Transcript Özgür Bozçağa, İktisadi Kalkınma Vakfı, 5.Dünya Su Forumu

M. Özgür Bozçağa


Gıda ürünleri – önemli bir gelir kaynağı
Hedef:
◦ Ticaretin artırılması
◦ İnsan, Hayvan ve Bitki Sağlığının sağlanması

Sınırlardan geçişin engellenmesi için tedbirler
◦ Sağlık (Sanitary) – İnsan ve Hayvan
◦ Bitki Sağlığı (Phytosanitary)



Tarifeler 70 ve 80lerde
Tarife dışı engeller
Uruguay Turu – 1995
◦
◦
◦
◦

SBS Anlaşması
Tarım Anlaşması
TBT Anlaşması
Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması
SBS Anlaşmasında amaç
◦ Meşru sağlık koruma haklarını sağlamak
◦ SBS tedbirlerinin gereksiz ve keyfi olmasını
engellemek

İnsan ve Hayvan sağlığının korunması:
◦ Gıda ve yemlerde
 Katkılar
 Toksinler
 Zararlılar, haşereler ve mikroorganizmalar

İnsan sağlığının korunması
◦ Hayvanlarından gelecek hastalıklara karşı – Kuş gribi

Hayvan ve bitki sağlığının korunması
◦ Zararlılar, haşereler ve mikroorganizmalar

Tüm ülkenin sağlığının korunması








Bilimsel Doğrulama ve Risk Değerlendirmesi
Uyumlaştırma
Bölgeselleştirme
Geçici Tedbirler
Şeffaflık
SBS Komitesi
Özel Ticaret Konuları (Specific Trade
Concerns – STC)
Gelişmekte Olan Ülkeler


Anlaşmazlık Çözümü
Davalar
◦ Hormon Davası
◦ GDO Davası
◦ Türkiye - Ekvador Muz Davası

SBS
Sağlığın korunması tedbirleri
◦ Sınırlı
◦ Bilimsel doğrulama zorunluluğu
◦ Panel’e giden konular

TTE
SBS tedbirleri ile ilgili teknik gereklilikler
◦ Paketleme şekilleri, boyutları
◦ İçerik etiketlemeleri
◦ Uygulama alanı geniş ve bilimsel kanıt zorunluluğu
yok


Gıda Güvenliğine İlişkin Beyaz Kitap
Tarladan Tabağa Yaklaşımı (Farm to Fork)
◦ HACCP – İzlenebilirlik

Kalıntı ve Zararlıların Engellenmesi
◦ Maksimum Kalıntı Seviyesi
 İlaç Kalıntıları
 Aflatoxin





GSYİH’nin 11%’i, İstihdamın 30%’u
Toplam üretimin yaklaşık 4%’ü ihraç ediliyor
İhracatın %58’i AB ülkelerine.
AB’nin ithalatında 4. sırada
AB ülkelerine yapılan ihracatın 71%’i taze
meyve sebze.

AB – Türkiye Mevzuat Uyumu
◦ Türkiye – Gelişmekte olan Ülke
◦ AB - Gelişmiş Ülke

Aflatoksin MKS Şikayeti
◦ 1998 yılında
◦ Yeni aflatoksin seviyeleri uluslararası standartlara
uygun değil
◦ Türkiye destek veriyor

İhraç edilen ürünlerde gümrük kontrolleri






SPS Bildirim Sistemi’nin tam işlememesi
Tarım Bakanlığı’ndaki ilgili kurumlar arası
uyumsuzluk
Yetersiz uzmanlaşma ve SPS Komitesi
eksikliği
Türkiye’nin ‘Kontrol Belgesi’
AB ile GBOK’ta ele alınan konular
AB ile mevzuat uyumsuzluğu






SPS Komitesi’ne aktif katılım
Teknik Yardım talebi
Devlet ve özel sektörün SBS konusunda
bilgilendirilmesi
AB ile mevzuat uyumu
GBOK’ta tarım ürünleri konularının daha
yoğun görüşülmesi
Türkiye’nin AB sınırlarındaki kapasitenin
geliştirilmesi