Transcript ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΜΗΣ Ι. 1. Η διαμόρφωση της μεσαιωνικής

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΑΙΩΝΕΣ
ΤΟΥ
ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
(330-717)
Όροι – κλειδιά της ενότητας
 Ίδρυση Κωνσταντινούπολης
 χρυσό νόμισμα
 Χριστόγραμμα
 διάταγμα των Μεδιολάνων
 οικουμενική σύνοδος της Νίκαιας
Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ
ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη
Ορειχάλκινη
κεφαλή του
Μεγάλου
Κωνσταντίνου,
που βρέθηκε στη
Ναϊσσό της
Σερβίας.
Belgrade,
National
Museum.
Delvoye, Ch.,
Βυζαντινή Τέχνη,
Εκδόσεις
Παπαδήμα, Αθήνα
1994, σ. 171, εικ.
40.
© National
Museum,
Belgrade
1. Ποια μέτρα πήρε ο Κωνσταντίνος για να
ανορθώσει το κράτος
• Ίδρυσε την Κωνσταντινούπολη
• Επέτρεψε στους κατοίκους να ασκούν
ελεύθερα τη χριστιανική τους λατρεία
• Στη διοίκηση χώρισε τη πολιτική από τη
στρατιωτική εξουσία
• Έκοψε χρυσό νόμισμα
Η ΙΔΡΥΣΗ
ΤΗΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Ο Κωνσταντίνος ίδρυσε την
Κωνσταντινούπολη στην Ανατολή γιατί:
• Η Κωνσταντινούπολη είχε
πολύ καλή θέση
• Η Ανατολή είχε ακμαίο
πληθυσμό και οικονομία
• Οι χριστιανοί ήταν
πολυπληθέστεροι στην
Ανατολή
• Οι πόλεις της Ανατολής
υπέφεραν από πολεμικές
συγκρούσεις
• Από το Βυζάντιο μπορούσε
να αποκρούσει πιο εύκολα
τους εχθρούς του, τους
Γότθους και τους Πέρσες
Χάρτης που δείχνει τα
σύνορα της βυζαντινής
αυτοκρατορίας στα χρόνια
διακυβέρνησης του
Μεγάλου Κωνσταντίνου.
© ΙΜΕ
Επεξεργασία: Ίδρυμα
Μείζονος Ελληνισμού
Map of
Constantinople
(1422) by
Florentine
cartographer
Cristoforo
Buondelmonte
Το 324, έτος ίδρυσης της Κωνσταντινούπολης, σηματοδοτεί την αρχή της
Βυζαντινής περιόδου. Στην εικόνα, τοπογραφικό σχέδιο της Κωνσταντινούπολης.
Επεξεργασία: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
Το οικοδομικό πρόγραμμα του Κωνσταντίνου
Ο Κωνσταντίνος έφτιαξε στην Κωνσταντινούπολη νέα τείχη
μεγάλες λεωφόρους
το ΦΟΡΟΥΜ του Κωνσταντίνου
Το Ιερόν Παλάτιον
ΤΟ ΜΕΓΑ Η ΙΕΡΟΝ ΠΑΛΑΤΙΟΝ
Υποθετική αναπαράσταση
Υποθετική αναπαράσταση του Μεγάλου Παλατίου στην
Κωνσταντινούπολη, το οποίο αποτελούσε την αυτοκρατορική κατοικία
ως και τον 11ο αιώνα.
Cheynet, J.-C., "Constantinople, Histoire de la
Nouvelle Rome", Les Dossiers d' Archaeologie 176
Το Μέγα Παλάτιον ή Ιερόν Παλάτιον (λατινικά: Sacrum
Palatium,) ήταν ένα εκτενές συγκρότημα ανακτόρων στην
Κωνσταντινούπολη, που στέγαζε την αυτοκρατορική οικογένεια και
τις διοικητικές υπηρεσίες κατά την εποχή της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας. Θεμελιώθηκε από τον Κωνσταντίνο το Μέγα και
αποτέλεσε κέντρο της διοίκησης του αχανούς κράτους για
περισσότερα από 800 χρόνια. Η περιοχή που καταλάμβανε πιστεύεται
πως καλύπτει τη σημερινή έκταση όπου βρίσκεται το Μπλε Τζαμί.
Πολύ κοντά στο ανάκτορο βρισκόταν ο Ιππόδρομος της
Κωνσταντινούπολης, τα Λουτρά του Ζεύξιππου, το Αυγουσταίον, οι
εκκλησίες της Αγίας Σοφίας και της Αγίας Ειρήνης, η Μέση οδός,
καθώς και τα φόρα του Κωνσταντίνου και του Θεοδοσίου.
Σπουδαιότερη πηγή από την οποία αντλούνται πληροφορίες για το
Μεγάλο Παλάτιο είναι το Περί βασιλείου τάξεως που συντάχθηκε
από ή για τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ΄ Πορφυρογέννητο στα
μέσα του 10ου αιώνα. Τα ανάκτορα των βυζαντινών αυτοκρατόρων
περιγράφονται ως απέραντα. Ένας λαβύρινθος διαφόρων μεγάρων,
στρατώνων, εκκλησιών, κήπων και στάβλων, που εκτείνονταν από
τον Ιππόδρομο μέχρι την Αγία Σοφία και από εκεί μέχρι τη θάλασσα.
