Karayolu Taşımacılığı Terminolojisi
Download
Report
Transcript Karayolu Taşımacılığı Terminolojisi
LOJ340
Ulaştırma ve Lojistik
Terminolojisi
Ders - I
Yrd. Doç. Dr. Gültekin ALTUNTAŞ
Ulaştırma ve Lojistik Terminolojisi –
Ders İçeriği
Karayolu Taşımacılığı
Havayolu Taşımacılığı
Denizyolu Taşımacılığı
Demiryolu Taşımacılığı
Ödev Sunumları
Karayolu Taşımacılığı Sektörde Yanlış Kullanılan Tanımlar
DORSE
Semi-treyler araçları tanımlamada
genel olarak kullanılan terim…
Karayolu Taşımacılığı –
DOĞRULAR
SEMİ-TREYLER – YARI RÖMORK
Bir motoru haiz çekici araç tarafından
çekilen
ve
taşıyacağı
yükün
özelliklerine has biçimde tasarlanıp
imal edilen en az bir dingilli ve
çekildiği araca king pim adı verilen
bir bağlantı aracılığıyla bağlanan yük
taşıma amaçlı karayolu taşıt aracı…
Dingil, lastik, fren, süspansiyon, ABS,
vb. yürüyüş grubu ve güvenlik
aygıtları haiz olmakla birlikte, motoru
haiz değildir.
Karayolu Taşımacılığı Sektörde Yanlış Kullanılan Tanımlar
THERMO KING
Soğutucu ünite…
Thermo King Dorse?
Karayolu Taşımacılığı Sektörde Yanlış Kullanılan Tanımlar
TIR
DORSESİ
TIR Uluslar arası Karayolu
Taşımacılığı
(Transport Internationaux Routiers)
THERMO
KING DORSE
İki yanlış bir doğru mu?
(Tanımlanmak istenen soğutucu
haiz kapalı bir semi-treyler)
üniteye
Karayolu Taşımacılığı Sektörde Yanlış Kullanılan Tanımlar
PİLOT
DORSE
Sürücülerin üç dingil tek lastik
tekerlekli semi-treyler tanımlaması
Karayolu Taşımacılığı Sektörde Yanlış Kullanılan Tanımlar
RÖMORK
Terim
doğru
yanlıştır.
kullanımı
Semi-treyler tanımlamak için
kullanılır ama semi-treylerin
doğru tanımı yarı-römorktur.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
TAM RÖMORK
Bir kamyon tarafından çekilen ve taşıyacağı
yükün
özelliklerine
has
bir
şekilde
tasarlanıp imal edilen en az bir dingilli ve
çekildiği kamyona çeki, oku, döner tabla,
kanca, vb. adlarla tanımlanan bir bağlantı
aygıtı aracılığıyla bağlanan yük taşıma
amaçlı karayolu taşıt aracıdır.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
FRİGORİFİK SEMİ – TREYLER
Sıcaklık değişimine duyarlı gıda maddeleri
ile ilaçlar ve bazı kimyasal maddelerin
taşınması için tasarlanan ve imal edilen,
duvar kalınlıkları ve izolasyon değeri
taşınan malzemenin sıcaklık değişimine
duyarlılık boyutlarına bağlı olarak değişen
ve bir soğutucu üniteyi haiz karayolu taşıt
aracıdır.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
KONTEYNER ŞASİ SEMİ – TREYLER
ISO Konteynırların taşınması amacıyla
tasarlanan ve imal edilen, iskelet halinde
bir şasi ile taşıyacağı konteynır tipine uygun
adet ve mesafede enine kroslar ucuna
yerleştirilmiş konteynır kilidi bulunduran
yarı-römork araçtır.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
ÇEKİCİ (TRACTOR)
Semi-treyler
araçları
çekmek amacıyla kullanılan
en az iki dingilli ve beşinci
tekeri haiz motorlu kara
motorlu kara taşıt aracıdır.
Bazı ihalelerde kullanılan
“prime mover” kavramı ile
aynı şeyi ifade eder.
Arızalı araçları çekmek için
kullanılan çekici terimi ile
karıştırılmamalıdır.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
KAMYON (TRUCK)
Şasisi, farklı amaçlı şasi
üstü ekipman veya kasa
monte etmeye uygun, en
az iki dingilli motorlu kara
taşıt aracıdır.
Tasarımı ve motor gücü
itibarıyla
kamyonların
bazıları römork çekmeye
uygun araçlardır.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
KONTEYNIRLAR
Okyanus
ve
atmosferik
koşullara dayanıklı olarak
tasarlanan ve imal edilen
kargo kasalarıdır.
Boylarına göre, 20, 30, 40
foot olarak sınıflandırılırlar.
TEU, bir başka deyişle
Twenty Foot Equivalen Unit
(20 foot muadili) sözcüğü
bir
ölçü
birimidir.
