Transcript Grip (influenza) Epidemiyoloji

Mevsimsel Grip
Epidemiyolojisi ve Korunma
Prof.Dr.Selim KILIÇ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verileri
• Kuzey Amerika’da grip sezonu başladı ve en sık karşılaşılan etken
influenza A(H1N1)pdm09
• Artışın devam ettiği bir ülkede Çin
• Dünyanın geri kalan bölgelerinde hızlar düşük düzeylerde
• Dünya üzerindeki 99 ülkeden elde edilen sonuçlara göre pozitif olarak
saptanan influenza virüslerinin %86.4’ü mevsimsel influenza
A,
%13.6’sı influenza B
• Mevsimsel influenza A viruslerinin %67.2’si
H1N1pdm09 ve %32.8’i
H3N2 alt tipinde
•
Buna karşılık influenza B virüslerinin %81.1’i Yamagata lineage
ve %18.9’u Victoria lineage alt tipinde
http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verileri
• Amerika Birleşik Devletlerinde influenza benzeri hastalık nedeni ile
poliklinik başvuruları tüm poliklinik başvurularının %4’ünü aşmış
• Bu durum mevsimsel grip sezonunun başladığını gösteren eşik değerin
%2’nin aşıldığını gösteriyor
• Avrupa’da aktivite düşük düzeylerde, 3 alt tipte saptanmış
• Kuzey Afrika, Batı ve Orta Asya’da da düşük düzeyde aktivite mevcut
• Türkiye’de influenza A(H3N2) hakimiyeti mevcut
• Çin’de de aktivite de hızlı artış var ve influenza A H1 ve H3 de hakim
• Orta Amerika ve Karayipler’de de düşük aktivite ve influenza
A(H1N1)pdm09 hakimiyeti bildirilmiş
http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
Güney Yarımkürede Haftalık Pozitif İnfluenza
Sonuçlarının Dağılımı
http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
Amerika Birleşik Devletleri’nde Durum
• CDC tarafından Aralık 2013’te açıklanan raporda 2012-2013
sezonunda 31.8 milyon grip benzeri hastalık tablosunun,
14.4 milyon tıbbi tedavi gerektirir hastalık tablosunun ve
381 bin hastaneye yatışın gerçekleştiği tahmin ediliyor
• Raporda 2012-2013 sezonundaki grip aşılamasının olumlu
sonuçları olarak 6.6 milyon grip benzeri hastalık tablosunun,
3.2 milyon tıbbi tedavi gerektirir hastalık tablosunun ve
79 bin hastaneye yatışın önlendiği tahmin ediliyor
Amerika Birleşik Devletleri’nde Durum
• Amerika Birleşik Devletleri’nde 1976 ve 2007 arasındaki 31 kış
sezonunda griple ilişkili ölüm sayısı yılllık 3 bin ile 49 bin arasında
olduğu tahmin edilmiş
• Ölümlerin %90’ı 65 yaş ve üstündekilerde gerçekleşiyor
• Mevsimsel grip sezonu ABD’de en erken Ekimde başlıyor ve en geç
Mayısta sona eriyor
• Son 20 yılda her ne kadar influenza aktivitesinin zamanlaması
öngörülemiyor olsa da %90 olasılıkta Ocak ile Mart arasındaki
haftalarda zirve yaptığı saptanmış
http://www.cdc.gov/flu/protect/keyfacts.htm
http://www.cdc.gov/flu/weekly/index.htm#OISmap
http://www.cdc.gov/flu/weekly/index.htm#OISmap
http://www.cdc.gov/flu/weekly/usmap.htm
http://www.cdc.gov/flu/weekly/usmap.htm
Avrupa’da mevsimsel grip
• Her yıl Avrupa nüfusunun %10’unun influenza virüsü ile enfekte olduğu
• Gribe bağlı yılda 40 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor
• Yaşlı nüfus ve kronik hastalığı olanların sonbaharda yıllık aşılanması
önerilmekte
• Avrupa Hastalıkları Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından grip sezonu
boyunca haftalık takipler yapılmakta ve raporlar yayımlanmakta
• Yayımlanan son rapora göre numune incelemesi yapılan 24 ülkeden
11’inde influenza virüsü saptanmış ve numune pozitifliği %23 bulunmuş
• Dolaşımdaki virüsler 2013-14 mevsimsel aşı virüsleri ile uyumlu bulunmuş
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
• ABD’de numunelerden izole edilen virüslerin %90’ından fazlası
AH1N1pdm09 iken Avrupa’da farklı
• AH3’ün Avrupa bölgesindeki payı ABD’ye göre daha yüksek
• Fakat Avrupa’da da hastaneye yatırılan grip olgularının büyük
çoğunluğunda AH1N1pdm09 izole edilmiş
• Avrupa’da grip salgınları sıklıkla Ekim ve Mart ayları arasında
olmakla birlikte yıl başı dönemi olguların zirveye ulaştığı dönem
• Tüm yaş grupları etkileniyor, bazı yıllarda çocuklar ön plana çıkarken
diğer yıllarda değişebiliyor
• Pandemiler sonrası aynı suşun birkaç yıl baskın görülmesi beklenen
bir durum
