Transcript özgüven
ÖZGÜVEN NEDİR? Özgüven; kendimize yönelik iyi duygular geliştirmemiz sonucu, kendimizi iyi hissetmemiz demektir. Başka bir deyişle kendimiz olmaktan memnun olmak ve bunun sonucu olarak kendimiz ve çevremizle barışık olmaktır. Özgüvenimiz olmadığında işleri yapabilme yeteneğimizden emin olamayız. Gerekli beceriye ve deneyime sahip olduğumuzu bildiğimiz halde, daha önce hiç yapmadığımız bir işle karşılaştığımızda endişeleniriz. Birçok durumda, özellikle karar vermemiz, inisiyatif kullanmamız veya yeni insanları işin içine katmamız gereken durumlarda rahatsız ve huzursuz oluruz. Buna karşın; Aşırı bir güven duygusu içinde davrandığımızda; sınırlarımız olduğunu kabul etmek istemeyiz, yeteneklerimiz hakkında gerçekçi olmayan düşüncelere kapılırız. Üzerimize aşırı iş yükü alırız, böylece her zaman iyi iş yapamayız. En iyiyi bizim bildiğimizi düşünürüz, önerileri göz ardı ederiz, bize yardım etmek isteyenleri de genellikle reddederiz. Olması gereken düzeyde bir özgüvene sahip bulunduğumuzda ise; En iyisi için çaba göstereceğimizi ve kabul edilebilir bir sonuç ortaya koyacağımızı bilerek işleri ele alırız. Bir işi yapamadığımızda mazeret üretmek yerine yeniden denemeye başlarız. İlk seferinde tümüyle doğru olarak anlamadığımız ya da yapamadığımız bir işin dünyanın sonu anlamına gelmediğini biliriz. Hatalarımızı dert etmek yerine onlardan ders almasını becerebiliriz. Bir çok durumla ve sorunla daha iyi baş edebiliriz. Çocuğun Kendisini Değerli Hissetmesinde Rol Oynayan Etkenler Bireylerin kendilerine yönelik iyi duygular geliştirmeleri daha ilk yaşlardan, hayatlarındaki önemli insanlar (anne-baba, öğretmen ve diğer büyükleri, ilerleyen yaşlarda arkadaşları) tarafından nasıl değerlendirildiklerine bağlıdır. Büyükleri tarafından sevgi gören, gereksinim duyduğunda beklediği yakınlık ve ilgiyi bulan, fikirlerine değer verilen ve önemsenen, güven duyulan ve sorumluluklar verilen, iyi yaptığı şeyler için övülen, gurur duyulan, yaptıklarında hataya yer verilen ve olduğu gibi kabul edilen çocuğun kendine özgüveni olur. Buna karşılık sevildiğini, önemsendiğini hissetmeyen, beklediği yakınlık ve ilgiyi göremeyen, sürekli eleştirilen ve olduğu gibi kabul edilmeyen çocuk kendisini değerli hissetmez ve özgüveni olmaz. Kendisini değerli görmeyen (özgüveni olmayan) çocuk yaşadığı aile, çevre, okul ve toplum içinde problemlere sebep olur. Özgüven sadece okul yaşamında değil, kişisel ve sosyal yaşamda da önemlidir. Araştırmacılar, birbirlerini tamamlayan iki çeşit özgüvenden bahsetmektedirler. Bunlardan birincisi iç, diğeri dış özgüvendir. İç özgüven, kendimizden memnun ve kendimizle barışık olduğumuza dair inancımız ve bu konuda hissettiklerimizdir. Dış özgüven ise dışarıya kendimizden emin olduğumuz şeklinde verdiğimiz görüntü ve davranışlardır. İÇ ÖZGÜVEN • Kendilerini severler • Kendilerini tanırlar • Kendilerine açık hedefler koyarlar • Pozitif düşünürler DIŞ ÖZGÜVEN • İletişim • Kendini İfade Edebilme • Duygularını Kontrol Edebilme ÇOCUKLARIN ÖZGÜVENLERİNİ SAĞLAMAK İÇİN YAPILACAK ŞEYLER 1- Var olmalarının sizin için ne kadar önemli olduğunu onlara hissettirin. 