Transcript pobierz - Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

AMPUTACJAJAK Z TYM
ŻYĆ?
SPIS TREŚCI
1. Wstęp
2. Protezy
•
Formalności związane z protezowaniem
•
Finansowanie protez
•
Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
•
Zdjęcia
3. Pozycje ułożeniowe po zabiegu.
4. Ćwiczenia po amputacji.
5. Pytania pacjentów
6. Przykład znanej osoby:
•
Philippe Croizon
•
Jan Mela
7. Tu możesz szukać pomocy!
Poradnik ten przeznaczony jest dla
osób potrzebujących informacji na
temat tego, jak żyć „normalnie” po
amputacji.
Jak można sobie świetnie poradzić w
„nowym” życiu!
PROTEZYFORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z
PROTEZOWANIEM
1. Osoba po amputacji powinna zgłosić się do ortopedy lub chirurga na
podstawie skierowania od lekarza pierwszego kontaktu.
2. Lekarz specjalista wypisze wniosek na zaopatrzenie ortopedyczne:
protezę modularną, tymczasową lub ostateczną oraz wniosek an
pończochy kikutowe.
3. Z wnioskiem otrzymanym od lekarza należy udać się do
najbliższego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia w celu
poświadczenia wniosku.
PROTEZYFORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z
PROTEZOWANIEM cd.
4. Wniosek poświadczony przez NFZ przedstawia się Zakładowi
Protetycznemu, któremu zleca się wykonanie protezy. Zakład ten
wystawia fakturę, pozostawia sobie oryginał wniosku a wydaje jego
kserokopię.
5. Z poświadczonym wnioskiem należy udać się do PCPR w celu
uzyskania dofinansowania. Do PCPR należy zabrać następujące
dokumenty: orzeczenie o niepełnosprawności, informacje o dochodach,
fakturę oraz kserokopię wniosku NFZ z Zakładu Protetycznego.
FINANSOWANIE PROTEZ
FINANSOWANIE
PROTEZ
Dofinansowanie z
PCPR
Budżet NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia
finansuje protezowanie na
poziomie minimalnym.
W ramach tego finansowania
trudno jest wykonać protezę "do
chodzenia".
Jeśli dochód na osobę w
rodzinie osoby po amputacji
nie jest wysoki, to można
ubiegać sie o dofinansowanie
w Powiatowym Centrum
Pomocy Rodzinie. Maks.
wysokość tego dofinansowania
wynosi 150% tego, co
finansuje NFZ. Za pieniądze z
NFZ i PCPR można zrobić
protezę.
Fundacje
Pomoc osobom po amputacji
kończyny zaliczana jest do
celów fundacji wyższej
użyteczności publicznej.
Fundacje te mają prawo do
uzyskania 1% podatku
dochodowego od podatników
w Polsce. Można zgłosić się
do istniejącej Fundacji z
prośbą o finansowanie.
Ubezpieczenia
Amputacje z powodu
wypadków drogowych,
błędów medycznych,
wypadków przy pracy i
innych przypadków
amputacji, za które
współodpowiedzialna jest
"druga strona" są
rekompensowane przez
ubezpieczenia.
ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY
ORTOPEDYCZNE
I ŚRODKI POMOCNICZE
W ramach zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze obowiązuje tzw. system otwarty, co
oznacza, że nie przeprowadza się konkursów ofert, ale finansuje się przedmioty lub środki pomocnicze do
określonego limitu ceny, pozostawiając wybór osobie uprawnionej.
1. Zlecenie na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wystawia lekarz lub felczer
ubezpieczenia zdrowotnego.
2. Wystawione zlecenie należy przedstawić w jednym z punktów potwierdzania zleceń uruchomionych przez
oddział NFZ. Może to uczynić uprawniony lub inna osoba w jego imieniu - osobiście lub drogą pocztową. Zlecenie
ważne jest 90 dni od dnia wystawienia (termin ten nie biegnie w czasie oczekiwania w kolejce na potwierdzenie
zlecenia).
