Transcript Çin - Muratcesitci.com

Figen YÜZÜCÜER-Serap YÜCEL
Derya BAYDAR-Türkan Filiz ŞENTÜRK
Türk Eğitim Sistemi Ve İşleyişi
Prof.Dr.Adil ÇAĞLAR
1
Çin Bayrağı
2
Çin fotoğrafları
3
Konum
 Konum: Doğu Asya, Doğu Çin
Denizi, Kore Körfezi, Sarı Deniz
ve Güney Çin Denizi kıyısında,
Kuzey Kore ve Vietnam arasında
yer almaktadır.
 Haritadaki konumu: Asya
 Yüzölçümü: 9.561.000 km²
 İklimi: Son derece çeşitlilik
göstermektedir; güneyde tropikal,
kuzeyde subarktik iklim
hakimdir.
Nüfus: 1.31 milyar(2006 verileri)
 Doğal kaynakları: : Demir,
demir alaşımlı metal cevherleri,
fosfat, tungsten,molibden,
titanyum…
4
Genel Bilgiler
 Ülke Resmi tam adı: Çin Halk Cumhuriyeti
 Başkent: Pekin
 Diller: Çoğunlukta Putonghua Kuzey Çincesi, Mandarin ve pek çok
yerel dil kullanılmaktadır.
 Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için % 98,7
Din: Konfüçyanizm, Taoizm, Budizm, Müslümanlık ve
Hristiyanlık
5
Genel Bilgiler
 Yönetim biçimi : Komünist tek parti yönetimi
 Başlıca kentleri : Beijing Pekin, Chongqing,
Shanghai, Tianjin, Guangzhou
 Bağımsızlık günü : ÇHC kuruluş günü, 1 Ekim
(1949)
 Para birimi : Çin Yuanı (CNY)
6
Çin Hakkında
Çin Halk Cumhuriyeti yüzölçümü bakımından dünyanın en kalabalık
ülkesidir.
Çin Halk Cumhuriyeti ekonomisinin esası tarıma dayalı olmasına
rağmen son yıllarda sağladığı birçok teknolojik gelişme ile dünyanın
süper gücü haline gelmiştir.1966 dan sonra 10 yıl süren kültür
devriminin ardından yeni bir tarihi döneme girilmiştir.Bu dönemde
başlayan gelişmeler 1987-1994 yılları arasında ekonominin dört kat
büyümesi ile devam etmiştir.Çin’de oluşan bu gelişmede izlenen eğitim
politikalarının önemli bir etkisi olduğu düşünülmektedir.Bu nedenle Çin
eğitim sistemi açısından incelenmeye değer bir nitelik taşımaktadır.
7
Çin Hakkında
Eğitim Alanındaki Gelişme Eğitim, Çin Halk Cumhuriyeti'nin
kurulmasından bu yana hızla gelişmiştir. 1949'dan önce Çin halkının
yüzde 80'i okuma yazma bilmiyordu ve kırsal kesimde bu rakam
yüzde 95 veya üzerindeydi.
Çin hükümeti, 40 yılı aşkın bir süre "Eğitim, sosyalist modernleşmeye
hizmet etmeli ve ahlaki, zihinsel ve fiziksel olarak tam gelişmiş
sosyalizmi inşa edecek kuşakların yetiştirilmesi için üretken işgücü
ile birleştirilmelidir" şeklindeki politikasına bağlı kalarak eğitimi
yaygınlaştırmak ve geliştirmek için büyük çaba harcamıştır.
Yeni eğitim sistemleri ve kurumları, aşamalı olarak başarıyla
oluşturulmuştur. 1995'e kadar bütün Çin'de her düzeyde 949,000
okul kurulmuştu ve bu okullara 223.968 milyon öğrenci kayıtlıydı.
8
Çin Hakkında
Bu rakamlar, 1949'dan bu yana okul sayısında yüzde 170, öğrenci
sayısında da yüzde 770 artış olduğunu ortaya koymaktadır. 1949'da
okul çağındaki çocukların sadece yüzde 20'si okula giderken, bu
oran 1995'te yüzde 98.5'e ulaşmıştır. Okuma yazmayı hiç
bilmeyenlerin veya çok az bilenlerin oranı da 1990'daki dördüncü
ulusal nüfus sayımı sonuçlarına göre yaklaşık yüzde 15.88'e
gerilemiştir.
