Transcript Geçici Depolama Nedir?

Endüstriyel Atıkların Yönetimi
Sabriye AYHAN
Kimya Mühendisi
Tehlikeli Atık Nedir
• Genel tanımı: İnsan sağlığına ve çevreye
zarar verebilecek, tutuşabilen ve enfeksiyon
yapıcı gibi özelliklerle, tahriş edici, zararlı,
toksik, kanserojen, korozif gibi tehlikeli kabul
edilen özelliklerden birini veya birden
fazlasını gösteren atıklara denir.
• Yönetimleri özel yöntemler gerektiren atık
yağ, tıbbi atıklar, PCB/PCT içeren atıklar, atık
akü-pil ve elektronik atıklar gibi tehlikeli
atıklar Özel Atık olarak tanımlanmakta olup,
ayrıca yönetmelikleri bulunmaktadır.
Endüstriyel Atık Yönetimine İlişkin Yürürlükteki
Mevzuat
ÇERÇEVE MEVZUAT
• Çevre Kanunu
• Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
• Basel Sözleşmesi
ATIK TÜRÜNE GÖRE YÖNETİM
• Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
• PCB ve PCT’li Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
İŞLETME VE BERTARAF
• Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik
• Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik
TEBLİĞLER
• Tanker Temizleme Tesisleri Tebliği (2009)
• Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği (2011)
• Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalatına Dair
DTS Tebliği (2013/3)
• Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Metal Hurdalara İlişkin
DTS Tebliği (2013/23)
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Kapsam
Tehlikeli atıkların toplanması, tesis içinde geçici depolanması, ara depolanması,
taşınması, geri kazanılması, nihai bertarafı ile ithalat ve ihracatına ilişkin yasak
sınırlama ve yükümlülükleri, alınacak önlemleri yapılacak denetimleri, tabi
olunacak hukuki teknik sorumluluklar
Görev ve Sorumluluklar
• Bakanlılığın Görev ve Yetkileri
(Ulusal ve Bölgesel Yönetim Planları Hazırlamak)
• Mülkü Amirlerce Alınacak Tedbirler
• Mahalli İdarelerce Alınacak Tedbirler
(Evlerden kaynaklanan tehlikeli atıklara ilişkin Yönetim Planı, inşaat ve işletme
ruhsatı, tesislerin imar planlarına işlenmesi)
• Atık Üreticisinin Yükümlülükleri
(Atık Beyan Formu, Tesis İçi Atık Yönetim Planı, Taşıma Formu)
• Bertaraf Edenin Yükümlülükleri
(Atık Beyan Formu, Kütle-balans, Atık Yönetim Planı, Taşıma Formu)
Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Üreticinin Sorumlulukları (1):
 Atık üretimini en az düzeye indirecek tedbirleri almak,
 Üretilen atık tür ve miktarına ilişkin atık beyan formunu her yıl doldurarak
Bakanlığa göndermek,
 Atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini, bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini
sağlamakla, üç yıllık atık yönetim planını bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş
tarihinden itibaren altı ay içinde hazırlayarak valilikten onay almakla,
 Atıklarını bu yönetmelikteki esaslara uygun olarak kendi imkanları ile veya
kurulmuş lisanslı atık bertaraf tesislerinde gerekli harcamaları karşılayarak
bertaraf etmek, ve bertaraf işleminin tamamlandığını yetkililere bildirmekle,
sorumludur.
Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Üreticinin Sorumlulukları (2):
 Atıkların fabrika sınırları içinde tesis ve binalardan uzakta beton saha
üzerine yerleştirilmiş sağlam, sızdırmaz, emniyetli ve uluslararası kabul
görmüş standartlara uygun konteynırlar içerisinde geçici olarak muhafaza
etmekle, konteynırların üzerinde tehlikeli atık ibaresine yer vermekle,
depolanan maddenin miktarını ve depolama tarihini konteynırlar
üzerinde belirtmekle, konteynırların hasar görmesi durumunda atıkları,
aynı özellikleri taşıyan başka bir konteynıra aktarmakla, konteynırların
devamlı kapalı kalmasını sağlamakla, atıklarını kimyasal reaksiyona
girmeyecek şekilde geçici depolamakla sorumludur.
