Primer Santral sinir sistemi lenfoması
Download
Report
Transcript Primer Santral sinir sistemi lenfoması
Primer
Santral Sinir Sistemi
Lenfomaları
Dr. Fahri ŞAHİN
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Hematoloji Bilim Dalı
Primer SSS Lenfoması
Sistemik tutulum olmaksızın parankimal,
orbital, meningeal veya spinal tutulum
gösteren bir ekstranodal Non-Hodgkin
Lenfoma tipidir
Epidemiyoloji
Önceleri nadir
Son 30 yılda dramatik artış
Median başlangıç yaşı 55
(immünkompetan bireylerde görülen beyin tümörlerinin ~ % 1)
(yeni tanı konan beyin tümörlerinin %4-7’ si)
insidans yaşla artmaktadır
Tanı yöntemlerindeki gelişme
İmmün süpresif tedavi yöntemlerinin daha sık kullanılması
HIV de artış
(her 6.5sn de birini HIV ile enfekte olduğunu düşünürsek)
>4 yıl HIV ile enfekte hastalarda SSS
Lenfoması görülme olasılığı >% 10-20
İmmün süpressif olmayan kişilerde 5-6.
dekatta görülürken immün süpressif
kişilerde yaşamın 3-4. dekatında görülür
Çoğunluğu B hücreli lenfomalardır
T hücreli lenfomalar, tüm SSS
lenfomalarının % 2 sinden daha az
bölümünü oluşturur
Histoloji: İntermediata ve yüksek grade
Yerleşim yeri
Parankimal (>%90)
Leptomeningeal
Genellikle Soliter(%75) multifokal olabilir
Başlıca supratentorial bölgelerde (%75), ancak infratentorial de olabilir
Periventriküler yerleşim eğilimi vardır
Genellikle beyin tutulumu olmaksızın görülmez
Sadece oküler tutulum ~%10
Primer spinal tutulum (<%1 PSSSL)
%15-40 ında serebrumda multifokal lezyonlar ortaya
çıkabilir
%10-30 unda BOS sitolojik incelemede pozitif bulunur
Sekonder tutulumdan ayırt etmek için
sistemik tarama dikkatli bir şekilde
yapılmalıdır
Hastaların % 5 inden daha azında gizli
sistemik NHL tutulumu görülür
Klinik
Hastalar intrakranial kitlenin yerleşim
yerine bağlı semptomlar ile hekime
başvurur
Hastaların yaklaşık yarısında fokal
serebral defisit görülür
Frontal lobda lokalize tutuluma bağlı
kişilik değişikliği ve uyku bozuklukları
sıktır
Klinik
Fokal nörolojik defisit (hemiparezi, afazi) tüm
olguların >%50
Mental fonksiyonlarda değişim (hafıza kaybı, konfüzyon)
~%33
Baş ağrısı, kusma (IK basınç artışı) ~%33
Nöbet şeklinde başlangıç <%10 (serebral kortexten
çok daha alt seviyedeki beyin yapılarını tutar)
Bulanık görme
(oküler lenfoma)
Tanı
Radyoloji
BT genellikle lezyonu gösterir(~%90)
MR, BT nin göremediği lezyonları da
saptayabilir
BT
Genellikle soliter, derin
beyaz cevherde,
ventiküllere yakın nonhemorajik lezyon
Sıklıkla düzensiz sınırlıdır
ve çevrelerinde ödem
vardır
Çevresindeki ödem tipik
olarak metastatik beyin
tm veya gliomlardan
daha azdır
MR
T1 ağırlıklı MR kesitlerinde
tümör beyin dokusuna
izointens iken Gadolinium
verilmesini takiben yoğun
ve diffüz tutulum görülür
Leptomeningeal
tutulumlar da MR ile açığa
çıkabilir
Kontrastlı kranial MR
BOS un sitolojik incelemesi
Oftalmolojik muayane
Tüm spinal kanalın MR ile incelenmesi
Boyun, toraks ve abdominal BT / PET
Kemik iliği biopsisi (Rutin olmamakla birlikte B semp varsa
endike)
HIV
Doku tanısı
LP tek başına bazen tanı koydurucu
olabilir, ancak genelde biyopsi gerekir
(sterotaksik)
Cerrahi
nin yeri sadece tanısal amaçlıdır
Patoloji
Neoplastik lenfositlerin
yoğun, monoklonal
proliferasyonundan oluşan
vazosentrik alanlar
Çoğunluğu diffüz büyük B
hücreler veya
immünoblastik hücreler
Kappa, lambda h.z. veya
bcl-6, bcl-2 gibi moleküler
markırların klonalitesinin
gösterilmesi
Prognostik Faktörler
Yaş >60*,**
ECOG >1*,**
LDH yüksekliği*
BOS protein yüksekliği*
Derin lokalizasyon*
*Ferreri AJ et al.2003 (378 pts) **Abrey LE et al.2006 (338pts)
Tedavi
Tedavisiz: median sürvi 1.5 ay
Yalnız cerrahi: median sürvi <4 ay
Radyoterapi+steroid: median sürvi ~12 ay
(Tumors are highly radiosensitive, but responses brief, recurrence within months)
Kemoterapi +/- RT: median sürvi 30-41 ay
Tedavi
Yüksek doz mtx (>3g/m2) (en etkili)
CHOP protokolü: (C ve H,) SSS penetrasyonu
sınırlı olduğundan etkisi azdır
RT
Ekstranodal Evre IE NHL da RT
%90 lokal kontrol sağlar
Lokal nüks insidansını azaltır
Sürvi avantajı sağlar
RT
Ekstranodal Evre IE NHL da RT
%90 lokal kontrol sağlar
Lokal nüks insidansını azaltır
Sürvi avantajı sağlar
Pr. SSS lenfomasında
Yanıt iyi
Relaps sık
Sürvi oranı düşük
RTOG 93-10 (DeAngelis et al.)
98 patients, median age 56.5 yrs
Methotrexate 2.5 gm/m2, vincristine,
procarbazine, IT MTX x 5 cycles, then
WBXRT (45 Gy), then high dose Ara-C
58% CR, 36% PR --> 94% overall RR
Median PFS 24.0 mos, OS 36.9 mos
EORTC Lymphoma Group
20962 (Poortmans et al.)
52 patients, median age 51 yrs
MTX 3 gm/m2, teniposide, carmustine,
solumedrol, IT MTX/Ara-C/HC, then
WBXRT (40 Gy)
Overall response rate: 81%
Median OS: 46 months
MSKCC (Abrey et al.):
JCO 2000, 18: 3144-3150
52 patients, median age 65 yrs
HD MTX 3.5 gm/m2, vincristine,
procarbazine, IT MTX x 5 cycles, then
45 Gy WBXRT, then HD Ara-C
CR 56%, PR 33% to chemo (RR 90%)
Overall RR 94% by end of all therapy
Median OS: 60 mos
PCNSL Treatment Issues
Some controversy over role of XRT –
used as up-front therapy after chemo or
reserved until time of relapse
Most do recommend XRT after chemo
Older patients (>60) probably should
not get WBXRT with HD MTX
Salvage options include WBXRT,
chemotherapy, rituxan, temozolomide
Kraniospinal RT
Relaps hastalarda meningeal tutulum
tespit edilmesi
Otopsi serilerinde leptomeningeal
infirtrasyonun gösterilmesi nedeni ile
kraniospinal RT uygulanabilir