Transcript Kimler Yararlanabilir

Diyarbakır Şanlıurfa Kalkınma Ajansı
YATIRIM TEŞVİK VE
DESTEKLERİ EĞİTİMİ
01-02 Şubat
DİYARBAKIR
İlhami BİRKAN
Endüstri Mühendisi
Yatırım Uzmanı
EĞİTİM KONULARI
Yatırımcı Yol Haritası
Yatırım Projeleri Fizibilitesi
Yatırım Teşvikleri
Çevresel Etki Değerlendirme
Devlet Destekleri
0.
1.
2.
3.
4.
•
•
•
5.
6.
7.
8.
Krediler
KOSGEB Destekleri
İhracatı Geliştirme Destekleri
Dahilde İşleme Rejimi
Marka Tescili
Sanayi Sicil Belgesi
GİDEM Deneyimi Hakkında Bilgilendirme
YATIRIM PROJELERİ
FİZİBİLİTESİ EĞİTİMİ
1. YATIRIM PROJESİ
Yatırım Projesi; belirli bir dönemde mal ve hizmetlerin üretimini
artırmak için bazı imkanları yaratma, genişletme ve / veya geliştirmeye
dönük bir öneridir.
Yatırım projeleri bir kaynak sarfını gerektirirler bu kaynak kullanım
sonucunda “MAL” yada “HİZMET” üretimine dönüşürler. Projeler üç
boyutta planlanmalıdır.
Maliyet
Zaman
Nitelik/Nicelik
1.1 Yatırımın türüne göre projeler
•Yeni Yatırım Projeleri
•Genişletme Projeleri
•Yenileme Yatırım Projeleri
•Tamamlama ve Darboğaz Giderme Projeleri
•Modernizasyon ve İyileştirme Projeleri
•Araştırma-Geliştirme Projeleri
Birleşmiş Milletler Endüstriyel Kalkınma organizasyonu (UNIDO) proje
aşamalarını üç ana etapta tanımlamaktadır
1.Yatırım
Öncesi
2. Yatırım
Dönemi
3.İşletme
Dönemi
1.2 Yatırım Projesi Fizibilitesi
Öngörülen yatırımın sonuçları itibarıyla ne ölçüde cazip olup olmadığı
konusunda fikir verir.
Fizibilite çalışmalarından önce “Ön Yapılabilirlik Etüdü” ve/veya “Olanak
Etütleri” gibi ön hazırlıkların yapılmasında yarar vardır.
Ön yapılabilirlik etüdü alternatif yatırım konuları arasında önerilen
yatırım konusunun önceliği hakkında fikir verir.
2. YATIRIM PROJESİ FİZİBİLİTELERİNİN KAPSAMI
1. Proje Tanımı
• Genel Bilgiler, proje konusu, amacı,
gerekçesi, ortaklar, ihtiyaç ve sorun analizi
2. Pazar Analizi
• Pazar yapısı, mevcut kapasiteler, Pazar
gelişiminin tahmini, pazarlama stratejilerinin
belirlenmesi
3. Teknik Analiz
• Hammadde Etüdü, teknoloji seçimi, kapasite
seçimi, makine donanım ihtiyacı, inşaat işleri,
kuruluş yeri seçimi, proje organizasyonu
4. Finansal Analiz
• Yatırım tutarının hesaplanması, finans ihtiyacı,
işletme sermayesi, proje gelir-gideri, nakit
akım tablosu, hukuksal analiz
5. Proje
Değerlendirme
• Ticari karlılık analizi, ekonomik analizler, sosyal
analizler, risk analizleri, çevresel etkiler
2.1 Proje Tanımı ve Kapsamı
2.1.1.Genel Bilgiler
•Yatırımcı kuruluş hakkında bilgiler,
• Projenin sektör ve kapasite bilgileri ile maliyeti ,
• Finansman kaynakları konularında
bilgiler içermeli
.
2.1.2 Projenin Konusu
Katılımcı karar süreçleri ile belirlenmeli sorun analizine dayanmalı. Ön etüt-ön fizibilite raporu ile
belirlenmeli.
Projede konu seçimi, en önemli aşamadır. Elverişli yatırım konusunun belirlenmesinde, iki aşama
önem kazanmaktadır:
Birincisi, yatırım konusu ortaklarla birlikte ilgili uzmanların katıldığı “Katılımcı Karar Süreçleri”
ile belirlenmeli ve “Sorun Analizleri”ne dayandırılmalıdır. Yatırım konusu, katılımcıların belirlediği
temel sorunu çözecek ya da çözümüne önemli destek olacak kapsamda olmalıdır.
İkinci aşama ise “Katılımcı Karar Süreçleri”nden sonra, uzmanlar tarafından hazırlanacak olan
“Ön Yapılabilirlik Etütleri”nde veya “Proje Olanakları Etüdünde” yer alan öneriler doğrultusunda
yatırım konusunun tartışmaya açılmasıdır. Bilindiği gibi “Ön Yapılabilirlik Etüdü”, “Proje Fikri” nin,
alternatif yatırım konuları da tartışıldığı ve proje gerçekleştirme seçeneklerinin de etüt edildiği
bir “Proje Oluşturma Süreci”dir.
2.1.3. Projenin Amacı
Neyi sağlamak istiyoruz?” veya
“Ne yapmak istiyoruz?” sorularına cevap vermeli
Amaç, varılmak istenen nihai hedef veya hedeflerdir. Projenin “genel” ya da “ana” ve
“tali” ya da “yan amaçları” olabilir. Genel amaç, genel sorunun giderilmesi ile
geçekleşmesi umulan/ortaya çıkması beklenen sonuç ortak hedeftir.
2.1.4. Projenin Gerekçesi
Projede gerekçe, “neden?” sorusunun yanıtıdır. Proje niçin gerçekleştirilmek
istenmektedir? İyi bir gerekçe tanımı, doğru bir proje hedefinin/hedeflerinin
belirlenmesine destek olacaktır.
Gerekçe kaynağını, ortakların sorunlarından-ihtiyaçlarından almalıdır.
AB Destek programlarında, “gerekçe belirlenirken, projenin, nihai yararlanıcıların
(ortakların) ne tür sorunlarına karşılık geldiği ve ne tür etkiler doğuracağı
açıklanmalıdır” açıklaması yer almaktadır.
Ayrıca, projenin dışsal dayanakları dikkatle göz önünde bulundurulmalı kamu sektör
programları ve öncelikleriyle ilişkilendirilerek var olan kamusal destekler de proje
gerekçelerinden biri veya birkaçı olarak kabul edilmelidir.
2.1.5. Ortakların İhtiyaç ve Sorun Analizleri
Çözüme giden yol, sorunların bilinmesiyle, tanınmasıyla başlar.
Sadece sorunu tanımlamak, proje faaliyeti açısından yeterli olmayacaktır. Sorunların kaynağına
inmek de önemlidir. Başka bir deyişle, sorunu doğuran etkileyen faktörlerin de bilinmesi gerekir.
Sorunu doğuran faktörlerin temeline/ köküne, niçin sorusu sorularak inilir.
Problem analizi tanımı, mevcut yapıda negatif görünüş arz eden unsurların belirlenmesine ve
sorunlardan çıkış için bu unsurlar arasındaki sebep-sonuç ilişkisinin belirlenmesine
dayanmaktadır. Sorun analizinde iki ana adım atılmalıdır:
Temel problemlerin belirlenmesi, hedef grup ve yararlanıcıların katılımı ile gerçekleştirilmelidir.
( Burada sorulacak soru/sorular, sorun/sorunlar nedir biçiminde olmalıdır.)
Ortaklar bazında çeşitlilik arz eden ihtiyaçlar belirlenmeden, sorunların çözümüne yönelik etkili
adımların atılması mümkün olmayacaktır.
2.2 Pazar Analizi
2.2.1 Pazar Yapısı ve Özellikleri ( Tüketici Analizi)
•
Proje Bölgesinde ve yakın alanda olan kapasiteler ürün niteliklerine göre
etüt edilmelidir
•
•
•
•
•
•
•
Ulusal düzeyde toplam talep-arz miktar ve eğilimleri incelenmelidir
Ürün fiyat istatistikleri değerlendirilmelidir
Taşıma,depolama, pazarlama ve dağıtım yöntemleri gözlemlenmelidir
Satışı arttıracak ürün niteliğinin ne olduğuna ilişkin araştırmalar
yapılmalıdır
Önerilen proje ürününe ilişkin olarak, dış ticaret yapısı incelenmelidir
Ürün veya ürün grupları için elverişli imkanlar sunan kuruluşlar
incelenmelidir
Dünyada proje ürününe ilişkin var olan ticaret eğilimleri incelenmelidir
2.2.2 Var Olan Kapasiteler ve Kapasite Kullanım Oranları (KKO )
•
Piyasanın arz yönüyle incelenmesi önemlidir. Öngörülen proje hedeflerine
göre üretilecek olan mal-hizmet arzının toplam arz içindeki yeri ve büyüklüğü
de analiz edilmelidir
•
Piyasada var olan rakip ürün hacmini kestirebilmek için kapasite büyüklükleri
analiz edilmeli ve Kapasite kullanım oranları izlenmelidir
•
Piyasa düşük toplam kapasite ile çalışıyorsa nedenleri araştırılmalı, arz talep
kaynaklı
sorunlardan
mı
kaynaklandığı saptanmalıdır
yoksa
işletmelerin
yönetim
yapısından
mı
2.2.3. Pazar Büyüklüğünün ve Gelişiminin Tahmini (Talep Tahmini)
•
Pazar büyüklüğü nitel ve nicel yöntemlerle belirlenebilmektedir.
Nitel yöntemler
•
istatistiksel veriler bulunmadığı veya yetersiz olduğu durumlarda kullanılır.
( Bireysel yargılar, uzman görüşleri )
Nicel yöntemler
•
Var olan veriler değerlendirilerek geçmişte
ortaya çıkan olayların gelecekte de devam
edeceği varsayımına dayanır
2.2.4. Pazarlama Stratejisinin Belirlenmesi
Piyasa talebine ilişkin veriler doğrultusunda ürün niteliğinin ve satış usulünün
belirlenmesidir.
Pazarlama stratejisi neleri kapsamalıdır ?
•
Ürün tasarımı ( çeşit ve marka, marka imajı )
•
Kalite politikaları
•
Ürün fiyatı ve tahsilata ilişkin politikalar
•
Ambalajlama, etiketleme ve dağıtım sistemi
•
Garantiler ve üreticinin yasal sorumlulukları
•
Tutundurma ( reklam, tanıtma, promosyon ve prim )
2.3 Teknik Analizler
2.3.1 Hammadde Etüdünün Yapılması
•Fiyat avantajı
• Kalite ve ürün niteliğine uygunluk
• Sürekli Tedarik imkanı-yeterlilik
• Taşıma maliyeti- üretim maliyeti ilişkisi
• Alternatif hammadde kaynakları ile karşılaştırma
2.3.2 Teknoloji Seçimi ve Mühendislik
• Ürün niteliklerinin belirlenmesi(rakip ürünler)
• Tüketici isteklerine uygunluğu
• Yatırım ve ürün maliyetlerine etkisi
• Gerektirdiği üretim kapasitesi
• Hammaddenin temin edilebilirliği
• Yedek parça temin maliyeti ve kolaylığı
• Lisans gerektirip-gerektirmediği
• Gıda standartlarına uygunluğu (Gıda kodeksi)
belirleyici olur.
2.3.3 Optimal Üretim Kapasitesinin Belirlenmesi
• Öz kaynak/dış kaynak oranı
•Kapasite düzeyinin maliyete yansımaları
•Piyasa talebi ile uyumu
•Seçilen teknolojinin kapasiteye ilişkin limitleri
•Hammadde potansiyeli ve tedarik imkanları
•Nitelikli işgücü gerektiriyorsa, temin imkanları
•Altyapı düzeyi
•Seçilen yerin uygun yatırım ortamını sunup sunmadığı
•Kamu teşvik politikaları
2.3.4 Makine ve Donanım İhtiyacının Belirlenmesi
•Alternatiflerin üretim kapasiteleri
•Kalite avantajı
•İşgücü ihtiyacı
•Kullanım kolaylığı
•Beklenen arıza sıklığı ve süresi
•Bakım-onarım maliyeti
•Ekonomik ömrü ve hurda değeri
•İşçi sağlığı ve iş güvenliğine etkisi
2.3.5 İnşaat İşlerinin Tanımı ve Maliyet Tahmini
•Bina ihtiyacının,makine yerleşim planına ve işletmenin
hizmet fonksiyonlarına göre belirlenmesi
•İnşaat yönteminin belirlenmesi ve malzeme seçimi
•Yapı teknolojisinin kalite ve ruhsat standartlarına
uygunluğu
•İnşaat maliyet tahmini
•Arazi yerleşim planının olması (arazi tedarik edilmiş ise)
gereklidir
2.3. 6. Kuruluş Yeri Seçimi ve Çevresel Etkilerin Belirlenmesi
Kuruluş Yeri Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
•
•
•
•
Üretimin ve faaliyetlerin doğal koşullar ortamında sürdürülebilirliği ( Coğrafi konum,
iklim ve su kaynakları imkanları )
Üretim maliyetine etkisi ( Hammadde kaynaklarına yakınlığı, ulaşım olanakları, işgücü
kaynaklarına yakınlığı, iletişim olanakları )
Pazar bölgelerine yakınlığı ( Ürün-hizmet taşıma maliyetleri, ürünün raf ömrü )
Kamu politikalarından ve teşvik programlarından yararlanma imkanları ( kamu
politikalarının sağladığı bölge-alan tanımlı teşvikler )
Çevresel Etkiler
Çevresel Etki Değerlendirmesi ( ÇED ), atıkların çevreye olumsuz etkileri, drenaj
sorunlarından kaynaklanan etkiler, havayı kirleten etmenler, gürültü ve emisyon etkileri
vb. proje uygulaması ile ortaya çıkan ve çevrenin olumsuz etkilenmesine yol açan
faktörlerin incelenmesidir.
2.3 7. İşletme Organizasyonunun ve İnsan Kaynakları
İhtiyacının Belirlenmesi
•
İşletme yönetim yapılarının, yüksek hiyerarşiler yaratmaması, bölümler arasında
kopukluk yaratacak olan “ düz yapılara” fırsat vermemesi ve esnek ağların kurulması
imkanını tanımalıdır. Yönetim hizmetleri işletme fonksiyonlarına ve ölçeğine göre
değişmekle birlikte, başlıca şu alanları kapsamalıdır. Genel yönetim, tedarik, üretim,
satış-pazarlama, muhasebe-finansman ve insan kaynakları.
•
İşletmenin çalışma sistemi, makine ekipman sayısı, vardiya sayısına göre işgücü
ihtiyacı analizleri yapılarak belirlenir.
•
İşletme ölçeğine göre üretim ile tedarik, muhasebe ile insan kaynakları birleştirilebilir.
Yani ölçek küçüldükçe birçok fonksiyonun birleştirilebilme olanağı vardır.
2.3.8 Yatırım Uygulama Planının ( Termin Planının ) Hazırlanması
•Yatırım – zaman planlamasını
•Yatırım faaliyet sürelerini
•Diğer faaliyetlerle ilişkilerini
•Hangi faaliyetten önce, sonra ya da birlikte yapıldığını
•Kim veya kimler tarafından gerçekleştirileceğini
içermelidir
ZAMAN
FAALİYET
1……
1.1.....
1.1.1….
1.1.2….
1.2 ….
2….
2.1….
2.2….
1.
ay
2.
ay
3.
ay
4.
ay
5.
ay
6.
ay
7.
ay
8.
ay
9.
ay
10.
ay
11.
ay
12.
ay
Sorumlular
( kişi/ekip)
2.4 Finansal Analizler
İşletme sahipleri koydukları yatırımlarının kârlılığını, işletmelerini çeşitli
yönlerden hangi başarı noktasına getirdiklerini ve gelecekte işletmelerinin
durumunun nasıl olacağını görmek isterler.
Bu nedenle yatırım projelerinin finansal
analizinin yapılması gerekmektedir.
