Makroekonomia I Ćwiczenia

Ćwiczenia 9 – Krzyż Keynesowski

Karol Strzeliński

1

Model Keynesowski z rządem

Założenia modelu: • gospodarka zamknięta, • produkcja faktyczna może być niższa od potencjalnej, • sztywność płac i cen, • przy danym poziomie płac i cen istnieją niewykorzystane moce wytwórcze

(ograniczenia istnieją po stronie popytu, nie możliwości produkcyjnych),

2

Model Keynesowski z rządem

Polityka fiskalna (budżetowa) wydatków i podatków.

–

decyzje państwa dotyczące Deficyt budżetowy – różnicą pomiędzy dochodami (podatkami) a wydatkami państwa.

Dług publiczny – suma pozostałych do spłacenia pożyczek państwa (rząd pożycza emitując obligacje).

Model Keynesowski z rządem

Założenia modelu: • Konsumpcja jest zależna od dochodu rozporządzalnego – TR – transfery,

TR



TR

– T - podatki, zależne od dochodu (Y) i stopy opodatkowania (t),

T



tY

(uwaga w zadaniach czasami używane jest t zamiast T)

C C

 

a a

 

MPC

' 

c c cY D



Y

 

a TR

 

c tY



Y

  ,

C TR

 1 

a



T

 

c TR



c

 

Y

Model Keynesowski z rządem

• G – wydatki rządowe,

G



G

• I – Inwestycje,

AD AD

 

C

  

I

 

G

 

I c TR

 

I c

 

Y AD



A



A c TR



c

 

Y

W równowadze:

AD



Y

* 

A



c TR



c

 

Y

* 

Y

*  1 

c

1 1   '  1  1

c

 

A

 1  1

c

 

c TR

5

Model Keynesowski z rządem

AE, AD 

A

1 

a



I



G



c TR



a A

 0

I

45 ◦ dwusektorowy Y *

Y *

Y 6

Model Keynesowski z rządem

• Porównanie mnożników  '  1 

c

1    1 1 

c

  

tg



tg

  '  

Model Keynesowski z rządem

Wpływy do budżetu państwa: – T – podatki,

T



T

Wydatki budżetu państwa: 

tY

– G – wydatki rządowe, TR – transfery, SB – saldo budżetu państwa (SB<0  deficyt, SB>0  nadwyżka): – T N – podatki netto (oznaczane również NT) = T – TR,

SB



T N



G



T



tY



TR



G SB

– Wzrost Y zmniejsza deficyt/zwiększa nadwyżkę – Istnieje Y dla którego SB = 0,  0 

tY



TR



G



T



Y



TR



G



T t

Model Keynesowski z rządem

Mnożnik zrównoważonego budżetu – wzrostowi wydatków państwa powodujących zwiększenie produkcji towarzyszy taki sam wzrost podatków.

C



AD a

 

a



cY D

 

c TR a

 

I c



Y



G

 

TR c T

  

T

 

a



c

 

Y c Y

 

TR



T



tY

 

a



c TR



c T



c

 

Y

Zmiana G i T o tę samą kwotę 

AD



G

  

T

 '  

G

  

AD c



T

    ' 1  1 1  

c

1

c

 

G

 

G



c



T



Model Keynesowski z rządem

AE, AD

A



c TR A



c TR



c T

45 ◦ Y 1 * Y 0 * Y 10

Model Keynesowski z rządem

• •

Automatyczne stabilizatory a dyskrecjonalna stabilizacyjna polityka fiskalna:

Dyskrecjonalne stabilizacyjne działanie polityki fiskalnej sprowadza się mniej więcej do tego, że rząd obserwując cykle koniunkturalne podejmuje decyzje dotyczące wielkości wydatków i podatków i w ten sposób próbuje wygładzać te cykle. Automatyczne stabilizatory przeciwdziałają recesji niezależnie od decyzji władz i zaliczyć do nich możemy: – automatyczne zmiany w podatkach proporcjonalnych – spadek dochodu na skutek recesji powoduje spadek podatków proporcjonalnych do dochodu, bez zmiany ich stawek (rząd zabiera więcej podatków w momentach ożywienia gospodarczego a mniej w momencie recesji), – automatyczne działanie transferów i zasiłków –

w

przypadku recesji system opieki społecznej łagodzi skutki spadku dochodu i bezrobocia (wraz z pojawieniem się recesji zwiększają się transfery socjalne dla gospodarstw domowych, co zwiększa popyt konsumpcyjny).

Model Keynesowski z rządem i zagranicą

Założenia modelu: • Gospodarka otwarta, – X – eksport,

X



X

gdzie m – krańcowa skłonność do importu (MPI – Marginal Propensity to Import), stanowi o ile wzrośnie import, gdy dochód wzrośnie o jednostkę,

dZ MPI



m



dY

– NX – eksport netto,

NX



X Z



X Z mY



NX mY

• Reszta założeń jak w przypadku poprzedniego modelu z rządem.

Model Keynesowski z rządem i zagranicą

C AD AD

  

a

 

C cY D



I



I

  

G a

  

c



Y NX



TR



T

   

c TR



c T a



c



Y



TR



T



c

 

Y



mY A AD



A



c TR



c T

 

c

  

m



Y

 

tY

 

a



c TR



c T

 

I



A

   

c

 

Y c T

 

c

  

m



Y

W równowadze:

AD



Y

* 

A



c TR



c T

 

c

  

m



Y

* 

Y

*  1 

c

1 1   ''  1  1

c

  

m



m A

 1  1

c

  

m c TR

 1  1

c

  

m c T

Model Keynesowski z rządem i zagranicą

A



c TR



NX



c T

AE, AD

A



c TR



c T

45 ◦ Y *

Y *

otwarta Y

Model Keynesowski z rządem i zagranicą

• Relacja pomiędzy mnożnikami 1 

c

1 1

t



m

 1 

c

1    1 1 

c tg



tg



tg

  ''   '  

Model Keynesowski z rządem i zagranicą

Skutki zmniejszenia m: AE, AD

A



c TR



NX



c T m

 45 ◦ Y 0 * Y 1 * Y

Pełen Model Keynesowski

Założenia (różnica w stosunku do dotychczasowych): • I – inwestycje zależne od realnej stopy procentowej r,

I



I



b



r , gdzie b



dI dr

• NX – eksport netto zależny od realnej stopy procentowej,

NX



NX mY n



r , gdzie m



dNX , n dY



dNX d r

• W dalszym ciągu w modelu nie mamy rynku pieniężnego (nie analizujemy wpływu podaży pieniądza).

przychód podatkowy maks. przychód 0%

Krzywa Laffera

τ * 100% stawka podatkowa

Makroekonomia I Ćwiczenia

Dziękuje za uwagę 19