Transcript Slide 1

‫ریسک نرخ بهره‬
‫اشکان محمد قشقایی‬
‫مهرماه ‪1390‬‬
‫فهرست‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مقدمه‬
‫روند تاریخی و جداسازی ریسک ها‬
‫مدیریت دارایی –بهره‬
‫تاثیرات ریسک نرخ بهره‬
‫گزارش گپ‬
‫منابع ریسک نرخ بهره‬
‫قیمت گذاری انتقالی‬
‫منابع و مراجع‬
‫مقدمه‬
‫‪ ‬بررای بحر در مرررد ‪( Interest Rate Risk‬در ایر ررزنتششر ”ریسرک نررخ‬
‫بهره“ ) ابتدا باید به مفهرم کلی ریسک بازار ”‪ “Market Risk‬بپردازیم‪.‬‬
‫‪ ‬ریسک بازار به طرر کلی از ‪ 4‬عامل زیر تشکیل می شرد‪:‬‬
‫‪-1‬نرخ بهره‬
‫‪-2‬قیمت کاالهای باارزش مثل نفت طال نقره و ‪...‬‬
‫‪-3‬ارزش دارایی ها‬
‫‪-4‬نرخ ارز‬
‫‪ ‬دالیل جداسازی ریسک نرخ بهره از ریسک بازار‬
‫روند تاریخی و جداسازی ریسک ها‬
‫‪Value At Risk : The New Benchmark for Managing‬‬
‫‪Financial Risk , Jorion, Philippe.‬‬
‫‪ ‬از سال ‪ 1971‬بانک ها ( و مرسسات مالی) مرظف به اندازه گیرری و اعرالم میر ان‬
‫ریسک سرمایه خرد شدند‪ .‬ای ریسک عرالوه برر ”ریسرک اعتاراری“ شرامل ”ریسرک‬
‫بازار“ آنها نی برد‪.‬‬
‫‪ ‬کمیته بازل در سرال ‪ 1997‬اولرین اسرتانداردهای خررد را در مرررد ریسرک نررخ بهرره‬
‫ارایه نمرد‪.‬‬
‫‪ ‬ریسک بازار شامل عرامل درون و بیرون‬
‫ترازنامه ای ای بانک ها مششرد‪.‬‬
‫‪ ‬فعالیت بانک ها در ای زمینه در جهت‬
‫مدیریت دارایی‪-‬بدهی انجام می شرد‪.‬‬
‫مدیریت دارایی‪-‬بدهی‬
‫‪Asset Liability Management‬‬
‫‪ ‬دو عامل مهم و تاثیر گذار برای مدیریت دارایی‪-‬بدهی‪:‬‬
‫‪-1‬ریسک نرخ بهره‬
‫‪-2‬ریسک نقدینگی‬
‫‪ ‬تعریف مدیریت دارایی‪-‬بدهی‪ :‬روند ارزیابی ریسک نرخ بهره و ریسک نقدینگی و به کارگیری آنهرا در سشسرتم‬
‫تامین و تخصیص منابع بانکی‪.‬‬
‫‪ ‬اهداف مدیریت دارایی‪-‬بدهی‪:‬‬
‫‪ ‬در سطح کالن نظام بانکی‪:‬‬
‫‪-1‬‬
‫‪-2‬‬
‫‪-3‬‬
‫‪-4‬‬
‫مدیریت ریسک نرخ بهره‬
‫مدیریت ریسک نقدینگی‬
‫مدیریت سرمایه‬
‫مدیریت سرمایه گذاری‬
‫‪-1‬‬
‫‪-2‬‬
‫مدیریت ریسک نرخ بهره‬
‫مدیریت ریسک نقدینگی‬
‫‪ ‬اهداف عملیاتی در سطح خرد در مرسسات مالی‪:‬‬
‫تاثیرات ریسک نرخ بهره‬
‫‪-1‬درآمد خالص بهره‬
‫‪-2‬ارزش بازاری حساب های در گردش و سرایر ابزارهرایی کره برر اسراش ارزش برازار‬
‫محاساه می شرند‪.‬‬
‫‪-3‬سایر درآمدها و هزینه های حساش به نرخ بهره‬
‫‪-4‬ارزش اقتصررادی بانررک از طریررر تاییررر دارایرری هررا و برردهی هررا و اقررالم یرترازنامرره‬
‫ای حساش به نرخ بهره‬
‫تاثیرات ریسک نرخ بهره‬
‫‪ ‬از دیدگاه درآمدی‬
‫‪ ‬از دیدگاه سرمایه ای‬
