Transcript ความรู - กรมเจ้าท่า

หลักสูตรการใช้ เครื่ องวิทยคุ มนาคม
VHF/FM ระบบ Digital ย่ านความถี่ Marine Band
ศูนย์ สื่อสาร สานักความปลอดภัยและสิ่ งแวดล้ อมทางน้า
กรมเจ้ าท่ า>เว็บไซต์ หน่ วยงานในสังกัด>ศูนย์ ต่างๆ>ศูนย์ สื่อสาร(สปว.)
ศูนย์ สื่อสาร สานักความปลอดภัยและสิ่งแวดล้ อมทางน้า
หัวข้ อหลักการบรรยาย
1. ความรู้ เกีย่ วกับการสื่ อสาร โดยคลืนว่ วทยย
2. คลืนว่ ความถีว่ ยท ย
3. การสื่ อสารโดยอาศัยความถีว่ ยท ย
1. ความรู้เกี่ยวกับการสื่อสาร
โดยคลื่นวิทยุ
Ronnarong
วทธีการในวการตทดต่ อสื่ อสาร
การใช้ เสียง เช่ นวเสียงพูด เสียงตะโกนว เสี ยงตีเกราะเคาะไม้
การใช้ ทัศนสัญญาณ เช่ นว ควันวไฟ กระจกสะย้อนวแสง
การใช้ ตัวหนังสือ เช่ นวพลนวาสาร ม้ าเร็ว นวกพทราบนวาสาร
Ronnarong
ความหมายของคาว่ า โทรคมนาคม
โยรคมนวาคม มาจากคาว่ า โยร + คมนวาคม “โทร” หมายความว่ า ไกล กับ
“คมนาคม” หมายถึง การตทดต่ อสื่ อสาร ดังนวั้นว โทรคมนาคม คือ การ
ตทดต่ อสื่ อสารระยะไกล หรือการรับส่ งข่ าวสารยางไกลๆ นวั่นวเอง
คาว่ า โทรคมนาคม ตามข้ อบังคับวทยยของสหภาพโยรคมนวาคมระหว่ างประเยศ
(ITU) ได้ ให้ ความหมายว่ า “การส่ งหรือการรับเครื่องหมายสั ญญาณ ตัวหนวังสื อภาพ
และเสี ยง หรือการอืนว่ ใด ซึ่งสามารถให้ เข้ าใจความหมายได้ โดยยางสาย ยางวทยย
หรือยางระบบแม่ เหล็กไฟฟ้าอืนว่ ๆ จากจดหนวึ่งไปยังอีกจดหนวึ่งยีอ่ ยู่ห่างไกลกันวโดย
กรรมวทธียางวทศวกรรมสื่ อสาร
Ronnarong
ข่ าวสารแบ่ งเป็ นวประเภยใหญ่ ๆ ได้ 3 ประเภย
เสียง (คาพูด เสียงดนวตรี เช่ นว วทยย โยรศัพย์ )
ตัวหนังสือ ( ตัวเลข เครื่องหมาย เช่ นว โยรเลข เยเล็กซ์ )
ภาพ ( ภาพนวท่ง ภาพเคลือ่ นวไหว เช่ นว โยรยัศนว์ )
ข่ าวสารยั้ง 3 ประเภยนวี้ จะถูกแปลงเป็ นวสั ญญาณไฟฟ้า และถูกส่ งไปตาม
จดยี่ต้องการ ดังนวั้นวเพื่อยี่จะส่ งข่ าวสารไปยังปลายยางไกล ๆ จะต้ องอาศัย
เยคนวทคชนวทดหนวึ่ง คือการผสมคลื่นว (Modulate) ลงบนวคลืนว่ พาหะความถี่สูง
แล้ วส่ งไปยังปลายยาง
และเมื่อถึงปลายยางแล้ วข่ าวสารนวั้นว ก็จะถูก
ดีโมดูเลย (Demodulate) เป็ นวการแปลงเป็ นวข่ าวสารให้ คนวยัว่ ไปเข้ าใจ
Ronnarong
ระบบ AM
ในวระบบนวี้ สั ญญาณการควบคมจะถูกส่ งไปกับคลืนว่ วทยย โดยการ
บังคับให้ แอมพลทจูดของคลืนว่ วทยยเปลีย่ นวแปลงไป คลืนว่ AM จะส่ งได้ ไกลกว่ าโดย
ไม่ ต้องมีสถานวีถ่ายยอดระหว่ างยาง เนวื่องจากคลืนว่ สามารถสะย้ อนวกลับลงมายัง