9
Çin Eğitim Sisteminin Genel
Çerçevesi
Çin'deki eğitim sistemi dört bölümden oluşmaktadır:
 temel eğitim (okul öncesi eğitim, genel ilk ve orta eğitim)
orta düzeyde mesleki eğitim
 yüksek öğrenim
 yetişkin eğitimi

Günümüzde temel eğitim, mesleki eğitim,
yetişkin eğitimi ve yüksek öğrenimin
eşgüdümlü gelişme içinde yakından
bağlantılı olduğu büyük ölçüde akılcı
bir yapıya ve oldukça komple branşlara
sahip bir eğitim sistemi ilk
şeklini almıştır.
10
Okul Öncesi Eğitim
Okul öncesi eğitim, eğitim sisteminin ilk düzeyini
oluşturmaktadır.
Çin’deki okul öncesi eğitimi, 0-6 yaşları arasındaki çocuklara
verilmektedir.
Çin’de, anaokulu eğitimi esas olarak anaokullarında veya
okulöncesi kurslarda gerçekleştirilmektedir.
Çin’deki eğitim birimleri farklı yaşlardaki çocukların gelişimlerine ve
psikolojik özelliklerine göre anaokulu eğitimi programını saptadı.
.
11
Okul Öncesi Eğitim
İlgili kuruluşlar bu program çerçevesinde çocuklara dil, matematik,
oyunlar, beden eğitimi,ortam tanımlama, resim, elişi, müzik, hesaplama, günlük
yaşamdaki dersler gibi çeşitli faaliyetler düzenlemektedir ve yaşam
alışkanlıkları konularında eğitim vermektedir.
Çin’deki anaokullarına genellikle 3-6 yaşları arasındaki çocuklar kabul
edilmektedir. Şu anda, Çin’de yaklaşık 150 bin anaokulu bulunmaktadır ve
3-6 yaşları arasındaki çocuklardan yalnızca %30’u anaokullarında eğitim
görmektedir,geri kalanı ise ekonomik veya başka nedenlerden dolayı aileleri
tarafından bakılmaktadır.
12
Okul Öncesi Eğitim
Çin’deki anaokulları, devlet ve özel olmak üzere ikiye ayrılır. Çoğu zengin
eğitim tecrübelerine ve olgun eğitim modeline sahip olan devlet
anaokullarının,okul masrafı da oldukça düşüktür; masrafı yüksek olan özel
anaokullarının ise kendilerine özgü özellikleri vardır. Bu okullar piyasadaki
ihtiyaca göre eğitimin içeriğinde veya usulünde düzenlemeler
yapabilmektedirler. Piyasa ekonomisinin gelişmesiyle birlikte özel
anaokullarının sayısında büyük artış kaydedilmiştir. Ayrıca bu okullar tüm
anaokullarının yüzde 30’unu teşkil etmektedir.
13
İlköğretim
Çin’de çocuklar 6 yaşından itibaren ilkokul eğitimi görmeye başlarlar. Çin’deki Zorunlu
Eğitim Yasası’na göre, devlet okul çağındaki çocuklara zorunlu eğitim verir. Okul
masraflarından muaf tutulan öğrenciler, yalnızca kitap ve defter masraflarını öderler.
Çin’de ilkokul eğitimi 6 yıl sürer ve okullarda Çince, matematik, fen bilgisi, yabancı dil,
ahlak, müzik ve spor gibi dersler verilir. Son istatistiklere göre, şu an ülkedeki 400 binden
fazla ilkokulda 120 milyon öğrenci bulunuyor. İlkokul çağındaki çocukların yüzde 98’i
okullarda eğitim görüyor.
Zorunlu eğitim olmasından dolayı, ilkokulların büyük çoğunluğu devlet okuludur ve
öğrenciler genellikle evlerine yakın olan okullara gidiyorlar. Çin’deki eğitim birimleri,
öğrencilerin daha adil zorunlu eğitim görmeleri için bazı ilkokullardaki zayıf eğitim
koşullarını iyileştirmeye çalışıyorlar. Bunun yanı sıra, nüfusun seyrek olduğu bazı kırsal
bölgelerdeki çocuklar şartları iyi olan merkezi okullarda yatılı olarak eğitim görüyorlar.
14
Genel olarak ilköğretim, bir tam gün ilkokulda beş yıllık bir eğitimi
kapsamaktadır. Müfredatta ahlaki karakter, Çince, matematik,
genel bilgi, tarih, coğrafya, resim, müzik ve beden eğitimi
bulunmaktadır. Daha iyi ilkokullarda dördüncü sınıftan itibaren
yabancı dil eğitimi de verilmektedir.
