Transcript Temel Bilgi Teknolojileri Sunum 1 Elektronik Haberleşme Programı

*
• Bilgisayar:
Kullanıcıdan aldığı verilerle mantıksal ve aritmetiksel
işlemleri yapan yaptığı işlemlerin sonucunu
saklayabilen sakladığı bilgilere istenildiğinde
ulaşılabilen elektronik bir makinedir.
Bu işlemleri yaparken veriler girilir ve islenir. Ayrıca,
istendiğinde yapılan işlemler depolanabilir ve
çıkışı alınabilir. Bilgisayar işlem yaparken hızlıdır,
yorulmaz, sıkılmaz. Bilgisayar programlanabilir.
Bilgisayar
kendi başına bir is yapmaz.
*
Bilgisayarla ilgili olarak kullanılan bu terimler şunlardır;
Giriş: Kişi tarafından veya bilgisayar tarafından sağlanan verilerdir. Bu
veriler, sayılar, harfler, sözcükler, ses sinyalleri ve komutlardır. Veriler
giriş birimleri tarafından toplanır.
İşlem: Veriler insanların amaçları doğrultusunda, programın yetenekleri
ölçüsünde işlem basamaklarından geçer.
Bellek: Verilerin depolandığı yerdir. Giriş yapılan ve islenen veriler
bellekte depolanır.
Çıkış: Bilgisayar tarafından işlem basamaklarından geçirilerek üretilen
yazı, resim, tablo, müzik, grafik, hareketli görüntü, vb. nin ekrandan ya
da yazıcı, hoparlör gibi değişik çıkış birimlerinden alınmasıdır.
*
Bilgisayar Teknolojileri İki Ana başlık altında incelenir;
*Donanım (Hardware): Bilgisayarın fiziksel kısımlarına donanım
denilmektedir. Ekran, klavye, Sabit disk (sabit disk), fare, yazıcı,
bellek, mikroişlemci, tarayıcı vb. bilgisayar dona nimini oluşturan
parçalardır.
*Yazılım (Software): Bilgisayar donanımında kullanılan çeşitli
programlara yazılım denir. Bilgisayar dona niminin çalışmasını
sağlayan yazılımlar olduğu gibi, bilgisayarda işlem yapmayı sağlayan
yazılımlarda vardır.
Yazılıma örnek olarak, kelime işlemciler (Microsoft Word),
tablolama (Microsoft Excel), sunu (Microsoft Powerpoint),
programlama dilleri (Pascal, C, Visual Basic vb.), ses (sound)
programları verilebilir.
*
Bilgisayar birimleri bilgisayar kasası ve bilgisayar kasası
içerisinde yer alan, anakart üzerinde ya da doğrudan ana karta
bağlı birimlerdir.
Bu Birimler;
*Anakart(Motherboard)
*İşlemci(CPU)
*Bellek(RAM & ROM)
*Kasa (Case)
*Ekran Kartı (Vga Card)
*Sabit Disk (Hard Disk)
*Ses Kartı (Sound Card)
*Ağ Kartı (Ethernet Card)
*
* Anakart, bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu
parçalar arasındaki iletişimi sağlayan elektronik devredir.
* Bir anakartın üzerinde işlemci, ram, ses kartı, ekran kartı, modem,
Ethernet, TV kartı, radyo kartı ve sesi kartı vb.. girebileceği yuvalar,
klavye, sabit disk, Floppy disk ve seri - paralel port denetçileri, ve
bunların koordinasyonunu sağlayan Chipsetler bulunur.
* Anakart üzerindeki kartlara veri akışı “bus” adi verilen elektronik
yollar üzerinden yapılır. Buslar kendi içinden ikiye ayrılır. Bunlar
System Bus ve Giriş/Çıkış(I/O) Buslardir. System Bus, işlemci ile RAM
arasındaki veri akışını sağlar. I/O Bus ise çevre kartların iletişimini ve
bunların işlemci ile arasındaki iletişimi sağlar. Anakart üzerindeki
köprü chipsetler (bridge) I/O Bus’i System Bus’a bağlar.
*
*
USB, (Evrensel Seri Veriyolu) dış donanımların bilgisayar ile
bağlantı kurabilmesini sağlayan seri yapılı bir bağlantı
biçimidir.
