Transcript Finansowanie zewnętrzne w latach 2014-2020

Polityka finansowania
projektów ze środków
unijnych w latach 2014-2020
Edyta Pęcherz
Dyrektor Biura OKIP
2
Dokumenty strategiczne
Wspólne
Ramy
Strategiczne
Umowa
partnerska
Programy
operacyjne
3
Polityka Spójności 2014-2020
mld euro
Fundusz Spójności
Regiony słabiej
rozwinięte
Regiony przejściowe
Regiony rozwinięte
82,5
162,6
39,0
53,1
Współpraca
11,7
Regiony peryferyjne i
słabo zaludnione
0,9
Razem
349,6
4
Umowa Partnerstwa:
Umowa Partnerstwa:
dokument opisujący strategię wykorzystania środków UE
do realizacji celów rozwojowych kraju)
Krajowe
Programy
Operacyjne
w ramach polityki
spójności
Krajowe
Programy
Operacyjne
w ramach WPR
i WPRyb
Regionalne
Programy
Operacyjne w
ramach polityki
spójności
Programy
EWT
15 RPO
w regionach
słabiej
rozwiniętych
RPO dla
Mazowsza
5
Programy operacyjne
 Główny element zarządzania i monitoringu w ramach polityki spójności.
 Kraje Członkowskie miały wybór poziomu programowania. Generalną zasadą
było stworzenie programów dla EFRR i EFS na poziomie NTS 2. Programy
operacyjne mogą być tworzone na poziomie regionalnym jak i krajowym.
Programy operacyjne wspierane z Funduszu Spójności – tylko na poziomie
krajowym.
 Programy
dzielone
na
priorytety.
Oś
priorytetowa
obowiązkowo
jednofunduszowa (nawet w przypadku programu wielofunduszowego):
EFRR: 1 oś priorytet. = 1 lub kilka inwestycji priorytetowych =1cel tematyczny
EFS: 1 oś priorytetowa = 1
= 1 lub kilka celów tematycznych
lub
kilka
inwestycji
priorytetowych
Programy operacyjne
6
.
Program
Fundusz
Szacunkowa
alokacja na
program (w %)
EFRR[1]
10
EFRR, FS[2]
39
Instytucja
zarządzająca
Polityka Spójności
1.
Program dotyczący innowacyjności, badań naukowych i ich powiązań ze sferą
przedsiębiorstw
2.
Program dotyczący gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania
i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego
3.
Program dotyczący rozwoju cyfrowego;
EFRR
3
4.
Program pomocy technicznej;
EFRR
1
5.
Program dotyczący Polski Wschodniej – program ponadregionalny
EFRR
3
6.
Program dotyczący rozwoju kompetencji i umiejętności oraz dobrego rządzenia;
EFS[3]
4
7.
Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej*
EFRR
1
8.
Regionalne Programy Operacyjne
EFRR, EFS
39
suma
Ministerstwo
Infrastruktury i
Rozwoju
Zarządy województw
100
Wspólna Polityka Rolna i Rybacka
1.
Program dotyczący rozwoju obszarów wiejskich
EFRROW [4]
2.
Program dotyczący rozwoju obszarów morskich i rybackich
EFMR[5]
* Ich liczba zostanie przesądzona w wyniku ustaleń międzynarodowych
4
suma
[1
96
100
Ministerstwo
Rolnictwa
i Rozwoju Wsi
Krajowe programy
Podział alokacji na krajowe
programy operacyjne
Program
Alokacja po przeliczeniu na
ceny bieżące (mln euro)
Infrastruktura i Środowisko
27 513,9
Inteligentny Rozwój
8 614,1
Wiedza Edukacja Rozwój
4 419,3
Polska Wschodnia
2 117,2
Polska Cyfrowa
2 255,6
Pomoc Techniczna
700,1
Razem
45 620,1
Program Operacyjny Infrastruktura
i Środowisko (POiŚ) 2014-2020
24,158 mld euro, czyli ponad 100 mld zł zostanie przeznaczone w najbliższych
latach na wsparcie gospodarki niskoemisyjnej, ochronę środowiska,
przeciwdziałania i adaptację do zmian klimatu, transport, bezpieczeństwo
energetyczne, ochronę zdrowia i kulturę.