3. Po uzyskaniu potwierdzenia realizujemy zlecenie bezpośrednio u wybranego świadczeniodawcy, np. w sklepie
ortopedycznym (wykaz świadczeniodawców dostępny jest w NFZ, w tym na stronie internetowej). W ramach
zaopatrzenia comiesięcznego można pobrać jednorazowo środki na okres trzech kolejnych miesięcy
kalendarzowych, licząc od miesiąca wystawienia zlecenia. W przypadku zaopatrzenia comiesięcznego, np. w
chorobach urologicznych, każdorazowe potwierdzanie zlecenia nie jest wymagane. Takie zlecenie jest ważne przez
miesiąc. Na podstawie pierwszego zlecenia na dany rodzaj środka uprawniony otrzymuje z NFZ Kartę
zaopatrzenia comiesięcznego ważną 1 rok. NFZ może wydać (wysłać pocztą) Kartę zaopatrzenia na kolejny okres
na podstawie danych o dotychczasowej realizacji. Karta służy do odnotowywania wystawionych zleceń oraz
pobranych środków.
ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY
ORTOPEDYCZNE
I ŚRODKI POMOCNICZE cd
Osoby niepełnosprawne które otrzymały z Narodowego Funduszu Zdrowia refundację zakupu artykułów i spełnią kryterium dochodowe,
mogą ubiegać się w Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie o uzyskanie środków na pokrycie wydatków związanych z powyższym
zakupem.
Osoby zainteresowane powinny złożyć pisemny wniosek, który powinien zawierać:
- imię, nazwisko, adres zamieszkania;
- numer NIP;
-cel dofinansowania;
- oświadczenie o wysokości dochodów i liczbie osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym;
-nazwę banku oraz numer rachunku bankowego;
Do wniosku osoba zainteresowana powinna dołączyć:
- kopię orzeczenia lub kopię wypisu z treści orzeczenia lub kopie orzeczenia o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w
gospodarstwie rolnym;
- fakturę określającą kwotę opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego oraz kwotę udziału własnego lub inny dowód potwierdzający
zakup;
Wysokość dofinansowania wynosi:
do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny ustalonym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli taki
udział jest wymagany,
do 150% sumy kwoty limitu, wyznaczonego przez Narodowy Fundusz Zdrowia oraz wymaganego udziału własnego osoby
niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit.
Szczegółowe uregulowania znajdują się w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w
sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 96, poz. 861 z późn. zm.).
Szczegółowe uregulowania znajdują się w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w
sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 96, poz. 861 z późn. zm.).
FOTOGRAFIE PROTEZ KOŃCZYN
DOLNYCH
FOTOGRAFIE PROTEZ KOŃCZYN
DOLNYCH
Proteza mechaniczna
przedramienia
POZYCJE UŁOŻENIOWE
Amputacja na poziomie goleni.
1. pozycja leżenie tyłem
Z kończyną dolną amputowaną wyprostowaną w stawie kolanowym.
W 3 dni po zabiegu obciążenie przedniej powierzchni stawu kolanowego
(rzepka).
2. pozycja leżenie tyłem
Z kończyną dolną amputowaną uniesioną w górę w skok ( w płaszczyźnie
strzałkowej) oparta kikutem na miękkim podłożu.
Stabilizacja stawu kolanowego w wyproście podwieszką taśmową do łóżka.
3. pozycja leżenie tyłem
Z kończyną dolną amputowaną wysuniętą poza podłoże do połowy uda, szczyt
kikuta dolną powierzchnią oparty na podwieszce zamocowanej linką na
„bałkanie”.
Obciążenie przedniej powierzchni stawu kolanowego workiem z piaskiem ( ten
zabieg może
być stosowany dopiero kilka dni ( 5-6) po operacji ze względu na ból – nosi
cechy wyciągu
redresyjnego).
4. pozycja leżenie przodem
Kikut wysunięty poza podłoże.
Na tylnej powierzchni kikuta podwieszka taśmowa z przymocowanym
ciężarem (worek z
odważnikiem działającym w dół w kierunku wyprostu, udo ustabilizowane
podwieszką
taśmową do łóżka ( forma wyciągu redresyjnego – może być stosowana po
zagojeniu się rany
i w przypadku utrwalonego ograniczenia ruchu wyprostu).