Projelerinde finansal analiz aşamalarını kısaca inceleyelim
2.4.1 Proje Yatırım Tutarı Tablosu ve Finansman Kaynakları
Yatırım Türü
Gider (TL)
I. Sabit Yatırım Tutarı
==========
II. İşletme Sermayesi
TOPLAM
==========
==========
Finansman Kaynakları
1.Öz kaynaklar ( % ….. )
==========
2. Kredi ( % …. )
==========
Toplam Finansman
==========
Yatırım Türü
Gider (TL)
I. Sabit Yatırım Tutarı
4.565.354
II. İşletme Sermayesi
320.690
TOPLAM
4.886.044
Finansman Kaynakları
1.Özkaynaklar ( % 100 )
2. Kredi ( % 0 )
Toplam Finansman
4.886.044
0
4.886.044
2.4.2. Proje Sabit Yatırım Maliyeti Tablosu
Sabit Yatırım Harcama Türü
1.
Etüd- Proje Giderleri
2.
Patent ve Lisans Giderleri
3.
Arazi Gideri
4.
Arazi ve Çevre Düzenleme Giderleri
5.
İnşaat İşleri Giderleri
5.1 Ana Fabrika Binası
5.2 Yardımcı Tesisler
5.3 Sosyal Tesisler
6.
Makine-Ekipman Gideri
6.1 Ana Makine-Ekipmanlar
6.2 Yardımcı Makine-Ekipmanlar
7.
Demirbaş Alım Giderleri
7.1 Cansız Demirbaş
7.2 Canlı Demirbaş
8.
Makine Taşıma ve Sigorta Giderleri
9.
İthalat ve Gümrükleme Giderleri
10. Montaj Giderleri
11. İşletmeye Alma Giderleri
12. Taşıt Araçları Giderleri
13. Genel Giderler
14. Beklenmeyen Giderler
15. Yatırım Dönemi Faiz Gideri
Sabit Yatırım Giderleri Toplamı
Gider Tutarı (TL)
===============
===============
======= =======
===============
===============
---------------------------------------------------------------------------==============
--------------------------------------------------==============
--------------------------------------------------==============
==============
==============
==============
===== =========
==============
==============
==============
===============
Sabit Yatırım Harcama Türü
1.
Etüd- Proje Giderleri
2.
Patent ve Lisans Giderleri
3.
Arazi Gideri
4.
Arazi ve Çevre Düzenleme Giderleri
5.
İnşaat İşleri Giderleri
5.1 Ana Fabrika Binası
5.2 Yardımcı Tesisler
5.3 Sosyal Tesisler
6.
Makine-Ekipman Gideri
6.1 Ana Makine-Ekipmanlar
6.2 Yardımcı Makine-Ekipmanlar
7.
Demirbaş Alım Giderleri
7.1 Cansız Demirbaş
7.2 Canlı Demirbaş
8.
Makine Taşıma ve Sigorta Giderleri
9.
İthalat ve Gümrükleme Giderleri
10. Montaj Giderleri
11. İşletmeye Alma Giderleri
12. Taşıt Araçları Giderleri
13. Genel Giderler
14. Beklenmeyen Giderler
15. Yatırım Dönemi Faiz Gideri
Sabit Yatırım Giderleri Toplamı
Gider Tutarı (YTL)
20.000
0
13.500
0
404.200
404.200
0
0
3.565.052
3.466.860
98.192
25.000
25.000
0
142.602
0
20.000
150.000
150.000
50.000
25.000
0
4.565.354
1.
Etüt-Proje Giderleri: Yatırım öncesi ve döneminde gerçekleştirilen etüt-ön
yapılabilirlik raporu, yapılabilirlik raporu, mimari-uygulama projeleri ile yatırım
dönemine ilişkin danışmanlık giderleri, bu kapsamda düşünülür.
2.
Patent ve Lisans Giderleri: Seçilen üretim teknolojisinin gerektirdiği patent ve
know how için lisans giderlerini kapsar.
3.
Arazi Gideri: İşletmenin üzerine kurulacağı arazinin giderleri ile bu araziye ilişkin
vergi, resim ve harçları kapsar.
4.
Arazi ve Çevre Düzenleme Giderleri: İnşaat işleri dışındaki ve arazi düzenleme
faaliyetlerine yönelik kazı ve dolgu giderleri ile drenaj ve arazi yüzey çalışmalarına
ilişkin giderler bu bölüme alınır.
5.
İnşaat İşleri Giderleri: İnşaat işlerine yönelik giderleri kapsar.
6.
Makine-Ekipman Gideri: Makine–ekipman alımına ilişkin giderler toplamı bu
bölüme alınır.
7.
Demirbaş Alım Giderleri: Demirbaş alım giderleri iki ana başlık altında incelenebilir.
Ofis için gerekli mobilya, mefruşat ve bilgisayar v.s. gibi donatım giderleri cansız
demirbaşı, bir yıldan fazla kullanılabilecek canlı materyali ( Süt ineği, Damızlık sığır,
koyun vb.) ise canlı demirbaşı ifade etmektedir.
8.
Makine Taşıma ve Sigorta Giderleri: İthal edilen ya da yurtiçinden sağlanan
makine-ekipmanın taşıma, navlun ve sigorta giderleri bu bölüme alınır.
9.
İthalat ve Gümrükleme Giderleri: Yurt dışından sağlanan makine ve donanıma
ilişkin vergi, resim ve harçlardan oluşur.
10. Montaj Giderleri: makine-ekipmanın yerleşme planına göre monte edilmesine ve
çalışır duruma getirilmesine ilişkin giderler toplamıdır.
11. İşletmeye Alma Giderleri: Deneme işletmesine ilişkin, kullanılan girdiler gideridir.
12. Taşıt Araçları Giderleri: İşletmenin mal ve hizmetleri için satın alınan taşıma araçları giderlerini kapsar.
13. Genel Giderler: yatırım dönemine ilişkin seyahat, iletişim, kırtasiye, büro kirası ve hizmetleri, personel
taşımaları, inşaat ruhsatı, ihale ve sözleşmesi giderleri, tanımlanmayan diğer faaliyetler için danışmanlık
ücretleri, hasar v.s. için yapılan sigorta giderleri ile şantiye personeline ödenen ücretler, bu kapsamda
düşünülür.
14. Beklenmeyen Giderler: Önceden varsayılmamış harcama giderleri, fiziksel harcamalara ilişkin yapılmış
hataların karşılanması giderleri, beklenmeyen fiyat artışları ( trend içinde gelişen genel enflasyon hariç) bu
bölüme alınır. Beklenmeyen giderler, kendi dışındaki sabit giderlerin belirli bir oranının karşılığı olarak
hesaplanabilir.
15. Yatırım Dönemi Faiz Gideri: Bu bölümde öngörülen faiz giderleri, işletme faaliyetlerini karşılamak
amacıyla alınan kredi faizlerini kapsamaz. Sadece, kesin işletmeye alma dönemine kadar gerçekleşen
kuruluş giderleri faizini kapsar.
2.4.3 Proje Yıllık İşletme Giderlerinin Hesaplanması
GİDER KALEMLERİ
1. HAMMADDE
2. YARDIMCI MADDE VE İŞLETME MALZ.
3. KİRA GİDERİ
4. ENERJİ
5. SU
6. YAKIT
7. İŞÇİLİK - PERSONEL
8. BAKIM - ONARIM
9. PATENT - LİSANS
10. GENEL GİDERLER
11. PAZARLAMA-SATIŞ GİDERLERİ
12. FAİZ GİDERLERİ
TOPLAM (TL)
TOPLAM GİDER
GİDER KALEMLERİ
1. HAMMADDE
2. YARDIMCI MADDE VE İŞLETME
MALZEMELERİ
3. KİRA GİDERİ
4. ENERJİ
5. SU
6. YAKIT
7. İŞÇİLİK - PERSONEL
8. BAKIM - ONARIM
9. PATENT - LİSANS
10. GENEL GİDERLER
11. PAZARLAMA-SATIŞ GİDERLERİ
12. FAİZ GİDERLERİ
TOPLAM (TL)
TAM KAPASİTEDE
TOPLAM GİDER
2.290.680
0
0
215.460
12.000
0
625.200
200.000
0
250.000
200.000
0
3.793.340
1. Hammadde Giderleri
Şekil değiştirerek ürünün yapısını oluşturan girdilerin/malların maliyetidir. Hammaddelerin
taşıma ve sigorta giderleri de bu maliyet kapsamında düşünülür. Katma değer vergisi bu
maliyete yansıtılmamalıdır. Çünkü ürün satıldığında doğan bu vergi maliyeti geri alınmaktadır.
Hammadde
ihtiyacı
hesaplanırken,
hammaddenin
mamule
dönüşündeki
firesi
hesaba
katılmalıdır.
2. Yardımcı Madde ve Malzeme Giderleri
Yardımcı madde ve malzemeler, ürün elde edilirken, ürün bileşimine girmeyen ancak üretimi
kolaylaştıran maddelerdir. Bu maddeler, sarf malzemesi niteliğindedir.
(Örnek: Çorap üretiminde, iplik hammadde ise, çorap kutusu yardımcı madde ve malzemedir.)
HAMMADDE VE YARDIMCI MALZEME GİDERLERİ TABLOSU (Yıl 1)
Ürün:
Tam Kapasitede Üretim:
1 …. İçin
Hammadde
Kullanılan
Miktar
Birim
Üretim
Yıllık Toplam
Birim Alış Toplam Yıllık
Kapasitesi
Birim
Kullanım
Fiyatı
Maliyet (TL)
(….. / yıl)
Yıllık Toplam Hammadde Maliyeti (TL)
HAMMADDE VE YARDIMCI MALZEME GİDERLERİ TABLOSU (Yıl 1)
Ürün: Erkek Çorabı
Tam Kapasite: 540.000 düzine/yıl
Hammadde
1 düzine İçin
Kullanılan
Miktar
Üretim
Kapasitesi
Birim
(düzine /
yıl)
kg
540.000
kg
540.000
kg
540.000
Yıllık
Toplam
Kullanım
Pamuk İplik
0,4
216.000
Naylon İplik
0,075
40.500
Elastan İplik
0,025
13.500
Yardımcı Malzemeler
Askı
12
adet
540.000
6.480.000
Etiket
12
adet
540.000
6.480.000
İç Kağıt
24
adet
540.000
12.960.000
Barkod
12
adet
540.000
6.480.000
Çorap Kutusu
1
adet
540.000
540.000
Yıllık Toplam Hammadde Maliyeti (TL)
Birim
Birim
Toplam
Alış
Yıllık
Fiyatı Maliyet (TL)
kg
kg
kg
6
10
8
1.296.000
405.000
108.000
adet
adet
adet
adet
adet
0,006
0,006
0,012
0,005
0,4
38.880
38.880
155.520
32.400
216.000
2.290.680
3.Kira
Yatırımın içinde kiralama yapılacak yerin yıllık bedelidir
4.Elektrik
Bir yıl süresince yapılacak elektrik harcamalarının yazılacağı kalemdir. Günlük çalışma
süresi, yıldaki çalışma gün sayısına göre hesaplanır.
5.Su
İşletmede kullanılacak su miktarının yıllık toplam maliyetidir
6.Yakıt
Isınma, üretim sürecinde kullanılan yakıt ve araçlar için kullanılan yakıt maliyeti yıllık
olarak bu kaleme yazılır
7.İşçilik ve Personel Giderleri
Bu bölümdeki giderler, işçi ve personele ödenen ücret, sosyal yardım, sigorta ve prim
ödemelerini kapsamaktadır.
İŞÇİLİK VE PERSONEL GİDERLERİ TABLOSU
Personel
Adet
Aylık Birim Brüt
Maaş (TL)
Toplam
Yıllık Çalışma Toplam Yıllık
Aylık
Süresi ( Ay )
Gider (TL)
Gider (TL)
TOPLAM YILLIK PERSONEL GİDERİ (TL)
İŞÇİLİK VE PERSONEL GİDERLERİ TABLOSU (Yıl 1)
Personel
Genel Müdür
Üretim Mühendisi
Satın alma Sorumlusu
Satın alma Elemanı
Pazarlama Müdürü
Pazarlama Elemanı
Satış Elemanı
Ön Muhasebe
İK Müdürü
Planlama Elemanı
Ürün Tasarımcısı
Ustabaşı
Düz İşçi
Sekreter
Şoför
Bekçi
Aşçı
Adet
1
2
1
1
1
1
2
2
1
2
1
2
50
1
2
2
2
Aylık Birim Brüt
Maaş (TL)
3.000
2.000
1.500
1.000
1.500
1.000
800
1.000
1.500
1.000
1.500
1.500
500
500
500
500
500
Toplam Aylık
Gider (TL)
3.000
4.000
1.500
1.000
1.500
1.000
1.600
2.000
1.500
2.000
1.500
3.000
25.000
500
1.000
1.000
1.000
TOPLAM YILLIK PERSONEL GİDERİ (TL)
Yıllık Çalışma
Süresi ( ay )
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Toplam Yıllık
Gider (TL)
36.000
48.000
18.000
12.000
18.000
12.000
19.200
24.000
18.000
24.000
18.000
36.000
300.000
6.000
12.000
12.000
12.000
625.200
8.Bakım-Onarım Giderleri
Özellikle, makine-ekipmanın bakım giderleri önem kazanmaktadır. Makine-ekipmanın ve
diyelim ki taşıt araçlarının bakım-onarım giderleri, aslında bu kalemlerin imalatçılarınca
önerilen tablolar incelenerek ve garanti süreleri dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Proje
ekonomisinde, bakım-onarım giderleri düzeyi, tedarik fiyatlarının %2,5 ile %5.0’i oranında
gerçekleşebileceği varsayılmaktadır .
9.Teknoloji Ödemeleri ( Lisans ve patent ) Giderleri
Bu giderlere ilişkin olarak iki durum söz konusudur. Birincisi, eğer teknoloji ödemeleri bir
defada yapılacaksa bu gider yatırım giderlerine alınmalıdır. İkincisi, ödemeler işletme
döneminde her yıl yapılacaksa, yıllık işletme giderlerine dahil edilir.
10.Genel Yönetim Giderleri
Bu bölüme, kira ve sigorta (emlak, araç, makine v.s) giderleri, vergi ( gelir ve kurumlar
vergisi hariç), resim ve harçlar, kırtasiye, iletişim, eğitim v.s. gibi giderler alınır.
11.Satış ve Pazarlama Giderleri:
Satış faaliyetlerinin gerektirdiği, taşıma, depolama, promosyon, reklam ve ambalajlama
giderleri bu bölümde incelenir.
12. Faiz ( İşletme Dönemi ) Giderleri
İşletme döneminde kredi kullanılmış ise faiz tutarları işletme gelir-gider tablolarına yansıtılır
2.4.4 Yıllık İşletme Giderleri Sabit Değişken Ayrımı
Değişken ve sabit işletme giderlerinin hesaplanması, projenin ticari-ekonomik analizlerinden bir
bölümünün yapılabilmesi için gereklidir. Bu nedenle özenle hesaplanmalıdır.
Değişken gider, işletmenin üretim miktarına bağlı olarak ve aynı oranda gerçekleşen gider türüdür.
Sabit gider ise işletmenin üretim miktarına göre değişmeyen, sabit kalan giderdir.
Sabit Giderlere Örnekler
Değişken Giderlere Örnekler
•Sabit değerler için ödenen kiralar,
•Hammadde giderleri,
•Uzun vadeli borç faizleri,
•Yardımcı madde ve malzeme giderleri,
•Arazi vergileri, kurumlar vergisi
•İşçilikler ve üretime bağlı olarak değişen personel
•Yönetim personeli ücretleri,
giderleri,
•Emlak, tesis sigorta giderleri,
•Gelir vergileri,
•Aydınlatma ve ısıtma giderleri ve v.s.
•Enerji vergileri ( üretime bağlı olarak değişen)
•Satış ve pazarlama giderleri ve v.s.