15
Çin hükümeti, 1950'lerden bu yana zorunlu ilköğretime yönelik bir
politika izlemektedir. Kırsal bölgelerde yedi yaşın üzerindeki çocukların
ilkokula gitmeleri gerektiği özellikle vurgulanmaktadır. Okul çağındaki
çocukların okula gitmelerini kolaylaştırmak için çeşitli yöntemler
uygulanmıştır. Az nüfuslu bölgeler, dağınık nüfusa sahip ulusal azınlık
bölgeleri, uzak dağlık ilçeler ve ormanlık bölgelerde hizmet veren bir çok
yatılı okul ve yarım günlük okul açılmıştır. Devletin Nisan 1986'da
yürürlüğe giren "Zorunlu Eğitim Yasası", okul çağındaki çocuklar için
dokuz yıllık zorunlu eğitim sisteminin aşamalı olarak uygulanmasını
öngörmektedir. 1995'e kadar ülkenin bir çok bölgesinde ilköğretim
yaygınlaşmış ve ilkokul mezunlarının yüzde 90.8'e öğrenimlerine devam
etmek üzere başka okullara kaydolmuşlardır.
16
İlköğretim
Binlerce harften meydana gelen dilin öğrenilmesi oldukça güçtür ve
bu durum beş yıllık ilkokul programının geniş bir bölümünün okumayazma öğretimine ayrılmasını gerektirir.
Çin yazısını öğretmek için altı yıllık bir süre gerektiği ve bu yüzden
de okuma-yazma öğretiminin ortaokulda da devam ettiği ileri sürülür.
Bir taraftan okuma-yazma öğretmek, diğer yandan da çocuklarda
üretime dayalı çalışmalara karsı olumlu bir tavır kazandırmak
ilköğretimin iki temel ilkesini oluşturur.
Zorunlu genel 5 yıllık ilköğretimin yanında, okula gitmemiş isçiler için
2 ve 3 yıllık ilkokullar vardır.
17
Orta Öğretim
Çin’deki ortaokul eğitimi de zorunludur. Okul masraflarından muaf
Tutulan öğrenciler yalnızca kitap ve defter masraflarını ödemektedirler.
Ortaokul eğitimi 3 yıl sürer. Ortaokulda esas olarak şu dersler verilir;
Çince, Matematik, Yabancı Dil, Fizik, Kimya, Ahlak ve Bilişim dersleri
Son istatistiklere göre, ülkede bulunan 60 binden fazla ortaokulda 60
milyon öğrenci vardır. Ortaokul çağındaki çocukların yüzde 90’ı eğitim
görmektedir. Çin’deki ortaokulların büyük çoğunluğu devlet okuludur.
18
Orta Öğretim
Zorunlu eğitim olmasından dolayı, öğrencilerin ilkokuldan ortaokula
geçerken sınava girmeleri gerekmemektedir.
Eğitim Birimleri, öğrencilerin okudukları İlkokulların bulunduğu bölgeye
ve öğrencinin isteğine göre okuyacağı ortaokulları belirlemektedirler.
Bunun yanı sıra, kırsal bölgelerdeki öğrenciler şartları iyi olan merkezi
okullarda yatılı öğrenci olarak öğrenim görmektedirler. Çeşitli
bölgelerdeki eğitim kaynaklarının paylaşımını gerçekleştirmek için
eğitimde bilişim olanaklarından yararlanmayı ilerletmek ve televizyon
yoluyla eğitimi geliştirmek konusunda büyük çaba harcanmaktadır.
19
Orta Öğretim
Çin'de ortaöğretim genel, mesleki ve teknik ortaokullar olmak üzere
üç tipte örgütlenmiştir. Bunlar üçer yıllık iki devreye ayrılırlar. Genel
ortaokulların, öğrencilerin siyasi doktrin eğitimine önem veren bir
programı vardır. Bunlar daha çok memuriyete ve ticarete hazırlayıcı
okullar olarak bilinir. Ayrıca bu genel ortaokullar, öğrencileri
yükseköğretime hazırlar.
20
Lise
Ortaokuldan sonraki eğitim aşaması lise eğitimidir. Aralarında
normal lise, meslek lisesi ve orta düzeydeki özel meslek
okulunun bulunduğu Çin’in lise eğitiminin zorunlu eğitim
olmamasından dolayı, okul masrafları öğrenciler tarafından
ödenir. Okul masrafları bölgelerin ekonomik durumlarına göre
değişir.
Lise eğitimi genellikle 3 yıl sürer ve okullarda esas olarak Çince,
matematik, yabancı dil, fizik, kimya, ekoloji ve bilişim dersleri
verilir. Çin’deki liselerin çoğunluğu devlet okuludur. Ancak lise
eğitiminin zorunlu eğitim olmamasından dolayı, son yıllarda
birçok özel lise de kuruldu.