USB’nin Getirdiği Avantajlar:
1. Tek bir PC’ye 127 adede kadar cihaz bağlayabilme
2. Çevresel cihazlar için PC’yi kapatıp açmadan Tak ve Çalıştır
fonksiyonelliği
3. Bütün cihazlar için tek tip konnektör
4. PC’yi kapatmadan cihaz ekleme ve kaldırma özelliği
*
* Bilgisayarın çalışmasını düzenleyen ve programlardaki
komutları tek tek isleyen birimdir. Anakart üzerinde haricen
bir parça halinde bulunur. Merkezi İşlem Birimi, Aritmetik ve
Mantik Birimi ile Kontrol Ünitesinden oluşur.
* Mikroişlemci veya CPU
(Central Processing Unit) olarak da
adlandırılan işlemciler, bilgisayarın beyni olarak kabul edilir.
Bilgisayarda yapılan işlemler doğrudan veya dolaylı olarak
işlemci tarafından gerçekleştirilir.
* Bir bilgisayarın performansını belirleyen en önemli birim
İşlemcidir. Bir işlemcinin performansını da işlemcinin
mimarisi ve frekans hızı belirler.
*
Günümüzde Kullanılan Bilgisayarlarda yer
alan işlemci mimarileri;
İntel İşlemci Mimarileri
•Pentium IV İşlemci
•Pentium Dual Core İşlemci
•Core2 Duo (Çift çekirdek) İşlemci
•Quad Core (4 Çekirdek) İşlemci
•Core i3,i5,i7 işlemci
Amd İşlemci Mimarileri
•Athlon İşlemci
•Turion İşlemci
•X2 işlemci
•X4 işlemci
*
Bilgisayarda çeşitli programların çalıştırıldığı , geçici veya kalıcı
bilgilerin bulunacağı hafıza alanlarına bellek adı verilir.
Bilgisayar içinde RAM ve ROM bellek olmak üzere iki çesit bellek
bulunur.
ROM BELLEK (Read Only Memory ): Sadece okunabilir bellektir. Bu
bellek üretici firma tarafından hazırlanmıştır. Bilgileri okunabilir
fakat üzerinde bir değişiklik yapılamaz. Bu bilgiler makineyi
kapatma veya elektrik kesintisinden etkilenmezler ve silinmezler.
Kullanıcı tarafından verilen komutları isleme koyar.
RAM BELLEK (Random Access Memory): Rastgele erişimli bellektir.
İstenilen bölgesine bilgi depolanabilir, silinebilir, okunabilir,
değiştirilebilir. Yalnız elektrik kesintisi veya makineyi kapatma
durumunda tüm bilgiler silinir.
*
*
Belleklerde veri birimi byte olarak değerlendirilir;
Bit: Bilgisayar sistemleri için sadece iki büyüklüğün anlamı
vardır. Bunlar elektrik akımının olması yada olmaması
durumudur. Bilgisayar sistemleri için Elektrik akımının olması
durumu lojik 1 ve elektrik akımının olmaması durumu lojik 0
olarak değerlendirilir. İşte bu değerlerin her birine bit adı
verilir.
Byte: Bilgisayar Sistemlerinde bitlerden oluşan çeşitli kümeler
yer almaktadır. Bilgisayarda işlenen yada saklanan herbir veri
kümeler halinde olmak zorundadır. Böylelikle 8 bitten oluşan
herbir bit kümesine byte adı verilir.
*
Buna Göre;
8 bitten oluşan her bir kümeye
1 BYTE
1024 Byte dan oluşan her bir kümeye
1 KİLO BYTE (KB)
1024 Kilobyte dan oluşan her bir kümeye
1 MEGA BYTE (MB)
1024 Megabytedan oluşan her bir kümeye
1 GIGA BYTE (GB)
1024 Gigabytedan oluşan her bir kümeye
1 TERA BYTE (TB)
1024 Terabytedan oluşan her bir kümeye
1 PEDA BYTE (PB)
*
Bellek birimleri arasında dönüşüm yapabilmek için;
• Bir bellek birimi büyüklüğünü üst bellek birimlerine
dönüştürürken 1024 e bölmek;
• Bir bellek birimini alt bellek birimlerine dönüştürken 1024
ile çarpmak gerekir.