İŞLETME GİDERLERİ
1. HAMMADDE
2. YARDIMCI MADDE VE İŞLETME
MALZEMELERİ
3. KİRA
4. ENERJİ
5. SU
6. YAKIT
7. İŞÇİLİK – PERSONEL
8. BAKIM – ONARIM
9. PATENT – LİSANS
10. GENEL GİDERLER
11. PAZARLAMA-SATIŞ GİDERLERİ
12. FAİZ GİDERLERİ
% Sabit % Değişken
İŞLETME GİDERLERİ İÇİN
SABİT - DEĞİŞKEN ORANLARI
1. HAMMADDE
2. YARDIMCI MADDE VE İŞLETME
MALZEMELERİ
3. KİRA
4. ENERJİ
5. SU
6. YAKIT
7. İŞÇİLİK - PERSONEL
8. BAKIM - ONARIM
9. PATENT - LİSANS
10. GENEL GİDERLER
11. PAZARLAMA-SATIŞ GİDERLERİ
12. FAİZ GİDERLERİ
% Sabit
% Değişken
0
100
0
100
100
20
40
80
20
20
100
20
30
0
80
60
20
80
80
0
80
70
0
100
2.4.5 Kapasite Kullanım Oranı ( KKO)
Teorik Kapasite ve Fiili Kapasite olmak üzere, iki tür kapasite tanımı vardır. Teorik
kapasite, projede öngörülen-planlanan kapasite büyüklüğüdür. Fiili kapasite ise teorik
kapasitenin kullanılan dilimini ifade etmektedir. Kapasite kullanım oranı sektörden sektöre,
farklılıklar gösteren bir kavramdır. Sadece teknik kapasite olarak algılanmamalı. Çünkü fiili
kapasiteyi talebin ve pazarın büyüklüğü de belirler.
Formüle edersek ;
KKO= (Fiili Kapasite/ Teorik Kapasite) x 100
Teorik kapasite tüm yatırımlar için 1, fiili kapasite ise sektörüne göre farklılıklar gösterir.
Örneğin Üretim sektörü yatırımlarında 1.yıl için KKO şöyle belirlenir.
KKO = ( 0,6 / 1 ) * 100 = % 60
YILLARA GÖRE KAPASİTE KULLANIM ORANLARI
1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl 4.Yıl 5.Yıl 6.Yıl 7.Yıl 8.Yıl 9.Yıl 10.Yıl
60% 70% 75% 80% 85% 85% 85% 85% 85%
85%
2.4.6 KKO’ya Göre Yıllık Reel İşletme Giderleri Hesaplaması
İşletme Giderleri tam kapasite kullanımına göre hesaplandıktan sonra sabit-değişken oranları
baz alınarak giderlerin ayrımı yapılır.
Daha sonra değişken giderler KKO’ya göre hesaplanarak tekrar sabit giderler ile toplanır.
Sonuçta çıkan rakam KKO’ya göre reel giderleri verir.
KKO’ya göre yıllık işletme giderlerinin Hesaplama formülü şöyledir
(Gider Kalemi x % Sabit Oranı ) + ( Gider Kalemi x % Değişken Oranı x KKO )
Örneğin ,
Çorap Üretim tesisinde tam kapasitede 1 yıllık işçilik ve personel giderleri; 625.200 TL
Sabit Oranı = %20 , Değişken Oranı = %80
İşletmenin 1. yıl KKO Oranı = %60
Buna göre,
KKO’ya göre 1 yıllık işçilik ve personel reel gideri =
(Gider Kalemi x % Sabit Oranı ) + ( Gider Kalemi x % Değişken Oranı x KKO )
(625.200 X 0,20) + ( 625.200 X 0,8 X 0,6 ) = 425.136 TL
KKO’NA GÖRE YILLIK İŞLETME GİDERLERİ TABLOSU
GİDER KALEMLERİ
1. HAMMADDE
2. YARDIMCI MADDE VE İŞLETME
MALZEMELERİ
3. KİRA GİDERİ
4. ENERJİ
5. SU
6. YAKIT
7. İŞÇİLİK - PERSONEL
8. BAKIM - ONARIM
9. PATENT - LİSANS
10. GENEL GİDERLER
11. PAZARLAMA-SATIŞ
GİDERLERİ
12. FAİZ GİDERLERİ
TOPLAM (TL)
TAM
%
KAPASİTEDE
SABİT
TOPLAM GİDER
SABİT
GİDER
KKO'YA
%
DEĞİŞKEN
GÖRE
DEĞİŞKEN GİDER DEĞİŞKEN
GİDER
REEL GİDER
YILLIK İŞLETME GİDERLERİ TABLOSU - Yıl 1
KKO'YA GÖRE
DEĞİŞKEN
GİDER
REEL GİDER
2.290.680
1.374.408
1.374.408
100
0
0
0
0
0
0
0
0
20
43.092
80
172.368
103.421
146.513
12.000
40
4.800
60
7.200
4.320
9.120
0
80
0
20
0
0
0
7. İŞÇİLİK - PERSONEL
625.200
20
125.040
80
500.160
300.096
425.136
8. BAKIM - ONARIM
200.000
20
40.000
80
160.000
96.000
136.000
9. PATENT - LİSANS
0
100
0
0
0
0
0
10. GENEL GİDERLER
250.000
20
50.000
80
200.000
120.000
170.000
11. PAZARLAMA-SATIŞ GİDERLERİ
200.000
30
60.000
70
140.000
84.000
144.000
0
0
0
100
0
0
0
3.470.408
2.082.245
2.405.177
GİDER KALEMLERİ
1. HAMMADDE
2. YARDIMCI MADDE VE İŞLETME
MALZEMELERİ
3. KİRA GİDERİ
4. ENERJİ
5. SU
6. YAKIT
12. FAİZ GİDERLERİ
TOPLAM (TL)
TAM KAPASİTEDE
TOPLAM GİDER
%
SABİT
SABİT
GİDER
2.290.680
0
0
100
0
0
0
0
100
215.460
3.793.340
322.932
%
DEĞİŞKEN
DEĞİŞKEN
GİDER
2.4.7 Amortismanlar
Amortisman, bilançonun aktifinde yer alan sabit kıymetlerin değer kayıplarını karşılamak için
ayrılan paraya denmektedir. Sabit kıymetin amortisman miktarını, öncelikle ekonomik ömrü
tayin etmektedir.
Bir makinenin teknik ömrü 20 yıl ise Amortisman oranı 1/20 = % 5 ‘tir
Vergi Usul Kanununa göre varsayılan bazı sabit kıymetlerin Amortisman oranları şöyledir ;
 Etüt-proje için %20
 Lisans-patent %20
 İnşaat işleri %4
 Ulaştırma tesisleri %6
 Taşıt araçları %15
Makine-ekipman ve montaj giderleri için %10
Amortismanlar makine ekipman için 10 Yıl, Bina İnşaat için 20 yıl alınmıştır
1.Yıl Amortisman = Makine Ekipman Bedeli / 10 yıl + Bina İnşaat Bedeli / 20 Yıl
Amortisman = 3.565.052 TL / 10 yıl + 404.200 TL / 20 yıl = 376.715 TL
YILLARA GÖRE AMORTİSMAN GİDERLERİ
1.Yıl
2.Yıl
3.Yıl
4.Yıl
5.Yıl
6.Yıl
7.Yıl
8.Yıl
9.Yıl
10.Yıl
376715 376715 376715 376715 376715 376715 376715 376715 376715 376715
2.4.8 İşletme Sermayesinin Hesaplanması
Bir işletmenin üretim devreleri (dönemleri) vardır. Hammadde alımıyla başlayan süreç mamul
haline gelip depoya kadar giren süreyi kapsamaktadır. Bu sürede işletmenin giderlerini
karşılayabilmesi için sermayeye ihtiyacı vardır.
Üretim devresinde, eğer ekonomik değerlerin/malların tamamı satılmamış da belirli bir dilimi
stoklarda ( mamul+ hammadde stoku) tutulmuş ise bu stok sermaye için işletme sermayesi
ayrılmalıdır.
Yine üretilen malın müşteriye satışı vadeli yapılıyorsa ve satışın geri dönüş süresi varsa buna
“Müşteriye Bağlı Mal Değeri” denir ve işletme sermayesine dahil edilir.
Toplamda işletme sermayesi üretim evresi, stok evresi ve vadeli satış süresi maliyetlerinin
tümünü kapsayan bir ihtiyaçtır.
İşletme Üretim Devresi/Dönemi
Üretim Devresi
Hammadde
ortalama stok
süresi
+
Üretim
süresi
+
Bitmiş
ürün stok
süresi
+
Müşteriye
bağlı mal
değeri süresi
Çorap Üretim İşletmesi Evreleri ve Süreleri
Hammadde
ortalama stok
süresi
5 gün
+
Üretim
süresi
+
10 gün
+
+
40 gün
Bitmiş
ürün stok
süresi
+
Müşteriye
bağlı mal
değeri süresi
3 gün
+
22 gün
İşletme Sermayesi İhtiyacı = Yıllık İşletme Giderleri x Üretim Devresi
Yıllık Çalışma Süresi
Yıllık işletme giderleri toplamı 2.405.177 TL’dir
Yıllık çalışma süresi genellikle 300 gün olarak hesaplanmaktadır
Üretim devresinin 40 gün olduğuna göre ;
İşletme Sermayesi İhtiyacı = 2.405.177 TL x 40 = 320.690,20 TL’dir
300
2.4.9. İşletme Gelirleri
İşletme gelirleri şöyle hesaplanır
Satış geliri = Üretim Miktarı X Birim Satış Fiyatı
YILLIK SATIŞ GELİRLERİ TABLOSU - Yıl 1
Ürün Adı
Üretim
Kapasitesi
Birim
Satış
Fiyatı
KKO’ya GÖRE YILLIK SATIŞ GELİRİ (TL)
Birim
KKO %...
Toplam Satış
Geliri
( TL / yıl)
YILLIK SATIŞ GELİRLERİ TABLOSU - Yıl 1
Ürün Adı
Erkek Çorabı
Üretim
Kapasitesi
540.000
Birim
Satış
Fiyatı
Birim
Toplam Satış
Geliri
( TL / yıl)
düzine/yıl
13,500
TL / düzine
7.290.000
% 60
4.374.000*
KKO’ya GÖRE YILLIK SATIŞ GELİRİ (TL)
* Üretilen malların tamamının satılacağı öngörülmektedir. Stok yoktur.
2.4.10 İşletme Gelir - Gider Analizi Tablosu
AÇIKLAMALAR
SATIŞ GELİRLERİ
İŞLETME GİDERLERİ
GELİR - GİDER FARKI
1.YIL
İŞLETME GELİR - GİDER ANALİZİ TABLOSU
AÇIKLAMALAR
1.YIL
SATIŞ GELİRLERİ
4.374.000
İŞLETME GİDERLERİ
2.405.177
GELİR - GİDER FARKI
1.968.823
2.4.11 İşletme Karlılığının Hesaplanması
AÇIKLAMALAR
1. SATIŞ GELİRLERİ
2. İŞLETME GİDERLERİ
3. AMORTİSMANLAR
4. FİNANSMAN GİDERİ
5. VERGİ ÖNCESİ KAR ( 1-2-3-4 )
6. VERGİLER
7. VERGİ SONRASI KAR
8. AMORTİSMANLAR
9. İŞLETME SERMAYESİ
10. SABİT YATIRIM
11.NET NAKİT AKIMLAR (7+8-9-10 )
12. KÜMÜLATİF NET NAKİT AKIMLAR
YIL
1
KARLILIK ANALİZİ TABLOSU
1.SATIŞ GELİRLERİ
2.İŞLETME GİDERLERİ
3. AMORTİSMANLAR
4. FİNANSMAN GİDERİ
5. VERGİ ÖNCESİ KAR ( 1- (2+3+4 ))
6. VERGİLER ( %10 )
7. VERGİ SONRASI KAR ( 5-6 )
8. AMORTİSMANLAR
9. İŞLETME SERMAYESİ
10. SABİT YATIRIM
11. NET NAKİT AKIMLAR (7+8 ) – ( 9+10 )
YIL
1
4.374.000
2.405.177
376.715
0
1.592.108
159.211
1.432.897
376.715
320.690
4.565.354
-3.076.432
12. KÜMÜLATİF NET NAKİT AKIMLAR
-3.076.432
AÇIKLAMALAR
2.4.12. İşletme Nakit Akım Tablosunun Oluşturulması
AÇIKLAMALAR
SATIŞ GELİRLERİ
İŞLETME GİDERLERİ
AMORTİSMANLAR
FİNANSMAN GİDERİ
VERGİ ÖNCESİ KAR
VERGİLER
VERGİ SONRASI KAR
AMORTİSMANLAR
İŞLETME SERMAYESİ
SABİT YATIRIM
NET NAKİT AKIMLAR
KÜMÜLATİF NET
NAKİT AKIMLAR
YILLAR
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
NAKİT AKIM TABLOSU
YILLAR
AÇIKLAMALAR
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
SATIŞ GELİRLERİ
4.374.000
5.256.090
5.800.471
6.372.784
6.974.215
7.183.442
7.398.945
7.620.913
7.849.541
8.085.027
İŞLETME GİDERLERİ
2.405.177
2.862.306
3.164.478
3.486.244
3.828.688
3.981.836
4.141.109
4.306.754
4.479.024
4.658.185
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.592.108
2.017.068
2.259.277
2.509.824
2.768.812
2.824.891
2.881.121
2.937.445
2.993.802
3.050.127
159.211
201.707
225.928
250.982
276.881
1.129.956
1.152.448
1.174.978
1.197.521
1.220.051
1.432.897
1.815.362
2.033.350
2.258.842
2.491.931
1.694.934
1.728.672
1.762.467
1.796.281
1.830.076
AMORTİSMANLAR
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
376.715
İŞLETME SERMAYESİ
320.690
53.448
22.906
21.379
20.043
0
0
0
0
0
4.565.354
0
0
0
0
0
0
0
0
0
NET NAKİT AKIMLAR
-3.076.432
2.138.628
2.387.158
2.614.178
2.848.603
2.071.650
2.105.388
2.139.182
2.172.996
2.206.791
KÜMÜLATİF NET
NAKİT AKIMLAR
-3.076.432
-937.803
1.449.355
4.063.533
6.912.136
8.983.785
11.089.17
3
13.228.355
15.401.351
17.608.142
AMORTİSMANLAR
FİNANSMAN GİDERİ
VERGİ ÖNCESİ KAR
VERGİLER
VERGİ SONRASI KAR
SABİT YATIRIM
2.5 Projelerin Değerlendirilmesi
2.5.1 Basit Karlılık Oranı (BKO)= Seçilen Belirli bir yılın Net karı / Yatırım Tutarı
2.5.2 Yatırımın Geri Dönüş Süresi : Kümülatif net nakit akımların negatiften ( - ) pozitife
( + ) geçtiği yıldır
2.5.3 Net Bugünkü Değer ( NBD ) : Net nakit girişlerinin bugünkü değerleri toplamından,
Yatırım harcamalarının bugünkü değerleri toplamı çıkarılarak, yatırım projesinin net bugünkü
değeri bulunur.
Bu yönteme göre;
Net bugünkü değer pozitif ise (NBD>0) yatırım yapılır,
Net bugünkü değer negatif ise (NBD<0) yatırım yapılmaz.
Birden fazla yatırım projesi arasından en yüksek net bugünkü değere sahip olan proje seçilir.
Eğer net bugünkü değer sıfıra eşit ise (NBD=0) bu noktada yatırımcı yatırımın diğer avantajları
yada dezavantajlarına göre yatırım hakkında kararını verir.