21
Çin’de, öğrencilerin ortaokuldan liseye geçmek için sınava girmeleri
gerekiyor. Liseler, öğrencilerini isteklerine ve sınav puanlarına göre
seçilir. Sınavların içeriği ve puan barajı yerel eğitim birimleri tarafından
saptanıyor. Son istatistiklere göre, şu anda Çin’deki 30 binden fazla
lisede 30 milyon öğrenci bulunuyor ve lise
çağındaki gençlerin yüzde 40’ı eğitim görüyor.
Son iki yılda, Çin’deki eğitim birimleri, lise eğitimini
geliştirerek öğrencilerin öğrenim konusundaki
taleplerini karşılamak için büyük çaba
harcıyorlar.
22
Çin’de ortaokuldan liseye geçme oranının yüzde 60’a ulaşmaması ve
hatta liseden üniversiteye geçme oranının da düşük olmasından
dolayı, liseye giriş sınavı Çin’de en zor sınavlardan biri olarak kabul
ediliyor.
Sınav soruları, Çin’in çeşitli şehirlerindeki eğitim birimleri tarafından
hazırlanıyor. Çince, yabancı dil, matematik, fizik ve kimya dersleri için
yapılan bu sınav genellikle her yılın Haziran ayında düzenleniyor.
Liseye giriş sınavında yeterli puanı alan öğrenciler liseye
girebiliyorlar. Sınavda başarısız olanlar ise düşük bir eğitim
seviyesiyle işe girmek zorunda kalıyorlar. Bu nedenle liseye giriş
sınavı kişinin kaderini tayin eden bir sınav olarak da görülüyor.
23
Üniversite
Çin’de üniversiteye giriş sınavlarının soruları, Çin
Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen sınav programı
kapsamında, devlet veya eyalet düzeyindeki eğitim
birimleri tarafından hazırlanıyor. Her yıl 7 Temmuz
günü başlayan sınavlar 2-3 gün sürer.
24
Şu an, Çin’deki üniversiteye giriş sınavında ‘3+x sistemi’ uygulanıyor.
Buradaki 3, Çince, matematik ve yabancı dil derslerini, x ise farklı ve
alternatif dersleri simgeliyor. Bazı eyaletlerde sosyal bilimler sınavını
veya fen bilimleri sınavını simgeleyen x, bazı eyaletlerde ise sosyal
ve fen bilimlerinin birleşik sınavı ve öğrencilerin başvurdukları bilim
dalları ve yüksek okulların isteklerine göre fizik, kimya, biyoloji veya
tarih gibi derslerden birini kapsıyor.
25
Üniversiteye giriş sınavı öteden beri Çin toplumunun ilgi odağıdır.
Son yıllarda yüksek okulların aldığı öğrencilerin sayısının artması
öğrenci ve velilerin sınav baskılarını nispeten hafifletti.
Üniversitelerdeki lisans öğretimi süresi normal olarak dört yıl olmakla
birlikte fen, mühendislik veya tıp dallarındaki öğrenim beş yıl
sürmektedir.
26
Çin'de yükseköğretim kurumları üç grup altında toplanır:
 Eğitim bakanlığının veya müşterek bakanlıkların yönetiminde olanlar
 Vilayet idarelerinin yönetiminde olanlar
 Mahalli idarelerce kurulanlar.
Programlarda doktrin eğitim programı geniş bir yer tutar. Bunun
yanında tarih, siyasi bilimler,sosyoloji ve dünya edebiyatı gibi
disiplinler çok az okutulur. Bütün öğrenciler "sosyal bilimler kursu"
denilen su dört kursa devam etmek zorundadır: Marxizm-Lenizmin
temelleri, siyasi ekonomi, Çin ihtilalinin tarihi, tarihi ve diyalektik
materyalizm. Üniversite öğretimi parasızdır. Ders kitapları, sağlık
hizmetleri, yurtta kalma için ücret alınmaz.
27
Çin’de, yükseköğretim kurumlarında öğretim
üyesi olmak için mutlaka üst öğrenim görmüş
olmak gerekmez. Usta bir hayvan yetiştiricisi ya
da çiftçi ilgili bir bölüme öğretici olarak gidebilir.
Lisansüstü öğretim henüz öğretim üyesi
ihtiyacını karşılamadığından bu yola gidildiği
söylenebilir.