Program Operacyjny Infrastruktura
i Środowisko (POiŚ) 2014-2020
Najwięcej, bo ponad 17,5 mld euro, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
planuje przeznaczyć na sektor transportu, czyli na drogi, koleje, transport
miejski, lotniczy i morski.
Drugi w kolejności będzie sektor środowiska – ponad 3,4 mld euro.
Na znaczeniu, w porównaniu do obecnej perspektywy, zyskają energetyka i
zdrowie.
Program Operacyjny Infrastruktura
i Środowisko (POiŚ) 2014-2020
Beneficjentami POIiŚ 2014-2020 będą:
 podmioty publiczne (w tym jednostki samorządu terytorialnego)
 prywatne (przede wszystkim duże przedsiębiorstwa).
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój
2014-2020
Celem
POIR
jest
zwiększenie
innowacyjności
i konkurencyjności polskiej gospodarki, wyrażające się
głównie wzrostem nakładów prywatnych na B+R. Cel ten
zostanie osiągnięty poprzez koncentrację działań Programu
na:
• wsparciu powiązań między przedsiębiorstwami i nauką;
• wsparciu i rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw;
• wzmocnieniu jakości badań oraz pozycji krajowych
jednostek naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni
Badawczej.
w.
Mapa
pomocy
regionalnej
dla Polski
na lata
2014–2020
Pozostałe krajowe Programy
Operacyjne
Wiedza Edukacja i Rozwój (POWER)
Program powstał w odpowiedzi na potrzeby reform w obszarach zatrudnienia,
włączenia społecznego, edukacji, szkolnictwa wyższego, zdrowia i dobrego
rządzenia. Będzie też wspierał innowacje społeczne i współpracę
ponadnarodową w wymienionych obszarach oraz wdrażanie w Polsce
Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych.
Pozostałe krajowe Programy
Operacyjne
Polska Wschodnia
dodatkowy instrument
wsparcia finansowego 5
województw, który będzie
uzupełnieniem i
wzmocnieniem działań
prowadzonych w ramach
regionalnych i krajowych
programów operacyjnych.
RPO - Wstępnie wybrane inteligentne specjalizacje
16
Województwo
Dolnośląskie
kujawsko -pomorskie
ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i
metalowy, chemia, przemysł wydobywczy
ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy,
przemysły kreatywne, logistyka i inżynieria wodna i lądowa, tworzywa sztuczne
lubelskie
ICT, multimedia, biogospodarka, medycyna i turystyka zdrowotna, energetyka (w tym OZE)
lubuskie
małopolskie
Biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy,
przemysł drzewny i meblarski
ICT, multimedia, zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, energetyka (w tym OZE), przemysł
włókienniczy i wzornictwo, budownictwo
ICT, multimedia, biegospodarka, energetyka ( w tym OZE), chemia
mazowieckie
ICT, multimedia, zdrowa żywność, usługi dla biznesu, wysoka jakość życia
łódzkie
opolskie
podkarpackie
Zdrowa żywność, przemysł maszynowy i metalowy, energetyka w tym (OZE), chemia i budownictwo
ICT, multimedia, wysoka jakość życia, lotnictwo i kosmonautyka
podlaskie
Biogospodarka, brama na Wschód
pomorskie
ICT, multimedia, biogospodarka, zdrowa żywność, medycyna i turystyka, energetyka (w tym OZE),
przemysły kreatywne, usługi dla biznesu, logistyka i inżynieria wodna i lądowa, technologie offshore