POZYCJE UŁOŻENIOWE
Amputacja na poziomie uda.
1. pozycja leżenia tyłem
Pod plecami, do okolicy krętarzy większych podłożony dodatkowy
materac – ta pozycja może
być stosowana w pierwszych dniach.
2. pozycja leżenia przodem
Kończyny dolne złączone w przywiedzeniu szeroką taśmową
podwieszką zapobiega się tendencjom odwiedzeniowym.
Na okolice pośladkową zakłada się ciężar (worek z piaskiem) , który
nie pozwala na zgięcie
stawów biodrowych – pozycja tą stosujemy w 5-6 dobie po zabiegu.
3. pozycja leżenia przodem
Stabilizacja miednicy do łóżka szeroką podwieszką taśmową,
podwieszka łącząca kikut ze
zdrową kończyną ( bądź 2 kikuty przy amputacjach obustronnych)
zawieszona na „bałkanie”
nad stawami biodrowymi, stwarza możliwość umieszczenia obu
kończyn dolnych ku górze (stawy biodrowe w przeproście) –
stosować ten rodzaj wyciągu 10-14 dni po zabiegu i później.
4. wyciąg Degi
Stosuje się w przypadku utrwalonych ograniczeń ruchu w stawach
biodrowych.
JAK ĆWICZYC PO AMPUTACJI
W pierwszych dniach po amputacji, podczas pobytu w szpitalu będziesz wymagać asysty podczas większości czynności takich
jak przechodzenia na wózek inwalidzki i poruszanie się. Jeśli kikut goi się bez powikłań, zostaniesz po amputacji jest wypisana/y do
domu.
Niezależnie od stanu ogólnego oraz wieku po przejściu amputacji powinieneś jak najszybciej podjąć rehabilitację pod okiem
lekarza specjalisty i terapeuty. Skierowanie na fizjoterapię z pewnością wyda każdy lekarz pierwszego kontaktu. Twoja sytuacja
wymaga bowiem szybkiego działania.
O sposobie rehabilitacji i o ewentualnym protezowaniu powinien decydować lekarz specjalizujący się w rehabilitacji. Nie
każda osoba po amputacji otrzyma protezę. Decydują tutaj kryteria możliwości odtworzenia funkcjonalności, tak zwany komfort
życia, perspektywy zdrowotne oraz aspekty ekonomiczne.
Po dokonaniu oceny stanu pacjenta fizjoterapeuta powinien zalecić odpowiedni zestaw ćwiczeń po to aby utrzymywać go w
dobrej kondycji i przygotować do wysiłku związanego z dalszą terapią i nauką chodzenia.
Ważne tu mogą być ćwiczenia izometryczne pozwalające utrzymywać odpowiednie napięcie mięśni, pierwsze ćwiczenia z
powodzeniem można wykonywać leżąc w łóżku. Kolejnym etapem ćwiczeń jest nauka chodzenia o jednej nodze się przy pomocy
balkoniku lub o dwóch kulach.
Wszelkie ćwiczenia po amputacji powinny być wykonywane w uzgodnieniu z terapeutą, ponieważ istnieje ryzyko, iż
samodzielnie, źle dobrane ćwiczenia nieodwracalnie pogorszą możliwości rehabilitacji.
Bardzo ważnym jest odpowiednie ułożenie pozycji amputowanej nogi. Pewne pozycje nie są wskazane, niektóre są
zakazane. Chodzi tutaj przede wszystkim o ryzyko powstania przykurczów w stawach, które później pogorszą perspektywy
protezowania.
Powinieneś pamiętać, że Twoja współpraca i udział w terapii decyduje o przyszłych możliwościach odzyskania
funkcjonalności, a pierwsze dni po amputacji są bardzo ważne.
PYTANIA PACJENTÓW
1. Na czym polega postępowanie pooperacyjne i ile ono trwa?
Postępowanie to zmierza do wygojenia rany, przygotowania kikuta oraz całego organizmu. Okres ten jest różny ale zwykle
nie przekracza 2- 3 miesięcy od zabiegu. Dopasowanie protezy oraz nauka posługiwania się nią może trwać kolejne 3
miesiące.