28
Çin’deki Yüksek Eğitim, Ön Lisans, Lisans, Lisansüstü ve Doktora
eğitimlerini kapsamaktadır. Yüksek Okulların kapsamında Normal
Yüksek Okul, Yüksek Mesleki Okul, Açık Öğretim ve yetişkinlere
yönelik Yüksek Okul bulunmaktadır
Çin’deki yüksek eğitim 100 yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Son
istatistiklere göre, şu an Çin’de üçte ikisi Devlet, üçte biri Özel olmak
üzere toplam 3000 Yüksek Okul bulunmaktadır. Bu okullarda okuyan
öğrencilerin sayısı 20 milyona ulaşmıştır ve bu rakam aynı yaş
grubundaki tüm genç nüfusunun yüzde 17’isini oluşturmaktadır.
29
Çin’de öğrencilerin üniversiteye girmek için sınavı kazanmaları
gerekiyor. Üniversiteler, öğrencilerini istekleri ve sınavdaki puanlarına
göre seçmektedirler. Sınav soruları ve üniversiteye giriş puan barajı
Eğitim Bakanlığı veya eyaletlerdeki eğitim birimleri tarafından
saptanmaktadır.
Çin’deki Yüksek Okulların çoğu ve ünlü üniversitelerin hepsi Devlet
Okullarıdır. Genellikle Devlet Üniversitelerini kazanamayan veya
çalışanlar Özel Üniversiteleri, Açık Öğretimi ya da yetişkinlere yönelik
Yüksek Okulları tercih etmektedirler.
30
Yüksek Lisans ve Doktora Sınavları
Çin’deki yüksek lisans sınavı, yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümden oluşuyor.
Başarı puan barajı ve yazılı sınavdaki ortak dersler ile ilgili sorular, Çin Eğitim
Bakanlığı tarafından belirleniyor. Mesela, sosyal bilimler sınavında siyaset ve
yabancı dil dersleri, fen ve mühendislik bilimleri sınavında ise siyaset, yabancı dil
ve matematik dersleri bulunuyor. Özel branş sınavının soruları ve başarı puan
barajı yüksek okullar veya akademik araştırma kuruluşları tarafından saptanıyor.
Yazılı sınavın başarı puan barajını aşanlar sözlü sınava girerler. Yüksek okullar
veya akademik araştırma kuruluşları öğrencilerini yazılı ve sözlü sınavlardaki
puanlarına göre seçer.
31
Doktora sınavı, genellikle doktora öğrencilerini alan yüksek okullar
veya akademik araştırma kuruluşları tarafından düzenleniyor. Lisansüstü
eğitimini bitirmiş ve doktora eğitimini de aynı branşta yapacaklar sadece
yabancı dil ve özel branş ile ilgili 2-3 yazılı ve sözlü sınava katılırlar.
Doktora eğitimini lisansüstü eğitiminden farklı olarak alanların ise 5-6
ders ile ilgili yazılı ve sözlü sınava girmeleri gerekiyor.
Son yıllarda, istihdam baskısının artmasıyla yüksek lisans ve
doktora sınavına girenlerin sayısı da hızla arttı ve buna bağlı olarak
yerleştirme oranı da düştü. Ayrıca, Çin’in eğitim sisteminde yapılan
reformla, lisansüstü ve doktora öğrencilerini alan yüksek okullar veya
akademik araştırma kuruluşlarının sınavlardaki karar yetkileri de gittikçe
genişliyor.
32
Sertifika Sınavları
Çin’de öğrenim düzeyleri için düzenlenen sınavların yanı sıra bir de
çeşitli sertifikalar için yapılan sınavlar vardır. Bu sertifikalar istihdam
konusunda insanlara avantaj sağlayabilmeleri ve sahiplerinin
yeteneklerini gösterebilmeleri için veriliyor.
Şu an, Çin’de katılım oranı en fazla olan sınavlar arasında yabancı
dil, bilgisayar, müzik, dans, hukuk ve muhasebecilik gibi konularda
değişik seviyeler için düzenlenen sınavlar bulunuyor. Ayrıca, Çin
ekonomisinin dünya ekonomisiyle kaynaşmasıyla bazı uluslararası
nitelikteki mesleki hak ve seviye sınavları da Çin’e geldi.
33
Çin’de sertifika kazanmak için yapılan sınavlar genellikle
derecelidir ve sertifika sahiplerinin farklı derecelerde olduklarını
gösteriyor. Dolayısıyla bu sınavlara girenlerin durmaksızın
çalışarak, daha yüksek derecedeki sınavlara girmeleri gerekiyor.
34
Okul Dışı Eğitim
Çin’de normal okullardan başka çok sayıda okuldışı eğitim kuruluşu
da bulunuyor. Eğitime önem veren Çinliler, bu kuruluşlarla bilgilerini
zenginleştirmeye çalışıyorlar.