NBD =
R1
R1
Rn
+
+........+
-C
1
1
n
(1+i)
(1+i)
(1+i)
yada
Rt
-c
t
(1+i)
R 1, R 2, R 3, .....R n, =Net Nakit Girişleri
NBD=  t=1
n
i=Sermaye maliyeti yada iskonto oranı
C=Yatırım tutarı
n= Yatırımın ekonomik ömrünü
2.5.4 İç Karlılık Oranı : İç karlılık oranı, “Net Bugünkü Değeri” sıfır (0) kılan ıskonto
oranını ifade etmektedir. Yani, hangi ıskonto oranında, Yatırımın bugünkü değeri sıfır
olmaktadır.
t
Rt
-C=0
n
n=1 (1+i)
C=Yatırım Tutarı
NBD= 
n=Projenin Ekonomik Ömrü
R= Projenin Sağlayacağı Net Nakit Girişleri
i=İç Karlılık Oranı
NBD
İKO=i=i + 
 i+  i- 
NBD  NBD
Basit Karlılık Oranı (BKO) :1.432.897 / 4.886.044 = 0,29 yani % 29
Yatırımın Geri Dönüş Süresi : Kümülatif net nakit akımların negatiften ( - ) pozitife ( + )
geçtiği yıl 3.yıldır
Net Bugünkü Değer ( NBD ) : 5.264.829,75 TL
İç Karlılık Oranı : % 75
YATIRIM TEŞVİKLERİ
Yatırım Teşvik Belgesi
Teşvik belgesi, yatırımın karakteristik değerlerini
ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit
edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi
halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından
istifade imkanı sağlayan düzenlenen belgedir.
Kimler Başvurabilir ?
•
•
•
•
•
•
•
Şirketler
Adi ortaklıklar,
Sermaye şirketleri,
Kooperatifler,
İş ortaklıkları,
Kamu kurum ve kuruluşları
Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları,
dernekler ve vakıflar
• yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri
*** Kurulacak şirketler adına yapılacak teşvik belgesi talepleri dikkate alınmaz
Sabit yatırım tutarı ne olmalı?
• I. ve II. Bölgelerde en az 1 milyon TL
• III. ve IV. Bölgelerde en az 500 BİN TL
Taşınma desteğinden yararlanacak tesisler için
asgari sabit yatırım tutarı aranmaz. Ancak, bu
tesislerde taşınılacak yerde asgari 50 kişilik
istihdam şartının sağlanması gerekir.
Nereye Müracaat Edilir?
Tüm başvurular Hazine Müsteşarlığı’na yapılabilir
Alternatif olarak ; 8 milyon TL’yi aşmayan imalat sanayi yatırımları için;
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Adana Sanayi Odası
Ankara Sanayi Odası
Aydın Sanayi Odası
Balıkesir Sanayi Odası
Denizli Sanayi Odası
Ege Bölgesi Sanayi Odası
Eskişehir Sanayi Odası
Gaziantep Sanayi Odası
İstanbul Sanayi Odası
Kayseri Sanayi Odası
Kocaeli Sanayi Odası
Konya Sanayi Odası
başvurular yapılabilir
Başvuru için gerekli belgeler
•
•
•
•
•
•
•
•
Dilekçe
Temsil ve ilzama yetkili kişilere ait noter tasdikli imza
sirküleri,
Yatırım Bilgi Formu (imzalı ve kaşeli )
Merkez Bankası Hesabına 400 TL
Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi
SSK borcu yoktur yazısı
Vergi Borcu Yoktur yazısı
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel
Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı” şartı aranması
gereken yatırım konuları için Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan
alınan Karar ve/veya Karara ilişkin yazı.
Teşvik Belgesi kapsamında
Değerlendirilmeyen Bazı harcamalar
• Hammadde, ara malı, işletme malzemesi
• Kullanılmış yerli makineler
• Arazi tipi olanlar dahil otomobil, minibüs vb. binek
araçları
• Uçak ve helikopter ( Havayolu taşımacılık hizmetleri
hariç )
Sağlanan Destekler
a.
b.
c.
d.
e.
f.
Gümrük vergisi muafiyeti,
KDV istisnası,
Vergi indirimi
Yatırım yeri tahsisi
Sigorta primi işveren hissesi desteği
Faiz desteği
a. Gümrük Vergisi Muafiyeti
• Yatırım amaçlı yurt dışından ithal edilecek makine teçhizatlardan gümrük
vergisi alınmaz
• Yatırım süresinde ithalatına başlanmış ama tamamlanamamış makine ve
teçhizat için 4 ay ek süre verilir
• Teşvik belgesi çıkarmadan gümrük vergisiz ithalat için vergi tutarı kadar
teminat verilerek yapılır. Sonra 6 ay içinde belge çıkarılmalı
• İthal edilen bozuk ve arızalı makineler ile tamirat görmesi gereken
makineler 1 yıl içinde gönderilip yenisi veya tamir edilmiş halde tekrar ithal
edilir
• İkinci el kullanılmış makine veya tesis izne bağlı olarak ithal edilebilir ( 10
yaşından küçük olmalı )
*** Bu destekten Sorumlu Kurum : Gümrük İdaresi
b. KDV istisnası
• Teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine
ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri katma değer
vergisinden muaftır.
• Teşvik belgesi kapsamında makine ve
teçhizatın devir işlemlerinde, malların kısmi
teslimlerinde de uygulanır.
c. Vergi indirimi
Büyük Ölçekli Yatırımlar
Bölgesel Uygulama
Bölgeler
Yatırıma
KV İndirim
Katkı
Oranı (%)
Oranı (%)
Uy. KV
Oranı
Yatırıma
Katkı
Oranı (%)
KV İndirim
Oranı (%)
Uy. KV
Oranı
I
10
25
15
25
25
15
II
15
40
12
30
40
12
III
20
60
8
40
60
8
IV
25
80
4
45
80
4
31/12/2010 tarihine kadar yatırıma başlanması halinde ise ;
Büyük Ölçekli Yatırımlar
Bölgesel Uygulama
KV İndirim
Oranı (%)
Uy. KV
Oranı
Yatırıma
Katkı Oranı
(%)
KV İndirim
Oranı (%)
Uy. KV
Oranı
Bölgeler
Yatırıma
Katkı Oranı
(%)
I
20
50
10
30
50
10
II
30
60
8
40
60
8
III
40
80
4
50
80
4
IV
60
90
2
70
90
2
d. Yatırım yeri tahsisi
OSB’ler içindeki araziler
•
•
Başvuru Formu doldurularak talep edilir
Şartlar ;
–
–
–
•
•
6 ay içinde inşaata başlama
2 yıl içinde üretime geçme
5 yıl üretime devam
Şartlar sağlandıktan sonra tapu senin yoksa şerh var geri alınabilir
Başvurular OSB Müdürlüklerine
Diğer araziler
•
•
•
•
•
•
•
Toplam yatırım tutarı, arazi rayiç değerin tarım ve hayvancılık yatırımı için bir, turizm
yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katından az olmamalı
İmalat yatırımları için OSB’de yer kalmamışsa eğer başvurulabilir
Yatırımın toplam tutarı on milyon Türk Lirasını aşan yatırımlarda fizibilite raporu ve
finansman tablosu istenir
49 yıllık bağımsız ve sürekli nitelikte irtifak hakkı tahsis edilir
Yatırımcı; Ek-1’de yer alan talep formunu doldurarak, Ek-2’de yer alan yatırımcılardan
istenecek belgeler ve Ek-6’da yer alan yatırım bilgi formu ile başvurur.
Başvuruda IV.Bölge için 1000 TL alınır
Başvurular Milli Emlak
e. Sigorta primi işveren hissesi desteği
Bölgeler
31.12.2010
tarihine
kadar
başlanılan
yatırımlar
31.12.2010
tarihinden
sonra
başlanılan
yatırımlar
I
2 yıl
-
II
3 yıl
-
III
5 yıl
3 yıl
IV
7 yıl
5 yıl
*** Bu destekten sorumlu kurum : SGK
*** Maksimum Destek limiti 135 TL
•Sigorta primi işveren hissesi
desteği
uygulamasına
yatırım
tamamlandıktan sonra başlanabilir.
•SSK
borcu
olan
şirketler
yararlanamaz
• Doğrudan teşvik belgesine bağlı
değildir
•5084 sayılı yasa kapsamında
yararlananlar aynen devam eder
•Başvuru
Formu
doldurularak
SGK’ya teslim edilir
f.Faiz Desteği
• III üncü ve IV üncü
bölgelerde yapılacak
yatırımlar ile Ar-Ge ve
çevre yatırımları için faiz
desteği öngörülebilir.
• En fazla sabit yatırım
tutarının %70’ine kadar
• 2.el makineler için
verilmez
III.Bölge
IV.Bölge
Ar-Ge /
Çevre
TL
3 puan
5 puan
5 puan
$,€
1 puan
2 puan
2 puan
Max. Faiz
Desteği
500.000 TL
300.00
0 TL
Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri
mamulleri sektörlerine taşınma Desteği
• I inci ve II nci bölgelerdeki illerden IV üncü bölgedeki
illere 31/12/2010 tarihine kadar taşınması ve en az 50
kişilik istihdam sağlanması halinde;
– Kurumlar veya Gelir Vergisi nakil tarihinden itibaren 5 yıl
süreyle %75 oranında indirimli uygulanır.
– Taşınma ile birlikte yapılacak ilave yatırımlar için yatırım yeri
tahsis edilebilir
– Sigorta primi işveren hissesinin tamamı taşınma tarihinden
itibaren beş yıl süre ile karşılanır
Yatırıma Başlama Nedir
• Genel Olarak
•
•
•
•
•
Belge için başvuru tarihi
Arazi arsa alımı
Altyapının hazırlanması
İnşaata başlama
Makine alımı
• Bölgesel uygulamalarda
• Sabit yatırımın en az %10’u oranında harcama
• Büyük ölçekli yatırımlarda
• En az 5 milyon TL harcama
ÇED
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ
1. ÇED Kavramı?
Belirli bir proje veya gelişmenin, çevre üzerindeki önemli etkilerinin
belirlendiği bir süreçtir.
Bu süreç, kendi başına bir karar verme süreci değildir; karar verme
süreci ile birlikte gelişen ve onu destekleyen bir süreçtir. Yeni proje
ve gelişmelerin çevreye olabilecek sürekli veya geçici potansiyel
etkilerinin sosyal sonuçlarını ve alternatif çözümlerini de içine alacak
şekilde
analizi
ve
değerlendirilmesidir.
2. Türkiye’de ÇED Kavramının
Tarihçesi
• Ülkemizde Çevre olgusunun ilk adımı 1982 anayasası ile atılmıştır.
MADDE 56 : HERKES SAĞLIKLI VE DENGELİ BİR ÇEVREDE
YAŞAMAK HAKKINA SAHİPTİR. ÇEVREYİ GELİŞTİRMEK, ÇEVRE
SAĞLIĞINI KORUMAK VE ÇEVRE KİRLİLİĞİNİ ÖNLEMEK DEVLETİN
VE VATANDAŞIN ÖDEVİDİR.
• Anayasanın bu direktifi doğrultusunda 1983 yılında 2872 sayılı Çevre
Kanunu yayınlanmıştır.
• Çevre kanunu 2006 yılında AB mevzuatına uyum çerçevesinde
revize edilmiştir.
Çevresel Etki Değerlendirmesi yönetmeliği ilk kez 1993 yılında
2872 sayılı çevre kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
2003 ve 2004 yıllarında çeşitli revizyonlara uğradıktan sonra
AB mevzuatına uyum çalışmaları çerçevesinde 17.07.2008
tarihinde yayınlanan son revizyonu halen yürürlüktedir.
3. ÇED Mevzuatının Ana İlkeleri
Planlama süreciyle bütünleştirme; ÇED süreci, planlama süreciyle bütünleştirilmelidir.
Mümkün olan en erken aşamada diyalog; Çevresel değerlendirme karar verme sürecinin
mümkün olan en erken aşamasında uygulanmalıdır.
Sorumluluk; Proje sahibi, ÇED Raporunu hazırlamakla sorumludur.
Karar verme; ÇED Raporu karar vericilere, proje teklifiyle birlikte sunulmalıdır.
- Politikacıların ve kamuoyunun yeterli bilince sahip olmaları;
- Çevresel konular üzerine eğitim,
- karar verme sürecinde şeffaflık.
Danışma ve katılım
ÇED sürecinde ilgili tarafların geniş katılımı önem arz
etmektedir.
Esneklik
ÇED süreci danışma ve katılımdan sağlanan girdilere uygun şekilde cevap
verebilmelidir.
Demokrasi
ÇED süreci demokratik düzeye katkı sağlar.
4. ÇED Raporu ve Süreci
ÇED Yönetmeliğine göre, ÇED Raporuna tabi kurum, kuruluş ve işletmeler özelliklerine göre iki
gruba ayrılmıştır. Birinci grupta yönetmeliğin EK-1 listesinde yer alan veya Bakanlıkça "ÇED
GEREKLİ“ dir kararı verilen bir proje için özel bir formata göre hazırlanacak ÇED Raporu yer
alır.
İkinci grupta ise, yönetmeliğin EK-2 listesinde yer alan projelere ÇED uygulanmasının gerekli
olup olmadığının belirlenmesi amacıyla, proje sahibi, bir dilekçe ekinde Ek-IV’ e göre
hazırlayacağı üç adet Proje tanıtım dosyası ve eklerinde yer alan bilgi belgelerin doğru
olduğunu belirtir taahhüt yazısını ve imza sirkülerini Bakanlığa sunar. Bakanlık, proje için
hazırlanan proje tanıtım dosyasını Ek-IV de yer alan kriterler çerçevesinde toplam yirmi beş
işgünü içinde inceler. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerde eksikliklerin bulunması halinde
bunların tamamlanmasını proje sahibinden ister. Bu süreç sonucunda ÇED Gerekli" veya "ÇED
Gerekli Değildir" kararı verilir. ÇED gerekli değildir kararı alınan faaliyetler için 5 iş günü askıda
ilan ve halkın bilgilendirilmesi yapılır ve 5 yıl içinde yatırıma başlanmalıdır.
5. Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulama
Yöntemi
a-) Çevresel etki değerlendirmesine tabi
projeler
b-) Seçme, Eleme Kriterleri tabi projeler
a. Çevresel etki değerlendirmesine tabi projeler
•
EK-I listesinde yer alan projeler,
•
Seçme Eleme Kriterlerine tabi olup "Çevresel Etki Değerlendirmesi
Gereklidir" kararı verilen projeler,
•
Bu Yönetmelik kapsamında ya da kapsamı dışında bulunan projelere
ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesi halinde, kapasite artışı
toplamı bu Yönetmeliğin EK-I’inde belirtilen eşik değer veya
üzerindeki projeler,
Süreci
• Çevresel etki değerlendirmesi sürecinin başlatılması ve komisyonun
kuruluşu
• Halkın katılımı toplantısı
• Komisyonun, kapsam ve özel format belirleme toplantısı
• Çevresel etki değerlendirmesi raporunun Bakanlığa sunulması
• Komisyonun çalışma usulü ve çevresel etki değerlendirmesi raporunun
incelenmesi
• Nihai çevresel etki değerlendirmesi raporu ve ilgili dokümanların
Bakanlığa sunulması
• Çevresel etki değerlendirmesi olumlu veya çevresel etki değerlendirmesi
olumsuz kararı
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ AKIM ŞEMASI
ÇED PROSEDÜRÜ 17.07.2008 TARİHLİ YÖNETMELİK ( 38 İŞ GÜNÜ)
PROJE TANITIM DOSYASI EK III ‘e GÖRE HAZIRLANIR
BAKANLIĞA SUNULUR
BAKANLIK PROJE TANITIM DOSYASINI İNCELER VE
İDK KURULUR ( 3 İŞ GÜNÜ)
HALKIN KATILIMI VE FORMAT VERİLMESİ
( 12 İŞ GÜNÜ)
ÇED RAPORUNUN BAKANLIĞA SUNULMASI
(MAX. BİR YIL İÇERİSİNDE)
BAKANLIK RAPORUN FORMATA
UYGUNLUĞUNU İNCELER (3 İŞ GÜNÜ)
KOMİSYON ÜYELERİNCE İNCELEME VE
DEĞERLENDİRME YAPILIR
( 10 İŞ GÜNÜ)
NİHAİ ÇED RAPORU
BAKANLIĞA SUNULUR ( 5 İŞ GÜNÜ)
BAKANLIKÇA
ÇED OLUMLU/OLUMSUZ KARARI VERİLİR
( 5 İŞ GÜNÜ)
5 YIL İÇERİSİNDE
YATIRIMA BAŞLANMALIDIR
YATIRIM
YAPILAMAZ
b. Seçme, Eleme Kriterlerine Tabii Projeler
•EK-II listesinde yer alan projeler,
•Bu Yönetmelik kapsamında ya da kapsamı dışında bulunan projelere
ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesi halinde, kapasite artış
toplamı bu Yönetmeliğin EK-II listesindeki eşik değer veya üzerindeki
projeler,
Süreci
•Başvuru ve inceleme
•Çevresel etki değerlendirmesi gereklidir veya çevresel etki
değerlendirmesi gerekli değildir kararı
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ AKIM ŞEMASI
EK II LİSTESİ
TARİHLİ YÖNETMELİK ( 25 İŞ GÜNÜ)
PROJE TANITIM DOSYASI
EK IV ‘E GÖRE HAZIRLANIR
PROJE TANITIM DOSYASI BAKANLIĞA
SUNULUR, BAKANLIK UYGUNLUK
YÖNÜNDEN İNCELER ( 5 İŞ GÜNÜ)
PROJE TANITIM DOSYASININ
DEĞERLENDİRİLMESİ (15 İŞ GÜNÜ)
BAKANLIĞIN KARAR VERMESİ
(5 İŞ GÜNÜ)
ÇED GEREKLİDİR
KARARI
ÇED PROSEDÜRÜ
UYGULANIR
ÇED GEREKLİ
DEĞİLDİR
KARARI
6.İzleme ve Kontrol
Bakanlık, "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararı veya "Çevresel Etki
Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararı verilen projelerle ilgili olarak, Çevresel
Etki Değerlendirmesi Raporu veya bu Yönetmeliğin Ek-IV’üne göre hazırlanan
proje tanıtım dosyasında öngörülen ve proje sahibi tarafından taahhüt edilen
hususların yerine getirilip getirilmediğini izler ve kontrol eder.
