Transcript PPT - Biblioteka Główna ZUT

ZASTOSOWANIE ZASAD
ARCHITEKTURY
INFORMACJI
W UDOSTĘPNIANIU
ZASOBÓW BIBLIOTEKI
Anna Gryta
Biblioteka Główna ZUT
ILOŚĆ INFORMACJI POWSTAJĄCA
W CIĄGU ROKU
1 – 2 eksabajtów niepowtarzalnych informacji*
1 eksabajt = 1018 bajtów
czyli
1000000000000000000 bajtów
_____________________________________
*”How much information?” – program badawczy przeprowadzony na
Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, dostepny w Internecie –
http://www.sims.berkeley.edu/research/project/how-much-info/index.html.
ARCHITEKTURA INFORMACJI
Interdyscyplinarna dziedzina wiedzy
obejmująca:
-
projektowanie wizualne;
projektowanie informacji;
bibliotekoznawstwo;
psychologię poznawczą;
ergonomię;
dziennikarstwo.
ARCHITEKTURA INFORMACJI
DEFINICJA1
Sztuka oraz nauka
organizowania informacji w celu
ułatwienia ludziom efektywnego
zaspokojenia ich potrzeb
informacyjnych.
ARCHTEKTURA INFORMACJI
DEFINICJA 2
Proces organizowania,
nazewnictwa, projektowania
nawigacji i systemów
wyszukiwawczych pomocnych
w znajdowaniu i zarządzaniu
informacją.
ARCHITEKTURA INFORMACJI
DEFINICJA 3
Nowa dyscyplina poznawcza
i praktyczna zajmująca się
dostarczaniem zasad
projektowania i tworzenia
konstrukcji w obrazie
wirtualnym.
CELE ARCHITEKTURY INFORMACJI
OSZCZĘDZAJ CZAS CZYTELNIKA
(Jedno z pięciu praw S.R.Ranganathana,1931 r.)
„NIE KAŻ MI MYŚLEĆ”
(Architekt informacji S.Krug, 2006 r.)
ARCHITEKTURA INFORMACJI
W BIBLIOTECE - HISTORIA
• 660 lat p.n.e.- zbiory glinianych
tabliczek króla asyryjskiego
były posegregowane
tematycznie;
ARCHITEKTURA INFORMACJI
W BIBLIOTECE - HISTORIA
• 330 lat p.n.e. – w Bibliotece
Aleksandryjskiej znajdowało się
120 zwojów bibliograficznych;
ARCHITEKTURA INFORMACJI
W BIBLIOTECE - HISTORIA
• 1876 r. – Melvil Devey
opracowuje system klasyfikacji
dziesiętnej.
ARCHITEKTURA INFORMACJI
W BIBLIOTECE
• Organizacja przestrzeni
bibliotecznej (rzeczywistej);
• Edukacja użytkowników;
• Ewaluacja zasobów sieci;
• Projektowanie serwisów
internetowych.
ORGANIZACJA PRZESTRZENI
BIBLIOTECZNEJ
• Architektoniczny projekt
pomieszczeń biblioteki;
• Rozmieszczenie czytelni,
oddziałów informacji itd.
• Sposób udostępniania zbiorów
(systemy klasyfikacji, rodzaje
dostępu).
ORGANIZACJA PRZESTRZENI
BIBLIOTECZNEJ – WOLNY DOSTĘP
EDUKACJA UŻYTKOWNIKÓW
Cel – użytkownik niezależny
i samodzielny:
- Sam korzysta z różnych źródeł
informacji;
- Stosuje odpowiednie techniki
i strategie wyszukiwawcze;
- Wykorzystuje narzędzia
umożliwiające poruszanie się po
środowisku rzeczywistym
i cyfrowym
EWALUACJA ZASOBÓW SIECI
• Google jak punk wyjścia dla
wszystkich poszukiwań
w Internecie;
• Rzetelność informacji
w Internecie;
• Open Access;
• Niebezpieczeństwa wynikające
z korzystania z sieci (Phishing*)
_______________________________________________________________________________________________________________
*Phishing polega na wykradaniu od osób korzystających z
internetu ich danych osobowych, haseł, loginów
itp.podszywając się pod oryginalne strony instytucji
STRONA WWW JAKO ŹRÓDŁO INFORMACJI
O BIBLIOTECE I JEJ ZASOBACH
• Podstawowe informacje
o bibliotece (historia, struktura,
dane adresowe itp.)
• Informacje o zbiorach;
• Zasady udostępniania zbiorów;
• Informacje o katalogach;
• Usługi świadczone przez
bibliotekę i inne.
JAK PROJEKTOWĆ STRONY WWW
BIBLIOTEK?
- Logo serwisu należy umieszczać w lewym,
górnym rogu, musi być ono dobrze
widoczne;
- Najważniejsze informacje powinny być
najbardziej dostępne;
- Tytuły muszą odpowiadać zawartości, być
jasne, przejrzyste – na pierwszy rzut oka
informować czytelnika o tym, gdzie trafi
klikając na dany link. Nie ma sensu
wymyślać nietypowych nazw, gdyż
użytkownicy stracą czas na zgadywanie, co
kryją poszczególne łącza.
JAK PROJEKTOWĆ STRONY WWW
BIBLIOTEK?
- Użytkownik nie czyta treści,
lecz ją przegląda;
- Użytkownik nie wybiera
optymalnie, lecz zadowala się
wynikiem;
- Czytelnik nie myśli jak coś
działa, lecz jakoś „sobie radzi”.
TRZY PRAWA FUNKCJONALNOŚCI S. KRUGA
I. Nie każ mi myśleć!
Oglądana strona WWW powinna
być, na ile to możliwe, zrozumiała,
oczywista i niewymagająca
dodatkowych objaśnień.
TRZY PRAWA FUNKCJONALNOŚCI S. KRUGA
II. Nie ma znaczenia, ile
razy musisz kliknąć, pod
warunkiem, że każde
kliknięcie jest wyborem
dokonanym jednoznacznie
i bez chwili zastanowienia.
TRZY PRAWA FUNKCJONALNOŚCI S. KRUGA
III. Wyrzuć połowę słów
z każdej strony, a potem
połowę z tego, co zostało.
Pozbycie się zbędnych słów:
- redukuje chaos na stronie;
- sprawia, że treści użyteczne stają się
jeszcze bardziej widoczne;
- skraca strony, co umożliwia
użytkownikowi oglądanie większej ich
części bez konieczności przewijania.
STRONA DOMOWA BIBLIOTEKI
GŁÓWNEJ ZUT
STRONA DOMOWA BIBLIOTEKI
WTiICH
INSTRUKCJE
FORMAT HIPERŁĄCZY
Jest:
http://www.adres.pl/index.php?id=2341
http://www.bg.zut.edu.pl/index.php?bib=6
Lepiej:
http://www.adres.pl/oferta/produkt_x/
np.
http://www.bg.zut.edu.pl/bibliotekachemiczna/instrukcje_8/
ARCHITEKT INFORMACJI STUDIA
Studia podyplomowe dla bibliotekarzy –
Architektura informacji. Zarządzanie
informacją w serwisach internetowych
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Instytut Informacji Naukowej
i Bibliotekoznawstwa
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