Transcript Sıfatlar sunumunu indirmek için tıklayın.

DERSİMİZ TÜRKÇE
Sıfatlar (Ön Adlar)
 Kırmızı kazak sana daha çok yakıştı.
 Bu çocuk tıpkı babasına çekmiş.
 Bugün kendime kütüphaneden üç kitap aldım.
İsimlerden önce gelerek onları değişik yönlerden
niteleyen ya da belirten sözcüklere “sıfat” denir.
Sıfatların Özellikleri
Bir isimden önce gelirler.
İsim çekim eklerini alamazlar.
Yapım ekleri alabilirler.
Tamlama (sıfat tamlaması) oluştururlar.
Bir varlığın niteliğini ortaya koyarlar ya da o
varlığı belirtirler.
Sıfatlar (Ön Adlar)
A-) Niteleme Sıfatları B-) Belirtme Sıfatları
1-) İşaret Sıfatları
2-) Belgisiz Sıfatlar
3-) Soru Sıfatları
4-) Sayı Sıfatları
a-) Asıl Sayı Sıfatları
b-) Sıra Sayı Sıfatları
c-) Üleştirme Sayı Sıfatları
d-) Kesir Sayı Sıfatları
A- Niteleme Sıfatları
Büyük
………… kedi
Nasıl kedi?
Beyaz
……….. kedi
Nasıl kedi?
Nasıl kedi?
Nasıl havuz?
Sarı kedi
Kalabalık havuz.
Nasıl avcı?
Şaşkın avcı
Bir ismin durumunu, özelliğini, rengini, şeklini gösteren
sıfat çeşididir. İsimlere yöneltilen "Nasıl" sorusuna
verilen cevaplar niteleme sıfatlarını buldurur .
 Kötü söz sahibine yakışır.
 Bu balıklar tatlı sularda yaşıyor.
 Kırmızı gül, yuvarlak masa, uzun ağaç …
Dikkat ! “Nasıl” sorusu isme yöneltildiğinde alınan yanıt
“SIFAT”, fiile yöneltildiğinde alınan yanıt ise “ZARF” olur.
 Sınavda kolay sorularda bile zorlandım.
Sıfat
İsim
“Nasıl” sorusuna muhatap olan sözcüğün türü ……..
olduğu için bu soruya alınan yanıt …….. olacaktır.
 Bu sınavı çok kolay kazandım.
Zarf
Fiil
“Nasıl” sorusuna muhatap olan sözcüğün türü ……..
olduğu için bu soruya alınan yanıt …….. olacaktır.
B- Belirtme Sıfatları
1-) İşaret Sıfatları:
 O köy bizim köyümüzdür.
 Bu soruyu boş geçelim.
 Beriki ağaca da kuşlar konmuş.
Varlıkları işaret yolu ile anlatan sıfatlardır. İsimlere
yöneltilen “Hangi?” sorusunun yanıtıdırlar.
O çocuk
…
Bu top
…...
Hangi çocuk?
Hangi top?
Dikkat ! İşaret sıfatları işaret zamirleri ile
karıştırılmamalıdır. (bkz. İşaret zamirleri)
 O kazağı ben de çok beğendim.
Sıfat
 Onu ben de çok beğendim.
Zamir
 Bu araba çok konforluydu.
Sıfat
 Bu, çok konforluydu.
Zamir
2-) Belgisiz Sıfatlar:
 Odada birkaç eşya vardı.
 Kimi insanlar dost canlısıdır.
Bir adı, ona kesinlik kazandırmadan belirten sıfat çeşididir.
Dikkat ! Belgisiz sıfatlarla belgisiz zamirler birbirlerine
karıştırılmamalıdır. Sıfat olanlar bir isimle, zamir olanlar ise
ismin yerine kullanılacaktır. (bkz. Belgisiz Zamirler)
 Bazı öğrenciler bu konuları kısa sürede kavradı.
Sıfat
 Bazıları bu konuları kısa sürede kavradı.
Zamir
3-) Soru Sıfatları:
 Bugün okula kaç öğrenci gelmedi?
 Siz kaçıncı katta oturuyorsunuz?
Adların durumlarını, sayılarını, sırasını soru yolu ile
etkileyen sıfat çeşididir.
Dikkat ! Soru sıfatları ile soru zarfları karıştırılmamalıdır.
Soru sıfatlarına alınan yanıt gene bir “sıfat”, soru zarflarına
alınan yanıt ise “zarf” olacaktır.
Soru
 Kendine nasıl bir iş arıyorsun?
Yanıt
 Güzel bir iş arıyorum.
Soru Sıfatı
Niteleme Sıfatı
Soru
 Buralara kadar nasıl geldin?
Yanıt
 Buralara kadar yürüyerek geldim.
Soru Zarfı
Durum Zarfı
4-) Sayı Sıfatları:
a-) Asıl Sayı Sıfatları
 Beşiğin içinde iki bebek vardı.
 Bu okulda tam on iki sene
öğretmenlik yaptı.
Varlıkların sayılarını kesin olarak belirten sıfatlardır.
İsimlere yöneltilen “Kaç?” sorusu ile bulunur.
Dört
…….. çocuk
Kaç çocuk?
Dikkat ! “Bir” sözcüğü “herhangi bir” anlamında
kullanılmışsa belgisiz sıfat, “tek” sözcüğünün eş anlamlısı
olacak şekilde kullanılmışsa da asıl sayı sıfatı olur.
 Bir gün beni mutlaka anlayacaksın.
Belgisiz sıfat
 Bizde bir gün kalıp da gidecek.
Asıl sayı sıfatı
b-) Sıra Sayı Sıfatları
İkinci kat çok daha pahalıymış.
……….
Kaçıncı kat?
 Altıncı sınıfa geldik.
 Bu salondaki beşinci masayı biz tuttuk.
Adların sırasını belirten sıfatlardır. İsimlere yöneltilen
“Kaçıncı?” sorusuna cevap teşkil ederler..
c-) Üleştirme Sayı Sıfatları
sekizer
…………. köpek
var.
Kaçar köpek var?
 Herkese altışar gün izin vermişler.
 Bize bu mirastan onar dönüm tarla düştü.
Adların eşit bölümlere ayrıldığını belirten
sıfatlardır. İsimlere yöneltilen “Kaçar” sorusunun
yanıtıdır.
Dikkat ! Üleştirme sayı sıfatlarının tekrarlı biçimi “zarf” olur.
 Tahtaya ikişer öğrenci gelsin.
Üleştirme Sıfatı
 Öğrenciler tahtaya ikişer ikişer gelsin.
Durum Zarfı
d-) Kesir Sayı Sıfatları
 Kahvaltıda çeyrek ekmek yiyebildi.
 Asgari ücrete yüzde on zam yapıldı.
 Yarım elma, gönül alma.
Adları kesirli olarak belirten sıfatlardır.