Proje sahibi veya yetkili temsilcisi, "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" veya
"Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararını aldıktan sonra yatırımın
başlangıç, inşaat, işletme ve işletme sonrası dönemlerine ilişkin izleme
raporlarını Bakanlığa veya Valiliğe iletmekle yükümlüdür.
Yönetmeliğe aykırı uygulamaların durdurulması
KREDİLER
HALK BANK
• Proje Yatırım Kredisi
– 2 yıl ödemesiz toplam 7 yıl
– En az 500.000 TL en çok 3.000.000 TL
– Faizler, TRLIBOR, LIBOR ve EURIBOR bazında belirlenir
• Proje Finans Kredisi
– 1 yıl ödemesiz 5 yıl
– En çok 3.000.000 TL
– Faizler, TRLIBOR(yıllık %7-8), LIBOR ve EURIBOR bazında belirlenir
Türkiye Kalkınma Bankası (www.tkb.com.tr )
Kaynaklı Yatırım Kredileri
Kimler
Yararlanabilir
Yatırımcıların uygun görülen sektörlerde yapacağı sabit yatırım tutarı
harcamalarının finansmanında kullandırılır.
Kredi Limiti
Toplam sabit yatırım tutarının en fazla %80’inin finansmanında kullanılır.
Vadesi
2 yıl ödemesiz dönem dahil 5 yıl vade olabilir.
Türkiye Kalkınma Bankası (www.tkb.com.tr )
Kaynaklı İşletme Kredileri
Kimler
Yararlanabilir
Uygun görülen sanayi ve hizmet sektörlerindeki yatırımcılar
yararlanabilir.
Kredi Limiti
Bankaca yürütülecek değerlendirme çalışmasında
belirlenecek tutar.
Vadesi
1 yıl ödemesiz dönem dahil 3 yıl vade olabilmektedir.
Türkiye Kalkınma Bankası (www.tkb.com.tr )
Finansal Destek Kredisi
Kimler
Yararlanabilir
Sabit yatırım harcamaları dışında serbest kullanıma yönelik
finansman ihtiyacı olan yatırımcılar yararlanabilir.
Kredi Limiti
Finansal Destek Kredisi limiti, şirketin yıllık brüt satışlarının
%25'ini, her durumda 3 Milyon TL'yi aşamaz ve 250.000
TL'den düşük olamaz..
Vadesi
1 yıl ödemesiz dönem dahil toplam 4 yıldır.
TSKB KOBİ Kredileri
KOBİ kredilerinin amacı; özel sektöre ait imalat
sanayii, tarıma dayalı sanayii, turizm ve hizmetler
sektöründe faaliyet gösteren firmaların yatırım
projelerine finansman sağlamaktır. Kredilerin vadesi
projelerin verimliliğine göre belirlenmektedir ve
kredilerin kriterleri kaynak yapısına göre farklılık
göstermektedir.
Avrupa Yatırım Bankası( www.eib.org )
Kaynaklı Yatırım Kredisi
Toplam aktif büyüklüğü 25 Milyon EURO’dan az, çalışan
sayısı 500 kişiden az, KOBİ kapsamında olmayan ortakların
Kimler
sermaye payı toplamı 1/3’den az olan sanayi (tarımsal sanayi
Yararlanabilir
dahil), turizm ve hizmetler sektöründe hizmet veren şirketler
yararlanabilecektir.
Kredi Limiti
Vadesi
Kredi ile toplam yatırım tutarının maksimum % 50’si finanse
edilmekte olup, kredi tutarı minimum 250.000.-EURO,
maksimum 12.500.000.-EURO olabilecektir.
Maksimum 4 yıl ödemesiz dönem dahil 12 yıla kadar vade
olabilmektedir.
İslam Kalkınma Bankası (www.isdp.org )
Kaynaklı Yatırım Kredisi
Yatırımcıların yerli
ve ithal makine
teçhizat
alımlarının ve bu
makine teçhizatla
ilgili montaj
hizmetlerinin
finansmanında
kullandırılır.
Kimler
Yararlanabilir
Yatırım Teşvik Belgesinde yatırımın
finansmanı bölümünde kendilerine bir dış
kredi öngörüsü yapılan ve ihracat
potansiyeli olan yatırımcılar yararlanabilir.
Kredi Limiti
Minimum 35.000 İslam Dinarı(İD),
maksimum 3.500.000 İD
(1 İslam Dinarı = 1 SDR )
Vadesi
Maksimum 3 yıl ödemesiz dönem dahil 10
yıla kadar vade olabilmektedir.
Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası
(www.coebank.org )
Kaynaklı Yatırım Kredisi
Kimler
Yararlanabilir
Toplam aktif büyüklüğü 25 Milyon EURO’dan az, çalışan
sayısı 500 kişiden az, KOBİ kapsamında olmayan ortakların
sermaye payı toplamı 1/3’den az olan sanayi ve turizm
sektöründe faaliyette bulunan şirketler yararlanabilecektir.
Kredi Limiti
Kredi ile toplam yatırım tutarının maksimum % 50’si finanse
edilmekte olup, kredi tutarı minimum 250.000.-EURO,
maksimum 5.000.000.-EURO olabilecektir.
Vadesi
Maksimum 5 yıl ödemesiz dönem dahil 10 yıl.
Dünya Bankası
Yenilenebilir Kaynaklara Dayalı Enerji Kredisi
Rüzgar, güneş, jeotermal,
dalga, gel-git, biyokütle,
biyogaz, hidrojen enerjisine
dayalı üretim tesisleri ve
kurulu gücü 100 MGW ve
altında olan kanal veya nehir
tipi hidroelektrik üretim
tesisleri ile rezervuar hacmi
100 milyon metre
küpün veya rezervuar alanı
15 kilometrekarenin altında
olan hidroelektrik üretim
tesislerinin mal, hizmet,
inşaat giderleri ve bunlara
ilişkin danışmanlık
hizmetlerinin finansmanında
kullandırılır
Kimler
Yararlanabilir
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nca
belirlenen “Yenilenebilir Enerji” tanımına ve
Türkiye Çevre Mevzuatı ile Dünya Bankası
Çevre Politikasına uygun olan, ilgili Kurulca
getirilen düzenlemeler sonucu sahip olunması
gereken tüm izin ve belgelere sahip olan
yatırımcılar yararlanabilir.
Kredi Limiti
Kredilendirme oranı, projenin toplam yatırım
tutarının maksimum % 50’si kadar
olup, kredi limiti her bir proje için 40 milyon
USD’ı geçemez. Proje’den
istenilecek minimum öz kaynak oranı % 25
olacaktır.
Vadesi
Maksimum 4 yıl ödemesiz dönem dahil 12 yıl
vade olabilecektir.
AKA (www.akabank.de )
Kaynaklı Döviz Yatırım Kredisi
Yatırımcıların Almanya ve diğer Avrupa Birliği üyesi ülkelerden ithal edecekleri
makine teçhizatın finansmanında kullandırılır.
Yatırım Teşvik Belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde
Kimler
kendilerine bir dış kredi öngörüsü yapılan ve ihracat potansiyeli
Yararlanabil
olan yatırımcılar yararlanabilir.
ir
Kredi Limiti
Krediye konu yatırım malı sipariş tutarının en az 500.000.-EURO
veya 1.000.000.-USD olması gerekmektedir. Makine teçhizat
alımlarının kısmen veya tamamının finansmanı AKA tarafından
kabul edilebilir bir ihracat sigorta kurumunun garantisinin
sağlanması ile kullandırılır.
Vadesi
6 ay ödemesiz dönem dahil 4-5 yıl vade olabilmektedir.
KFW http://www.kfw-foerderbank.de
Kaynaklı Döviz Yatırım Kredisi
Yatırımcıların Almanya’dan ithal edecekleri Alman orijinli makine teçhizatın
finansmanında kullandırılır.
Kimler
Yararlanabilir
Yatırım Teşvik Belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde kendilerine bir
dış kredi öngörüsü yapılan ve ihracat potansiyeli olan yatırımcılar
yararlanabilir.
Kredi Limiti
Krediye konu yatırım malı sipariş tutarının en az 500.000.-EURO olması
gerekmektedir. Makine teçhizat alımlarının ve bu makine-teçhizatla ilgili
montaj hizmetlerinin en fazla %85’inin finansmanında Alman İhracat
Sigorta kurumu olan Hermes garantili olarak kullandırılır.
Vadesi
6 ay ödemesiz dönem dahil 5 yıl vade olabilmektedir.
UBS (www.ubs.com )
Kaynaklı Döviz Yatırım Kredisi
Yatırımcıların İsviçre’den ithal edecekleri İsviçre orijinli makine teçhizat alımları
ve bu makine teçhizatla ilgili montaj hizmetlerinin finansmanında kullandırılır.
Yatırım Teşvik Belgesinde yatırımın finansmanı bölümünde
Kimler
kendilerine bir dış kredi öngörüsü yapılan ve ihracat potansiyeli
Yararlanabi
olan yatırımcılar yararlanabilir.
lir
Kredinin kullandırılabilmesi için sözleşme tutarının 500.000.-CHF
veya USD olması gerekmektedir. Makine Teçhizat Tutarı ve bu
Kredi Limiti
makine teçhizatla ilgili montaj hizmetlerinin en fazla %85’inin
finansmanında kullandırılır.
Vadesi
6 ay ödemesiz dönem dahil 5 yıl vade olabilmektedir.
Eximbank (www.eximbank.gov.tr )
Kaynaklı Sevk Öncesi İhracat Kredisi
İhracatçı ve imalatçıların ihracata hazırlık aşamasında finansman ihtiyaçlarının
karşılanması amacıyla kullandırılır.
Kimler
Yararlanabilir
Sevk Öncesi Türk Lirası ve Döviz İhracat Kredileri Eximbank
tarafından Bankamıza tahsis edilen limit dahilinde A.Ş.
statüsündeki İhracatçı (Dış Ticaret Sermaye Şirketleri hariç)
veya imalatçı vasfını haiz ihracatçı firmalar ile ihracat
bağlantılı mal üreten nihai mal üreticisi niteliğindeki imalatçı
firmalara Eximbank'ca belirlenen Türk menşeili malların,
serbest dövizle kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığı
kullandırılır.
Kredi Limiti
Bir firmanın kullanmakta olduğu Sevk Öncesi Türk Lirası
veya döviz İhracat Kredisi'nin ana para bakiyeleri (Tüm
bankalardan kullandığı) toplam 6 trilyon YTL'sını veya 10
milyon USD’ını aşamaz.
Vadesi
Azami 540 gün.
Fransız Kalkınma Ajansı (www.afd.fr )
Kaynaklı Döviz Yatırım Kredisi)
Kimler
Yararlanabilir
Başta enerji, sağlık ve eğitim sektörlerinde olmak üzere
tüm iktisadi sektörlerde faaliyet gösteren özel sektör
KOBİ’lerinin yatırımlarına finansman sağlamak. Enerji,
sağlık ve eğitim hariç; diğer sektörlerde yapılacak
yatırımlarda çalışan kişi sayısı 500 kişinin altında olmalıdır.
Net sabit kıymetler 75 milyon Euro’nun altında olmalıdır.
Kredi Limiti
Kullandırılabilecek kredi miktarı toplam yatırım tutarının
azami %85’idir
Vadesi
6 ile 14 yıl arasında
BIC (www.jbic.go.jp )
Döviz Kredisi
Kimler
Yararlanabilir
Özel sektöre ait imalat sanayisi, tarıma dayalı
sanayi, hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmaların
projelerine finansman sağlamak amaçlıdır. JPY cinsinden
kullandırılır
Çalışan sayısı 500 kişinin altında, net sabit
kıymetler 75 milyon$'ın altında olduğu firmalara
kullandırılır.
Kredi Limiti
Vadesi
1 + 5 yıl = 6 yıl
Kredi Garanti Fonu
• “KEFALET” kuruluşudur
TOBB
KOSGEB
TESK
HALBANK
TOSYÖV
MEKSA
50.99%
48.54%
0.43%
0.01%
0.01%
0.01%
100.00%
KGF’nin Kefalet’i;
KOBİ’ler lehine açılmış bir
“kredi” iken,
banka için bir “teminat”tır.
• KGF risk paylaşım esasına göre; kredinin en çok
yüzde 80’i için KEFALET vermektedir.
• Müracaatlar İki Şekilde Olur
• Doğrudan müracaat.
• Banka aracılığı ile müracaat
• Komisyon tutarı
– nakdi krediler için yıllık %3,
– gayri nakdi krediler için yıllık %2
– leasing işlemleri için yıllık % 2
• Başvuru ücreti 200 TL
Avantajları
• Teminat sorununu ortadan kaldırır,
• Kredi değerliliğini yükseltir,
• Krediye ulaşma imkanlarını kolaylaştırır,
• KOBİ’lerin uzun vadeli kredi kullanım imkanlarını arttırır,
• KOBİ’lerin rekabet gücünü artırır,
• Kredinin yapılandırılmasına yardımcı olur,
• Teknoloji yatırımlarının artırılmasını sağlar,
• Genç girişimcilerin önünü açar,
• KOBİ’lerin kullandığı kredi hacmini büyütür
KOSGEB DESTEKLERİ
KOSGEB
• 1990 yılında 3624 Sayılı Kanun ile İmalat
Sanayi İşletmelerinin ekonomideki
yerlerinin geliştirilmesi amacıyla kurulmuş
bir kamu kuruluşudur.