พืนว้ โลกได้ จากบรรยากาศชั้นว ไอโอโนสเฟี ยร์
Ronnarong
ระบบ FM
ในวระบบนวี้ สั ญญาณการควบคมจะถูกส่ งไปโดยการเปลีย่ นวแปลง
ความถี่ของคลืนว่ วทยย ยีจ่ ะกล่ าวถึงต่ อไปนวีส้ ามารถจัดการกับสั ญญาณรบกวนวได้ ดกี ว่ า
ระบบ AM
Ronnarong
เครื่ องวิทยคุ มนาคม มี 3 แบบ ดังนี้
1. เครื่องวทยยคมนวาคมแบบแร่ บังคับความถี่
2. เครื่องวทยยคมนวาคมแบบสั งเคราะห์ ความถี่
3. เครื่องวทยยคมนวาคมแบบโปรแกรมความถี่
Synthesizer แปลว่ า เครื่ องสั งเคราะห์ เมื่อนวามาใช้ กับวทยยสื่ อสารก็จะหมายถึงการ
สั งเคราะห์ ความถี่วทยย คือเครื่ องวทยยสื่ อสาร ยี่สามารถเปลี่ยนวแปลงความถี่ได้ หลาย
ความถี่จากตัวเครื่ องเอง คือนวาเอาแรงดันวไฟฟ้ามาควบคมการผลทตความถี่ของภาค
ออสซทเลเตอร์ ให้ ได้ ความถี่ตามยี่ต้องการ
Ronnarong
ปัจจบันวเครื่องวทยยสื่ อสารแบบสั งเคราะห์ ความถี่
แบ่ งออกได้ เป็ นว 2 ประเภยใหญ่ คือ
แบบสั งเคราะห์ ความถี่ประเภยยี่ 1 ปรับเปลีย่ นวความถี่ได้ เองจาก
ป่ มกดหนว้ าเครื่อง
แบบสั งเคราะห์ ความถี่ประเภยยี่ 2 ต้ องโปรแกรมช่ องความถี่ผ่านว
คอมพทวเตอร์ ยาให้ ผู้ใช้ ไม่ สามารถปรับเปลีย่ นวความถี่ได้ เอง
Ronnarong
แผนวความถีว่ ยท ยสาหรับกทจการเคลือ่ นวยีย่ างยะเล
ย่ านวความถี่วยท ย 156.000 – 162.050 MHz
156.525 Digital Selective Calling for Distress ( DSC)
156.650 ch 13
156.700 ch 14
156.800 ch 16 Distress Safety and Callling
1. ชนิดมือถือ กาลังวัตต์ ไม่ เกิน 5 วัตต์
2. ชนิดเคลื่อนที่ กาลังวัตต์ ไม่ เกิน 25 วัตต์
3. ชนิดประจาที่ กาลังวัตต์ ไม่ เกิน 45 วัตต์
Ronnarong
2. คลื่นความถี่วิทยย
RADIO FREQUENCY
Ronnarong
ความถี่ (Frequency)
ความถี่ คือปรทมาณยีบ่ ่ งบอกจานววนวครั้งยีเ่ หตการณ์เกทดขึนว้ ในเวลาหนึ่ง
การวัดความถี่ สามารถยาได้ โดยกาหนวดช่ วงเวลาคงยีค่ ่าหนวึ่ง
แสดงคลืนว่ รู ป ไซนว์ ความถี่ต่างๆ คลืนว่ ด้ านวล่ างมีความถี่สูงกว่ าคลืนว่ ด้ านวบนว
Ronnarong
ในวระบบหนว่ วย SI หนว่ วยวัดความถี่คอื เฮทรตซ์ (Hertz) ซึ่งมาจาก
ชื่อของนวักฟท สท กส์ ชาวเยอรมันวชื่อ
Heinrich Rudolf Hertz
เหตการณ์ ยมี่ ีความถีห่ นวึ่งเฮทรตซ์ หมายถึงเหตการณ์ ยเี่ กทดขึนว้ หนวึ่ง
ครั้งยก หนวึ่งวทนวายี หนว่ วยอืนว่ ๆ ยี่นวทยมใช้ กบั ความถีไ่ ด้ แก่ รอบต่ อ
วทนวายีหรือ รอบต่ อนวายี (rpm) (revolutions per minute)อัตราการ
