Öykü ( Hikaye )

Download Report

Transcript Öykü ( Hikaye )

Öykü
( Hikaye )
Öykü ( Hikaye )
Gerçekleşmiş ya da
gerçekleşmesi mümkün
olayların kişi, zaman ve
mekâna bağlı olarak farklı
bir kurguyla anlatılmasına
"öykü (hikâye)" denir.
Öykü ( Hikaye )
Orta Çağda özellikle
Hindistan’da Bin Bir
Gece Masalları, sağlam
bir hikâye geleneğinin
varlığını bildirmiş;
Öykü ( Hikaye )
Rönesans’tan özellikle
XIX. yüzyılda romantizm
ve realizm akımlarının
gelişmesiyle bağımsız bir
tür hâline gelmiş,
Öykü ( Hikaye )
İtalyan yazar
Boccacio’nun
Decamerone
adlı hikâye kitabı bu türün
başlangıcını oluşturmuştur.
Öykü ( Hikaye )
Türk edebiyatında
destan döneminden
başlayarak gelişen bir
anlatma, hikâye etme
geleneği vardır.
Öykü ( Hikaye )
Divan edebiyatında mesnevi,
halk edebiyatında âşıklar
tarafından kahvelerde ve köy
odalarında söylenen halk
hikâyeleri bu türün önemli
örneklerini oluşturmuştur.
Öykü ( Hikaye )
Bu dönemde meddahlar
tarafından el, yüz ve ses
taklitleriyle anlatılan
meddah hikâyeleri de
hikâye türünün bir
örneği olmuştur.
Öykü ( Hikaye )
Tanzimat Döneminde
yapılan ilk tercümeler
aracılığıyla Türk
edebiyatı modern
hikâyeyi tanımıştır.
Öykü ( Hikaye )
1871’de yayımlanan
Emin Nihat’ın
Müsameretname'si
ilk öykü denemesi;
Öykü ( Hikaye )
Ahmet Mithat
Efendi’nin
Letaif i Rivayat'ı
ilk öykü;
Öykü ( Hikaye )
Samipaşazade'nin
Küçük Şeyler'i ise
Batılı anlamda
ilk öykü olarak
kabul edilmiştir.
Öykü ( Hikaye )
Servet-i Fünun Döneminde
hikâye iyice gelişmiştir. Bu
dönem yazarları hikâyeyi
romanın yanında bir uğraş
olarak ele almışlardır.
Halit Ziya Uşaklıgil,
Mehmet Rauf,
Öykü ( Hikaye )
Millî Edebiyat Döneminde
Halide Edip Adıvar,
Yakup Kadri
Karaosmanoğlu, Reşat
Nuri Güntekin hem roman
hem hikâye yazmış;
Öykü ( Hikaye )
Ömer Seyfettin ve
Memduh Şevket Esendal
hikâyeyle uğraşmış ve
hikâyenin
yaygınlaşmasını
sağlamışlardır.
Öykü ( Hikaye )
Cumhuriyet
Döneminde Türk
hikâyeciliği en parlak
dönemini yaşar.
Öykü ( Hikaye )
Edebiyatımızda kısa
hikâyeyi başlı başına bir
tür olarak önemseyen ilk
yazar Ömer Seyfettin
olmuş, Maupassant tarzı
hikâyenin
öncüsü olmuştur.
Öykü ( Hikaye )
Ömer Seyfettin ve
Hikâyelerinde tasvir ve
ruh çözümlemesinden
çok olaya önem vermiş,
hikâye ile toplumu
düzeltmek istemiştir.
Öykü ( Hikaye )
Hikâyeye modern bir hava getiren
hikâyeci Memduh Şevket Esendal
ise günlük hayattan kesitler sunarak
Çehov tarzı denen durum
hikâyesinin öncüsü olmuş;
Öykü ( Hikaye )
Memduh Şevket Esendal
hikâyelerinin temelinde
insan sevgisini; köylünün,
kenar mahalle insanının,
küçük memurların
gösterişsiz hayatlarını
anlatmıştır.
Öykü ( Hikaye )
Diğer bir durum/kesit
yazarı olan Sait Faik
Abasıyanık da hikâyelerinde “küçük insanı"
ele almış, insan sevgisini dile getirmiştir.
Öykü ( Hikaye )
Sait Faik'i diğer
yazarlardan ayıran
özellik kendi kişiliğini
hikâye kişileriyle
birleştirip onlarla birlikte
yaşamasıdır.
Öykü ( Hikaye ) Maupassant Tarzı Hikâye
Aslolan
"olay"dır.
Öykü ( Hikaye ) Maupassant Tarzı Hikâye
Olay örgüsü kişi,
zaman ve mekâna
bağlıdır.
Öykü ( Hikaye ) Maupassant Tarzı Hikâye
Olaylar serim,
düğüm, çözüm
bölümlerine
uygun verilir.
Öykü ( Hikaye ) Maupassant Tarzı Hikâye
Olay
beklenmedik
bir sonla biter.
Öykü ( Hikaye ) Çehov Tarzı Hikâye
Hikâye olaya
dayanmaz.
Öykü ( Hikaye ) Çehov Tarzı Hikâye
Günlük
hayattan bir
kesit sunar.
Öykü ( Hikaye ) Çehov Tarzı Hikâye
Hayatın doğallığı
içindeki insanların
davranışları
yansıtılır.
Öykü ( Hikaye ) Çehov Tarzı Hikâye
Serim, düğüm,
çözüm
bölümleri
bulunmaz.
Öykü ( Hikaye ) Çehov Tarzı Hikâye
Abartılmamış
gerçekler anlatılır.
Belli bir sonucu
yoktur.
Öykü ( Hikaye ) Halk Hikayeleri
Âşıklar
tarafından
anlatılır.
Öykü ( Hikaye ) Halk Hikayeleri
Manzum mensur karışıktır.
Öykü ( Hikaye ) Halk Hikayeleri
Anonimdir.
Öykü ( Hikaye ) Halk Hikayeleri
Aşk ve
kahramanlık
konuları işlenir.
Öykü ( Hikaye ) Halk Hikayeleri
Olağanüstü
özellikler vardır.
Öykü ( Hikaye ) Halk Hikayeleri
Belirsiz bir yer ve
zamanda geçer.
Öykü ( Hikaye ) Ben Merkezli Hikayeler
Kişisel bunalım
ve çıkmazlar
anlatılır.
Öykü ( Hikaye ) Ben Merkezli Hikayeler
Kahraman kendi
ruh hâlini ve
hayal dünyasını
yansıtır.
Öykü ( Hikaye ) Ben Merkezli Hikayeler
I. tekil kişiyle
anlatılır.
Öykü ( Hikaye ) Ben Merkezli Hikayeler
Her konuda
yazılabilir.
Öykü ( Hikaye ) Ben Merkezli Hikayeler
Birey, dış dünyayı
olduğu değil kendi
ruh durumuna
göre olması
gerektiği gibi
algılar ve anlatır.
Öykü
( Hikaye )