Örnek;
8 Megabyte= ? Kilo byte
Çözüm;
8 MB * 1024 = 8192 KB
*
Kasa : Bilgisayarı oluşturan parçaların içine takıldığı ve
parçaları bir arada tutan metal ve/veya plastik bir kutudur.
Aynı zamanda üzerinde yer alan Güç Kaynağı (Power Supply)
sayesinde bilgisayar donanımlarını oluşturan elektronik
aygıtların çalışması için ihtiyacı olan şehir şebekesinden aldığı
elektriği doğru akıma dönüştürür. Bu sayede farklı türde
üretilen doğru voltaj bilgisayara bağlı olan iç donanımlar
düzenli bir şekilde çalışır.
Kasalar, masaüstü (desktop) bilgisayarlarda kullanılan bir
donanımdır.
*
*
Ekran Kartı: Üzerine aktarılan sayısal sinyallerini (1 ve 0)
görüntü sinyallerine dönüştüren ve bu dönüştürülen görüntü
sinyallerini Ekran çıktı birimlerine (monitor, projeksiyon
cihazı, akıllı tahta vb..) aktaran donanım birimidir.
Ekran kartları görüntüleri ekran çıktı birimlerine aktarabilmek
için üzerinde bir grafik işlemcisi (GPU) ve bir gecici bellek
birimine (RAM) e ihtiyaç duyarlar. Bu işlemci mimarisi ve
bellek aynı zamanda ekran kartının performansını belirler.
Günümüzde genellikle ekran kartları harici bir kart olarak yer
almaktadır. Fakat bazı bilgisayar sistemlerinde (genellikle
Dizüstü bilgisayarlar) anakartın üzerinde bütünleşik olarak yer
almaktadır. Bu tür ekran kartlarına bütünleşik ekran kartı (On
Board) ekran kartı adı verilir.
*
Pixel Ve Çözünürlük ;
Pixel: Ingilizcede Picture Element (Resim elemanı)
kelimelerinin ilk hecelerinden oluşan ve bir grafik veya
resimdeki tek bir noktaya pixel adı verilir. Grafik
monitörler resim, grafik veya fotoğrafları onları binlerce
veya milyonlarca pixele bölerek gösterirler.
Bunlar satır ve sütun olarak dizilmişlerdir. Pixeller
birbirlerine o kadar yakındır ki göze bitişik gibi görünürler.
Çözünürlük:
Görüntü sistemlerinde her bir görüntü en ve boy
oranlarından oluşmaktadır. Bu en boy oranları pixellerin
yoğunluğuyla orantılıdır. Bu yoğunluk ise çözünürlük
değerleri ile belirlenir.
Örneğin;
1024 x 768 bir çözünürlük aslında en olarak 1024 pixel ve
boy olarak 768 pixelin kullanılması ile oluşur. Dolayısıyla
yaklaşık olarak 1024 x 768 = 480.000 pixelden meydana
gelmektedir.
*
Sabit disk, bilgisayardaki bilgilerin bilgisayar çalışmıyorken
(bilgisayar elektriğe bağlı değilken ya da kapalıyken) sağlıklı bir
şekilde saklamak için kullanılan hafıza türüdür.
Sabit diskin RAM’den ne farkı vardır?
RAM’ler bilgiye erişim hızı açısından sabit diskten çok daha hızlıdır,
ancak maliyetleri de o kadar fazladır. Sabit diskler, uzun süre
saklamak istediğimiz bilgiler ve bilgisayarın kapalı olduğu anlarda
bilgilerin saklanması için kullanılırlar, verilere erişim hızı RAM’e göre
oldukça düşüktür, buna bağlı olarak da RAM’den çok daha
ucuzdurlar. Sabit disk ile RAM arasındaki temel fark buradadır.
Hard Diskler sonuçta bir bellek birimi türüdür. Aynı bellek
büyüklüklerinde olduğu gibi depolama birimleri byte birimleri ile
ifade edilir. Fakat RAM ve ROM bellekler gibi bilgisayar sistemlerinde
kullanılmazlar.
*
Hard Diskler de diskin boyutunu, hızını
ve veri aktarımını belirleyen bazı
birimler vardır. Bunlar;
•
•
•
•
Kapasite (MB,GB,TB)
CACHE (Ön Bellek )
RPM (Dönüş Hızı)
IDE,SATA (Veri Aktarım Yolu)
*
Kapasite: Hard Diskin Saklayacağı veri büyüklüğünü belirler.