เต้ นวของหัวใจใช้ หนว่ วยวัดเป็ นวจานววนวครั้งต่ อนวายี
Ronnarong
ความถีข่ องคลืนว่
สาหรับคลืนว่ เสี ยง คลืนว่ แม่ เหล็กไฟฟ้า (เช่ นวคลืนว่ วทยยหรือแสง สั ญญาณไฟฟ้า
หรือคลืนว่ อืนว่ ๆ ความถี่ในวหนว่ วย เฮทรตซ์ ของคลืนว่ นวั้นวคือจานววนวรอบยีค่ ลืนว่ นวั้นว
ซ้ารอยเดทมในวหนวึ่งวทนวายี สาหรั บคลื่นเสียงความถีค่ อื
ปรทมาณยี่บ่งบอก
ความย้ มแหลมความถี่ของคลืนว่ มีความสั มพันวธ์ กบั ความยาวคลืนว่ กล่าวคือ
ความถี่ f มีค่าเย่ ากับความเร็ว v ของคลืนว่ หารด้ วยความยาวคลืนว่ λ
(lambda)
f=
v
λ
f ความถีข่ องคลืน่ สัญญาณ เฮิรตซ์
v ความเร็วของคลืน่ สัญญาณ เมตร/วินาที
λ ความยาวคลืน่ เมตร
หมายเหตุ คลืน่ แม่เหล็กไฟฟ้ าเดินทางผ่านสุญญากาศด้วยความเร็วเท่ ากับ ความเร็ว
ของแสง คือเมื่อกล่ าวถึงความยาวคลื่นโดยมิได้ กล่ าวถึงตัวกลางที่เคลื่อน
ทีผ่ ่ านไป ซึ่งจะหมายถึงคลื่นมีความเร็วเท่ ากับ 3 x 108 เมตร/วินาที
Ronnarong
หนว่ วยของความถี่
เฮทรตซ์ (hertz ย่อว่า Hz) คือค่าของค่าความถี่โดย 1 Hz คือความถี่
ยี่เย่ ากับ 1 ครั้ง ต่ อวทนวายี (1/s) หรือ 1Hz = 1 / S
1,000 เฮทรตซ์ เย่ ากับ 1 Kilohertz (KHz.)
1,000,000 เฮทรตซ์ เย่ ากับ 1 Megahertz (MHz.)
1,000,000,000 เฮทรตซ์ เย่ ากับ 1 Gigahertz (GHz.)
1,000,000,000,000 เฮทรตซ์ เย่ ากับ 1 Terahertz (THz.)
Ronnarong
พหุคณ
ู เอสไอสำหร ับหน่วยเฮริ ตซ ์ (Hz)
พหุคณ
ู ย่อย
พหุคณ
ู ใหญ่
ค่ำ
ั
สญล
ักษณ์
ื่
ชอ
ค่ำ
ั
สญล
ักษณ์
ื่
ชอ
10–1 Hz
dHz
เดซเิ ฮริ ตซ ์
101 Hz
daHz
เดคำเฮริ ตซ ์
10–2 Hz
cHz
เซนติเฮริ ตซ ์
102 Hz
hHz
เฮกโตเฮริ ตซ ์
10–3 Hz
mHz
มิลลิเฮริ ตซ ์
103 Hz
kHz
กิโลเฮริ ตซ ์
10–6 Hz
µHz
ไมโครเฮริ ตซ ์
106 Hz
MHz
เมกะเฮริ ตซ ์
10–9 Hz
nHz
นำโนเฮริ ตซ ์
109 Hz
GHz
จิกะเฮริ ตซ ์
10–12 Hz
pHz
พิโกเฮริ ตซ ์
1012
Hz
THz
เทระเฮริ ตซ ์
10–15 Hz
fHz
เฟมโตเฮริ ตซ ์
1015
Hz
PHz
เพตะเฮริ ตซ ์
10–18 Hz
aHz
อ ัตโตเฮริ ตซ ์
1018
Hz
EHz
เอกซะเฮริ ตซ ์
10–21 Hz
zHz
เซปโตเฮริ ตซ ์
1021
Hz
ZHz
เซตตะเฮริ ตซ ์
10–24 Hz
yHz
ยอกโตเฮริ ตซ ์
1024
Hz
YHz
ยอตตะเฮริ ตซ ์
้ สดงด้วยต ัวหน ังสอ
ื สแ
ี ดง
หน่วยทีน
่ ย
ิ มใชแ
Ronnarong
Exam1 ความถี่ยใี่ ช้ สาหรับวทยยโยรเลข ( Radio Telegraph) มีความถี่
ประมาณ 30 kHz ดังนวั้นวความยาวคลืนว่ จะ ค่ าเย่ าไร ?
