Transcript presentatie revalidatiegeneeskunde - Extranet

IJsselland Ziekenhuis
Capelle aan den IJssel
tel. (010) 258 5000
www.ysl.nl
Pijnteam IJsselland Ziekenhuis
• Waar moet de patiënte uit deze casus
heen?
• Wisselwerking tussen brein en lichaam
• Centrale sensitisatie ( NTVG 2004 )
• Educatieprogramma over pijn
13-4-2015
Voettekst
2
Waar moet deze patiënte heen?
• Wat heeft ze ?
* Laat whiplash syndroom ?
* Chronisch pijnsyndroom ?
13-4-2015
Voettekst
3
Laat whiplash syndroom
• Volgens de flowchart in de CBO richtlijn
whiplash 2008:
Naar de revalidatiearts voor activerende
behandeling en reïntegratie
13-4-2015
Voettekst
4
Klachtenregen
spanningshoofdpijn
fibromyalgie
IBS
whiplash
CVS
RSI
bekkenbodemsyndroom
Lumpers en splitters
• Lumpers: het is allemaal 1 pot nat, want:
* De syndromen overlappen:
FM ¾ heeft ook buikpijn
IBS ¾ heeft ook gewrichtspijnen
* Er is een (gemeenschappelijke ) psychopathologie
angststoornissen
*Stress of trauma speelt vaak een rol
stress -> angst/depressie -> klachten
Er is niets gevonden.
• De dokter
• Stelt de patiënt zich
aan?
• Wil af van de patiënt
waar hij niets mee
kan.
• Wordt radeloos
13-4-2015
Voettekst
• De patiënt
• Heeft de dokter zijn
werk wel goed
gedaan?
• Wil een verklaring.
• Raakt teleurgesteld
7
Hoe leggen we het de patiënt uit
• Centrale sensitisatie
• patiënteneducatie
9
10
Wisselwerking tussen brein en
lichaam
• Emoties worden in de psyche beleefd maar
hebben een sterke uitwerking op ons
lichamelijk functioneren
• Lichamelijke processen veroorzaken
gevoelens en emoties.
• Psycho-neuro-immunologie
13-4-2015
Voettekst
12
Het brein
• Het vegetatieve brein.
•
hersenstam
• Het emotionele brein.
• Het limbisch systeem
• Het bewuste brein. ( I.Q.)
• De neocortex en m.n. prefrontrale cortex
13-4-2015
Voettekst
13
communicatiemiddelen
• Neurotransmitters
• Cytokines
• Hormonen
13-4-2015
Voettekst
14
cytokines
• geproduceerd in hersenen( gliacellen ) en
cellen van het immuuunsysteem.
•
IL-2 verdedigd tegen infecties
•
IL-6 bevorderen van ontstekingsreacties
• “ziekmakers”
13-4-2015
Voettekst
16
De LHHB-as
•
•
•
•
13-4-2015
Limbisch systeem
Hypothalamus
Hypofyse
Bijnierschors
Voettekst
17
Het limbisch systeem
• Voor de stressregulatie zijn 3 structuren belangrijk:
de amygdala , de hippocampus, de ACC
13-4-2015
Voettekst
18
Limbisch
systeem
13-4-2015
Voettekst
19
Werking van stresshormonen
Cortisol bij matige stress
•
•
•
•
13-4-2015
Bloedglucose >
Energie>
Immuniteit>
pijndemping
Voettekst
22
Bij langdurig te hoge
cortisolwaarden
• Cortisolbalans stort in
• Lage cortisol waarden
• Passiviteit, depressie, vermoeidheid en
verstoorde immuniteit
• Centrale sensitisatie, pijndemping wordt
minder
13-4-2015
Voettekst
23
Een beetje stress : je presteert goed
Acute stress
: je ‘vergeet’ de pijn
Langdurige stress : je bent extra gevoelig
voor pijn
Centrale sensitisatie
Mensen met weinig pijn
Mensen met veel pijn
13-4-2015
Voettekst
26
Een werkmodel voor SOLK
Uitlokkend moment
genen
•
•
Vroege omgeving
Stressgevoeligheid
neuroticisme
Stressful liveevents en trauma
Centrale sensitisatie
Beoordelen van een situatie
• Is individueel bepaald
• Geschiedt zowel bewust als onbewust
• De persoonlijke inschatting van de situatie
bepaalt de kwaliteit van de hormonale
reactie .
• De soort en de hoeveelheid vrijgekomen
hormonen bepalen weer de kwaliteit en
sterkte van de bijbehorende gevoelens
13-4-2015
Voettekst
28
Regulatie via de hogere menselijke
hersenfucties
• Onze eigen gedachten zijn vaak een
belangrijke bron van stress
13-4-2015
Voettekst
29
pijngedrag
pijnbeleving
pijngewaarwording
Pijnprikkel
pijngedrag
pijnbeleving
pijngewaarwording
Pijnprikkel
Pijngedrag:
Hoe kun je reageren op pijn?
• angst voor pijn
te weinig doen
• Pijn negeren
teveel doen,
overbelasten
Afwisselend te veel en te weinig?
Vrees-, vermijdings- en volhardingsmodel
Onderbelasting
= niet oké
initiërende
factor
Gedrag:
Vermijding
Overbelasting
= niet oké
Gedrag: overactiviteit,
negeren lich. signalen
Pijnervaring
Emotie:
Vrees
Gedachten:
Doemdenken
Catastroferen
Emotie:
Positief geprikkelde
woede
reële
inschatting
flexibele afwisseling van
normale belasting en
ontspanning
Balans
= oké  
Gedachten:
Minimaliseren,
ontkennen, doorbijten
Fase 1,2,3
Fase 1: op zoek naar de oorzaak.
“Als de oorzaak gevonden is, kunnen ze
mijn pijn weghalen”. “Er moet iets zijn?!”
Fase 2: Eerst moet de pijn weg zijn.
“Als ze open hartoperaties kunnen doen, moeten ze
mij toch ook zeker van de pijn af kunnen helpen“
• Fase 3: Verder leven met pijn.
revalideren
Het pijnteam van ons ziekenhuis
bestaat uit…
Anesthesisten van de pijnpoli
Neuroloog
Revalidatieartsen
Nurse practitioner Pijn
Manueel therapeut
Psycholoog
PsyQ, soma en psyche
Doel van het pijnteam
Als een huisarts verwijst naar het pijnteam van het
IJsselland Ziekenhuis, kan hij/zij er vanuit gaan dat er na
beoordeling door het pijnteam een gericht behandeladvies
voor patiënt is opgesteld en dat waar nodig de verwijzing
naar een vervolgtraject door het pijnteam in gang is
gezet, wanneer patiënt hiermee heeft ingestemd.
13-4-2015
Voettekst
37