Ο Ιππόδρομος, άλλωστε, συνδέονταν με τα ανάκτορα. Τα κύρια
ενδιαιτήματα του αυτοκράτορα ήταν ο χρυσοτρίκλινος και το παλάτι.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ:Απο το Λατ. Palatium , aπό τον Παλατίνο Λόφο της
Ρώμης (Palatinus Collis) οπου ειναι χτισθεί ανάκτορο του
Αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου.
ΤΟ ΜΕΓΑ Η ΙΕΡΟΝ ΠΑΛΑΤΙΟΝ
το κτίριο της Συγκλήτου
Γραφική αναπαράσταση του περίκεντρου κτηρίου της Συγκλήτου στο
Φόρο του Κωνσταντίνου. Από το πρόγραμμα Byzantium 1200
Λουτρά
Τα λουτρά του Ζεύξιππου βρισκόταν κοντά στο Αυγουσταίο και στο
Παλάτι
Γραφική αναπαράσταση
Τα λουτρά του Ζεύξιππου
Ο Ιππόδρομος
Εκκλησίες
ο ναός της Αγίας Ειρήνης
(η Αγία Ειρήνη χτίστηκε τον 4ο αιώνα από το Μ. Κωνσταντίνο και καταστράφηκε από πυρκαγιά
το 532)
Θρησκευτική πολιτική
Ο Κωνσταντίνος έδειξε ευνοϊκή στάση
στο χριστιανισμό γιατί:
• Οι χριστιανοί ήταν πολυπληθέστεροι
στην Ανατολή
• Και επειδή πίστευε πως ο
χριστιανισμός θα μπορούσε να
αποκαταστήσει την ενότητα στο
Ρωμαϊκό κράτος.
Ο Κωνσταντίνος έδειξε την ευνοϊκή του στάση
στο χριστιανισμό με τα εξής μέτρα :
1ον :
Μετέφερε το
Χριστόγραμμα από τη
στρατιωτική σημαία
στα νομίσματα
Αργυρό νόμισμα με το
Χριστόγραμμα (στο επάνω μέρος της
περικεφαλαίας του Κωνσταντίνου)
και την ένσταυρη σφαίρα, σύμβολο
της εκχριστιανισμένης ρωμαικής
οικουμένης .
Μόναχο, Νομισματική Συλλογή.
2ον
:
4ον:
Εξέδωσε ευνοϊκούς
νόμους για τους
χριστιανούς
Όταν έγινε μονοκράτορας
σταμάτησε τους διωγμούς
εναντίον των χριστιανών
3ον :
Εξέδωσε το Διάταγμα των
Μεδιολάνων μαζί με τον
Λικίνιο, σύμφωνα με το
οποίο οι χριστιανοί
μπορούσαν ελεύθερα να
ασκούν τη λατρεία τους
5ον:
Συγκάλεσε στη Νίκαια
της Βιθυνίας την
Α’ Οικουμενική σύνοδο ,
η οποία αντιμετώπισε
τις αιρέσεις ,
που ήδη είχαν εμφανιστεί.
Η φιλοχριστιανική πολιτική του
Μεγάλου Κωνσταντίνου υπήρξε
καταλυτική για την εδραίωση
της νέας θρησκείας. Στην
εικόνα, παράσταση της Α'
Οικουμενικής Συνόδου που
έγινε το 325 στη Νίκαια και
συγκλήθηκε με πρωτοβουλία
του Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Φορητή εικόνα, έργο του
Μιχαήλ Δαμασκηνού, που
χρονολογείται στο 1591.
Μουσείο Ιερών Εικόνων και
Κειμηλίων της Ιεράς
Αρχιεπισκοπής Κρήτης.
Εικόνες της Κρητικής Τέχνης
(Από το Χάνδακα ως την Μόσχα
και την Αγία Πετρούπολη),
Βικελαία ΒιβλιοθήκηΠανεπιστημιακές Εκδόσεις
Κρήτης, Ηράκλειο 1993, εικ.
101.
© Επικοινωνιακό και
Μορφωτικό Ίδρυμα Ιεράς
Μέγας
Κωνσταντίνος
ψηφιδωτό
(Αγία Σοφία,
περί το
1000).
Οι προσωποποιήσεις
της Ρώμης και της
Κωνσταντινούπολης
σε ελεφάντινο
δίπτυχο
του 5ου αιώνα.
Βιέννη
Μουσείο Ιστορίας της
Τέχνης
Πηγές:
•http://users.sch.gr/avakalou/Mega%20Palation-Constantinople.ppt
• http://www.stougiannidis.gr/byz_lexicon.htm#5600
• http://constantinople.ehw.gr/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=10831
• http://www.arkeo3d.com/byzantium1200/greatpalace.html
• http://www.ime.gr/chronos/projects/justinian/gr/journey/j1b.html
• http://egpaid.blogspot.com/2010/10/blog-post_20.html
• http://constantinople.ehw.gr/forms/fDataDisplay.aspx?Mode=
LemmataSearch&paramid=%CE%99
• http://www.ime.gr/chronos/08/gr/p/index.html