จากสู ตร
v
f=
λ
หาความยาวคลืนว่ คือ λ
λ=
v
f
v = 3 x 108 เมตร/วินาที
f = 30 KHz
3 x 108 เมตร/วินาที = 3 x 108 เมตร/วินาที
λ=
4 วินาที
3
3
x
10
30 x 10 วินาที
= 1 x 104 เมตร
= 10,000 เมตร หรื อ 10 กิโลเมตร
Ronnarong
Exam2 ความถี่ยใี่ ช้ สาหรับวทยย VHF ( Very-high frequency) มีความถี่
30 MHz ดังนวั้นวความยาวคลืนว่ จะมีค่าเย่ าไร ?
หาความยาวคลืนว่ คือ λ
v
λ=
f
v = 3 x 108 เมตร/วินาที
f = 30 MHz
3 x 108 เมตร/วินาที
3 x 108 เมตร/วินาที
=
λ=
7 วินาที
6
3
x
10
30 x 10 วินาที
= 1 x 101 เมตร
= 10 เมตร
Ronnarong
Exam3 ความยาวคลืนว่ มีค่าเย่ากับ 10 เซนวตทเมตร จะมีความถี่เย่าไร ?
หาความถีค่ ลืนว่ คือ
f
=
f
v
λ
v = 3 x 108 เมตร/วินาที
λ = 10 เซนติเมตร
λ = 10 เซนติเมตร = 0.1 เมตร = 1 x 10-1
f =
3 x 108 เมตร/วินาที
9 Hz
=
3x10
1 x 10-1 เมตร
= 3 GHz
Ronnarong
Exam4 ความยาวคลืนว่ มีค่าเย่ากับ 1 มทลลทเมตร จะมีความถี่เย่าไร ?
หาความถี่คลืนว่ คือ f
f
f =
=
v
λ
v = 3 x 108 เมตร/วินาที
λ = 1 มิลลิเมตร
λ = 1 มิลลิเมตร = 0.001 เมตร = 1 x 10-3
3 x 108 เมตร/วินาที
11 Hz
=
3
x
10
1 x 10-3 เมตร
= 300 GHz
Ronnarong
การแบ่ งย่ านวความถี่
การแบ่ งย่ านวความถี่ซึ่งเป็ นวไปตามมาตรฐานวข้ อตกลงระหว่ างประเยศ ซึ่ง
กาหนวดโดย ITU ( International Telecommunication Union)
อักษรย่ อ
ชื่อย่ านวความถี่
ย่ านวความถี่
ELF
VF
VLF
LF
MF
HF
VHF
UHF
SHF
EHF
EXTREMELY LOW FREQUENCY
VOICE FREQUENCY
VERY LOW FREQUENCY
LOW FREQUENCY
MEDIUM FREQUENCY
HIGH FREQUENCY
VERY HIGH FREQUENCY
ULTRA HIGH FREQUENCY
SUPER HIGH FREQUENCY
EXTREMELY HIGH FREQEUNCY
30-300 Hz
300-3000 Hz
3-30 KHz
30-300 KHz
300-3000 KHz
3-30 MHz
30-300 MHz
300-3000 MHz
3-30 GHz
30-300 GHz
Exam5 ความถี่ยใี่ ช้ สาหรับวทยย สมัครเล่นวVHF มีความถี่ 144-146 MHz
ดังนวั้นว เสาอากาศควรจะมีความยาวเย่ าไร ?