 Ayda bin kilograma kadar atık üreten üretici biriktirilen atık miktarını altı
bin kilogramı geçmemek kaydı ile valilikten izin almaksızın atıklarını en az
fazla 180 gün geçici depolayabilir
Geçici Depolama
Geçici Depolama Nedir?
Atıkların
- Ara depolama,
- Geri kazanım,
- Bertaraf,
- Tesis içinde tekrar kullanımı öncesinde geçici depolanması.
Nerede Yapılır?
- Tesis içinde,
- Üreticiye ait uygun bir alanda.
İzin/Lisans Prosedürü?
- Atık üretimi ≥1000 kg/ay
İÇŞM (en fazla 6 ay süreyle)
Geçici Depolama İzni
Geçici Depolama Alanı Özellikleri
Kurulacak geçici depolama alanının
• Üstü kapalı ve her türlü dış etkenden atıkları koruyacak nitelikte olması,
• Atıkların hepsinin etiketli olması,
• Her bir atığın depoya giriş tarihinin, miktarının ve atık kodunun belirtilmiş
olması,
• Geçici depolama alanından sorumlu personelin belirlenmiş olması,
• Zeminin geçirimsiz olması,
• Sızma veya dökülmelere karşın absorban maddelerin bulundurulması,
• Sızma ve dökülme durumunda atıkları toplayacak bir drenaj kanalının
bulunması,
• Yangın gibi her türlü acil duruma karşı güvenlik tedbirlerinin alınmış
olması,
• Dışarıdan içeri izinsiz olarak girişe izin vermeyecek yapıda olması
gerekmektedir.
Geçici Depolama
 Kötü Örnekler
Geçici Depolama
 Kötü Örnekler
Geçici Depolama
 İyi Örnek
Cezalar
• 2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca
Çevre kirliliğine neden olduğu tespit edilen kurum kuruluş ve işletmeler
için ön görülen idari yaptırımlar, faaliyetten men ve idari nitelikte para
cezalarıdır.
 Bilgi ve Belge Vermeme : 9.420 TL ( AYP , Atık beyanları …)
 Tehlikeli Atıklar : 471.228 TL – 4.712.280 TL ( Kanun da ve ilgili
yönetmeliklerde öngörülen yasaklara veya sınırlara aykırı olarak
davranmak.)
Atık Veri Döngüsü
Atık Üreticileri (TABS)
Lisanslı Atık Geri Kazanım ve Bertaraf
Tesisleri
Lisanslı Atık Taşıma Firmaları
(Kütle Denge Sistemi)
(MoTAT)
İl Çevre ve Şehircilik
Müdürlüğü
Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı
Tehlikeli Atık Beyan Sistemi - TABS
1- Genel Bilgiler
2- Sektör Bilgisi (NACE kodu)
3-Atık Bilgisi
•Atık kodu (6 haneli)
• Atık yağ ise kategorisi
• Atık miktarı
• Ölçü birimi
• İşlemin nerede yapıldığı
(Tesis içi- Tesis Dışı- Stok –
İhracat)
• Geri kazanım /bertaraf
yöntemi
(R ve D kodları)
• Geri kazanım /bertaraf tesisi
bilgisi
4-Tesiste Kullanılan yağlar
5- Onay
TABS Kullanıcı sayısı
TABS Kullanan
Firma Sayısı
2006
2007
2008
2009
2010
600
6.500
11.450
15.664
18.685
Endüstriyel Atıkların Bertarafı
İhracat
Ara
Depolama
Ek Yakıt
Geri
Kazanım
Düzenli
Depolama
Yakma
Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik
(RG:26.03.2010 – 27533)
AB Mevzuatı
a) 99/31/EC Düzenli Depolama Direktifi
b) 2003/33 Atıkların Düzenli Depolama Sahalarına Kabul
Kriterlerine İlişkin Konsey Kararı
Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik
• Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar
• Geri kazanım işlemi sonrasında bakiye olarak kalan atıklar
• Atıkların çevre
üzerindeki olası
olumsuz etkileri
önleyecek teknik
altyapı
• Zemin geçirimsizliği
• Kademeli işletme
Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik
(RG:06.10.2010 – 27721)
• Geri dönüşümü olabilecek
atıkların yakılmaması,
• Teknik ve İşletme açısından
gereklilikler,
• Ölçümler, kontrol ve kayıt
tutuma zorunluluğu,
• Hava ve su emisyonlarına ilişkin
sınırlamalar,
zorundadır.