PAMIĘTAJ: nie możesz się zniechęcać; powinieneś uzbroić się w cierpliwość!
2. Z jakimi możliwymi konsekwencjami po amputacji mogę się spotkać?
Mogą to być:
- przykurcze mięsni ograniczające siłę i zakres ruchu
- nerwiaki i zbliznowacenia tkanek (niestety może to być bolesne)
- nadmierne pocenie w miejscu umocowania protezy wynikające z nieprzewiewności materiału, z którego została wykonana
- podrażnienia skóry spowodowane tarciem protezy
- niedokrwienie kikuta w przypadku gdy amputacja została wykonana z powodu martwicy (dotyczy kończyn dolnych)
PAMIĘTAJ: przy wyborze protezy zwróć uwagę na materiał, z którego jest ona wykonana; pamiętaj też o stosowaniu
kremów, które możesz stosować na podrażnione miejsca;
3. Na pomoc jakich specjalistów mogę liczyć?
W skład zespołu rehabilitacyjnego wchodzi ortopeda, fizjoterapeuta, specjalista medycyny fizykalnej, techniki
protetyczny, instruktor terapii zajęciowej, doradca rehabilitacyjny, psycholog, asystenci społeczni, personel
administracyjny. Ich podstawowym celem jest zapewnienie odpowiednich usług medycznych, chirurgicznych,
terapeutycznych, protetycznych i psychosocjalnych.
PAMIĘTAJ: nie bój się prosić o pomoc, jeżeli masz jakikolwiek problem! Te osoby na pewno chętnie Ci pomogą!
PYTANIA PACJENTÓW cd.
4. Co to są objawy fantomowe?
Przejawiają się tym ,że w okresie bezpośrednio po amputacji prawdopodobnie będziesz nadal odczuwać
istnienie poszczególnych fragmentów utraconej kończyny, jak gdyby ciągle jeszcze stanowiły one część
Twojego ciała. Możesz odczuwać to jako ból fantomowy, który na szczęście z czasem minie i
pozostanie jedynie czucie fantomowe.
5. Czy prawdą jest, że będę szybciej odczuwać zmęczenie, niż osoba zdrowa? Dlaczego?
Niestety tak. Użytkowanie protezy będzie wymagało od Ciebie większego zużycia energii. W związku z
tym musisz część wysiłku, który dawniej poświęcałeś na inne czynności przeznaczyć na kompensację
własnej niepełnosprawności.
6. Jakie są ceny protez?
Ceny wahają się w zależności od miejsca amputacji oraz okresu użytkowania, np. protezy kończyn
dolnych od 140 do 3000 zł. a protezy kończyn górnych od 370- 2800zł.
ZNANE OSOBY PO AMPUTACJI
Jan Mela
Philippe Croizon
PHILIPPE CROIZON
Philippe Croizon utracił ręce i nogi w
wyniku amputacji, po porażeniu prądem o
napięciu 20.000 V, jakiego doznał podczas
pracy w zakładach metalowych.
Jego największym dokonaniem było
przepłynięcie Kanału La Manche bez rąk i
nóg, a jedynie z protezami dolnych kończyn.
JAN MELA
Jan Mela stracił lewe podudzie i prawe przedramię w wyniku porażenia
prądem, którego doznał w 2002 w Malborku, kiedy wszedł podczas deszczu do
niezabezpieczonej stacji transformatorowej. W Gdańsku po trzech miesiącach
leczenia zdecydowano o amputacji kończyn. Jest najmłodszym w historii zdobywcą
bieguna północnego i bieguna południowego.
Według Jaśka ludzie często tworzą granicę między życiem a marzeniami.Żyjemy sobie, chodzimy do pracy, a wieczorem kładziemy się do łóżka i zaczynamy
marzyć, by potem wrócić do realnego życia... A te dwie sfery trzeba łączyć, bo
inaczej skazujemy marzenia na przegraną.
Według Jana bariery w życiu są często wytworem wyobraźni i jeżeli uwierzymy,
że może ich nie być - przestają być przeszkodami i najnormalniej w świecie można je
obejść. - Nie można do życia i ludzi podchodzić schematycznie. Najbardziej
wartościowe cechy człowieka są w duszy, a oczy to jej zwierciadło.