• 2009 yılında imalat sanayi dışında yer alan
sektörlerdeki KOBİ’lerin de geliştirilmesi
görevi KOSGEB’e verilmiştir
Nasıl Kayıt Olunur
• http://destek.kosgeb.gov.tr/ internet sitesindeki
ilk kayıt bölümünden
• KOBİ Beyannamesi
• KOBİ Bilgi Dokümanı
doldurup, çıktılarını alarak Merkez Müdürlüğüne
şirket resmi evrakları ile birlikte teslim edince
veritabanına kayıt olunur
• İmalat Sanayi işletmeleri Stratejik Yol
Haritası’da doldurmak zorundadır
• İmalat Sanayi işletmeleri resmi evraklar dışında
kapasite raporu vermeliler
KOSGEB Destekleri - Krediler
KOSGEB Destekleri - Bilişim
Destek Adı
Amacı
Kimler Başvurabilir
Destek Tutarı
Bilgisayar Yazılımı
Desteği
İşletmelerin ulusal ve
uluslararası
platformlarda rekabet
güçlerini artırmak ve
kalite düzeylerini
yükseltmek
İmalat Sanayinde
faaliyet gösteren
işletmeler
Max 8.000 TL
KOSGEB ile
koordinasyon içerisinde
kurulan Sinerji
Odaklarının bilişim
altyapılarını
güçlendirmek için
Bilgisayar, yazıcı,
tarayıcı vb.
donanımlarının ve
yazılımlarının
desteklenmek
KOSGEB ile Sinerji
Odası kuruluş Protokolü
imzalayan kurum ve
kuruluşlar
Max 3.000 TL
E-Ticarete
Yönlendirme Desteği
(Sinerji Odaları için
Max %50
Max %100
KOSGEB Destekleri – Bölgesel Kalkınma
Destek Adı
Amacı
Kimler Başvurabilir
Destek Tutarı
Ortak
kullanım
amaçlı
makineteçhizat
desteği
Aynı iş kolunda ve/veya birbirini tamamlayıcı
iş kollarında faaliyet gösteren işletmelerin ve
meslek kuruluşlarının kuracakları ve
yararlanacakları ortak kullanım atölyeleri
(ORTKA) ve ortak kullanım laboratuarları
(ORTLAB) için satın alacakları makine ve
teçhizat giderlerine destek
İmalat sanayi de
faaliyet gösteren
firmalar
Geri Ödemesiz finansal
kiralama için 100.000 TL
+
Geri Ödemeli Makine için
400.000 TL
2 yıl ödemesiz 5 yıl
(faizsiz )
Nitelikli
eleman
desteği
İşletmelerin teknoloji düzeyinin
yükseltilmesi, ürün kalitesinin ve yeni
ürünlerin geliştirilmesi, verimliliğin ve yurtiçiyurtdışı pazarlarda rekabet gücünün
artırılmasının sağlanması amacı ile nitelikli
eleman temini .
İmalat sanayi de
faaliyet gösteren
firmalar
4 yıllık üniversite mezunu
1000 TL’den 18 ay
2 yıllık MYO
700 TL’den 18 ay
Yerel
ekonomik
araştırma
desteği
Meslek kuruluşlarının tedarikçi firmalara
yaptıracakları yerel ekonomik araştırmalar
için verilecektir. Bu sayede yörenin
potansiyelleri, problemleri ortaya koyulacak
ve iyileştirme ve geliştirme için çözüm
önerileri ortaya koyulacaktır.
Meslek Kuruluşları
Max 15.000 TL
Altyapı ve
üstyapı
uygulama
projesi
desteği
Üretimin ve istihdamın artırılması ve
teknolojilerin geliştirmesi amacı ile yeni
yatırımlara altyapı ve üstyapı proje
giderlerine destek vermek
İmalat sanayi de
faaliyet gösteren
firmalar
Max 10.000 TL
En Az 5 firma
KOSGEB Destekleri – Danışmanlık
Destek Adı
Amacı
Kimler Başvurabilir
Destek Tutarı
KOSGEB
DANIŞMANLI
K DESTEĞİ
İşletmelerin, yeni girişimcilerin,
girişimcilerin ve işletici kuruluşların, yatırım
yönlendirme, atıl kapasitelerini
değerlendirme, kalite ve verimliliklerini
artırma, idari ve teknik mevzuat
uygulaması, ürün - yöntem geliştirme ve
benzeri hususlarda yapacakları çalışmalar
danışmanlık ihtiyaçlarına destek
verilmesidir.
İşletmeler,
Girişimciler, Yeni
Girişimciler ve İşletici
Kuruluşlar
Max 15.000 TL
KOSGEB ÖZEL
EĞİTİM
DESTEĞİ
İşletmelerin, yurtiçi - yurtdışı pazarlarda
rekabet edebilir düzeye gelmelerini temin
etmek, istihdamı ve katma değeri
artırabilmek için; planlama, yatırım,
modernizasyon, teknolojik araştırma
geliştirme, teknoloji adaptasyonu, üretim,
pazarlama, finansman, enformasyon,
yönetim, mevzuat, girişimcilik gibi
konulardaki eğitim ihtiyaçlarının
karşılanması için destek verilmesidir
Max % 80
Max %100 – yeni
girişimciler için
İşletmeler
Max 6.000 TL
Max % 80
KOSGEB Destekleri – Girişimciliği Geliştirme
Destek Adı
Amacı
Kimler Başvurabilir
Destek Tutarı
Genç
Girişimci
Geliştirme
Programı
Ortaöğretim sonrası örgün/yaygın eğitim
kurumları ve üniversite öğrencilerinin kariyer
planlaması yaptığı bir dönemde, girişimciliği
önlerine bir seçenek olarak sunarak gençleri
kendi işini kurmaya yöneltmek
ortaöğretim sonrası
örgün/yaygın eğitim
kurumların öğrencileri
Ücretsiz
Genel
Girişimcilik
Eğitimi
Girişimciliği bir seçenek olarak düşünen
kişilere, iş planına dayalı iş kurma ve
yönetme konusunda bilgi vermektir
Herkes
Ücretsiz
Yeni
Girişimci
Desteği
ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının
çözümünün temel faktörü olan girişimciliğin
desteklenmesi, yaygınlaştırılması ve başarılı
işletmelerin kurulmasını sağlamak amacıyla
yeni girişimcilerin desteklenmesidir
Genç Girişimci
Geliştirme programı
veya genel girişimcilik
eğitimi alan veya
kurum kuruluşların
girişimcilik
eğitimilerinden
mezun olanlar
Geri Ödemesiz 4.000 TL
İş Geliştirme
Merkezi
Desteği
KOSGEB tarafından ulusal/uluslararası
projeler dahilinde kurulan İş Geliştirme
Merkezlerinin, ilgili projenin sona
ermesinden sonra desteklendiği süreyi 36
aya tamamlanmak
İŞGEM’ler
50.000 TL
Geri Ödemeli 40.000 TL
1 yıl ödemesiz 3 yıl
KOSGEB Destekleri – Kalite Geliştirme
Destek Adı
Amacı
Kimler Başvurabilir
Destek Tutarı
Kalite
Geliştirme
Destekleri
İşletmelerin ürün kalitelerinin
artırılması, yeni ürün geliştirmeleri,
uluslararası pazarlarda talep edilen
ürün belgelerinin temini için;
KOSGEB laboratuarları dışında
belirlenen kriterler çerçevesinde
KOSGEB tarafından uygun bulunan
yurtiçi/yurtdışı kamu veya özel sektör
kurum/kuruluş laboratuarlarına
yaptırdığı test-analiz, kalibrasyon
hizmetleri ve CE işaretlemesi
uygunluk değerlendirme faaliyetleri
kapsamındaki test-analiz ve denetim
giderlerine ve İşletmelerin
TSE/TURKAK'tan alacakları Yönetim
Sistem Belgeleri giderlerine destek
verilmesidir.
KOSGEB KOBİ
tanımına uyan
İşletmeler
Genel Test Analiz için
Max 10.000 TL
CE işaretlemesi için
Max 20.000 TL
Sistem belgelendirme
için
Belge başına 2.500
TL’den max 10.000 TL
KOSGEB Destekleri –
Pazar Araştırması –İhracatı Geliştirme
Destek Adı
Amacı
Kimler
Başvurabil
ir
Destek Tutarı
Milli Katılım
Düzeyindeki
Yurtdışı
Fuarlara
Katılım
Desteği
İşletmelerin; uluslararası pazarlara giriş, yurtdışı
pazar paylarını artırma, rakiplerini tanıma, yeni
ürünler ve teknolojiler hakkında bilgi edinme ve
ürünleri için marka imajı oluşturmalarını teminen,
kendileri için hedef pazar olarak öngördükleri
ülkelerdeki fuarlara katılım
En Az 9 m2 En çok 50m2
M2 başına max 400 TL
Toplam MAX 16.000 TL
Milli Katılım
Dışındaki
Yurtdışı
Fuarlara
Katılım
Desteği
İşletmelerin kendileri için hedef pazar olarak
öngördükleri ülkelerde organizatör kuruluşlar
tarafından düzenlenen milli katılım dışında kalan
yurtdışı fuarlara katılımlarına destek verilir.
KOBİ tanımı
içerisine
giren ve
imalat
sanayinde
faaliyet
gösteren
işletmeler
Yurtiçi
Uluslararası
Sanayi İhtisas
Fuarlarına
Katılım
Desteği
TOBB Web sayfasında yayınlanan fuar takviminde
yer alan ve fuar düzenleyicileri tarafından
başvuruda bulunulan fuarlar içerisinden konusu,
türü ve ürün ve ürün grupları bazında KOSGEB
Hedef kitlesi olan KOBİ'lerin faaliyet alanları ile
örtüşen fuarlar
En Az 6 m2 En çok 40m2
M2 başına max 110 TL
Toplam MAX %70
KOSGEB Destekleri –
Pazar Araştırması – İhracatı Geliştirme
Destek Adı
Amacı
Tanıtım
Desteği
İşletmelerin; işletmelerini ve ürünlerini,
özellikle yurtdışında tanıtmaları için
gerçekleştirecekleri faaliyetlerine destek
verilmesidir.
Markaya
Yönlendirme
Desteği
İşletmelerin kendi markaları ile ulusal ve
uluslararası pazarlarda marka imajı
oluşturmalarının özendirilmesi amacı ile
yurtiçi ve yurtdışında markaya
yönlendirilmeleri için gerçekleştirecekleri
çalışmalara ilişkin giderlere destek
verilmesidir.
Yurtiçi Sanayi
Fuarlarına
Katılım Desteği
Bu destek iki ana başlıktan oluşur 1- Yurtiçi
Sanayi İhtisas Fuarları 2- Yurtiçi Genel
Sanayi Fuarları TOBB Web sayfasında
yayınlanan fuar takviminde yer alan ve fuar
düzenleyicileri tarafından başvuruda
bulunulan fuarlar
Kimler
Başvurabilir
KOBİ tanımı
içerisine giren ve
imalat sanayinde
faaliyet gösteren
işletmeler
Destek Tutarı
Katalog 3.000 TL
CD 4.000 TL
Web : KOBİNET’e
ücretsiz kayıt
MAX 20.000 TL
İhtisas
En Az 6 m2 En çok 40m2
M2 başına max 60 TL
Toplam MAX %60
Genel
En Az 6 m2 En çok 40m2
M2 başına max 50 TL
Toplam MAX %50
KOSGEB Destekleri –
Teknoloji Geliştirme ve Yenilik
Destek
Adı
Amacı
Kimler
Başvurabilir
Destek Tutarı
Teknoloji
Araştırma
ve
Geliştirme
Destekleri
Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve
buluşlara sahip işletmelerin, ulusal ve
uluslararası platformlarda rekabet
edebilecek teknolojik düzeyde kurulması,
gelişmesi ve yeni ürün üretilmesi veya
geliştirilmesi amacı ile bu işletmelere
teknolojik araştırma ve geliştirme desteği
verilir.
Ar-Ge ve
Teknolojik Yenilik
Projesi
TEKMER/DTİ
Kurulları
tarafından kabul
edilen
Yararlanıcılar
a.
–
–
b.
c.
d.
e.
f.
g.
İşletmeler tarafından yapılan çalışmalar
neticesinde, patent belgesi, faydalı model
belgesi veya endüstriyel tasarım tescili ile
sonuçlanan bir buluş veya tasarımın ortaya
çıkması durumunda, yurtiçi ve yurtdışından
tescil belgesi alınması için yapılan giderlere
destek verilmesidir.
KOSGEB KOBİ
tanımına uyan
İşletmeler
Satın Alma 200.000 TL
Kiralama 50.000 TL
Kalite Geliştirme ve Teknolojik
Donanım
–
–
h.
i.
Sınai
Mülkiyet
Hakları
Desteği
Malzeme, teçhizat ve prototip üretimi
Satın Alma 50.000 TL
Kiralama 15.000 TL
Danışmanlık 20.000 TL
Ar-Ge Yayınlama 3.000 TL
Teknopark kira 20.000 TL
İşlik Tahsisi 24 ay
Yurt Dışı Toplantılara Katılım ve Ziyaret
5.000TL
Başlangıç Sermayesi 10.000 TL
İş Geliştirme 15.000 TL
a.
Patent Belgesi 6.000 TL
b.
Faydalı Model 6.000 TL
c.
Endüstriyel tasarım tescil 6.000 TL
d.
Entegre Devre topografyası 6.000 TL
Belgeler yurt dışından alınırsa üst limit 10.000
TL’ye çıkar
KOSGEB Destekleri –
Teknoloji Geliştirme ve Yenilik
Destek Adı
Amacı
Kimler Başvurabilir
Destek Tutarı
Tekno girişim
Sermayesi
Desteği
Desteklenmesi uygun bulunan
teknoloji ve yenilik odaklı iş
fikirlerinin, bir iş planı çerçevesinde,
katma değer ve nitelikli istihdam
yaratma potansiyeli yüksek
teşebbüslere dönüştürebilmesinin
teşvik edilmesi
Örgün öğrenim veren
üniversitelerin herhangi
bir lisans programından 1
yıl içinde mezun
olabilecek durumdaki
öğrenci, yüksek lisans
veya doktora öğrencisi ya
da lisans, yüksek lisans
veya doktora
derecelerinden birini ön
başvuru tarihinden en
çok 5 yıl önce almış
kişiler.
100.000 TL
HİBE
KOSGEB Destekleri –
Uluslar arası İşbirliği Geliştirme
Destek
Adı
Amacı
Kimler
Başvurabilir
Destek Tutarı
İhracat
Amaçlı
Yurtdışı İş
Gezisi
İşletmelerin hedeflerine yönelik ve uluslararası işbirliği
geliştirme amaçlı olarak ihracat, teknik/teknolojik,
ortak yatırım, mali ve benzeri işbirliği imkanları için
araştırma, potansiyel ithalatçı işletme temsilcileri ile
doğrudan ikili iş görüşmeleri yapma, tüketici tercih ve
ürün fiyat düzeyi hakkında yerinde tespit, ekonomik
yapı ve sanayi durumu ile ilgili bilgi edinme amaçlı
yurtdışı iş gezisi programlarına katılımlarına destek
verilmesidir.
KOBİ tanımı
kapsamında yer
alan ve imalat
sanayisinde faaliyet
gösteren işletmeler
a.
b.
Ulaşım 500 TL
Konaklama 70
TL/gece en
fazla 4 gece
Eşleştirm
e Desteği
Eşleştirme Merkezi Modelleri; büyük ölçekli sanayi ve
ticaret işletmelerinin yaptıkları uluslararası işbirliklerini
KOBİ’ler düzeyinde yaygınlaştırmayı amaçlamaktadır.
İşletmelerin; ihracat, Türkiye’de ortak üretim/yatırım
ve benzeri uluslararası işbirliğine yönelmeleri,
uluslararası pazarlarda rekabet edebilmeleri ve pay
alabilmeleri için hizmet vermek üzere çeşitli ülkelerde
kurulan, uzun vadeli ticari işbirlikleri için zemin
hazırlayan ve bu kapsamda faaliyet gösteren
Eşleştirme Merkezleri?ne üye olan KOBİ’lere aldıkları
hizmet karşılığı verilecek geri ödemesiz desteği
kapsar.
KOBİ tanımı
kapsamında yer
alan ve imalat
sanayisinde faaliyet
gösteren işletmeler
a.
Temel
Hizmetler 250
TL
Organizasyonel
hizmetler
1.250 TL
Danışmanlık
hizmetleri
5.000 TL
Daimi sergi
showroom
2.000 TL
b.
c.
d.