ยี่ความถี่ 144-146 MHz เรานวาค่ าความถี่กลาง คือ 145 MHz มาใช้ งานว
หาความยาวคลืนว่ คือ λ
λ=
λ=
3 x 108 เมตร/วินาที
145 x 106 วินาที
v
v = 3 x 108 เมตร/วินาที
f = 145 MHz
f
=
3 x 108 เมตร/วินาที
145 x 106 วินาที
= 0.02068 x 102 เมตร
= 2.068 เมตร
Ronnarong
สายอากาศโฟลเด็ดไดโพล 4 สแตก ความถี่ 144-146 Mhz
Ronnarong
คณลักษณะและประโยชนว์ ของคลืนว่ ความถี่
ELF และ VF เป็ นวคลืนว่ แม่ เหล็กไฟฟ้ายี่มีความถี่ต่ามาก เป็ นวย่านวความถี่ของ
สั ญญาณยีเ่ กทดขึนว้ จากเครื่องดนวตรี เสี ยงของสั ตว์ หรือเสี ยงของมนวษย์ บางส่ วนว
VLF และ LF เป็ นวคลืนว่ แม่ เหล็กไฟฟ้ายีม่ คี วามถี่ต่า ใช้ สาหรับวทยยโยรเลข
(Radio Telegraph) แต่ เนวื่องจากความยาวคลืนว่ มีมาก
สายอากาศจึงต้ องมี
ความยาวมาก ซึ่งปัจจบันวใช้ สาหรับงานวพทเศษโดยเฉพาะ
HF เป็ นวย่านวความถี่ของคลืนว่ ยี่ใช้ ในวการส่ งกระจายเสี ยง ระบบ AM
VHF และ UHF เป็ นย่ านความถีข่ องคลืน่ ที่มีความถีส่ ู งมาก มีคณ
ุ สมบัติคล้ าย
คลื่นแสงมาก คลื่นในย่านความถีน่ ี้จะเดินทางเป็ นแนวเส้ นตรง ทาให้ การติดต่ อ
สื่อสารในย่ านความถีน่ ี้ เครื่ องรั บและเครื่ องส่ งจะต้ องอย่ ใู นแนวเส้ นตรงทีม่ อง
เห็นซึ่งกันและกันได้ โดยไม่ มีสิ่งกีดขวาง ซึ่งลักษณะการสื่อสารดังกล่ าวมีชื่อ
เรียกเฉพาะว่ า “ การสื่อสารในแนวสายตา” ( Line Of Sight Communication)
ซึ่งย่ านความถีด่ งั กล่ าวจะใช้ สาหรั บการส่ งโทรทัศน์ และวิทยสุ ื่อสารเคลือ่ นที่
Ronnarong
SHF และ EHF เป็ นวคลืนว่ แม่ เหล็กไฟฟ้ายีม่ คี วามถี่ สู งกว่ า 3 GHz ยีม่ ีชื่อ
เรียกว่ าไมโครเวฟ ( Microwave) ปกตทใช้ สาหรับงานวเรดาร์ ( Radar)การศึกษา
ยางด้ านวดาราศาสตร์
Ronnarong
การแบ่ งชั้นวบรรยากาศของโลก
1. โทรโปสเฟี ยร์ (Troposphere)
2. สตราโตสเฟี ยร์ (Stratosphere)
3. เมโซสเฟี ยร์ (Mesosphere)
4. เทอร์ โมสเฟี ยร์ (Thermosphere) หรื อ ไอออโนสเฟี ยร์ (Ionosphere)
5. เอกโซสเฟี ยร์ (Exosphere)
Ronnarong
การแบ่ งชั้นวบรรยากาศของโลก
1. โทรโปสเฟี ยร์ (Troposphere)
เป็ นวชั้นวบรรยากาศชั้นวล่างสดยีอ่ ยู่
สู งจากผทวโลกขึนว้ ไป10-12 กทโลเมตร เป็ นวชั้นวยีม่ ีบรรยากาศความหนวาแนว่ นว
มากยีส่ ด และใกล้ผวท โลกมากยีส่ ด ในวชั้นวนวีจ้ ะเกทด ปรากฏการณ์ ยี่สาคัญ