2- Kendilerine olan özgüvenlerinde sarsıntı gördüğünüz an harekete geçin. 3- Çocuğunuza gerçek özgüveni sağlamasında yardımcı olun. 4- Çocuğunuza kendisine has yeteneklerini ortaya çıkarmasında yardımcı olun. 5- Yaptıkları ve ilgilendikleri şeylerin sizin için önemli ve değerli olduğunu gösterin. 6- Evinizde herkesin birbirine güveneceği bir ortam oluşturun. 7- Çocuğunuza kendi davranışlarınızla örnek olduğunuzu unutmayın. 8- Beklentileriniz çoğunuzun seviyesinde olsun, onu aşacak beklentilerden kaçının. 9- Çocuklarınıza sorumluluklar verin. 10- Sadece çok özel yetenek ya da başarılarına değil her şeyine değer verdiğinizi ve takdir ettiğinizi belirtin. 11- Ne yaparlarsa yapsınlar onlara sevgi ile emniyette olduklarını hissettirin. 12- Birlikte vakit geçirin. 13- Onların özgüvenlerini sağlayacak sözlerde bulunun. 14- Çocuğunuzla ilgili problemleri onu suçlamadan ya da onun karakterini eleştirmeden tartışın. BENLİK SAYGISINI AZALTACAK BİR DİL Unutmayın aşağıdaki sözcüklere eşlik eden sözsüz bir dil de varsa, işte o zaman sözcükler artık aşağılayıcı ve zarar verici olur.!!!!!!! Etiketlemek Ne kadar inatçısın Ah şimdiki nesil Amatör psikologlar Bence senin sorunun Bu sana göre bir iş değil Sen yapamazsın Mesafe koymak Seni dinlemiyorum Karşılaştırmak Ablan hiç böyle davranmazdı Benim zamanımda Abartma Sen zaten her zaman Bütün söylediklerim bir kulağından giriyor bir kulağından çıkıyor Yaşla alay etmek Bebek gibisin Büyüdüğünü zannediyorsun ama Büyüklük taslamak Senin yaşında birisi için oldukça iyi İlk deneme için hiç fena değil Alaycı Konuşmak Şimdi buna çalışma mı diyorsun Suçluluk Duygusu Aşılamak Senin yüzünden başım ağrıdı Ablan elinden geleni yaptı ya sen? Kehanette Bulunmak Böyle gidersen... Bunu hiçbir zaman başaramayacaksın BENLİK SAYGISINI KAZANDIRACAK BİR DİL Eğer aynı zamanda sesiniz sevgi doluysa, gülümsüyorsanız, ona sarılıyorsanız, gözleriniz pırıl pırılsa söylediklerinizin etkisi çok daha etkili olacaktır. Olumlu duyguları paylaşmak Seninle kitap okumak çok hoşuma gidiyor, Seninle beraberken çok mutluyum. Takdir ettiğinizi belirtme ...... için kutlarım. Ne kadar yaratıcısın. Şu çalışmana bir bak! Ne kadar iyi bir dostsun. Çaba ve başarılarının takdir edilmesi Bütün zorluklara rağmen kaydettiğin ilerlemeye bakar mısın? Kendinle övünebilirsin çünkü .... konusunda çok çaba gösterdin. Onu koşulsuz kabul ettiğinizi gösterme Bu hatayı yapman normal, şimdi nasıl düzelteceğimize bakalım. Her zaman kusursuz olamazsın ki! Güven duyduğunuzu belirtme Eminim elinden geleni yapacaksın. Bu konuda senin fikrin benim için çok önemli. Bu konuda bana yardım edebilir misin? Günün Egzersizi: Hayatınızdaki başarıları hatırlayın. Sizi geçmişte başarılı kılan yeteneklerinize odaklanın. Hayatnızdaki en önemli üç başarınızı yazın. Bu başarıların hayatınıza getirdiği