Mobbing - İSG Yaşam
Download
Report
Transcript Mobbing - İSG Yaşam
Tüm kültürlerde ve ülkelerde, yaş, cinsiyet,
kıdem ve hiyerarşik konum olmadan çalışanların
karşılaşması muhtemel bir işyeri sorunu olan
işyerlerinde psikolojik taciz (mobbing), iş
ahlakına aykırı sistematik yürütülen bir
işyeri sorunudur.
Tanımı
İşyerlerinde bir veya birden fazla kişi
tarafından diğer kişi ya da kişilere yönelik
gerçekleştirilen belirli bir süre sistematik
biçimde devam eden, yıldırma, pasifize etme
veya işten uzaklaştırmayı amaçlayan; mağdur
ya da mağdurların kişilik değerlerine, mesleki
durumlarına,
sosyal
ilişkilerine
veya
sağlıklarına zarar veren; kötü niyetli, kasıtlı,
olumsuz tutum ve davranışlar bütünüdür.
Özellikle hiyerarşik yapılanmış gruplarda
ve kontrolün zayıf olduğu örgütlerde, gücü
elinde bulunduran kişinin ya da grubun,
diğerlerine psikolojik yollardan, uzun süreli
sistematik baskı uygulamasıdır. Son dönemde
sosyoloji ve hukuk başta olmak üzere çeşitli
alanlarda disiplinler arası çalışılan
bir konu haline gelmiştir.
Hukuki anlamda bir davranışın “mobbing”
olması için mutlaka ‘sistematik’ şekilde en az
6 aydır yapılıyor olması gerekir. Yoksa günlük
yaşam
içerisinde
herkes
tarafından
yaşanabilecek stres, kaygı,
öfke gibi davranışlar
‘mobbing’in tanımına
uymayacaktır.
Basit anlatımıyla “bir veya birkaç kişinin
bir diğer kişiye, düşmanca ve ahlaka, etiğe
aykırı yöntemlerle sistematiksel olarak
uyguladığı psikolojik bir baskıdır” şeklinde
ifade edilebilir.
Mobbing nasıl uygulanır?
Kişiye yetenek ve becerilerinin çok altında
veya uzmanlık alanına girmeyen işler verilir.
İşle ilgili tüm önerileri reddedilir. Geliş gidiş
saatleri, telefon konuşmaları, çay kahve
molaları ayrıntılı olarak kontrol edilir. Sürekli
eleştirilir veya küçümsenir. Kişi işle ilgili
önemli gelişme ve haberlerin dışında bırakılır.
Kişinin arkasından çeşitli söylentiler çıkartılır.
Mobbing yöntemleri
1. Kendini göstermeyi ve sağlıklı
iletişimi bozmak: Sık sık sözünüz kesilir,
yaptığınız iş sürekli olarak olumsuz eleştirilir.
Jest ve bakışlarla rahatsızlık verilir. Tehdide
kadar iş uzar.
Mobbing yöntemleri
2. Sosyal ilişkilere saldırı: Sosyal
ortamdan tecrit edilmesine çalışılır. En
ufağından her türlü ilişki kesilir. Yok gibi
kabul edilir ki bu ağır bir taciz yöntemidir.
Mobbing yöntemleri
3. İtibar ve şöhrete saldırı: Sürekli
dedikodu üretilir. İmajınız zedelenmeye ve
böylece
güvenilirliğinizin
yitirilmesine
çabalanır.
Mobbing yöntemleri
4. Kişinin yaşam standartları ve
mesleki konumuna yönelik saldırı:
Yetenek ve birikimlerinizle orantısız işler
verilir. Sürekli iş değişiklikleri yapılır.
Mobbing yöntemleri
5. Kişinin sağlığına yönelik saldırı:
Fiziksel olarak kaldıramayacağınız yoğunlukta
işler yaptırılır.