Çin’deki okuldışı eğitim kuruluşları arasında, çocuk sarayları, faaliyet
merkezleri, kurslar ve internet üzerinden öğretim bulunuyor. Çocuklar
ve gençler bu gibi yerlerde kendi hobilerine ve arzularına göre müzik,
dans, resim dersleri alıyorlar, okulda öğrendiklerini tekrarlıyorlar,
bilim ve teknoloji ile eğlence faaliyetlerine katılıyorlar.
35
Özel Eğitim
Kasım 1983’de kurulmuş olan Çin Özürlüler Federasyonu bütün
özürlüleri temsil eden, onların hak ve çıkarlarını koruyup
geliştirmeye çalışan ulusal bir üst örgüttür. Federasyonun amacı
özürlüleri topluma uyumlu, üretken ve kendine yeterli hale
getirmek, eğitsel, kültürel, sosyal ve ekonomik olanaklardan
diğer insanlarla eşit düzeyde yararlanmalarını sağlamak, onların
görüş ve önerilerini dinleyerek uygulamaya geçirmek, cesaret,
özgüven ve iyimserlik aşılamak, toplumla bütünleşmelerini ve
örgütlenmelerini sağlamak, sorunların çözümü konusunda
hükümeti harekete geçirmek, kamuoyunda farkındalık yaratmak,
çevre koşullarını iyileştirmek, yaşam standardını yükseltmek,
özürlülerle ilgili yasa, tüzük, yönetmelik, plan, program ve
organizasyonlarda hükümete yardımcı ve yol gösterici olmak,
uluslararası ilişkileri yürütmek.
36
Çin Özürlüler Federasyonu başkanı Deng Pufang eski devlet başkanı
Deng siya ping’in oğludur. Kültür İhtilali sırasında politik nedenlerle kızıl
muhafızlar tarafından dört katlı bir binanın penceresinden aşağı atılmış
ve felçli hale gelmiştir. Tekerlekli sandalye bağımlısı olarak yaşayan
Denk Pufang üniversiteden fizikçi olarak mezun olmuş, Deng Pufang
ismi, sürdürdüğü mücadeleler ve elde ettiği başarılar nedeniyle Çin’de
özürlü haklarının sembolü haline gelmiştir. 2003 yılında Birleşmiş
Milletler tarafından insan hakları ödülüyle ödüllendirilmiş ilk özürlüdür.
Çin Özürlüler Federasyonunun gelir kaynaklarını devletten alınan
yardımlar, kişi ve kuruluşlardan yapılan bağışlar, proje karşılığı
uluslararası fonlardan sağlanan kaynaklar oluşturmaktadır. Özürlülerin
çeşitli konularda zamanlarını değerlendirmeleri için 3000 civarında
rekreasyon merkezi açılmıştır.
37
 İşverenler özürlü işçilerin işletmenin verimliliğini ve kâr marjını düşüreceğine
inanmaktadırlar. Çin’de beş binden fazla körler için masaj eğitim hastanesi ve klinikleri
bulunmaktadır. 20 binden fazla çalışan görme özürlü masör vardır. Çin Özürlüler
Federasyonu özürlülerin istihdamı için özellikle kırsal bölgelerde mesleki
rehabilitasyon hizmetleri yürütmektedir. Kendi işini kuran özürlülere ve özürlü çalıştıran
işverenlere bazı vergi indirimleri ve muafiyetler uygulanmaktadır.
 Çin'de herhangi bir işyerinde çalışan özürlülerin oranı yüzde 9,5'u geçerse, o işyeri
bazı ödemelerden muaf tutuluyor. Eğer bu oran %50'yi geçerse, çeşitli vergilerden de
muaf oluyor.
 Erişim ve iletişim konusunda özürlülerin karşılaştıkları engellerin ortadan kaldırılması
yönünde 2000’li yıllardan itibaren yoğun girişimler başlatılmış, yolların, binaların, toplu
ulaşım hizmetlerinin belirlenen standartlara kavuşturulmasını zorunlu hale getiren
yasal düzenlemeler yapılmıştır.
 1991 yılından itibaren Mayıs ayının üçüncü Pazar günü hükümet tarafından resmi
özürlüler günü olarak kabul edilmiştir.
 Çin’de görme özürlülerin sayısının 7 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir.