Tehlikeli Atık Lisansı alan
Geri Kazanım/Bertaraf Tesisleri Sayısı
Atık Yakma ve Beraber
Yakma Tesisi
201
192
Tehlikeli Atık Depolama
Tesisi (1.sınıf)
Tehlikeli Atık Geri Kazanım
Tesisi
18
1
37
33
1
4
6
2003
2010
2012
Planlar Çerçevesinde Yürütülen Çalışmalar
Tehlikeli atık üretiminin yoğun olduğu, entegre bertaraf
tesislerinin bölgesel planlamaya göre kurulması öngörülen
bölgeler
Nihai Bertaraf - Mevcut ve Planlanan Tesisler
2012
2003
2013
105.000 ton/yıl
Yakma
7.750 ton/yıl
6.084 ton/yıl
35.000 ton/yıl
160.000 ton/yıl
20.000 ton/yıl
240.000 ton/yıl
200.000 ton/yıl
100.000 ton/yıl
17.500 ton/yıl
11.000 ton/yıl
2003
2012
2013
Yakma Tesis
1
3
5
D. Depolama
1
6
6
D. Depolama
Tehlikeli Atık Lisanslı Tesislerin Dağılımı
2003
2012
Tesis Sayısı
Enerji Geri Kazanımı
2003
2012
Enerji Geri Kazanımı
18
201
37
23
LIFE06 - Türkiye’de Sanayiden Kaynaklanan
Tehlikeli Atıkların Yönetiminin İyileştirilmesi Projesi
•
Sektörler:
– Döküm
– Deri Sektörü
– Galvanizasyon
– Metal işleme
– Boya/Vernik
– Otomotiv
– Boya Üretim
Yeni Eklenecek Sektörel Kılavuzlar
• Çalışmaları devam etmekte olan
sektörel kılavuzlar:
– Demir - Çelik Sektörü
– Metal Kaplama Sektörü
– Organik Bitki Koruma Ürünleri ve Biyositler
Üretimi Sektörü
– Beyaz Eşya Sektörü
– İlaç Sektörü
– vb.
Yeni Dönem Nedir?
Birleştirme
Sadeleştirme
Yeni
kavramlar
Yeni mevzuat
yapısı
1991
1993
1995
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği
PCB ve PCT’lerin Kontrolü Hakkındaki Yönetmelik
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik
Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik
Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik
Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği
Tanker Temizleme Tesisleri Tebliği
Atık Ara Depolama Tesisleri Tebliği
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği
ÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin Tebliğ
Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ
15 Yönetmelik
5 Tebliğ
24 Genelge
Birleştirme
Sadeleştirme
Atık Yönetimi Yönetmeliği
Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik
Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik
Maden Atıkları Yönetmeliği
Hafriyat, İnşaat ve Yıkım Atıkları Yönetmeliği
Atık Yönetimi Yönetmeliği
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği
Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında Yönetmelik
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği
Atık Yönetimi Yönetmeliği
• http://www.cygm.gov.tr
Atık Yönetimi Yönetmeliği
.
• oguzhan [email protected]
• [email protected]
• Resmi Yazı ile;
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü
Son Görüş Tarihi:
29 Nisan 2013
Yeni ve Güncellenen Kavramlar
Atık Tanımı
Ek-III/B
Analizleri
Ortak
Kavramlar
AYY
Tehlikelilik
Özelliği H13
Yeniden
Kullanım
Geçici
Depolama
Yan Ürün
Birleştirme
Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği
PCB ve PCT’li Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri
Kazanımı Tebliği
Endüstriyel Atıkların
Yönetimi Tebliği
Sadeleşirken Ufak Bir Ekleme
ATY Tebliği
• Atıktan Türetilmiş
Yakıt Hazırlama ve
Kullanımı
• Ek Yakıt Kullanımı
• Alternatif Hammadde
Kullanımı
TEŞEKKÜRLER
Sabriye AYHAN
Tel : (312) 586 30 83
E-mail : [email protected]
W
: www.cygm.gov.tr