Transcript HME i funkcje państwa

HME i funkcje
państwa
Justyna Klimkiewicz, Maria Koc
Historia myśli ekonomicznej
 Ekonomia klasyczna
 Ekonomia neoklasyczna
 Keynesizm
 Monetaryzm
 Nowa ekonomia klasyczna
 Szkoła neoaustiacka
 Ekonomiczna teoria polityki
 Ekonomia podaży
 Instytucjonalizm
 Marksizm
Ekonomia klasyczna
 Adam Smith (1723-1790)
•
„Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów”
 David Ricardo (1772-1823)
•
„Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania”
 Podstawa liberalizmu ekonomicznego
 „Dajcie nam swobodę działania i ruchu”
 Interesy społeczne wypadkową interesów
indywidualnych
 Koncepcja homo oeconomicus
Ekonomia neoklasyczna









A. Marshall (1842-1929)
W. S. Jevons (1835-1881)
J. B. Clark (1847-1938)
A. C. Pigou (1887-1959)
Rozbudowa mikroekonomicznych podstaw teorii
ekonomicznej
Indywidualizm metodologiczny – zależności
sformułowane na szczeblu mikroekonomicznym przenosi
się na szczebel makroekonomiczny
Szkoła austriacka (E. von Böhm-Bawerk, F. Wieser)
Szkoła lozańska „matematyczna” (V. Pareto, L. Walras) Obraz całego systemu gospodarczego w formie układu
równań
Kierunek subiektywno-marginalistyczny
Keynesizm
 J. M. Keynes (1883-1946)
 Neokeynesizm- teoria łącząca
makroekonomiczne tezy Keynesa z podstawami
neoklasycznej mikroekonomii
 Postkeynesizm
 Makroekonomiczne warunki produkcji i realizacji
a nie poszczególne podmioty gospodarujące
przedmiotem badań
 Państwo pełni funkcję stymulatora popytu
 Podważenie teorii Keynsa przez nowe zjawiska
w gospodarce kapitalistycznej (jednoczesne
nasilenie zjawisk inflacyjnych i osłabienie
wzrostu gospodarczego)
Monetaryzm
M. Friedman
Teza neutralności pieniądza
Inflacja jest zjawiskiem wyłączne
pieniężnym
Nowa ekonomia klasyczna
R. E. Lucas – skrajny monetarysta
Założenie pełnej elastyczności rynków
Teoria racjonalnych oczekiwań
Szkoła neoaustriacka
F. Hayek (1899-1993)
Wolny wybór jednostki wartością
nadrzędną
Rząd powinien doskonalić przepisy
prawne w celu stworzenia warunków do
sprawnego funkcjonowania konkurencji
Ekonomiczna teoria polityki
J. Buchanan
Teoria wyboru publicznego – partykularne
interesy polityków są sprzeczne z dobrem
ogółu
 Koncepcja politycznego cyklu
koniunkturalnego
Ekonomia podaży
A. Laffer
Koncentracja na sferze produkcji
Trudności w funkcjonowaniu gospodarki
rynkowej wynikają z zakłóceń
powodowanych czynnikami zewnętrznymi
(ingerencja państwa np. polityka
podatkowa)
Instytucjonalizm
 Nawiązanie do dorobku „szkoły historycznej”
 T. Veblen (1857-1929), J. R. Commons (18621945), W. C. Mitchell (1874-1948)
 Odrzucenie neoklasycznych modeli
statystycznych
 Pozaekonomiczne ramy pola badawczego
(zintegrowanie ekonomii z innymi naukami
społecznymi)
 Badanie instytucji społecznych
Marksizm
Karol Marks (1818-1883) -, Fryderyk
Engels (1820-1895)
Społeczeństwo bezklasowe
Teoria rozwoju społeczno-gospodarczego
F. Hegla
Formacja społeczno-ekonomiczna
Krytyczna analiza formacji kapitalistycznej
Socjalizm utopijny i socjalizm realny
Funkcje państwa
Pojęcie państwa
Nurt etatystyczny i neoliberalny
Prawo Wagnera
Wojny i szybkie zmiany strukturalne
Ekonomia polityki
Ekonomiczne funkcje państwa
Podstawowe zadania transformacji
Pojęcie państwa
Zbiór instytucji naczelnych i lokalnych
organów administracji oraz tworzących
system ubezpieczeń społecznych
Nurt etatystyczny i neoliberalny
Doktryna merkantylistyczna
Liberalna koncepcja państwa i
równoczesne pojawienie się argumentów
za rozwojem roli państwa w gospodarce
Kryzys lat ’30 XX w.
Rozbudowa funkcji państwa po II wojnie
światowej
Kryzys lat ’70 – wzrost popularności
koncepcji neoliberalnych
Prawo Wagnera
„Prawo rosnącego zakresu aktywności
publicznej, czyli państwa, w
społeczeństwach rozwijających się”
Wojny i szybkie zmiany strukturalne
Rozbudowa znaczenia państwa w czasie I
i II wojny światowej i w czasie kryzysu lat
’30
Ekonomia polityki
Rynek polityczny
Teoria rynku politycznego
Teoria asymetrii
Politycy skłonni popierać żądania
grupowe
Ekonomiczne funkcje państwa
Alokacyjna
•
•
•
•
Dobra publiczne
Efekty zewnętrzne
Brak konkurencji
Wady strukturalne
Redystrybucyjna
Stabilizacyjna
Podstawowe zadania transformacji
 Urynkowienie gospodarki
 Przekształcenia własnościowe
•
•
•
•
•
•
•
•
•
uwolnienie cen
deregulacja alokacji zasobów
uruchomienie giełdy papierów wartościowych
prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych
”uwolnienie” złotówki
ograniczenie monopolu
reforma emerytalna
reforma systemu opieki zdrowotnej
decentralizacja – reforma administracyjna