İHRACATA YÖNELİK DEVLET
TEŞVİKLERİ
Bazı Tanımlar
 SDŞ:Sektörel Dış Ticaret Şirketleri
Normal yörelerde
 1-250 arasında işçi çalıştıran
 Toplam sermayesi 500 bin YTL olan
 Aynı üretim dalında faaliyet gösteren
 Ortaklık payı en fazla %10
 En az 10 KOBİ
Kalkınmada öncelikli yörelerde
 1-250 arasında işçi çalıştıran
 Toplam sermayesi 250 bin YTL olan
 Ortaklık payı en fazla %20
 En az 5 KOBİ
Bazı Tanımlar
 DTSŞ: Dış Ticaret Sermaye Şirketi
 Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından “DTSŞ” statüsü verilen şirketlerdir.
Ödenmiş sermayeleri en az 2 milyon YTL olan ve bir önceki takvim
yılında gümrük beyannamesi bazında; en az (FOB) 100 milyon $ veya
eşdeğerdeki ihracatı gerçekleştiren anonim şirketlere, her yılın Ocak
ayının son gününe kadar başvurulması kaydıyla DTSŞ unvanı
verilebilir.
 ÜD: Üretici Dernekleri
 Belirli bir üretim dalını temsil eden, üyelerinin en az % 30’u
tarafından imal edilen, ürünler ile ilgili proje teklifinde bulunan, yeni
üyeliklere açık olan, kar amacı gütmeyen, başvuruları tüm üyelerinin
yararına yönelik yapan derneklerdir.
İhracata Yönelik
Devlet Destekleri
1.
Pazar Araştırması ve Pazarlama
2.
Ar-Ge
3.
Yurtiçi Fuarlara Katılım
4.
Yurtdışı Fuarlara Katılım
5.
Yurtdışı Ofis ve Mağaza Açma
6.
Çevre
7.
Marka & TURQUALITY ®
8.
İstihdam
9.
Eğitim & Danışmanlık
1.
Pazar Araştırması
ve Pazarlama
a. Pazar Araştırması Projeleri
b. Pazar Araştırması Raporları
c. Sektörel Nitelikli Ticaret Heyeti Programları
d. E-ticaret Sitelerine Üyelik
Uygulamacı Kuruluş:
DTM, İGEME ve İBGS (İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri
a. Pazar Araştırma Projeleri
Amaç
Ürünleri ve/veya Sektörleriyle İlgili Pazar Araştırması
Potansiyel Pazarlar Hakkında Sistematik ve Objektif Bilgi
Yeni İhraç Pazarları Yaratılması
Geleneksel Pazarlarda Pazar Payımızın Artırılması
Firma Görüşmeleri
Genel esaslar
Şirketler Yılda En Fazla 5 Adet
SDŞ Yılda En Fazla 10 Adet Pazar Araştırması Projesi
Destek Süresinin Başlangıç Tarihi Olarak İlk Başvuru Tarihi (6 aylık süre)
Destek oran ve üst limitleri
Şirketler %70
SDŞ %80
Proje Başına En Fazla 10.000 ABD Doları
b. Pazar Araştırması Raporları
Amaç: Yurt dışına yönelik pazarlama stratejileri ve eylem planları
Genel Esaslar
Şirketler ve SDŞ en fazla 3 yıl
Destek süresinin başlangıç tarihi olarak ilk destek ödemesine
fatura, banka dekontu, çek tarihi vb.
Destek Kalemleri
Güncel pazar araştırması raporları (en fazla 2 yıllık)
Pazar araştırması raporları ve istatistikler vb.
Üyelik giderleri
Destek Oran ve Üst Limitleri
Şirketler % 50
SDŞ % 60
Yıllık En Fazla 30.000 ABD Doları
esas teşkil eden
c. Ticaret Heyetleri
Amaç
 Sektörel nitelikli ticaret heyeti programlarına iştirak
Genel Esaslar
 Şirketler Yıllık En Fazla 5 Adet
 SDŞ Yıllık En Fazla 10 Adet
 Destek Süresinin Başlangıç Tarihi Olarak İlk Başvuru Tarihi
Destek Oran ve Üst Limitleri
 Şirketler %50
 SDŞ %60
 Program Başına En Fazla 10.000 ABD Doları
Hedef Pazar Odaklı Heyetlerde;
 Şirketler % 60
 SDŞ % 70
d. E-Ticaret Siteleri
Amaç
Ürünlerin yurt dışına yönelik olarak elektronik ortamda pazarlanabilmesi
Genel Esaslar
 Müsteşarlıkça uygun görülen ve nihai tüketiciye yönelik olmayan
e-ticaret sitelerine üyelik
 Şirketler ve SDŞ’ler en fazla üç yıl
 Destek süresinin başlangıç tarihi ilk destek ödemesine esas teşkil eden fatura, banka
dekontu, çek tarihi vb.
Destek Oran ve Üst Limitleri
 Şirketler %50
 SDŞ %60
 Yıllık En Fazla 20.000 ABD Doları
Ön Onay Almış E-Ticaret Siteleri
www.alibaba.com
www.openrussia.com
www.army-technology.com
www.otomotivmagazin.com
www.automotivexnet.com
www.petrolplaza.com
www.chemexnet.com
www.psionline.de
www.constructionexnet.com
www.ec21.com
www.ecplaza.com
www.electrexnet.com
www.europages.com
www.eximturk.com
www.expoturkish.com
www.rusbiz.com
www.sourcingparts.com
www.stoneexpozone.com
www.tecdoc.de
www.textilexnet.com
www.ttn.com.tr
www.findstone.com
www.tradeturkey.com
www.foodexnet.com
www.turkfreezone.com
www.furnitureexnet.com
www.worldstonex.com
www.globalsources.com
www.turkishexporter.net
www.industrialexnet.com
www.turkishsellers.com
www.kompass.com
www.turkishtradeguide.net
www.marble-institute.com
www.woodbusinessportal.com
www.metalexnet.com
www.worldstonex.com
www.mfg.com
www.wtcankara.org.tr
2. Ar-Ge
Amaç
 Sanayi kuruluşlarının AR-GE projeleri vasıtasıyla
teknolojik alt
yapıların güçlendirilmesi
 Ekonominin teknoloji yoğun bir yapıya kavuşturulması
Hedef grubu
 Sanayi sicil belgesi olan kuruluşlar,
 Yazılım geliştirmeye yönelik üretken hizmet alanında
faaliyet gösteren kuruluşlar,
 Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma düzeyinde
katma değer yaratan bütün kuruluşlar.
Ar-Ge
a. AR-GE Faaliyetlerinin Proje Bazında Desteklenmesi
Temel Destek Oranı: % 50
Azami Destek Oranı: % 60
Destek Süresi
: 3 yıl
Uygulamacı Kuruluş: TÜBİTAK
b. Projelere Sermaye Desteği Sağlanması
Temel Destek Oranı: % 50
Uygulamacı Kuruluş: TTGV
Destek 2 şekilde veriliyor;
Ürün geliştirme projelerine:
Stratejik odak konuları projelerine:
Azami Destek Süresi: 2 yıl
Azami Destek Tutarı : 1 milyon $
Azami Destek Tutarı: 100.000 $
Azami Destek Süresi: 1 yıl
3. Yurtiçi Fuarlara Katılım
Amaç
 Uluslararası nitelikteki yurtiçi fuarlarının dış tanıtımının yapılması
 Bu fuarlara uluslararası düzeyde katılımın arttırılması
Hedef grubu: Fuar Organize Eden Firmalar
Uygulamacı kuruluş: İhracatçı Birlikleri
Destek oran ve üst limitleri: (% 50)
Yurtdışı Tanıtım Faaliyetleri
25.000 ABD Doları
Önemli Alıcıların Ulaşım Giderleri
15.000 ABD Doları
Fuarın Konusuna İlişkin Organizasyon 5.000 ABD Doları
4. Yurtdışı Fuarlara Katılım
Amaç:
KOBİ, SDŞ’ler ve diğer firmaların yurtdışında
düzenlenecek fuar ve sergilere katılımının artırılması ve
böylece üretim ve ihracat artışının sağlanmasıdır.
Faydalanan Hedef Kitle: Üretici firmalar, pazarlamacı
firmalar, organizatör firmalar ve SDŞ’ler.
Uygulamacı Kuruluş: İhracatçı Birlikleri
Destek Çeşitleri:
a. Milli Katılımların Desteklenmesi
b. Bireysel Katılımların Desteklenmesi
a. Milli Katılımların Desteklenmesi
Organizatöre ödenecek fuar katılım bedeline destek
verilmektedir.
Firma ve Kurumlar için : % 50
SDŞ’ler için
: % 75
Genel nitelikli fuarlarda azami destek miktarı
10.000 Doları,
Sektörel nitelikli fuarlarda 15.000 Doları geçemez.
b. Bireysel Katılımların Desteklenmesi
İhracatçı Birliklerince belirlenen, TİM
İCRA Komitesi’nin görüşü alındıktan
sonra DTM’ce uygun görülen Sektörel
Nitelikli Uluslararası Fuarlar Listesi’nde
yer alan fuarlar desteklenmektedir.
www.dtm.gov.tr adresindeki listeye
bkz.
Boş stand Nakliye
kirası harcamaları
Firma ve
Kurumlar
% 50
% 50
SDŞ’ler
% 100
% 75
5. Yurtdışı Ofis ve
Mağaza Desteği
Amaç : Yurtdışı pazarlarda ürünlerin geniş çaplı ve uzun süreli tanıtımı
Marka tescil faaliyetlerine hız verilmesi
Yurt dışında mal ticaretinin arttırılması
Faydalanan Hedef Kitle: Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan
şirketler, SDŞ’ler, DTSŞ’ler ve yazılım şirketleri
Desteklenen Giderler: Demirbaş ve dekorasyon, kira, hizmet, reklam, tanıtım
ve pazarlama, yurtdışı marka tescil faaliyetleri
Uygulamacı Kuruluş: İhracatçı Birlikleri, SDŞ’ler için DTM’dir.
Desteklenen Faaliyetler:
a. Mağazaların Desteklenmesi
b. Ofis ve Showroomların Desteklenmesi
c. Depoların Desteklenmesi
d. Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
e. Yurtdışı Marka Tescil Faaliyetlerinin Desteklenmesi
a. Mağaza
b. Ofis ve
Showroom
c.Depolar
Demirbaş ve
dekorasyon
giderleri
Kira giderleri
Demirbaş
ve
dekorasyon
giderleri
Sınai /
Ticari
veya
Yazılım Şti
ile DTSŞ’ler
% 50
azami
40.000 $
% 50
azami
80.000 $
% 50
azami
25.000 $
% 50
Azami
50.000 $
% 50
azami
25.000 $
% 50
azami
50.000 $
Ticari
Şirketler
% 50
azami
30.000 $
% 50
azami
60.000 $
% 50
azami
20.000 $
% 50
azami
40.000 $
% 50
azami
20.000 $
% 50
azami
40.000 $
SDŞ’ler
% 60
azami
60.000 $
% 60
azami
120.000 $
% 60
azami
30.000 $
% 60
azami
60.000 $
% 60
azami
30.000 $
% 60
azami
60.000 $
Kira
giderleri
Demirbaş
ve
dekorasyon
giderleri
Kira
giderleri
d. Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
YURT İÇİ MARKA
TESCİLİ OLMAYAN
ŞİRKET
(Türk Ürünlerine
İlişkin Reklam,
Tanıtım ve
pazarlama)
YURT İÇİ MARKA
TESCİLİ OLAN
ŞİRKET
(Ürünlerine İlişkin
Reklam, Tanıtım ve
Pazarlama)
DTSŞ
SDŞ
(Ürünlerine İlişkin
Reklam, Tanıtım ve
Pazarlama)
YURT DIŞI BİRİM
MEVCUT
75.000 $
150.000 $
300.000 $
YURT DIŞI BİRİM
YOK
(Yurtiçi ve Tanıtım
Yapacağı Ülkede
Marka Tescil
Belgesine Sahip)
50.000 $
50.000 $
50.000 $
e. Yurtdışı Marka Tescil Faaliyetlerinin
Desteklenmesi
DTSŞ
SDŞ
ŞİRKET
Yurtiçi Marka Tescil Belgesine Sahip
Oldukları Markalarının Yurt Dışında
Tescili ve Korunması
20.000 $
6. Çevre Desteği
Amaç: Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum
Faydalanan Hedef Kitle:

Türkiye’de yerleşik sınai faaliyette bulunan firmalar,

Tarım ve Yazılım sektöründe iştigal eden firmalar, DTSŞ, SDŞ’ler.
Uygulamacı Kuruluş: İhracatçı Birlikleri
Desteklenen Kalite ve Çevre Belgeleri:

Kalite Güvence Sistemi Belgeleri (ISO 9000 serisi),

Çevre Yönetim Sistemi Belgeleri (ISO 14000 serisi),

CE İşareti,

DTM tarafından uygun görülen uluslararası nitelikteki diğer kalite ve çevre belgeleri


ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetimi Sistemi Belgeleri,
Tarım ürünlerine ilişkin belgelendirme işlemleri ve olumlu sonuçlanmak laboratuar analiz
raporlarını alma masrafları
Destek Miktarı: Söz konusu belgeleri almak için yapılmış harcamaların en fazla % 50’si ve
azami 50.000 $
Amaç:
7. Marka & TURQUALITY
Desteği
 Markalaşma sürecinin hızlandırılması,
 Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarının kolaylaştırılması,
 Olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi,
 Global Türk markaları oluşturulmasıdır.
Faydalanan Hedef Kitle:
 İhracatçı Birlikleri,
 Üretici Dernekleri, Üretici Birlikleri,
 Türkiye de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketler.
Uygulamacı Kuruluş: DTM (İhracat Genel Müdürlüğü)
Yurtdışındaki Onay Yeri: Ticaret Müşavirliği / Ateşeliği veya Kons.
Destek Oranı: Firmalar için % 50 İhracatçı Birlikleri için % 80
Destek Süresi:
Marka Destek Programı kapsamındaki firmalar için 4 yıl
TURQUALITY® Destek Programı kapsamındaki firmalar için 5 yıl
Marka & TURQUALITY Desteği
Destek kapsamında:
 İB yapacakları tanıtım ve reklam faaliyetleri için % 80max250.000 $,
 ÜD ve ÜB için % 50 max. 100.000 $,
 Firmalar için %50
Marka tescil gideri
Max. 50.000 $
Reklam giderleri
Max. 300.000 $
Birimlerin kira gideri
Max. 300.000 $
Dekorasyon giderleri
Max. 200.000 $
Reyon kira gideri
Max.200.000$
Showroom kira/komisyon gideri
Max. 200.000 $
Kalite belgeleri gideri
Max. 50.000 $
Franchise giderleri
Max. 50.000 $
Kurumsal kimlik oluş. / Stratejik şirket yap.
Max. 500.000 $
8. İstihdam Desteği
Amaç:
Uzman, tecrübeli ve eğitimli YÖNETİCİ ve ELEMAN istihdamı,
Dış ticarette donanımlı ve yetkin personel kadrosu sağlamaktır.
Faydalanan Hedef Kitle: SDŞ’ler
Uygulamacı Kuruluş: DTM
Destek Oranı:
Yıllık brüt maaşın % 75’ni geçmemek şartıyla yöneticiler için 18 000 $,
elemanlar için 9 000 $’ra kadar ve azami 1 yıl süreyle destek
sağlanır.
Destek Kapsamındaki Eleman Sayısı: 1 Yönetici, 2 Eleman
9.Eğitim & Danışmanlık ve
Tasarım Desteği
Amaç
Şirketlerin çalışanlarının kalite, verimlilik, yönetim teknikleri, tasarım, uluslararası
pazarlama vb. ile dış ticaret işlemleri konusundaki eğitim giderleri ile bu konularda
alınacak danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderlerin ve ülkemizde düzenlenen tasarım
yarışmalarında dereceye giren tasarımcıların, tasarım konusunda yurt dışı eğitim
giderlerine ilişkin harcamalarının desteklenmesidir.