‫‪ ‬چگرنگی عملکرد ریسک نرخ بهره با دیگر ریسک های بانک‪.‬‬
‫‪ ‬تفاوت نقدینگی و ترانرایی بانرک بررای دس ر ره بره منرابع مختلرف ترامین مرالی‪ .‬مثرال‬
‫یک بانک با منابع رایدار و گس رده نقدینگی در برابر بانرک وابسرته بره منرابع ترامین‬
‫مالی کرتاه مدت‪.‬‬
‫گزارش گپ‬
‫‪ ‬معیار اصلی اندازه گیری نرخ بهره گزارش های ‪ gap‬است‪.‬‬
‫‪ ‬گززشار ‪ gap‬بززع م تززت بیززارا ب ز و دارایززی اززا ر ب ززدهی اززایی ا ززت ززع بززر ا ززا‬
‫طول یک درر م و طبقع بندی مجدد می شود‪.‬‬
‫ززر‬
‫ززر در‬
‫‪ ‬مث ر ررال‪1 :1‬میلی ر رررن دالر س ر ررپرده ‪ 90‬روزه ب ر ررا ن ر رررخ‪ %8‬و ‪1‬میلی ر رررن دالر در وام ن ر رررخ ثاب ر ررت ‪ %10‬ب ر ررا‬
‫سررسید ‪ 90‬روزه سرمایه گذاری کند‪ .‬بانک دارای سررسید منطار و ریسک نرخ بهره ندارد‪.‬‬
‫‪ ‬مث ر ررال‪1 :2‬میلی ر رررن دالر س ر ررپرده ‪ 90‬روزه ب ر ررا ن ر رررخ‪ %8‬و ‪1‬میلی ر رررن دالر در وام ن ر رررخ ش ر ررناور ‪ %10‬ب ر ررا‬
‫سررسررید ‪ 90‬روزه سرررمایه گررذاری کنررد‪ .‬بانررک دارای سررسررید منطاررر ولرری دارایرری هررا سررریع ر از‬
‫برردهی هررا در طرررل دوره تاییررر قیمررت مرری دهنررد‪.‬بانررک بسررهت برره دارایرری هررا حسرراش خراهررد برررد‪.‬در‬
‫صررت افزایش نرخ بهره حاشیه سرد باالتر و در صررت کاهش حاشیه سرد رایین تر‪.‬‬
‫‪ ‬مثررال‪ :3‬همررین بانررک سررپرده ‪ 90‬روزه را برره وام ره ر ‪ 30‬سرراله بررا نرررخ بهررره ثابررت ‪ %10‬تارردیل کنررد‪.‬‬
‫سپرده ‪ 90‬روزه مجددا قیمتگذاری می شرند‪.‬‬
‫گزارش گپ‬
http://www.echopartners.com/our-blog/bid/20986/Interest-Rate-Risk-Gap-Analysis
‫منابع ریسک نرخ بهره‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫ریسرک قیمررت گررذاری مجرردد یرا ریسررک عرردم تطررابر در سررسریدها‪ -Repricing Risk‬بانررک‬
‫های حساش به بدهی‪.‬‬
‫ریسررک رایرره ای‪Basis Risk-‬تاییررر سررطح عمرررمی نرررخ هررای بهررره در انرررا مختلررف ابزارهررای‬
‫مالی با مقادیر مختلف‪ .‬ریسک رایه ای در ترازنامه هر بانک منحصر به فرد است‪.‬‬
‫ریسررک ویررعیت بهررره خررالص‪-‬زمررابی ردیررد مرری آیررد کرره درآمررد نرررخ بهررره دارایرری هررا تاییررر کنررد در‬
‫حالی که هزینه بدهی ها (منابع تامین مالی) بدون تاییر بماند‪.‬‬
‫ریسررک اختیررار معاملرره‪ Optioning Risk-‬اختیررار الاررا ب ررای بانررک ترکی ر نامتقرراربی از‬
‫ریسک و بازده منجر می شرد‪.‬‬
‫ریسک بکارگیری اختیارات‪-‬در صررت سرعت و می ان باالی تاییرات نرخ بهره‪.‬‬