CACHE bellek: Hard diskin ön belleğidir. Bilginin öncelikle yazılıp
daha hızlı erişimin sağlanabilmesi için oluşturulmuş bir yapıdır. Bu
birimin büyüklüğü hard diskin performansını ve veri okuma hızını
belirler.
RPM(Rotate Per Minute): Hard Diskin fiziksel yapısında yer alan
diskin dakikadaki dönüş hızını belirler. Dönüş hızı ne kadar yüksek
olursa verinin okunması yada yazılması o kadar hızlı olur.
Günümüzde 5400 RPM ve 7200 RPM dönüş hızına sahip hard diskleri
kullanılmaktadır.
Veri Aktarım Yolları: Veri aktarım yolu olarak kullanılan teknoloji
yine hard diskin performansını belirler. Günümüzde veri aktarım
yolu için IDE ve SATA adı verilen özel yapıları kullanılmaktadır.
*
Ses Kartı;
Bilgisayarlar bilindiği gibi sayısal (digital) aletlerdir. Fakat tabiattaki
ses ise analogdur. Bilgisayara takılan ses kartı sayısal olarak tutulan
ses bilgilerini analog ses sinyallerine, ve aynı zamanda da analog ses
sinyallerini ses bilgilerine, ve aynı zamanda da analog ses sinyallerini
sayısal bilgiye çevirebilmektedir.
Hoparlörden alınan ses, dijital sinyalin analog hale dönüştürülmüş
şeklidir. Mikrofondan bilgisayara kaydedilen sesler de analog
sinyallerin bilgisayara dijital olarak aktarılmasıdır.
Buradaki dijital sinyaller 0 ve 1 kodlarından oluşmaktadır. Analog
işaretler ise genliği sürekli değişen sinyallerdir. İşte bu aradaki
çevirme işlemlerini yapan karta ses kartı adını verilir.
*
Ses kartları günümüzde çoğunlukla
anakartın üzerinde onboard olarak yer
almaktadır. Ekran kartı gibi üzerinde ses
işlemcisi veya ses belleği gibi birimler
bulunmaz. Bu işlemler için genellikle
bilgisayar sistemi üzerinde yer alan CPU ve
RAM belleği kullanırlar.
Ses kartlarında da ayırt edici özellikler Ses
elde etme teknolojileridir. Bu teknolojiler
doğrudan sesin kalitesini belirlemektedir.
(Mono,Stereo,3D,Surround vb.)
Ses kartlarından ses elde edebilmek için
hoparlörlere bağlanması gerekir.
*
*Ağ kartları bilgisayar ağ sistemlerinde kullanılan bilgisayarlar
(terminaller ve ana bilgisayarlar) arasındaki iletişimi sağlayan
devrelerdir.
*Ağ kartları sayesinde bilgisayarlar birbirleri arasında veri
aktarımı gerçekleştirirler. Bu sistem sayesinde uzaktaki bir
bilgisayara bağlanılabilir ve bu bilgisayar üzerinde var olan iç
ve dış donanımları kullanabilmeyi sağlar.
*Günümüzde Ağ kartlarının birçok kullanım alanı vardır.
Sadece bilgisayarları birbirlerine bağlamak için değil
televizyon uydu cihazları, cep telefonları, vb. birçok alanda ağ
yapılarından faydalanılmaktadır.
*
*
*
Dış donanım birimleri bilgisayar kasası dışında bulunan ve
bilgisayar sistemini oluşturan diğer birimlerdir. Bu donanımlar
bilgisayara girdi ve çıktı birimleri olmak üzere ikiye ayrılır.
Girdi Birimleri
•
•
•
•
•
Klavye (Keyboard)
Fare (Mouse)
Cd/Dvd-Rom *
Tarayıcı
Mikrofon
Çıktı Birimleri
•
•
•
•
Monitor *
Yazıcı
Hoparlör
Modem *
*
*
Klavye, üzerinde harf, rakam, karakterler ve özel fonksiyon
tuşlarının bulunduğu bilgisayara veri girişi için kullanılan
bilgisayar dış donanım birimlerindendir. Bilgisayar genel
olarak klavye ile kumanda edilir.