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/basic_facts/Pages/factsheet_professionals_seasonal_influenza.aspx
Saptanan virüs tip/alt tipleri
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
Haftalara göre numune pozitifliği
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
+
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
• Ülkemizde 2013-2014 grip sezonunda ilk grip virüsü 22
Ekimde saptanmış (43. hafta)
• Çalışılan numunelerdeki pozitiflik 2014 2. haftasında %58
• A(H3N2) en fazla saptanan tip
• Grip benzeri hastalık ile başvuranların payı poliklinik
başvurularının %5’ine ulaşmış
http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
Korunmada dikkat edilecekler
• Hastalık şüphesi olanlarla yakın temastan kaçınmalı
• Su ve sabunla eller sık olarak yıkanmalı ve uygun
kurulanmalı
• Aksırırken ve hapşururken ağzı ve burnu uygun şekilde,
mümkünse kağıt mendille kapamalı
• Gözlere, ağza ve buruna olabildiğince dokunmamalı
• Ağzı, burnu kapama sırasında kullanılmış malzemeyi uygun
şekilde ortamdan uzaklaştırmalı
• Hastalık şüphesi olanlar kendilerini erken dönemde izole
etmeliler, iş veya okula gitmemeliler
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/protective_measures/Pages/protective_measures.aspx
Korunmada dikkat edilecekler
• Yüz maskelerinin hastane ortamı dışında koruyuculuğuna
dair güçlü kanıt yok
• Uygun beslenme, yeterli uyku ve sıvı alımına dikkat edilmeli
• Özellikle sık temas edilen yüzeylerin temizliğine ve
dezenfeksiyonuna özen gösterilmeli
CDC Korunma Önerisi
•
CDC ve Bağışıklama Danışma Komitesi 2010 yılından beri çok
istisnai durumlar dışında 6 ay ve üstündekilerin aşılanmasını
önermekte ve korunmada aşılama öncelikli
• Aşılama özellikle griple ilişkili komplikasyonlar için yüksek risk
taşıyan küçük çocuklar, 65 yaş ve üstündekiler, hamileler ve astım,
diabet ve kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olanlarda önemle
vurgulanmakta
• Sağlık çalışanlarının da her yıl grip aşısı olması CDC tarafından
önerilmekte
http://www.cdc.gov/flu/protect/keyfacts.htm
Aşı kapsayıcılık raporlarına göre
• Hamilelerin %40.7’si
• Sağlık çalışanlarının ise %62,9’u aşılanmış
• Aşılama hızı eczacılarda %89.9
• Hekimlerde %84.3
• Yardımcı sağlık personelinde %49,2
• Bakımevlerinde görevli personelde %52.6 saptanmış
http://www.cdc.gov/flu/protect/keyfacts.htm
ECDC’nin Aşılama Yaklaşımı
Avrupa Birliği ülkelerinde iki büyük risk grubu, yaşlılar ve 6
aydan uzun süreli kronik hastalığı olanlar, öncelikli risk grupları
Bu iki grup için için 2014/15 dönemi için aşı kapsayıcılık hızının
%75 ‘e ulaşması hedefi konulmuş
Çok az ülke çocuklar ve hamile kadınlarda aşı uygulamasını
önermekte
Pandemi sırasında birçok ülke hamilelere önerse de çocuklara
yönelik aşılama önerisinde bir değişiklik olmadı
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/basic_facts/Pages/factsheet_professionals_seasonal_influenza.aspx
ECDC’nin Aşılama Yaklaşımı
• Avrupa ülkelerinde sağlık personelinin aşılanması tüm
ülkelerce önerilmekte
• Aşılanan personelin korunmasının yanında öncelikli amaç
iatrojenik yayılımın önlenmesi
• Aşının etkinliği uygulanan gruplarda farklılıklar gösteriyor
• Sağlıklı yetişkinlerde %70-%90 arası değişen koruyuculuk
saptanmışken yaşlı grupta ve kronik hastalığı olanlarda
etkinlik daha az bulunmuş
• Yaşlı grup için yaş sınırlaması aşılama ülkeden ülkeye değişiyor
http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/basic_facts/Pages/factsheet_professionals_seasonal_influenza.aspx
Ülkemizde aşılamada durum
• Grip aşısı 65 yaş ve üzerindekilere,
• Yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişilere,
• Kronik hastalığı olanlara (akciğer, kalp damar sistemi, böbrek
yetmezliği, kan hasatlığı ve bağışıklık sistemi baskılanmışlar)
• Uzun süreli aspirin kullanan 6 ay ile 18 yaş arasındakilere
reçete karşılığı ücretsiz verilmekte
• Sağlık çalışanları için de her yıl temin edilip, ücretsiz uygulanıyor
http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-1-Hafta-.pdf
İLGİNİZE VE SABRINIZA
TEŞEKKÜRLER

30