Hedef Grubu
 Sınai ve/veya Ticari Faaliyette Bulunan Şirketler
 Yazılım Sektöründe İştigal Eden Şirketler
 Tasarımcılar
Destek Kalemleri
a. Eğitim
b. Danışmanlık
c. Tasarım
a. Eğitim Desteği
 Destek Oranı % 90
 Yıllık Toplam 50.000 ABD Doları
 Program Bazında Süresi 6 (altı) Ay
 Yurtiçi Eğitim
b. Danışmanlık Desteği
 Destek Oranı % 75
 Yıllık toplam 150.000 ABD Doları
 Maksimum 3 (üç) Yıl
c.Tasarım Desteği
 Eğitim Destek Oranı % 100
 Yaşam Gideri Destek Aylık 1.500 ABD Doları
 En fazla 1 Yıl
İlgili İletişim Bilgileri
Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM)
Adres : İnönü Bulvarı Emek 06510 Ankara
Tel : 0-312-204 75 00
http://www.dtm.gov.tr
İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi (İGEME)
Adres : Mithatpaşa Cad. No: 60 Kızılay 06420 Ankara
Tel : 0 312 417 22 23
Faks : 0 312 417 22 33
http://www.igeme.gov.tr
Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
Adres : Atatürk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere 06100 Ankara
Tel : 0 312 467 18 01, 466 13 89, 467 32 95
Faks : 0 312 427 43 05
http://www.tubitak.gov.tr
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
Adres : Atatürk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere 06100 Ankara
Tel : 0 312 467 21 78-79
Faks : 0 312 467 40 79
http://www.ttgv.org.tr
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ
Nedir ?
Dahilde İşleme Rejimi ihraç ürünlerinin
üretimi için ithal edilen ve ithali gümrük
vergisine tabi girdilere gümrük muafiyeti
sağlayan bir rejimdir.
Türleri
1.
İthalatta şartlı muafiyet Sistemi
Firmalara Dahilde İşleme İzin Belgeleri kapsamında ihraç edecekleri mamullerin
üretimi için gerekli olan ve ithali gümrük vergisine tabi girdileri teminatlı olarak
ithal etme imkanı vermektedir.
2.
Eşdeğer Eşya Kullanımı Sistemi
Serbest dolaşımdaki hammadde kullanılarak yapılacak nihai ürünün 3. ülkelere
ihracatını takiben, her türlü vergiden muaf olarak ve teminat alınmaksızın
ithalatına imkan sağlamaktadır.
3.
Geri Ödeme Sistemi
İthalat Rejimi çerçevesinde her türlü vergisi ödenerek serbest dolaşıma giren
malların kullanılması ile üretilen mamullerin Dahilde İşleme İzin Belgesi
kapsamında 3. ülkelere ihracı halinde ithalat esnasında tahsil edilen vergiler geri
ödenmektedir.
Avantajları
•
İhracat taahhüdünü üçüncü ülkelere yapılan ihracatla yerine getirmek şartı ile ithalatta
kota ve gözetim önlemlerinden muafiyet
•
3. ülkelerden yapılan ithalatta gümrük vergileri, KDV ve diğer vergi, resim ve
harçlardan muafiyet
•
İhracat sayılan satış ve teslimler ile ilgili olarak gümrük vergisi muafiyetli ithalat
•
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden ithalde KDV ve diğer vergi, resim ve harçlardan
muafiyet
•
Dış Ticarette Standardizasyon ve Teknik Düzenlemeler mevzuatına tabi olmama
•
Ödenmiş vergilerin geri alınması olanağı
•
Eş değer eşya kullanımına olanak verilmesi.
•
Belgeye tanınan Teminat Oranı indirimi kadar Vergilerde muafiyet
Nereye Başvurulur ?
Dış Ticaret Müsteşarlığı
www.dtm.gov.tr E-İmza Uygulamaları
bölümünden
Başvuru Adımları 1
• Öncelikle elektronik sertifikaya ihtiyaç var.
• Bu sertifika sayesinde firma yetkilisi ya da kurum
namına olarak elektronik imza atabilme yetkisine
sahip olunur.
• Bu sertifika Türk Trust, E-güven, E-Tuğra
şirketlerinden yaptırılıyor,
• Adresleri:
• http://www.turktrust.com.tr
• http://www.e-guven.com
• http://www.e-tugra.com.tr
Başvuru Adımları 2
Kullanıcı Yetkilendirme başvurusunu
https://edtm.dtm.gov.tr/basvuru/formBasvuru.jsp
adresinden yap
– Başvuru ekranında girilen TC Kimlik Numarası ve temsil edilen
Firmanın Vergi Kimlik Numarasının doğru girilmesi gerekmektedir.
– Bir firmadan birden fazla kişi uygulamayı kullanacak ise her bir
kişi için ayrı ayrı yetkilendirme başvurusu yapılmalıdır.
– Yetkilendirme başvurusunun onayı, istenilen belgelerin teslim
edilmesinden sonra yapılacak değerlendirme sonucunda internet
üzerinden yapılan başvuru ekranında yazılan e-posta adresine
bildirilecektir.
Başvuru Dokümanları
1. Dilekçe:
2. Kapasite Raporu: İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili Kapasite Raporu (Ticaret
ve/veya sanayi odalarınca tasdikli)
3. İmza Sirküleri: Noter tasdikli imza sirküleri.
4.Ticaret Sicil Gazetesi: Ticaret Sicil Gazetesinin aslı, noter veya Ticaret ve/veya
Sanayi Odaları ile Ticaret Sicili Memurluklarından tasdikli örneği (Kuruluşa, varsa unvan
değişiklikleri ile mevcut duruma ilişkin Ticaret Sicil Gazetelerinin her biri).
5.Vergi Dairesi Belgesi: Firmaya ait Vergi Numarası Belgesi
6.Firma Tanımlama Formu: Doldurulduktan sonra imza sirkülerinde yer alan yetkililerin adı
ve soyadı belirtilerek imzalanmış olmalıdır.
7.Yetkilendirmeye İlişkin Taahhütname: İhracatçı firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler
tarafından nitelikli elektronik imza sertifika sahibi kişiye noter huzurunda imzalanarak
verilen taahhütnamedir.
8.İhracatçı Birliğe Üye Belgesi: İlk kez Dahilde İşleme Rejiminden yararlanacak
imalatçı-ihracatçı veya ihracatçılar için İhracatçı Birliğe üyesi olunduğuna dair belge.
9.Kişi Statü Belgesi: Gümrükçü onaylanmış kişi statü belgesi (eğer varsa)
Belgenin Kullanımı
İthal için:
Belgeyi giriş gümrük Müdürlüğüne göstererek, ithal
edilecek maddelerin
–Gümrük,
–Fon,
–KDV tutar
toplamları kadar teminat mektubu vererek, ödeme
yapmadan ithalat yapılabilir
Belgenin Kullanımı
Yerli hammadde alımı için
Dahilde İşleme izin belgesinin bir fotokopisini satıcı firmaya verilmesi
halinde, satıcı firma fatura üzerine
"İşbu satış .......... firmasının ............ tarih ve .........D1-........ no.lu
Dahilde İşleme İzin Belgesi Kapsamında yapılarak KDV istisnasından
yararlandırılmıştır"
yazısını yazarak KDV almayacaktır.
Yükümlülükler ve Bilinmesi Gerekenler
İthalatın yapılması: İthalat ve ihracatın belge süresi içinde yapılması zorunludur. İthalat
miktarınıza karar verirken, belge süresi içinde ihraç edebileceğiniz kadar ithalat yapınız.
Aksi halde elinizde kalan hammaddeler için ödemediğiniz KDV, gümrük ve fonu tutarlarını
cezaları ile geri ödersiniz.
İthal ve ihraç miktarı: Belgenizde yazılı hammaddelerin tümünü ithal veya ihraç etmek
zorunda değilsiniz. İthal edilen hammaddenizi, imalatınızda kullanıp ihraç etmeniz yeterlidir.
İthal edilmeyen hammadde için ihracat sorumluluğunuz yoktur.
İhracat: İhraç edilen mamullerin Gümrük çıkış beyannamelerine, firmanızın adı ile Dahilde
işleme izin belgesi tarih ve numarasının yazılması zorunludur. Yazılmazsa ihracatlarınız
belgenize sayılmaz
Beyannameler: Gümrük giriş ve çıkış beyannamelerinizin okunaklı birer fotokopilerini
tarih sırasına göre bir klasörde saklayınız. Her beyannameyi dosya üzerindeki ithal veya
ihraç listelerine yazınız. Bunlar kapatma sırasında istenecektir.
MARKA TESCİLİ
Marka nedir?
• Marka, bir işletmenin mal ve/veya
hizmetlerini bir başka işletmenin mal
ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi
sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil,
özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar,
malların biçimi veya ambalajları gibi
çizimle görüntülenebilen veya benzer
biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla
yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü
işarettir.
Marka Tescili nedir?
Bu işaretlerin haksız ve bilinçsiz kullanımı
engellemek ve bu sebeple doğacak her
türlü zararın önüne geçmek için markayı
koruma altına almaktır.
Neden marka tescili yaptırmalıyım?
• piyasada mal ve/veya hizmetlerinizle ilgili olarak
tekel hakkı sağlamak için marka tescili
yaptırmalısınız.
• Marka tescili ile diğer firmaların düşük kaliteli
ürünlerde markanızı kullanarak,markanıza
verecekleri değer kaybını engelleyebilirsiniz.
• Tescilli markanın itibarından dolayı haksız avantaj
elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici
karakterine zarar verecek nitelikteki herhangi bir
işaretin izinsiz kullanılmasını önler
Elde Edilecek Haklar
•
•
•
•
Başkasına devir edilebilir
Miras yolu ile intikal edilebilir
Kullanma hakkının lisans konusu olabilir
Rehin ve teminat olarak gösterilebilir
Kimler Başvurabilir ?
Marka tescili T.C. sınırları içersinde ikametgahı olan ya da
sınai ticari uğraşıda bulunan gerçek veya tüzel kişilerce
Ne Kadar Sürede Tamamlanır ?
10-12 Ay
Nereye Başvurulur ?
Türk Patent Enstitüsü’ne (www.tpe.gov.tr )
Nasıl Başvurulur?
Marka Başvurusu internet üzerinden çevrimiçi ya da kağıt
halde başvuru olarak TPE gelen evrak birimine elden
teslim edilerek(ya da posta yolu ile) yapılabilir
Tescil Süresi
10 yıl
Markamı tescil ettirmek
istiyorum, ne yapmalıyım?
1. Tescil edilmesini istenen markanın, mal/hizmet
eşya sınıflarındaki sektörlere göre hangi
sınıflarda yer aldığını tespit etmek gerekir.
2. Bu sınıfları belirledikten sonra markanın detaylı
araştırmasını yapmak gerekecektir.
(http://online.tpe.gov.tr/ )
3. Sektörel anlamda yapılan araştırmanın olumlu
olması halinde gerekli evrakları hazırlanarak
başvurulabilir
Hangi sınıflarda müracaat etmeliyim ?
•
•
İlk öncelikle faaliyet gösterilen ana sektörü tespit edip ilgili ürün ve/veya hizmetleri
belirlemek gerekecektir.
Bunun yanında ileride gerçekleştirmesi düşünülen yatırımlar, yeni ürünler, yeni
hizmetleri de göz önüne alarak alternatif sınıflarda da müracaat etmek gerekir.
Örneğin;
Sadece “nevresim takımı” imal ediyorsanız ki bu emtia 24 sınıfın 2.paragrafında yer
almaktadır, bunun yanında diğer alt bölümleri {örneğin; 23 (iplikler), 25
(konfeksiyon), 35 (mağaza hizmetleri) } almak iyi olur
•
Ayrıca alınmayan sınıflarda başka firmaların bu sınıflarda marka tescilini
alabileceğini düşünmek gerekir.
Alternatif ve koruma kapsamını sağlamlaştırıcı sınıfların tescil edilmemesi halinde
ileride tekrar müracaat gerekecek ve ayrı belge almak zorunda kalacaksınız
Başvuru için Gerekli Evraklar
• Marka tescil müracaatı için faaliyet belgesi
veya ticaret sicil gazetesi (fotokopi),
• Marka örneğiniz (logo varsa),
• Başvuru Formu
Maliyeti
Başvuru Zamanında;
•
•
•
•
Tek Sınıflı Marka Başvuru Ücreti 121 TL
İki Sınıflı Marka Başvuru Ücreti 274 TL
Üç Sınıflı Marka Başvuru Ücreti 428 TL
Üç Sınıftan Fazla Her Sınıf İçin 228 TL
+
Tescil Aşamasında ( yaklaşık 8 ay sonra )
• Belge Düzenleme ücreti 478 TL
SANAYİ SİCİL BELGESİ
Sanayi Sicil Belgesi Nedir?
6948 sayılı Sanayi Sicil Kanununun 1.
maddesi kapsamında değerlendirilen
sanayi işletmelerine ve devamlı ve seri
halinde tamirat yapan işletmeler ile
elektrik veya diğer enerji üreten santraller,
gemi inşaatı gibi büyük inşaat yerlerine
verilen bir belgedir.
Sanayi İşletmelerine
Sağladığı Faydalar Nelerdir ?
• İhraç kaydıyla mal teslimlerinde KDV TecilTerkin işleminden faydalanırlar.
• Elektrik faturalarını Sanayi Abonesi
Tarifesinden öderler.
• Kamu İhale Kanununda yer alan yerli
isteklilerin belirlenmesinde avantajlıdırlar.
• Dolaylı olarak iş imkanı sağlarlar.
• Kamu Kurum ve Kuruluşlarının sağladığı
desteklerden yararlanırlar.
Sanayi Sicil Belgesi
Nasıl Alınır?
• Bir sanayi işletmesinin sanayi siciline kayıt
edilebilmesi için, gerekli belgeler ile birlikte
üretim yerinin bulunduğu ilin Sanayi ve
Ticaret İl Müdürlüğüne müracaat etmesi
gerekmektedir
Başvuru Evrakları
1. Sanayi Sicil Beyannamesi
•
•
Sansic A – Tüm işletmeler için
Sansic C - Gayri Maddi Hak (Lisans, Know-how, Patent)
kullanan işletmeler
2. Yıllık İşletme Cetveli
•
Sansic B - Firmanın bir önceki yılla ilgili faaliyetlerinin
gösterildiği formdur. İlk müracaat haricinde, her yıl
verilmesi zorunludur
3. Kapasite Raporu
4. Ticaret Sicil Gazetesi
5. Kira Sözleşmesi
Belge Değişikliği
Nasıl Yapılır?
Sanayi siciline kayıtlı olan sanayi işletmelerinin ünvan
değişikliği, adres ilavesi ya da değişikliği, ürün değişikliği
veya ürün ilavesi yapmaları durumunda, Sanayi Sicil
Belgesi değişikliği yapılır.
Sanayi Sicil Belgesi değişikliği için aşağıdaki belgeler istenir:
Sanayi Sicil Belgesi’nin aslı (zayi olması halinde zayi ilanı),
Sanayi Sicil Beyannamesi SANSİC A,
Yıllık İşletme Cetveli SANSİC B,
Değişiklik yapılmış ve sanayi işletmesinin bağlı olduğu Oda veya
TOBB tarafından "aslı gibidir" onaylanmış Kapasite Raporu,
– Unvan değişikliği halinde, Ticaret Sicil Gazetesi fotokopisi veya
Esnaf Sicil Gazetesi fotokopisi.
–
–
–
–
Belge İptali Nasıl Oluyor ?
• Sanayi işletmesinin, faaliyetini tamamen
sonlandırması halinde, Sanayi Sicil Belgesi aslını,
şayet belge kayıp ise Gazete zayii ilanını bir
dilekçe ekinde üretim yerinin bulunduğu İlin
Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğüne verir.
• Sanayi işletmesinin iki yıl üst üste yıllık işletme
cetvelini vermemesi halinde, sanayi işletmesinin
faal olup olmadığı konusunda üretim yerinde
denetim yapılır. Sanayi işletmesi belirtilen adreste
üretim faaliyetinde bulunmuyor ve yeni adresine
hiçbir şekilde ulaşılamıyor ise bu durum bir
tutanak ile tespit edilir.
TEŞEKKÜRLER
İlhami BİRKAN
0506 402 10 65
[email protected]