memnuniyet duygusunu hissedin. Çalışma: Yapılabilecek nitelikte olup, asla yapamam dediğiniz 3 ŞEY yazınız. Güvensiz Kişiler Güvensiz kişilerin, kendileriyle ilgili duyguları, diğerlerinden alacakları onay ve geri bildirime bağlıdır. Yetenek ve sınırlarının farkında değildir. Bu körlük, sürekli olarak başarısız olma kaygısı yaratır. Kendine verdiği değer düşüktür, öyle ki bazen olumlu geri bildirim, iltifat ve takdirleri görmezden gelebildiği gibi bazen de diğerlerinin kendisiyle alay ettiklerini düşünüp, alınabilir. Kendini daha fazla yargılamamak, reddetmemek ve yaralanmamak için çevresine koruyucu duvarlar örer, savunmalar geliştirirler. Kendilerine karşı öfke veya suçlama duyabildiği gibi sürekli her iş ve durumda mükemmel olma çabası da gösterebilir. Başaramadığı durumlarda diğerlerini suçlama, sürekli şikayet etme, gerekçeler öne sürmeler olabildiği gibi duyduğu sıkıntı ve acı veren bu durumu unutmak için alkol veya uyuşturucuya sığınabilirler. Özgüven eksikliğinin 7 belirtisi 1. Eleştiriye karşı alıngan olmak Aşağılık duygusuna kapılan insanlar hata yaptıklarını bilseler de diğer insanların bunu vurgulamaları hoşlarına gitmez. Ne kadar yapıcı ya da naif olursa olsun her eleştiriyi kişisel bir saldırı olarak algılarlar. 2. Özgüvene uygunsuz cevap verme Bu iki şekilde olur. Bazı insanlar kendileri hakkında iyi şeyler duymak için can atarlar ve sürekli iltifat edilmesinden hoşlanırlar. Diğer davranış biçimi ise tam tersidir. Özgüven eksikliği çeken bir grup insan ise kendileri hakkında pozitif bir şey duymak istemezler çünkü kendi hissettikleriyle çelişirler. 3. Aşırı eleştirel yaklaşım Kendilerini iyi hissetmeyen kişiler başkaları hakkında iyi şeyler düşünmezler. İnsanların kusur ve hatalarını ararlar. Böylece kendilerinin çok kötü olmadığını kanıtlamaya çalışırlar. Bu insanlar çevredeki en akıllı, çekici, başarılı insan olmadıkları zaman akıllı, çekici, başarılı hissetmezler. 4. Suçlama eğilimi Bazı insanlar aşağılık hissetmenin acısından kurtulmak için kendi güçsüzlüklerini diğer insanlara yüklemeye çalışırlar. Bu noktada kendi hataları için başkalarını suçlarlar. 5. İşkence isteği Özgüvensizlik doruk noktasındayken başkasına zarar vermeye kadar varabilir. Başkalarını suçlama davranışı kontrol edilemez bir duruma ulaşabilir. 6. Rekabetle ilgili negatif hisler Aşağılık kompleksi olan insanlar da herkes gibi bir oyunu ya da yarışmayı kazanmak ister ama böyle durumlardan kaçınırlar çünkü kazanamayacaklarını düşünürler. Birinci gelememe korkusu tamamen başarısız oldukları korkusuna kapılmalarına neden olur. 7. Yalnızlık ve çekingenlik eğilimi Aşağılık duygusu olan insanlar diğer insanlar kadar zeki ve ilginç olmadıklarını düşündüklerinden diğer insanların da onları böyle göreceğini düşünürler. Bu yüzden sosyal ortamlardan kaçınırlar. İnsanlarla birlikteyken susmayı tercih ederler çünkü bunun yalnızca aptallıklarını ya da sıkıcılıklarını kanıtlayacağını düşünürler. TEŞEKKÜR EDERİM. BUGÜNLÜK BU KADAR