Transcript Vezhgim Gjurmues per nxenesit qe kane mbaruar shkollen e Arsimit

Vëzhgim Gjurmues
Të diplomuar në shkollat Profesionale Qershor
2010
Project: Support for the implementation of Albania's National Education Strategy with special focus on preuniversity vocational education and training; EuropeAid/128450/C/SER/AL
Qershor 2012, Etleva Vertopi
Qëllimi i Studimit
Studimi synoi të ekzaminojë kontributin retrospektiv të AFP-së
në jetën e të diplomuarve, me fokus: punën, studimin, trajnimin
e mëtejshëm dhe papunësinë.
Studim u hartua bazuar në metodologji sasiore
Fushat e studimit
 Sfondi arsimor përpara studimit
 Kurset AFP të ndjekura
 Kërkim për punë dhe sekuenca e aktiviteteve profesionale
 Aktivitetet aktuale, punësimi dhe puna
 Kompetencat dhe aplikimi i tyre
 Marrëdhëniet ndërmjet AFP dhe punës
 Orientimet e punës dhe kënaqësia në punë
 Arsimi dhe trajnimi i mëtejshëm
 Vlerësim retrospektiv i studimeve AFP
Shtrirja e Studimit
12 qarqe të Shqipërisë
41 shkolla AFP
2,463 të diplomuar
Madhësia e kampionit: 1,500 persona
Pyetsorë të vlefshëm 634
Indeksi i Përgjigjeve 42.3%
27.1% femra dhe 72.9% meshkuj
Përmbledhje e Gjetjeve Kryesore
Nxënesit përfshihen në AFP për dy arsye kryesore:
• Të pajisen me kompetenca dhe kualifikime të nevojshme për
punësim dhe punë të lidhur direkt me lëndët mësimore
kryesore.
• Të zhvillojnë aftësitë në një fushë të dëshiruar duke ndjekur
studime universitare si dhe trajnime të tjera profesional
kryesisht brenga profilit të identifikuar.
Grupmoshat që ndjekin AFP
 Mosha e të diplomuarve
varion nga 17-24 vjeç
 85% grupmosha 19-21
vjeç,
 57.3% nxënës me rrezulate
të mira dhe shumë të mira
38.5% mesatarë dhe të
dobët,
 9.5 refuzojnë të përgjigjen.
Distribution by age of VET graduates
45.0
41.0%
40.0
35.0
32.5%
30.0
25.0
20.0
15.0
11.5%
8.4%
10.0
5.0%
5.0
0.3%
0.9%
0.3%
23 years
old
24 years
old
0.0
17 years old 18 years
old
19 years
old
20 years
old
21 years
old
22 years
old
Arsyeja për të filluar shkollën AFP
Reason to start the VET School
44.2
27.0
17.1
6.6
It was the only study
option
5.3
Encouraged by family
members
VET is important to find a No financial possibility to
decent job
follow university
education
Encouraged by VET
graduates
Burimi i Informacionit për AFP-në
Information channel for VET programmes
30.0
25.0
25.0
23.3
24.2
20.0
16.7
15.0
10.8
10.0
5.0
0.0
School
Family
Media
VET Graduates
Friends
Kërkimi i punës dhe karriera profesionale
Mans to find the first employment
Other
 Nuk ka mekanizëm për të lehtësuar
8.1%
I contacted the employer