*
Bilgisayar klavyeleri görüntü ve çalışma prensibi itibariyle
daktiloya benzerler.
*
Klavyeler genellikle bilgisayar sistemlerinde 102 – 104
tuştan meydana gelir. Bu tuşların bazıları alfabetik ve
numerik girişi yapabilmek için (a,B,1,2,vb.) yada özel tuşlar
ve fonksiyon tuşları sayesinde de bilgisayara farklı
direktifler verebilmek için
kullanılır(Enter,Shift,Esc,Capslock,F1,vb).
*
*
*
Klavyelerde kullanılan özel amaçlı tuşlar;
*
Enter: Girilen verilerin yada komutların çalıştırılmasını sağlar. Yazı yazarken
bir alt satıra geçmemizi sağlar.
*
Space:Genellikle yazı yazarken işe yarar ve kelimeler arasına boşluk
bırakılmasını sağlar.
*
*
Esc: Genellikle bir programlardan çıkmak için kullanılır.
*
Tab : Paragraf başı yapmakta ve listelemelerde düzgün hizalama yapılmasında
kullanılır.
*
Caps Lock: Büyük harf kilitleme tuşudur. Klavyede sağ üstteki led açıkken
bütün harflerin büyük yazılmasını sağlar.
*
*
Yön Tuşları: Menülerde ve yazı içersinde dolaşılmasını sağlar.
*
Fonksiyon Tuşları (F1... F12): Programlara göre özel görevler alırlar.
Shift – Alt - Ctrl:Bu tuşlar tek başlarına bir işe yaramazlar. Ancak başka tuşlarla
birleşerek klavye kısayollarını oluştururlar. Bu tuşlar basılı tutularak başka
tuşlara basıldığında programın tarzına göre özel fonksiyonlar gerçekleşir.
Backspace Tuşu: Yazı yazarken en son yazdığımız karakteri silmeye Internet’te
dolaşırken bir önceki sayfaya geri dönmemizi sağlar.
*
*
Klavyeler üzerindeki harf tuşlarının dizilişlerine göre özel
isimler alırlar.
*
Eğerki klavyedeki harf tuşlarının dizilişi;
*
*
Q,W,E,R,T,Y şeklinde sıralanıyorsa Q Klavye
F,G,Ğ,I,O şeklinde sıralanıyorsa F Klavye adını alırlar.
Q Klavye
F Klavye
*
*
Bilgisayarda belli simgeleri ve alanları seçmek için
kullanılan bir giriş aygıtıdır. Şekil itibariyle fareye benzer.
Bilgisayarın ekranında ok şeklinde beliren simgeyi hareket
ettirerek programları ve klasörlere giriş yapmak için
kullanılır.
*
Günümüzde kullanılan farelerde iki yada üç tuşlu ve
ortasında bir tekerlek (scroll) yer alır. Sol taraftaki tuş ile
programları çalıştırma ve klasörler arasında gezinme, sağ
tuş ile programın sahip olduğu diğer özelliklere erişim
sağlanır. Tekerlek sayesinde de sayfalar arasında geçişler ve
sayfaların aşağı yukarı hareket ettirilmesi sağlanır.
*
*
*
Cd/Dvd-Romlar CD(Compact Disc) adı verilen üzerinde bilgi
saklanabilen aygıtları okuma işlemini gerçekleştiren
bilgisayar dış donanımıdır.
*
Cd ler üzerinde 650 Mb. a kadar Dvd ler ise genellikle 4.7
GB a kadar üzerinde veri depolayabilir.
*
Cd/Dvd-Romlar sayesinde bu aygıtların içerisinde yer alan
verilerin okunması ve çalıştırılması sağlanır. Çalışma mantığı
hard disklere benzer fakat hard disklerde yer alan okuma
kafası yerine Cd ve Dvd lerdeki verilerin okunması için lazer
okuyucu yer alır.
*
*
*
Tarayıcılar fotoğraf, gazete gibi resim veya grafikleri
sayısal değerlere dönüştürerek bilgisayar ortamına
aktarılmasını sağlar.