38
Çin yazısı harflerden değil hecelere ve kelimelere ait 9000 civarındaki
işaretten oluşmaktadır. Bu işaretlerin hepsinin altı nokta sistemi ile
gösterilmesi mümkün olamadığı için daha ziyade fonetik yazı sistemi
kullanılmakta, ancak bu sistemin kullanılışı da her bölgede farklılıklar
göstermektedir. 1953 yılında Pekin şivesine dayalı "Mandarin Braille
Kısaltma Sistemi" adıyla yeni bir sistem oluşturuldu. Bu yazı sistemi de
bazı durumlarda yetersiz kalmaktadır. Çince’de bir kelime dört ayrı tonda
söylenerek dört farklı anlama gelmektedir. Bu nedenle tonlama
işaretlerine de ihtiyaç duyulmaktadır. İşaretler konusunda henüz tam bir
görüş birliği sağlanamamıştır. Çünkü işaretlerin tümünün ifade
edilebilmesi için Braille yazıda noktaların sayısını da iki kat daha
arttırmak gerekiyor. Yani Altı nokta sistemi yerine 13-14 noktadan
oluşan bir sisteme ihtiyaç duyulduğu belirtilmektedir. Bu ise, görme
özürlüler için son derece karmaşık bir sistem demektir
39
Çin'de görme özürlüler için iki matbaa bulunuyor. Birisi bağımsız bir
matbaa olarak Pekin'de, diğeri ise Shanghai Körler Okulu’nda yer
almaktadır. Shanghai matbaası ders kitaplarının basılmasını
sağlarken, Pekin Matbaası ise yetişkinler için gerekli her çeşit kitabın
basımını gerçekleştiriyor. Matbaalarda modern teknoloji
kullanılmakta olup her iki matbaa merkezinde Braille kütüphaneler de
yer almaktadır. Bu kütüphanelerden görme özürlüler istedikleri
kitapları ödünç olarak alıp okuyabilmekte veya düşük fiyatlarla satın
alabilmektedirler. Pekin Matbaası, Pekin Radyosu ile işbirliği yaparak
konuşan kitap kayıtlarını da yapıyor.
40
Okul Yönetimi
1954 Anayasasına göre Çin'de gerçek güç kaynağı, eyalet ve mahalli
idare kurullarınca seçilen kimselerden oluşan "Ulusal Halk
Kongresi"dir. Bu kongre,yönetimin en üst seviyesinde yer alan bir
organ olarak eğitim isleriyle de ilgilenir. Eğitim bakanlığı bu kongrenin
aldığı kararlara göre yürütmede bulunur. Yükseköğretim dışındaki
öğretim kurumları Eğitim Bakanlığına bağlıdır. Yükseköğretim
kurumları ise,Yükseköğretim Bakanlığına bağlıdır. Okullar ademi
merkeziyetçi bir anlayışla yönetilir ve eyaletler, endüstriyel kuruluşlar,
komünler okulların yönetim ve finansman isleriyle ilgilenirler.
41
Öğretmenler
İlkokul öğretmenleri, meslek
eğitimi veren ortaöğretim
kurumlarından yetişir. Bu
okullarda orta dereceli okul
derslerinden başka, mesleğe
hazırlayıcı dersler islenir.
Orta dereceli okul
öğretmenleri de ortaöğretim
üzerine oturtulmuş olan 2 ve
3 yıllık mesleki enstitülerden
yetişir. Çin'de bütün
öğretmenler, parti tarafından
organize edilen "Öğretmenler
Birliği” nin üyesidir..
42
ÇİN EĞİTİM SİSTEMİNDEKİ BASLICA
SORUNLAR
Etkili bir kitle eğitim sisteminin kurulamaması: Nüfusun çok kalabalık
olması, mali ve fizik kaynakların zengin olmaması, Çin'de etkili bir kitle
eğitim sistemi kurulmasını engellemektedir. Eğitimi destekleme yükünü
mahalli alt idarelere veya bizzat okullara bırakan ademi merkeziyetçi
tedbirler, merkezi hükümetin, eğitim programını finanse edemediğini
göstermektedir. Sonuç; yarım gün eğitim, yetersiz öğretmenler, kötü okul
binaları, eksik ders araç-gereçleri, düsmüs eğitim standartlarıdır.
43
İsçi ve köylülerle aydınlar arasındaki uçurum: "Her isçiyi okumuş,
kültürlü; her aydını bir isçi yapma" ilkesi tam olarak
gerçekleştirilememistir. Yükseköğretime gidenler daha çok devlet
memurlarının ve yöneticilerin çocuklarıdır. Halen isçi ve köylünün
eğitim sorunu çözülememiştir. Bunun sonucu olarak da iki grup
arasında bir açıklık meydana gelmektedir.