22.5%
Job offer from an employer
25.6%
Advertisement

18.8%
Assisted by my family

20.0%
Assisted by Employment Office

4.4%
Assisted by the school
0.6%
0.0
5.0

10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
tranzitimin e të rinjve nga shkolla në
punë.
Kërkimi i punës është kryesisht një
inciativë personale.
50.5% kanë filluar të kërkojnë punë me
kohë të plotë menjëherë pas diplomimit.
64.7% kanë kërkuar me intensitet gjatë
3 muajve të parë.
41.8% nuk kërkuan për punë me kohë
të plotë sepse ndjekin universitetin.
6% nuk kishin informacion ku të
kërkonin për punë
Kërkimi i punës dhe karriera profesionale
Not engaged in work since
graduation
Engaged in household chores
5.0
Family, parents, donot allow
4.9
Student
Does not know where to search for a job
Lack of training, experience, qualification
37.6
• 44.8% e të diplomuarve kanë
kontaktuar deri në 5 punëdhënës për
të gjetur punën të parë.
6.0
•4.9% kontaktuan më shumë se 10
punëdhënës.
6.3
I have not found suitable work
16.7
Works seasonally
Found a job but waiting to start
•Njohjet familjare dhe iniciativa
personale ishin metodat më të
dobishme në gjetjen e punësimit pas
diplomimit.
17.4
6.1
•70.4%) bien dakord që të paturit e një
CV-je të mirë ishte shumë e
rëndësishme për të gjetur një punë të
mirë.
Aktivitet aktuale, punësimi dhe puna
•57.1% të pranuar në universitet janë
meshkuj.
60.0
50.0
•Krahasimet brenda gjinive: 79% F kundrejt
39.2% M ndjekin studimet universitare.
Status of VET graduate
•13.9% të papunë merrnin pjesë në trajnime
të mëtejshme të financuara nga MPCSSHB.
50.0
40.0
27.8
30.0
• 45% refuzuan të jepnin një përgjigje si për
nivelin e kënaqësisë dhe pozicionin në punën
aktuale.
22.2
20.0
10.0
0.0
Student
Emplyed
•73% kundrejt 27% studionin në fusha të
lidhura me arsimin e tyre të mëparshëm
profesional.
Unemployed
•1/3 janë të kënaqur ose plotësisht të
kënaqur me punësimin aktual, pozicionin e
punës dhe synimet e përgjithshme jetësore.
•72% janë shumë të kënaqur me synimet e
përgjithshme jetësore.
Punësimi dhe aktiviteti profesional
•51.7% të përfshire në një formë
punësimi.
•23% refuzojnë të përgjigjen ?!!
•50.4% shumë të kënaqur me punën
aktuale.
Major activity of graduates
•63.5% puna aktuale i plotëson
pritshmëritë e tyre dhe synimet
•
29.3
23.0
20.5
•28.7% punë rutinë brenda profilit të
kualifikimit në AFP.
12.5
•31.7% punë të ndryshme jo gjithmonë
të lidhura me kualifikimin AFP
9.9
4.7
Permanent job Part-time work Self-employed
•29.8% kanë punuar vetëm me një
punëdhënës.
Not working Unemployed
last 4 weeks since graduation
•22.5% punë të ndryshme të palidhura
fare me kualifikimet e tyre AFP.
Refuse
•43% punonin SME, 1-5 punonjës.
•7.7% punonin në kompani mbi 50
punonjës
Përmirësimet në AFP sipas Diplomantëve
 Fuqizimi i komponentit të praktikës (cilësia dhe kohëzgjatja) brenda studimeve AFP.
 Përmirësimi i infrastrukturës në shkollat AFP dhe pajisjeve të kabineteve të praktikës,
 Ripunimi dhe botimi i teksteve shkollore.
 Rishikimi i ngarkesës së lëndëve (teoria dhe praktika e puëns) në favor të lëndëve
praktike.
 Krijimi i një marrëdhënieje ndërmjet shkollave dhe bizneseve bazuar në profilet e
shkollave.
 Shkolla duhet të ndërmjetësojë më bizneset për stazhe pune për të diplomuarit e AFP.