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko- mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
ICT, multimedia, medycyna i turystyka zdrowotna, energetyka ( w tym OZE)
Zdrowa żywność, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy
Zdrowa żywność, ekonomia wody, przemysł drzewny i meblarski
ICT, multimedia, produkcja żywności, procesy przemysłowe i transport
Biogospodarka, medycyna i turystyka zdrowotna, przemysł maszynowy i metalowy, usługi dla biznesu,
logistyka i inżynieria wodna
Podział
alokacji na
regionalne
programy
operacyjne
Województwo
Alokacja po przeliczeniu
na ceny bieżące (mln euro)
dolnośląskie
2 250,4
kujawsko-pomorskie
1 901,7
lubelskie
2 228,8
lubuskie
906,1
łódzkie
2 253,9
małopolskie
2 875,5
mazowieckie
2 087,9
opolskie
944,1
podkarpackie
2 112,2
podlaskie
1 212,4
pomorskie
1 863,0
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
Razem
3 473,6
1 363,2
1 726,6
2 447,9
1 599,7
31 246,9
Fundusze w latach 2014-2020
– główne kierunki
Transport
Środowisko
Innowacyjność
MŚP
JST
• Inwestycje transportowe
• Koleje i drogi
• Projekty związane z ochroną środowiska
• Efektywność energetyczna
• Działania wspierające innowacyjność gospodarki i jej trwałe
powiązanie z nauką
• Firmy, zwłaszcza te dopiero rozpoczynające działalność
• Przedsięwzięcia realizowane przez samorządy
18
19
Instrumenty wsparcia – usługi publiczne
W ramach planu wykonawczego do KSRR podjęto działania nad utworzeniem
systemu wspierania podstawowych usług publicznych. Zgodnie z KSRR system
miałby objąć następujące kategorie usług:

Edukacyjne

Zdrowotne

Kulturalne

Komunikacyjne

Komunalne
Założenia systemu:
 Utworzenie list rankingowych, szeregujących powiaty pod kątem stopnia
osiągnięcia wskaźników dostępności i jakości usług.
 Skierowanie interwencji publicznej do podmiotów świadczących usługi na
obszarach o najgorszych wartościach pięciu wskaźników syntetycznych
Ile funduszy na
politykę spójności?
 Wysokość budżetu i podział funduszy pomiędzy Państwa Członkowskie UE
to nie jedyne ustalenia szczytu. Podjęto także inne istotne decyzje
dotyczące perspektywy 2014-2020:
 Podatek VAT w projektach dofinansowanych
z Funduszy Europejskich będzie kosztem kwalifikowalnym, co oznacza
utrzymanie możliwości jego refundacji,
 Poziom dofinansowania unijnego w wysokości 85 proc. (dla regionów mniej
rozwiniętych) oraz 80 proc. dla Mazowsza.
21
Granty w zasadzie tylko
dla innowacji
W raporcie Komisji Europejskiej nt. spójności, który zawiera m.in.
propozycje zmian w finansowaniu polityki strukturalnej w
ramach budżetu na lata 2014- 2020, jako jeden z pięciu
instrumentów służących lepszemu wydatkowaniu środków z
funduszy strukturalnych podaje się znacznie większe
zastosowanie instrumentów inżynierii finansowej (zwrotnych
instrumentów finansowych). W przypadku środków dla firm
wprost mówi się, że dla prostych projektów inwestycyjnych
będą stosowane zwrotne instrumenty finansowe, granty
bezzwrotne mają być zarezerwowane wyłącznie dla
projektów wysoko innowacyjnych, gdyż tego rodzaje
inwestycje mogą mieć problem z uzyskaniem finansowania
zwrotnego.