Çin halkının geleneksel yasayıs biçimi: Çin halkının bin yıldan fazla bir
zamandan beri birleştirici bir rol oynamış olan kültür geleneği, yeni
rejimin eğitimde gerçekleştirmek istediği reformlar için önemli bir
engel oluşturmaktadır.
44
Eğitim Sisteminde Önemli Reformlar
1949 yılında iktidarı ele geçiren komünistler hemen eğitim sisteminde
reform yapmaya girişmisler ve bir kitle eğitim sistemi geliştirmeye
çalışmışlardır. Eğitimde bastan itibaren iki amaç benimsenmiştir:
1.Bütün programları ve ders kitaplarını yeniden düzenleyip yazmak ve
bunlarda marxist-leninist ideolojiye yer vermek.
2.Ekonomiyi hızla geliştirmek, teknik bakımdan güçlü olmak için uzman
ve teknik personel yetiştirilmek.
Bu iki temel amaç çerçevesinde bir takım ilkeler belirlenmişve bunlar
yapılan reformları etkilemiştir. Bu ilkeler; kız ve kadınlara eşit eğitim
sağlamak, karma okullar açmak, modern fen eğitimine önem vermek
ve okuma-yazma bilmezliği ortadan kaldırmak olarak belirlenmistir..
45
Eğitim Sisteminde Önemli
Reformlar
Devrimden hemen sonra ülkede bulunan özel okullar kapatılmıs ve kitle
eğitimine yönelik olarak "kısa süreli okullar", "bos zaman okulları", "Kızıl
ve Uzman üniversiteleri" açılmıştır. Çin, Sovyetler Birliği’nden aldığı
eğitim planı çerçevesinde eğitim üretici is ile birleştirme yönünde eğitim
sisteminde değişiklikler yaptı. 1950'lerden sonra yeni hükümet, ders
programlarında geniş bir değişikliğe girişmiş ve özellikle siyasi
bakımdan gerici nitelik taşıyan derslerin hepsi tasviye edilmiştir. Bu
hareketten de en çok felsefe ve ahlak dersleri zarar görmüştür.
46
Eğitim Sisteminde Önemli
Reformlar
Günümüzde Çin eğitimi bu katı kurallarından
biraz sıyrılma yolundadır. Mao Tse-Tung'un
ölümünden sonra, daha önce batıya karsı kapalı
bir tutum içinde olan Çin, batıyla ilişkilerini
geliştirme yoluna gitmiş ve bu tutum değişikliği
de eğitim sisteminde liberalleşmeye doğru bir
yönelmeyi beraberinde getirmiştir.
47
Karşılaştırma
1.
Çin’deki eğitim kategorileri arasında anaokulu, ilkokul, ortaokul ve
üniversite eğitimi bulunuyor
2.
Çin hükümeti, ilkokul ve ortaokulu kapsayan 9 yıllık zorunlu eğitim
uyguluyor. Zorunlu eğitim gören öğrenciler okul masraflarından
muaf tutuluyorlar, öğrenciler yalnızca kitap ve defter masraflarını
ödüyorlar.
3.
Çin’deki okullar esas olarak hükümet tarafından işletilen devlet
okullarıdır. Son yıllarda gelişmeye başlayan özel eğitim, henüz
boyutu ve düzeyi bakımından devlet okullarıyla kıyaslanamayacak
durumdadır.
48
Karşılaştırma
4.
Şu an Çin’de bulunan 3000’den fazla yüksek okuldan 1300’dan
fazlası devlet, 1200’ü aşkın özel, 500’e yakını da yetişkinlere
yönelik yüksek okullardır. Çin’deki yüksek eğitim, ön lisans, lisans,
lisansüstü ve doktora eğitimlerini kapsıyor.
5.
Şu an Çin’deki yüksek okullarda kredi sistemi uygulanıyor. Ön
lisan eğitimi 3 yıl, lisans eğitimi 4 yıl, lisansüstü eğitimi 2 yıl,
doktora eğitimi de 3 yıl sürer .
6.
Çin’deki yüksek okulların, özellikle akademik araştırma
niteliğindeki okulların çoğunluğu devlet okuludur. Son yıllarda özel
yüksek okullar da hızla gelişmiştir.. Ancak bu okullar, prestiji
yüksek olan devlet okullarına göre birçok konuda geri
durumdadırlar.
49
Kaynakçalar
 http://ansiklopedi.turkcebilgi.com/çin
 www.eurydice.org
 www.meb.gov.tr
 www.oecd/edu/eag2006
 Karşılaştırmalı Eğitim – Pegem-Demirel,Ö.
 Karşılaştırmalı Eğitim Bilimi Kuram Ve Teknikler –
Eylül- Ültanır,G.
50