‫ریسررک منح ر بررازده‪-Yield Curve Risk‬بررازده تمررام اورا بررا سررسرریدهای متفرراوت یررک‬
‫ناشررر خررات اسررت‪ .‬همزمرران بررا تاییررر اویررا اقتصررادی در طرررل یررک چرخرره اقتصررادی شررکل‬
‫منح بازده تاییر میکند‪.‬‬
‫ریسررک مرردل سررازی‪ -Model Risk -‬هنگررامی کرره فریررهای قابررل قارررل مرردل سررازی نرررخ بهررره‬
‫براساش شرایط ویژه بازار عرض شرد‪.‬‬
‫ آمریکا‬2005 -‫منح بازده‬
http://en.wikipedia.org/wiki/File:USD_yield_curve_09_02_2005.JPG
‫منح بازده‪2007 -‬و ‪ 2008‬آمریکا‬
‫استفاده های ریسک نرخ بهره‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سنجش مرقعیت ریسک نرخ بهره‪:‬‬
‫دیدگاه درآمدی‬
‫دیدگاه اقتصادی‬
‫سیاست ریسک نرخ بهره‪:‬‬
‫گزارش گپ‪:‬‬
‫دارایر رری هر ررا و بر رردهی هر ررای قابر ررل قیمر ررت گر ررذاری مجر رردد را بر رره دوره هر ررای زمر ررابی مختلر ررف(سررسر رریدهای‬
‫مختلررف) تقسرریم مرری کنررد تررا تعیررین کنررد در هررر دوره برره چرره میر ان دارایرری و برردهی بررا ویژگرری قیمتگررذاری‬
‫مجدد وجرد دارد‪.‬‬
‫تمرکز اصلی مدیران بر دوره های نزدیک ر است‪.‬‬
‫گ رزارش گررپ در هررردوره مرردیر دارایرری‪-‬برردهی را از ویررعیت نرررخ بهررره کلرری مرسسرره نا رره از عرردم تط رابر‬
‫قیمتگذاری مجدد دارایی ها و بدهی ها در طرل یک دوره زمابی مشخص است آگاه می کند‪.‬‬
‫گزارش گپ تفاوت زمابی بین قیمتگذاری مجدد دارایی ها و بدهی ها را کم می کند ولی در ارزیابی اثر‬
‫ریسک رایه ای و ریسک اختیار بر مرقعیت ریسک نرخ بهره مرسسه ناتران است‪.‬‬
‫قیمت گذاری انتقالی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫قیمت گذاری انتقالی‪:‬‬
‫رو ه که برای مکان یابی ریسک در بانک استفاده می شرد‪.‬‬
‫هنگررامی کرره ریسررک نرررخ بهررره و ریسررک نقرردینگی برره وجرررد مرری آیررد کرردام بخرش از‬
‫بانک را می تران مسئرل دابست؟‬
‫تخصرریص ایر سرررد یررا یرررر مهررم اسررت‪ .‬ایر ریسررک و یررا سررردآوری هررر واحررد و یررا‬
‫محصرل را مشخص می کند‪.‬‬
‫قیمر ررت گر ررذاری انتقر ررالی داخلر رری‪ :‬چر ررارچرب مار ررادالت و ررداخر ررت هر ررای داخلر رری بر ررین‬
‫واحدهای بانک است‪ .‬ررداخت ها به صررت ظاهری در حساب ها ثهت می شررد‬
‫ولی در واقع هیچ نقل و انتقالی نشست‪.‬‬
‫قیمت گذاری انتقالی‬
‫‪ ‬قیمت گذاری سنت و ریامدهای آن‪:‬‬
‫‪ .1‬خر ررط مشر ررخص و جداکننر ررده ای در جهر ررت تعیر ررین سر ررردآوری وام و سر ررپرده هر ررا‬
‫وجرد ندارد‪.‬‬