ได้ แก่ เมฆ ฝนว หทมะ พาย
2. สตราโตสเฟี ยร์ (Stratosphere) ชั้นวนวีม้ ีระดับความสู งขึนว้ ไป
จนวถึง 50 กทโลเมตร มีอณหภูมทประมาณ 10-20oC ซึ่งเหตผลก็คอื มีการ
ดูดกลืนวรังสี อลตราไวโอเลต (UV) และรังสี อนวท ฟราเรด (IR) โดยโอโซนว
(O3) โดยปรทมาณโอโซนวในวชั้นวนวีม้ ีความสาคัญต่ อสท่ งมีชีวตท เพราะช่ วยกรอง
แสง UV ยี่เป็ นวอันวตรายจาก ดวงอายทตย์ ได้ ถึง 99%
Ronnarong
3. เมโซสเฟี ยร์ (Mesosphere) เป็ นวช่ วงบรรยากาศยีอ่ ยู่สูงจากพืนว้ ดทนว
ในวช่ วง 50-90 กทโลเมตร เป็ นวชั้นวยีม่ ีโอโซนวนว้ อยมาก อณหภูมทจะลดลง
ตามลาดับ เมื่อเคลือ่ นวยีส่ ู งขึนว้
4. เทอร์ โมสเฟี ยร์ (Thermosphere) หรื อ ไอออโนสเฟี ยร์ (Ionosphere)
คือชั้นวยีอ่ ยู่ระหว่ างความสู ง 90 - 800 กทโลเมตร ในวชั้นวนวีป้ ฏทกรท ทยายางเคมี
ของแสงยาให้ ก๊าซต่ างๆ ในวชั้นวนวีแ้ ตกตัวเป็ นวไอออนว บางครั้งเราเรียกชั้นว
บรรยากาศยีเ่ ต็มไปด้ วยประจไฟฟ้านวีว้ ่ า “ไอโอโนวสเฟี ยร์ ”(Ionosphere)
มีประโยชน์ ในการสะท้ อนคลืน่ วิทยุ สาหรั บการสื่อสารโทรคมนาคม
5. เอกโซสเฟี ยร์ (Exosphere) เป็ นวชั้นวสญญากาศ
Ronnarong
3. การสื่อสาร
โดยอาศั ยความถี่วิทยุ
Ronnarong
ประเภยของคลืนว่ วทยย
คลืนว่ วทยยยีก่ ระจายออกจากสายอากาศ จะเดทนวยางไปยกยทศยาง ในวแนววระนวาบ
การกระจายคลืนว่ นวีม้ ีลกั ษณะเป็ นวการขยายตัวของพลังงานว ออกเป็ นวยรงกลม
อาจมีค่าเป็ นวบวก(มมเงย) หรือมีค่าเป็ นวลบ (มมกดลง) มมของการแผ่ คลืนว่ นวีอ้ าจ
นวามาใช้ เป็ นวตัวกาหนวดประเภยของคลืนว่ วทยยได้
Ronnarong
คลืนว่ วทยยแบ่ งออกเป็ นว 2 ประเภย
1. คลืนว่ ดทนว (GROUND WAVE )
2. คลืนว่ ฟ้า (SKY WAVE )
พลังงานวคลืนว่ วทยยส่ วนวใหญ่ จะเดทนวยางอยู่ใกล้ ๆ ผทวโลกหรือเรียกว่ า คลื่นดิน ซึ่งคลืนว่ นวี้
จะเดทนวยางไปตามส่ วนวโค้ งของโลก คลื่นวอีกส่ วนวยี่ออกจากสายอากาศ ด้ วยมมแผ่
คลื่นวเป็ นวค่ าบวก (มมเงย) จะเดทนวยางจากพืนว้ โลก พ่ งไปยังบรรยากาศจนวถึงชั้ นวเพดานว
ฟ้า และจะสะย้ อนวกลับลงมายังโลกนวีเ้ รียกว่ า คลืน
่ ฟ้ า
Ronnarong
1. คลืน่ ดิน (Ground Wave) เป็ นวคลืนว่ วทยยยีเ่ ดทนวยางอยู่ใกล้ ๆ กับผทวโลกหรือเดทนวยาง
ไปตามส่ วนวโค้ งของโลก แบ่ งออกเป็ นว 3 ชนวทด คือ