Jan Mela uważa, że jedną z najważniejszych cech jest pokora, której wielu
ludziom brakuje. Interesuje go obserwowanie ludzi i ich uczuć. - Często ci, którzy
mówią, że są dobrzy i szlachetni, okazują się inni. Od nas zależy, którym cechom
pozwolimy się ujawnić. Życie jest jak ogród, jeśli o niego nie dbamy - zarasta.
Według Jana ważne jest, by szukać w sobie talentów i wielu rzeczy się uczyć. On np.
lubi rysować i choć uważa, że wychodzi mu to marnie, nie rezygnuje.
TU MOŻES SZUKAĆ POMOCY
NFZ
Kujawsko- Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ
85- 071 Bydgoszcz, Al. Mickiewicza 15
Tel. (52) 325-27-00
Faks. (52) 325-27-09
www.nfz-bydgoszcz.pl
Delegatura w Toruniu
Adres: ul. Szosa Chełmińska 28, 87-100 Toruń
telefon:56 65-82-600 ,
.fax:56 65-82-621
e-mail: [email protected]
Delegatura we Włocławku
Adres: ul. Kilińskiego 16, 87-800 Włocławek
telefon:54 41-27-400
fax:54 41-27-403
e-mail: [email protected]
TU MOŻES SZUKAĆ POMOCY
PCPR Bydgoszcz
Kontakt:
Bydgoszcz 85-950
ul. Konarskiego 1/3
Telefon: 0-52 349 74 13 do 415
Fax: 0-52 349 74 12
E-mail: [email protected]
PCPR Toruń
Kontakt:
Toruń 87-100
ul. Dekarta 24
Telefon:0-56 660 83 11
Fax: 0-56 660 83 00 w.266
Email: [email protected]
PCPR Inowrocław
Kontakt:
Inowrocław 88-100
ul. Roosevelta 36
Telefon: 0-52 359 22 55
E-mail: [email protected]
PCPR Tuchola
Kontakt:
Tuchola 89-500
ul. Pocztowa 7
Telefon: 0-52 559 20 18
Email: [email protected]
PCPR Nakło
Kontakt:
Nakło 89-100
ul. Dąbrowskiego 46
Telefon: 0-52 386 08 04
Fax: 0-52 386 07 71
Email: [email protected]
PCPR Włocławek
Kontakt:
Włocławek 87-800
ul. Brzeska 15
Telefon: 0-54 231 02 84
Email: [email protected]
TU MOŻESZ SZUKAĆ POMOCY cd
PCPR Mogilno
Kontakt:
Mogilno 88-300
ul. Narutowicza 1
Telefon: 0-52 318 03 05
Fax: 0-52 318 03 06
Email: [email protected]
PCPR Aleksandrów Kujawski
Kontakt:
Aleksandrów Kujawski 87-700
ul. Słowackiego 8
Telefon/Fax: 0-54 282 61 54
Email: [email protected]
.akcessnet.net
PCPR Chełmno
Kontakt:
Chełmno 86-200
ul. Słowackiego 3
Telefon/Fax: 0-56 677 24 46
Email: [email protected]
PCPR Brodnica
Kontakt:
Brodnica 87-300
ul. Zamkowa 13a
Telefon/Fax: 0-56 498 47 69
Email: [email protected]
TU MOŻESZ SZUKAĆ POMOCY cd
Zakłady protetyczne w Bydgoszczy
„Lux- Dent” Niepubliczny Zakład
Opieki Zdrowotnej
ul. Kijowska 1, Bydgoszcz
tel. 52 345 38 98
Abramowski Jacek Zakład Protetyczny
ul. Gajowa 34, Bydgoszcz
tel. 52 342 89 05
Zakład protetyczny we Włocławku
„Duradent” Prywatny Zakład
Protetyczny Piotr Dura
ul. Wiejska 18a, Włocławek
tel. 607538446
Poradnik ten został wykonany przez studentki
trzeciego roku doradztwa zawodowego i
rehabilitacyjnego, studiujących na Uniwersytecie
Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, pod nadzorem
dr A. Zawiślak.
Marta Cichecka
Monika Drzazgowska
Marta Dębosz