‫‪ .2‬کن رل ریسک نرخ بهره را کاهش میدهد‪.‬‬
‫ب ررای آن بای ررد چ ررارچرب قیم ررت گ ررذاری انتق ررالی نیازمن ررد محق ررر ک ررردن ارزش واق رری‬
‫وجره و ریسک نرخ بهره مرتاط با هر واحد بانکی است‪.‬‬
‫نقش ‪ : ALM‬وام گیری و وام دهی‪.‬‬
‫قیمت گذاری انتقالی‬
‫‪ ‬قیمت گذاری انتقالی انطااقی‬
‫ابتدا یک مثال از قیمت گذاری انتقالی سنت ‪:‬‬
‫سپرده ‪ 3‬ماهه‪ -‬سرد ‪%4‬‬
‫وام دهی ‪ 5‬ساله‪ -‬سرد ‪%11‬‬
‫سپرده ‪ 3‬ماهه‪ -‬سرد ‪%8‬‬
‫وام دهی ‪ 5‬ساله‪ -‬سرد ‪%11‬‬
‫‪ %7‬سرد بانک‬
‫‪ %3‬سرد بانک‪ -‬سرد بانکی کم شد چرن در معرض‬
‫ریسک برده است‪.‬‬
‫حال با قیمت گذاری انتقالی انطااقی‪:‬‬
‫سپرده ‪ 3‬ماهه سرد ‪%4‬‬
‫‪ %2‬سرد بخش سپرده دهی‬
‫وام دهی ‪ 3‬ماهه سرد ‪%6‬‬
‫و‬
‫وام گیری ‪ 5‬ساله سرد ‪%7‬‬
‫‪ %4‬سرد بخش وام دهی‬
‫وام دهی ‪ 5‬ساله سرد ‪%11‬‬
‫‪ %6‬سرد بانک که یک مقدار از روش قالی کم ر شد چرن ریسک نرخ بهره را در آن هدج کردیم‪.‬‬
‫قیمت گذاری انتقالی‬
‫‪ ‬فراید قیمت گذاری انتقالی انطااقی‪:‬‬
‫‪ .1‬سرد هر واحد مشخص می شرد‪.‬‬
‫‪ .2‬ریسک نرخ بهره از تمام واحد ها به ‪ ALM‬منتقل شد‪.‬‬
‫‪ .3‬سرد ‪ %1‬کاهش یافت ولی ریسک نرخ بهره تنها در ‪ ALM‬داریم و در بقیه‬
‫بخش ها نداریم‪.‬‬
‫‪ ‬در عمل ای انطاا با ایجاد یک بازار داخلی برای وام دهی و وام گیری اتفا می‬
‫افتد‪.‬‬
‫‪ ‬همه با واحد ‪ ALM‬برای دریافت و یا ررداخت وام ارتااط ریدا می کنند‪ .‬با نرخ‬
‫رایج بازار‪.‬‬
‫‪ ALM ‬با ماادله با سایر بانک ها می تراند ریسک وارد بر خردش را هم کاهش‬
‫دهد‪.‬‬
‫منابع و مراجع‬










Value At Risk : The New Benchmark for Managing Financial Risk , Jorion,
Philippe.
Amendment to the Capital Accord to incorporate market risks-Updated November
2005
Principles for the Management and Supervision of Interest Rate Risk-Bank for
international settlement-July 2004
A Short History of Financial Deregulation in the United States-Matthew Sherman-July 2009
http://en.wikipedia.org/wiki/Interest_rate_risk
http://www.bis.org/publ/bcbs29a.htm
http://moneyterms.co.uk/interest-rate-risk/
http://www.investinginbonds.com/learnmore.asp?catid=5&subcatid=18&id=
178
http://www.investopedia.com/terms/i/interestraterisk.asp#axzz1aqTqaCen
http://www.echopartners.com/our-blog/bid/20986/Interest-Rate-Risk-GapAnalysis
.‫ گرر مطال اا رمدیریت ریسک با ک اقتصاد وین‬-‫بدهی ر ریسک قدینگی در مو ساا مالی‬-‫ مدیریت دارایی‬