1.1 คลื่นผิวดิน (Surface Wave) เป็ นวคลืนว่ ยี่แพร่ กระจายไปตามส่ วนวโค้ งของผทวพืนว้
โลก คลืนว่ วทยยก็จะถูกสท่ งต่ าง ๆ เหล่ านวีบ้ นวพืนว้ โลก ดูดกลืนวไป การดูดกลืนวจะมาก
หรือนว้ อยก็ขนวึ้ อยู่กบั ความถี่
ของคลืนว่ วทยย คลืนว่ วทยยยีม่ ี ความถี่ต่า เช่ นว
ในวย่านวความถี่ VLF LF หรือ MF จะแพร่ กระจายไปได้ ไกล มากกว่ าคลืนว่ วทยย
ความถี่สูง เช่ นว VHF หรือ UHF
1.2 คลื่นตรง (Direct Wave) เป็ นวคลืนว่ ยี่แพร่ กระจายจากสายอากาศของเครื่องส่ ง
ตรงไปสู่ สายอากาศของเครื่องรับ ผ่ านวยางอากาศโดยไม่ สะย้ อนวกับสท่ งใดเลย
การแพร่ กระจายแบบนวีร้ ะยะยางจะถูกจากัดด้ วยความโค้ งของผทวโลก ยาให้
สามารถแพร่ กระจายคลืนว่ ได้ เป็ นวเส้ นวตรง ในวแนววเส้ นวสายตา (Line of Sight)
จะมีผลต่ อการแพร่ กระจายคลืนว่ ในวย่ านวความถี่ยสี่ ู งกว่ าย่ านวความถี่ VHF ขึนว้ ไป
Ronnarong
1.3 คลื่นดินสะท้ อน (Ground Reflected Wave) เป็ นวคลืนว่ ยี่แพร่ กระจายจากสาย
อากาศของเครื่องส่ ง แล้ วมีมมตกกระยบไปยังพืนว้ ดทนว หรือยะเลและสะย้ อนว
กลับมายังสายอากาศของเครื่องรับ
2. คลืน่ ฟ้ า (Sky Wave) คือคลืนว่ ยี่แพร่ กระจายไปยังชั้นวบรรยากาศไอโอโนวสเฟี ยร์
แล้วสะย้ อนวกลับลงมายังพืนว้ โลก ชั้นวบรรยากาศไอโอโนวสเฟี ยร์ นวีป้ ระกอบด้ วย
ชั้นวบรรยากาศ หลายชั้นวยีม่ กี ารแตกตัวของไอออนวของก๊าซยีม่ ปี รทมาณยีแ่ ตกต่ าง
กันวยาให้ ระยะยางในวการแพร่ กระจายคลืนว่ แตกต่ างกันวด้ วย การแพร่ กระจายคลืนว่
แบบนวีจ้ ะมีอยท ธทพลต่ อการแพร่ กระจายคลืนว่ ในย่านความถี่ HF เป็ นวหลัก
Ronnarong
ชั้นวบรรยากาศไอโอโนวสเฟี ยร์
ชั้นวบรรยากาศไอโอโนวสเฟี ยร์ เป็ นวชั้นวบรรยากาศยี่เกีย่ วข้ องกับการแพร่ กระจายคลืนว่
ในวย่านวความถี่ HF มากยีส่ ด สท่ งนว่ าสนวใจเกีย่ วกับบรรยากาศไอโอโนวสเฟี ยร์ คือความ
สามารถหักเหคลืนว่ วทยยให้ สะย้ อนวกลับมายีโ่ ลก เป็ นวการเพทม่ ระยะยางส่ งได้ มากขึนว้
ซึ่งในวชั้นวบรรยากาศอืนว่ ไม่ มคี ณสมบัตทนวีอ้ ยู่ นวทยมใช้ งานวกันวในวย่ านวความถี่ HF ลงไป
ถ้ าสู งกว่ านวีอ้ ย่ างย่ านว VHF ไม่ สามารถส่ งโดยวทธีนวีไ้ ด้ เพราะจะยะลชั้นวไอโอโนวสเฟี ยร์
ออกไป และการตทดต่ อสื่ อสารยางด้ านววทยย ในวเวลากลางคืนวจะตทดต่ อได้ ไกลกว่ าเวลา
กลางวันว
Ronnarong
Thank You!!!
Ronnarong