Przemoc w rodzinie - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Download Report

Transcript Przemoc w rodzinie - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Ministerstwo Sprawiedliwości
Przemoc w rodzinie
Rola i obowiązki kuratora sądowego w pracach
zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej
Konferencja „Interdyscyplinarnie przeciw przemocy”
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Ołtarzew, dnia 26 listopada 2012 roku
Kuratorska Służba Sądowa


Kuratorzy zawodowi – 5.203
Kuratorzy społeczni – 31.285
Nadzór sprawuje kurator okręgowy – 45
Zespoły kuratorskiej służby sądowej – 518
 Zespoły wykonujące orzeczenia w sprawach karnych - 191
Kuratorzy dla dorosłych – 3.139 etaty


Zespoły wykonujące orzeczenia w sprawach rodzinnych i
nieletnich - 168
Kuratorzy rodzinni – 1.980 - etaty
Zespoły połączone - 159
W latach 1999 – 2008 liczba kuratorów zawodowych
przedstawiała się następująco:
6000
5000
4000
61,6%
62%
60,5%
62%
38,4%
38%
39,5%
38%
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
2011
61%
3000
48%
48,5%
48%
49%
51%
52%
51,5%
52%
51%
49%
55,5%
57%
44,5%
43%
61,7%
2000
1000
39%
38,3%
0
Liczba kuratorów społecznych w latach 2002-2011
32,000
30,000
28,000
26,000
24,000
22,000
20,000
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Liczba skazanych objętych nadzorem służb probacyjnych na 100
tys. mieszkańców (dane na koniec 2009 r.)
1,100
1056
1,000
900
800
700
600
500
400
300
509
365
321
258
241
181
178
153
153
200
100
0
Wyliczono na podstawie raportu Council of Europe Annual Penal Statistics SPACE II 2009
60
50
36
Orzecznictwo w zakresie art. 207 § 1 kk
1. W 2011 roku w Sądach Rejonowych w Polsce
osądzono z art. 207 § 1 kk ogółem:
16.077 (16.239) osób.





Z tego:
13.588
444
1.241
799
736
- skazano (13.569 - 2010);
- uniewinniono;
- warunkowo umorzono postępowanie;
- umorzono postępowanie;
- tymczasowo aresztowano.
2. W 2011 roku w Sądach Rejonowych w Polsce
skazano z art. 207 § 1 kk ogółem:
13.588 (13.569-2010, 14.506 - 2009) osób.
Z tego wymierzono:

167
- kary grzywny (samoistnych);

615
- kar ograniczenia wolności;

12.806
- kar pozbawienia wolności;

- 1.718 - bezwzględnych;

- 11.088- z warunkowym zawieszeniem wykonania.
Stosunek procentowy rodzajów kar orzekanych
w Sądach Rejonowych w Polsce z art. 207 § 1 kk
Kara
ograniczenia
wolności
4,5%
Kara grzywny
1%
Kara
pozbawienia
wolnościzawieszenie
Kara
pozbawienia
wolnościbezwzględna
81,6%
12,6%
Skazani nieprawomocnie w sądach I instancji – za
przestępstwo z art. 207 § 1 kk w latach 1999 – 2011
20000
16931 16029 17171 16850
15000
13379 13052 12799 13170 13730
15236 14506
13569 13588
10000
5000
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Stosunek procentowy wymiaru kary pozbawienia wolności orzekanej
w Sądach Rejonowych w Polsce w 2011 roku z art. 207 § 1 kk
powyżej 1
roku do 2 lat
22%
powyżej 2 lat
do 5 lat
1%
1 miesiąc
0%
2 do 5 mies.
6 mies. do 1
roku
71%
6%

Z 11.088 skazanych z art. 207 § 1 kk na karę
pozbawienia
wolności
z
warunkowym
zawieszeniem jej wykonania pod dozór kuratora
oddano 7711 osoby - 69,7% (67%-2010, 62%-2009) Szacunkowo
w danej chwili pod dozorem kuratorów sądowych przebywa ok.. 25.000-30.000
sprawców przemocy w rodzinie).