Mobbing Unsurları
o
o
İşyerinde karşılaşılan her türlü olumsuz
davranış psikolojik taciz olarak algılanmalıdır.
İşyerlerinde psikolojik tacizden söz edebilmek
için bazı unsurları içermesi gerekmektedir.
İşyerlerinde psikolojik taciz şu unsurları
içermelidir:
İşyerinde gerçekleşmelidir.
Üstler tarafından astlarına uygulanabileceği
gibi,
astları
tarafından
üstlerine
de
uygulanabilir ya da eşitler arasında da
olabilir.
Mobbing Unsurları
o
o
o
o
o
o
Sistemli bir şekilde yapılmalıdır.
Süreklilik
kazanmış
bir
sıklıkla
tekrarlanmalıdır.
Kasıtlı yapılmalıdır.
Yıldırma, pasifize etme ve işten uzaklaştırma
amacında olmalıdır.
Mağdurun kişiliğinde, mesleki durumunda
veya sağlığında zarar ortaya çıkmalıdır.
Kişiye yönelik olumsuz tutum ve davranışlar
gizli veya açık olabilir.
o
o
o
o
o
o
Bununla birlikte Mobbingle ilgili olarak,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi
çalışma hayatı ve sosyal güvenlik hakkında
her türlü
Soru
Öneri
Eleştiri
İhbar
Şikayet
Başvuru ve talepleri
etkin
ve
hızlı
bir
biçimde
çözüme
kavuşturabilmek amacıyla kurulmuştur.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi
“ALO 170” 7 gün 24 saat aranabilir. İletişim
Merkezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
ile Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türkiye İş
Kurumu tarafından sunulan tüm hizmetlerle
ilgili olarak bilgilendirme yapmakta ve çözüm
üretmektedir. Bu merkeze gelen tüm çağrılara
uzmanlar doğrudan cevap vermekte ve ilk
görüşmede
talepler
sonuçlandırılmaya
çalışılmaktadır.
Mobbingle mücadele için neler
yapılabilir?
Mobbingi engellemek için öncelikle
mobbing ile ilgili toplumsal, ardından
kurumsal bilincin geliştirilmesi, farkındalığın
arttırılması çok önemlidir. Mobbing, cinsiyet,
hiyerarşi, kıdem vb. farklılıklar gözetmeksizin
herkesin başına gelebilecek bir çalışma hayatı
sorunudur. Buna göre Mobbingle mücadele
kapsamında
yapılabilecekler
şöyle
sıralanabilir:
Mobbingle mücadele için neler
yapılabilir?
o
o
o
Öncelikle
mobbing,
imtina
edilerek
kullanılması gereken bir kavramdır.
Konunun aşırı magazinleştirilmesi, bilgi
kirliliğine neden olmaktadır. Bu konuya özel
dikkat gösterilmelidir.
Mobbing kavramı, bugün ülkemizde iş
ortamında yaşanan her türlü olumsuzluğa ve
baskıya genel bir ad olma tehlikesiyle karşı
karşıyadır.
Mobbingle mücadele için neler
yapılabilir?
o
o
Kurumlarda,
muhtemel
bir
mobbing
sürecinde personelin nasıl hareket edeceği,
ne yapacağı ve nasıl bir yol izlemesi gerektiği
belirlenerek
yazılı
olarak
çalışanlara
duyurulmalıdır.
Aday personele ve görevde yükseleceklere
mobbingin önlenmesi, sürecin yönetimi ve
sonrasında yapılması gerekenlere ilişkin
eğitim verilmelidir.
Mobbingle mücadele için neler
yapılabilir?
o
Mobbinge
ilişkin
yapılan
akademik
çalışmalarda sağlık sektörü çalışanlarının
mobbinge en fazla uğrayanlar olduğu
düşünüldüğünden konuya önem verilmeli,
farkındalığı arttırıcı ve bilgilendirici çalışmalar
yapılmalıdır.