*
Resim yada grafik bu aygıtta yer alan özel bir ışığa
duyarlı bir parça ile taranır. Taranan bu resimler yada
dokümanlar byte dizileri haline getirilir. Dizi buradan
ekrana aktarılır veya bir dosyaya saklanır. Böylelikle
fotoğraf, resim veya dokümanlar dijital ortama
aktarılmış olur.
*
*
*
Bir bilgisayar mikrofonu, üzerine gelen ses
dalgalarını sayısal değerlere çeviren, ve bu
sinyallerin ses kartı üzerinden bilgisayar ortamına
aktarılmasını sağlayan bir bilgisayar donanımıdır.
*
*
*
Monitör (veya ekran) bilgisayarın ekran kartından gönderilen görüntü
sinyallerinin gözün görebileceği şekilde görüntüye dönüştüren cihazdır.
Monitörlerin ekran büyüklüğü inç(inch) adı verilen özel bir ölçü birimi ile
ifadelendirilir. 1 inch 2,54cm e karşılık gelmektedir. Monitörlerde 17’’,19’’
gibi değerler ekranın büyüklüğünü belirtir.
*
Günümüzde bilgisayar monitörleri 3 farklı şekilde yer alır. Bunlar;
*
CRT Monitörler: İçerisinde yer alan bir elektron tabancasının üzerine gelen
görüntü sinyalleri tüp adı verilen ekranın üzerine yansıtılarak görüntü elde
edilen monitörlerdir.
*
Lcd Monitörler: İki cam levha arasına sıkıştırılmış bir sıvıya ışık kaynağı
tarafından yansıtılan ışık sayesinde görüntünün oluşturulması sağlanır.
*
Led Monitörler: Ekranın oluşturan bölgede küçük renkli ledlerin yer almasıyla
oluşur. Bu ledlere iletilen elektrik voltaj değerleriyle görüntünün oluşması
sağlanır.
*
*
* Bilgisayardaki bilgilerin kağıt üzerinde aktarılmasını sağlayan çıkış birimidir. Yazıcılarda
*
dikkat edilmesi gerekenler dpi(inç başına düşen nokta sayısı) adı verilen değerlere ve
dakikada alınan çıktı sayısıdır.
Yazıcılar basımda kullandıkları teknolojiye göre üç sınıfa ayrılırlar.
* 1.Nokta vuruşlu (matris) yazıcılar : Sayfa üzerine harfleri ve şekilleri minik
noktacıklarla oluştururlar. Yazma kafası, mürekkepli bir şeride vuran küçük iğnelerden (9
veya 24 pin) oluşur. Bu yazıcılar vuruşlu oldukları için oldukça gürültülüdür. Çıktının
alınabilmesi için kaynak olarak şerit adı verilen bir donanım kullanılır.
*
* 2.Mürekkep püskürtmeli (inkjet) yazıcılar : Nokta vuruşlu yazıcılardan daha kaliteli
*
baskı yaparlar ve daha sessiz çalışırlar. Renkli mürekkep püskürtmeliler, normal kağıda
baskı yapabilirler, ama özel kağıt kullanılırsa daha iyi sonuç verirler. Çıktının alınabilmesi
için kaynak olarak kartuj kullanılır.
* 3.Lazer yazıcı : Sayfa görüntüsünü oluşturmak için lazer ışınlarını kullanan, yüksek hızlı
bir yazıcıdır. Lazer yazıcılar, yüksek kalitede belge üreten bir fotokopi makinesi gibi
çalışır. Çıktının alınabilmesi için toner kullanılır.
*
*
*
Hoparlör üzerine gelen dijital sinyallerin kulağımızın
duyacağı bir frekansta yayınlamak için kullanılır. Ses
kartına bağlanan bir giriş kablosu sayesinde burada
üretilen ses sinyalleri ses dalgalarına dönüşür.
*
*
Modem, bilgisayardan aldığı digital(sayısal) veriyi
analog veriye çevirerek göndermek ve aynı şekilde
karşı taraftaki bilgisayardan gelen analog veriyi
tekrar digital veriye çevirerek bilgisayara iletmeye
yarayan bilgisayar donanımıdır.
*
Bu digital-analog çeviri işleminin gerekli olmasının
sebebi, bilgisayarları birbirine bağlamak için
kullanılan hatların digital veriyi taşıyamamalarıdır.
Bu verilerin taşınması için telefon hatları
kullanılmaktadır.
*