Wśród osób pokrzywdzonych przestępstwem z art.
207 § 1 kk było 4.407 małoletnich, 14.517 kobiet
oraz 2.012 mężczyzn (po raz pierwszy badamy liczbę mężczyzn,
dane ich dotyczące mogą być więc niedowartościowane!).
Rola kuratora sądowego
w pracach grupy roboczej

W sytuacjach, gdy przemoc jest stosowana wobec
dziecka (kurator rodzinny) – bezpośredni kontakt z
sądem i z sędzią rodzinnym (sąd może zastosować
zarządzenia tymczasowe np. ograniczenie władzy
rodzicielskiej).

W sytuacjach, gdy sprawca był już karany sądownie
(kurator dla dorosłych) – możliwości składania
wniosków do sądu, udzielania upomnienia („żółta
kartka”).
Kurator rodzinny

Notatka do sądu opiekuńczego;

Sąd może zlecić
środowiskowego;

Sąd może wydać postanowienie na czas trwania
postępowania „Zarządzenie tymczasowe” – np.
umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, w
placówce opiekuńczo-wychowawczej (pogotowie
opiekuńcze, dom małego dziecka, dom dziecka);

Wszczęcie
postępowania
opiekuńczego
przedmiocie władzy rodzicielskiej.
przeprowadzenie
wywiadu
w
Kurator dla dorosłych

Składa wnioski do sądu:





wniosek o orzeczenie dozoru kuratora (gdy dotąd w
okresie próby skazany nie miał takowego);
wniosek o orzeczenie obowiązku probacyjnego np. nakazu
powstrzymywania się od kontaktowania, zakazu zbliżania,
nakazu
opuszczenia
lokalu,
uczestnictwa
w
oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych;
wniosek o zarządzenie wykonania kary pozbawienia
wolności;
wniosek o odwołanie warunkowego zwolnienia z zakładu
karnego.
Może zastosować upomnienie wobec sprawcy (skutki
– obligatoryjne zarządzenie wykonania kary).

Nowa podstawa dla sądu do zarządzenia wykonania
kary pozbawienia wolności z art. 75 § 1a kk – w
razie ponownego stosowania przez skazanego
sprawcę przemocy wobec osoby najbliższej;

Nowa podstawa do odwołania warunkowego
przedterminowego zwolnienia z art. 160 § 2 kkw.
Procedura dotycząca izolacji sprawcy od
pokrzywdzonego – inicjowana przez kuratora sądowego

Szybka procedura dotycząca osadzenia sprawcy
przemocy w wyniku naruszenia warunków probacyjnych:
•
•
•
•
wniosek kuratora sądowego o zarządzenie wykonania warunkowo
zawieszonej kary pozbawienia wolności albo o odwołanie
warunkowego zwolnienia;
zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie skazanego na termin
posiedzenia;
nowa podstawa do obligatoryjnego zarządzenia albo odwołania w
postaci stwierdzenia ponownego używania przemocy wobec
osoby najbliższej zamieszkującej wspólnie ze sprawcą;
postanowienie wydane przez sąd podlega wykonaniu z chwilą
jego wydania.
Porozumienie – MS, KGP, PARPA, dot. telefonu
interwencyjno-informacyjnego
wobec
osób
skazanych uprzednio za czyn przemocy w
rodzinie; aneks – obowiązuje do 31.12.2017 roku
801 12 00 02
Procedury - współpracy służby kuratorskiej oraz
funkcjonariuszy Policji w stosunku do skazanych
w związku z popełnieniem czynów karalnych
polegających na stosowaniu przemocy lub groźby
bezprawnej
Policja
Kurator sądowy
Informacja o zdarzeniu
112
997
Policja
801 12 00 02
Kurator zawodowy
wniosek
Nakaz zatrzymania
i doprowadzenia
Zakład karny
Sąd
Posiedzenie
natychmiastowa wykonalność

Kuratorzy zawodowi na podstawie art. 12d ustawy
złożyli 1152 (372 – 2010) wnioski, sąd rozpatrzył 814
wniosków, zostało uwzględnionych 575 - 70% (200
– 2010, 53%).

