërësit natyrore me
shije ekzotike si mandarinë, mint dhe mango.
Biznesi i kompanisë është tepër sezonal, me
shumicën e shitjeve që ndodhin në pranverë
dhe verë.
Gjatë vitit 2002, si vit i dytë i operimit të
kompanisë, një krizë e grumbullimit të cashit në katërmujorin e parë dhe të dytë, për pak
që nuk e qoj firmën në falimentim.
Përkundër kësaj krize të cash-it, 2002 doli të
jetë përgjithësisht një vit shumë i suksesshëm
në drejtim të rrjedhës së parasë dhe të
ardhurave neto.
Në mbështetje të plotë të Tom Wills,
kontabilisti ka vendosur të krijoj
një master buxhet për kompaninë
për vitin 2003.
Gjatë procesit të përpilimit të
buxhetit, kontabilisti hartoi listën e
mëposhtme të dokumenteve që do
të jetë një pjesë e buxhetit master.
1
6
2
3
4
5
8
9
10
7
Tregon numrin e njësive,
çmimeve dhe shitjen totale
për secilin katërmujor (apo
muaj)
Hulumtimi
në
historinë
e
grumbullimit të cash-it të Hampton
Freeze, tregon që:

70% e shitjes është grumbulluar në
katërmujorin në të cilin është kryer
shitja, si dhe

30% i mbetur është grumbulluar në
katërmujorin vijues.
Tregon numrin e njësive që
duhet të prodhohen gjatë
secilës periudhë të buxhetit
për të kënaqur nevojat e
shitjes dhe për të ofruar
inventarin e dëshiruar
përfundimtar
Produktet e
gatshme
për t’u
prodhuar
=
Shitja e
pritur në
njësi
+
Inventari
përfundimtar
i dëshiruar i
produkteve
të gatshme
-
Inventari
fillestar i
produkteve
të gatshme


Hampton Freeze dëshiron që inventari
përfundimtar i produkteve të gatshme të jetë i
barabartë me 20 % e shitjes së katërmujorshit
vijues.
Kompania ka 2.000 njësi në inventarin
fillestar.
2. Baras me shitjen e
pritur në njësi
4. Minus inventari
përfundimtar i njësive të
produkteve të gatshme
3. Plus inventari përfundimtar i
dëshiruar i njësive
produkteve të gatshme.
1. Njësitë e produkteve të
gatshme që do të
prodhohen
Inventari përfundimtar i
dëshiruar i produkteve të
gatshme i barabartë me 20% të
shitjes së katërmujorshit vijues
Inventari përfundimtar për një katërmujor i barabartë me
inventarin fillestar të katërmujorit vijues
Shikoni si është llogaritur inventari në këtë
pasqyrë
Tregon lëndën e parë që
duhet të blihet për të
kënaqur buxhetin e prodhimit
dhe të plotësoj pjesën e
inventarit adekuat
Blerja e
kërkuar e
lëndës së
parë
=
Shuma e
kërkuar për
prodhim
+
Inventari
përfundimtar
i dëshiruar i
lëndës së
parë
-
Inventari
fillestar i
lëndës së
parë



Hampton Freeze ka përcaktuar politikat e
mbajtjes së lëndës së parë baras me 10 % të
shumës që kërkohet për prodhimin brenda
katërmujorit përkatës.
Në këtë katërmujor, kompania ka planifikuar të
prodhoj 14.000 njësi (nga buxheti i prodhimit)
Secila njësi merr pjesë në kosto me $0.20.

Për të përgatitur skemën e pagesës
së materialit me cash, politika e
Hampton-it është të:

Paguaj
50%
të
blerjeve
në
katërmujorin në të cilin është kryer
blerja, si dhe

Paguaj 50% të pjesës së mbetur në
katërmujorin vijues.
2. Baras me shumën e
kërkuar për prodhim
3. Plus inventari i
dëshiruar përfundimtar
i materialit
4. Minus inventari
fillestar i
materialit
1. Blerjet e kërkuara të
materialit
Tregon orët e punës direkte
(dhe shumën totale) të
nevojshme për të prodhuar
numrin e njësive të
specifikuara në buxhetin e
prodhimit


Secili artikull i prodhuar kërkon 0.4 orë të
punës direkte.
Secila orë kushton $15
Buxheti i punës direkte
Tregon kostot e prodhimit
tjera nga materiali direkt dhe
puna direkte
Tregon kostot e lidhura për
njësitë e pa shitura që kanë
mbetur në inventar
Tregon shpenzimet për
fushat tjera nga prodhimtaria
Buxheti i shpenzimeve të Shit&Adm
PËRFUNDIMI i ligjëratës