22
Instrumenty zwrotne
SZANSE
ZAGROŻENIA
Zwiększenie liczby beneficjentów ostatecznych
Ryzyko związane z brakiem
popytu ze strony
beneficjentów
ostatecznych
Wzrost dostępności do finansowania
zewnętrznego
Ryzyko związane z brakiem
zainteresowania ze strony
pośredników finansowych
Wzrost efektywności wydatkowanych środków
Skomplikowany proces
uruchamiania i obsługi
Ograniczanie ryzyka inwestycji z uwagi na
większe zaangażowanie kapitałowych
własnych środków przez beneficjentów
ostatecznych
Ograniczanie negatywnych skutków dotacji na konkurencję i
mechanizm rynkowy
Źródło: IBnGR.
23
Wg ekspertyzy dla MRR
(Danuta Jabłońska)
 Wydaje się, że optymalny podział środków na interwencje w
zakresie przedsiębiorczości to 60% środków na dotacje oraz 40% na
instrumenty zwrotne.
 Oznacza to, że do systemu instrumentów zwrotnych do 2020 r.
trafiłoby dodatkowo około 17 mld PLN, zwiększając środki na
wsparcie zwrotne przedsiębiorstw do około 21,5 mld PLN.
 Należy założyć, że zastosowanie instrumentów zwrotnych dotyczyć
może takich obszarów jak wsparcie przedsiębiorstw, projekty z
zakresu energetyki, efektywności energetycznej, energii
odnawialnej i ochrony środowiska, w tym ochrony zdrowia, a także
transportu publicznego, rewitalizacji miast i rozwoju lokalnego, a
także technologii telekomunikacyjnych i sieci szerokopasmowych.
24
Jednostki samorządu
terytorialnego oraz ich spółki.
 JST oraz ich przedsiębiorstwa zależne mogą być
beneficjentami projektów z zastosowaniem instrumentów
zwrotnych w zakresie realizacji ich statutowych zadań
związanych z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty
(w tym m.in. z zakresu ochrony środowiska, gospodarki wodno
– ściekowej, lokalnego transportu zbiorowego,
telekomunikacji, ochrony zdrowia czy edukacji publicznej).
 Dodatkowej analizy wymagałaby kwestia, w jaki sposób
pożyczka lub gwarancja dla jst, udzielona z funduszy
strukturalnych, zwiększy poziom zadłużenia jst.
Materiały szkoleniowe dla Banku Gospodarstwa Krajowego,
25
Kredyty
pomostowe
Prognozy IBnGR wskazują, że do końca 2013 roku banki w Polsce udzielą ok. 24
mld zł kredytów. Wzrostowi kredytowania przez banki projektów unijnych
sprzyja ogromna skala funduszy strukturalnych dostępnych w nowej
perspektywie finansowej oraz brak wolnych środków w budżetach jednostek
samorządu terytorialnego i przedsiębiorstw. Z kolei popyt na kredyt będzie
ograniczany poprzez system zaliczkowania, który wpłynie na ograniczenie skali
kredytów pomostowych.
Polityka klastrowa 2014-2020
Wzmocnienie innowacyjności
i konkurencyjności polskiej gospodarki
w oparciu o intensyfikację współpracy, interakcji i
przepływów wiedzy w ramach klastrów oraz wspieranie
strategicznych specjalizacji gospodarczych
(klastrów kluczowych).
RAZEM MOŻEMY WIĘCEJ
firmy
zorganizowane działania
zainteresowanych
podmiotów mające na celu
przyspieszenie rozwoju i
konkurencyjności w
regionie
samorządy
ośrodki
naukowe
MOCNE STRONY KLASTRA
promocja
produktów oraz
firmy
wykorzystanie w
biznesie zasobów
jednostek naukowych
zbudowanie
sieci powiązań
inicjowanie
współpracy z
władzami
regionalnymi
zwiększenie
konkurencyjności
i innowacyjności
regionów
wspólne
pozyskiwanie
dotacji z Unii
Europejskiej
Dziękujemy za uwagę!
Edyta Pęcherz
tel. 501 433 632
E-mail: [email protected]