40
footluk bir konteynır 2
TEU’dur.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
KONTEYNIRLAR
Open Top Type
(Üzerleri açık ve branda ile kapatılabilir tip)
Refrigitated Type
(İzoleli ve soğutucu üniteli tip)
Cylindirica Chemical Type
(Kimyasal maddelerin taşındığı silindir şeklindeki
tanker ve onun etrafına kaynatılmış olan ve
silindiri standart bir ISO konteynır boyut ve
şekline getiren çerçeveli tip)
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
SWAP BODY
Konteynırlar gibi taşınan, ancak,
boyutları
itibarıyla
ISO
konteynırlardan
farklılık
gösterebilen,
yapısı
itibariyle
semi-treyler
kasasının
özelliklerini
taşıyan
kargo
kasalarıdır.
Tüm duvarları saç değilse, üst
üste istiflenemezler.
Kombine
taşımacılığa
uygundurlar ve yükleme ve
boşaltma anında araçları serbest
bırakmaları nedeniyle esneklik
sağlarlar.
Karayolu Taşımacılığı Ticari Araçlarda Görülen Komponentler
Dingil (Aks)
Treyler Dingili
Fren Sistemi
Anti Blokaj Sistemi (ABS)
Elektronik Fren Sistemi (EBS)
RSS (Roll Stability Support)
IVTM (Integrated Vehicle Tire Pressure Monitoring)
ECAS (Electronically Controlled Air Suspension)
Anti Patinaj Sistemi (ASR)
Beşinci Teker
King Pim
Çeki Kaplini
Yük Bağlama Halkaları
Yan Koruyucular
Tampon
Anti-Sprey Çamurluklar
Sis Reflektörü
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
KOMBİNE TAŞIMACILIK
Yükün, taşındığı kasa veya araçtan
çıkarılmaksızın, tek bir taşıma
zinciri üzerinde ve genellikle, kara,
deniz ve demiryolu gibi taşıma
türlerinden
en
az
ikisinin
kullanıldığı taşıma sistemidir.
Araçlar;
Çekici veya taşıyıcı araçtan bağımsız olarak,
Çekici ile birlikte taşınabilir.
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
SEMİ-TREYLER TÜRLERİ
Rulo taşıyıcı,
Konfeksiyon tipi,
Silobas,
Tanker,
Konteynır taşıyıcı,
Gıda tankeri, vb.
Karayolu Taşımacılığı Yaygın Dingil Konfigürasyonları
4
4
6
6
8
8
X
X
X
X
X
X
2
4
2
4
2
4
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
Ölçü ve Ağırlıklarla İlgili Tanımlar
Araç yüksekliği (Gabari)
Dingil Mesafesi
Araç Boş Ağırlığı
Azami Yüklü Ağırlık
Faydalı Yük (İstiap Haddi)
Dingil Kapasitesi
Katar Ağırlığı
Azami Katar Ağırlığı
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
Ölçü ve Ağırlıklarla İlgili Tanımlar
Araç yüksekliği (Gabari) 4 metre
Genişlik
Motorlu Araçlar / Römorklar 2,55 metre
Frigorifik 2,60 metre
Uzunluk
Motorlu araç 12,00 metre
Yarı-römork 16,50 metre
Tam römork 18,75 metre
Dingil Yükü
Tahriksiz dingil 10 ton
Tahrikli dingil 11,5 ton
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
Sıra
Euro I
Euro II
Euro III
Euro IV
Euro V
Tarih
1992
1996
2000
2005
2008
CO
4,5
4,0
2,1
1,5
1,5
HC
1,1
1,1
0,66
0,46
0,46
NOX
8,0
7,0
5,0
3,5
2,0
PM
0,36
0,15
0,10
0,02
0,02
CO: Karbon Monoksit, HC: Hidro Karbonlar, NOx: Azot Oksit,
PM: Partikül
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
ADR (Accord Europeen Relatif Au
Transport Internationaux Des
Merchandises Dangereuses Par
Route)
Yanıcı ve patlayıcı (tehlikeli maddeler kapsamına
giren mallar) maddelerin taşınması ile ilgili
kuralları içeren bir standarttır.
Sözü edilen malları taşımak
sürücülerin ADR belgelerine
gerekir.
için araçlar ve
sahip olmaları
Karayolu Taşımacılığı DOĞRULAR
ATP
(Agreement
on
the
International Transportation of
Perishable Foodstuff)
Frigorifik
taşıma
anlaşmadır.
a.
b.
c.
d.
e.
standartlarının
belirlendiği
Taşınabilecek malların listesini belirler.
Taşınacak malların taşınmasında kullanılacak araç,
makine, malzeme standartlarını belirler.
Standartlara uygunluğun tespit edecek test standartlarını
belirler.
Sertifika standartlarını belirler.
Taraf ülkelerin uygulamalarını izler.