 Ofrimi i kurseve trajnuese në vijim të studimeve AFP.
Marrëdhënia mes AFP dhe punës
Appropriateness of education with the job
42.3%
15.3%
14.8%
15.5%
So so
Appropriate
Completely
appropriate
8.2%
3.9%
Not at all
appropriate
Not appropriate
Refuse
 1/3 e te intervistuarve
(14.6% + 15.5%)
vlerësojnë studimet në
përputhje me punën
aktuale.
 42% refuzuan të jepnin një
përgjigje.
Marrëdhënia mes AFP dhe punës
Knowledge efficeincy of general subjects
26.0
26.8
•1/3 mendojnë se lëndët e
përgjithshme të ofruara në AFP
japin njohuri të përgjithshme të
mjaftueshme.
21.0
•2/3 mendojnë se programi i
përgjithshëm që zakonisht luan
një rol kritik në arsimin dhe
punësimin e të ardhmes nuk
ishte shumë i përputhshëm
18.5
6.3
•21% rrefuzuan të përgjigjen
1.4
Not at all
sufficient
Not sufficient
So so
Sufficient
Completely
sufficient
Refuse
Rekomandime
 Rritja e kuotave të AFP: shpërndarja rrajonale, planifikimi i fushave profesionale sipas
zhvillimit të tregut të punës:
tregëtia e vogël,
bujqësia dhe industria e përpunimit të produkteve bujqësore,
mirëmbajtja dhe riparimet,
prodhimi me teknologji të ulët,
gastronomia që ende ngelen shumë të pandjekura.
 Përdorimi i Informacionit për Tregun e Punës: SFP, Censusi dhe Regjistrimi i Ndërmarrjeve
realizuar në mënyrë frekueinte nga INSTAT, te dhena administrative nga MASH dhe
MPCSSHB, per të analizuar dinamikat e tregut, planifikimin dhe financimin e AFP.
 Identifikimin dhe shpalljen e degëve me mundësi të larta për punësim sipas niveleve
kombëtare dhe rajonale.
 Të konsolidohet një sistem i mirë monitorimi dhe vlerësimi me fokus mbi efektshmërinë,
rendimentin, përputhshmërinë, ndikimin dhe qëndrueshmërinë e sistemit AFP.
Rekomandime
 Përmirësimi i aksesit ndaj informacionit për shkollat AFP duke përdorur si duhet:
.
(i) internetin dhe mjetet tërheëse për të rinjtë si rrjetet sociale, Facebook etj.,
(ii) Të diplomuarit apo studentët AFP që aktualisht ndjekin një program AFP dhe që kanë profile
tërheqës,
(iii) vizita në mjediset e punës,
(iv) fushata sensibilizuese etj.
 Rritja e efiçencës dhe imazhit të AFP: cilësi, përputhshmëri e ngarkeses se kurrikulës dhe
praktikës së punës.
 Forcimi i elementit të praktikës (cilësia dhe kohëzgjatja) brenda studimeve AFP duke
përmirësuar infrastrukturën e shkollave AFP dhe pajisjet e kabineteve.
 Forcimi i elementit të praktikës (cilësia dhe kohëzgjatja) brenda studimeve AFP:
infrastruktura e shkollave AFP dhe pajisjet e kabineteve.
Rekomandime
 Përdorimi më i mirë i lendes “këshillim për karrierë me prindërit dhe nxënësit e




klasave të 8-ta dhe të 9-ta përsa i përket mundësive që mund të ofrojnë studimet e AP.
Shkollat 9 vjecare dhe ato AFP duhet të ndërtojnë dhe të mbajnë kontakt të rregullt
me QFP dhe shkollat AFP për të promovuar më mirë arsimin professional dhe
ndermjetesimin për punësim.
Ndërtimi i marrëdhënieve SH-B sipas profileve dhe gjetja e mundësive për përdorimin
e mjediseve dhe kantjereve të bizneseve për praktika pune.
Ngritja e mekanizmave për tranzitimin e butë prej shkollës në punë dhe të mësuarit
gjatë gjithë jetës.
Shkolla dhe ZP mund të luajë nëj rol më të mirë ndërmjetësues për stazhet e punës
për të diplomuarit AFP.
Faleminderit!
Thank You!