Transcript Document
ქიმიის ისტორიაქიმიის წარმატებული სწავლებისათვის ქეთევან კუპატაძე 1 ივნისი, 2014წ. არის თუ არა ქიმია “საშიში” საგანი? ინტერესი იწვევს განწყობას... ერთხელ მიღებული განწყობა კი არ ქრება... პტოლემეუსი ქემეიას მიმდევარი ქურუმები ფიქრობდნენ, რომ წყალი ორ ახალ ნივთიერებას წარმოქმნიდაორთქლს და ყინულს.... მაშინ, რომელიმე მეტალიც სულ იოლად გადაიქცეოდა ოქროდ. Kkalinikes mier Seqmnili “berZnuli cecxli”-navTobi, gogirdi da zeTi ჯაბირ-იბნ-ხაიამი გებერი გოგირდი და ვერცხლისწყალი vercxliswyali kinovari შეშლილი მექუდე და “მინამატას დაავადება” cru jabiri gogirdmJava azotmJava ესპანეთის მეფე ფილიპე მეორე და მისი სწრაფვა გამოხდილი წყლის მიმართ Ffon gogengeiemi igive paracelsi; vercxliswyals gogirds daumata TuTia raimond luli ფილოსოფიური ქვის მიღება რაიმონდ ლულის მიხედვით aiReT filosofiuri vercxliswyali da gaaxureT, sanam is wiTel lomad ar gadaiqceva. wiTeli lomi mJave yurZnis spirtTan gaacxele qviSis abazanaze. siTxe bolomde amoaSre, sanam vercxliswyali ar gadaiqceva qvismagvar nivTierebad, romelic SeiZleba daniT daiWras. moaTavse is Tixawasmul retortaSi da daiwye misi gamoxda. miiReb flegmas, spirts da wiTel wveTebs. Kkimeriuli Crdilebi retortas mTlianad dafaraven da mis SigniT warmoiqmneba namdvili drakoni, romelic STanTqavs Tavisave kuds. aiRe es Savi drakoni, dasrise qvaze da Seexe gacxelebuli naxSiriT. is ainTeba da miiRebs ulamazes limonis fers, Semdeg ki mwvane lomad gardaiqmneba. Seecade, rom man STanTqas Tavisi kudi da kvlav gamoxade. Ggacxelebis Semdeg miiReb cxel wyals da adamianis sisxls. XIX saukunis frangma qimikosma Jan-batist andre diumam receptSi aRwerili alqimiuri terminebi Semdegnairad gaSifra: filosofiuri vercxliswyali – tyviaa. Mmisi gacxelebiT viRebT tyviis yviTel Jangs, romelic Semdgomi gacxelebiT gardaiqmneba wiTel lomad (wiTeli suriki). Semdeg suriks acxeleben Rvinis ZmarTan erTad, romelic tyviis Jangs gaxsnis. siTxis aorTqlebis Semdeg darCeba arasufTa tyviis acetati. Mmisi TandaTanobiT gacxelebisas xsnarSi gamoixdeba jer sakristalizacio wyali (flegma), Semdeg spirti (acetoni) da bolos muqi wiTeli zeTisebri siTxe. retortaSi rCeba Savi masa, anu Savi drakoni. Ees danawevrebuli TuTiaa. cxel naxSirTan Sexebisas is iwyebs dnobas da gardaiqmneba tyviis yviTel oqsidad, anu, Savi drakoni SeWams Tavisive kuds da warmoqmnis mwvane loms. is kvlav SeiZleba gardaiqmnas tyviis acetatad da yvelaferi Tavidan ganmeordes. მე-18 საუკუნეში ჰენრი კავენდიშმა წყალბადი აღმოაჩინა ჰენრი კავენდიში პრისტლის და შეელეს დეფლოგისტირებული ჰაერი პრისტლიმ პირველმა გადაწყვიტა, ნახშირორჟანგი ვერცხლის წყლის თავზე მოეგროვებინა. ანტუან ლორან ლავუაზიე სახალისო ექსპერიმენტები პირველად სახალისო ექსპერიმენტების ჩატარება ჰამფრი დევიმ და მაიკლ ფარდეიმ დაიწყეს Lapis Lasuli ანტიკურ ლეგენდებში მზეთუნახავი დანაე ცხოვრობს, ცხრაკლიტულშია გამომწყვდეული, და აი, ერთ დღესაც მის სარკმელთან ოქროს წვიმა წამოვა. ეს ძველი ბერძნების უზენაესი ღმერთი ზევსი მივიდა მის მოსანახულებლად და ოქროს წვიმის სახე მიიღო. ზევსის გამბედაობა და ფანტაზია ჩვენ ვინ მოგვცა, მაგრამ „ოქროს წვიმის" გაკეთება შეგვიძლია და ეს ზევს არ უნდა ეწყინოს. შუქნიშანი ლურჯი ბოთლი vercxlis nitrati ვერცხლის მიღება მეთანის მამბა მნიშვნელოვანია კითხვების დასმა მე მყავს ექვსი ეთგული მეგობარი: რა? რატომ? სად? როგორ? როდის? ვინ? რედიარდ კიპლინგი შეკითხვები?