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało dla
kuratorów sądowych wzory wniosków w tego typu
sprawach (wnioski są do pobrania na stronie
internetowej MS: http://ms.gov.pl/pl/dzialalnosc/przeciwdzialanieprzemocy-w-rodzinie/przemoc-w-rodzinie--diagnoza-zjawiska-i-reakcja-organow-wymiarusprawiedliwosci/
)
Liczba złożonych oraz uwzględnionych wniosków kuratorów
zawodowych z art. 12d ustawy w II półroczu 2010 oraz w 2011
1400
1152
1200
1000
800
600
400
200
0
372
575
200
I półrocze 2010
2011
Nowe podstawy do orzekania
programów korekcyjno-edukacyjnych
a) Zmiana w Kodeksie karnym (nowelą do ustawy o
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – od
1.08.2010 roku) – art. 72 § 1 pkt 6a kk –
nałożenie obowiązku uczestnictwa skazanego w
oddziaływaniach
korekcyjno-edukacyjnych
bez jego zgody (art. 74 § 1 kk);
b) Zmiana w Kodeksie karnym (nowelą do ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii – od 2.01.2012 roku)
– art. 67 § 3 kk) – nałożenie w/w obowiązku przy
warunkowym umorzeniu postępowania.
Liczba orzeczonych środków probacyjnych
w postaci programów korekcyjno-edukacyjnych w latach 2009-2011
450
366
400
350
253
300
296
250
200
150
145
100
50
0
2009
2010
2011
wykonywane na
31.12.2011
Wnioski kuratorów sądowych




Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało dla
kuratorów sądowych wzory wniosków w
postępowaniu wykonawczym o nałożenie na
skazanego obowiązku uczestnictwa w
programach
oddziaływań
korekcyjnoedukacyjnych przy:
warunkowym umorzeniu postępowania;
warunkowym zawieszeniu wykonania kary;
warunkowym przedterminowym zwolnieniu.
Poszerzenie wiedzy sędziów i prokuratorów nt.
podmiotów realizujących programy k-e na terenie
właściwości

Opracowanie i aktualizacja, przy udziale kuratorów
sądowych, list podmiotów realizujących na terenie
poszczególnych sądów rejonowych (okręgowych)
programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych.

Udostępnienie list sędziom, prokuratorom, poprzez
przedstawienie w/w list „na biurko”, a także za
pośrednictwem stron internetowych.
Wybrane działania MS na rzecz osób
dotkniętych przemocą w rodzinie

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało także dla
kuratorów
sądowych
wzór
informatora
dla
pokrzywdzonego przestępstwem przemocy w rodzinie
(wnioski są do pobrania na stronie internetowej MS:
http://ms.gov.pl/pl/dzialalnosc/przeciwdzialanie-przemocy-w-rodzinie/przemoc-w-rodzinie-diagnoza-zjawiska-i-reakcja-organow-wymiaru-sprawiedliwosci/ lub poprzez kliknięcie na
obraz wniosku w prezentacji).

Wzory w/w wniosków, jak i informatora, zostały
wysłane do wszystkich sądów i kuratorów sądowych z
poleceniem ich stosowania.
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
INFORMATOR
DLA OSÓB
DOTKNIĘTYCH
PRZEMOCĄ W RODZINIE
Warszawa 2012
Koniec
Prezentację opracował:
Michał Lewoc – sędzia
Koordynator Zespołu ds. Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie
Departament Współpracy Międzynarodowej i Praw Człowieka
Ministerstwo Sprawiedliwości
Al.. Ujazdowskie 11
00-950 Warszawa
telefon: (022) 23-90-675
e-mail: [email protected]