Transcript REKABETTE TEK YOL AR-GE ve INOVASYON

REKABETTE TEK YOL: AR-GE VE İNOVASYON
Dr. Serdal TEMEL
Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma
Merkezi (EBİLTEM)
Avrupa İşletmeler Ağı
Buluş ve Yenilik
 Buluş, araştırma ya da benzeri çalışmalar ile yeni
fikirlerin oluşturulmasıdır,
 Yenilik buluştan bir adım sonra gelmektedir ve
buluşun ticari bir uygulamasıdır.
Yenilik Nedir?
 Yeni fikirlerin ticari bir yarara dönüştürülmesi süreci,
 Farklı, değişik ve yeni fikirler geliştirerek bunların
uygulanması,
 Yeni
fikirlerin
başarılı
bir
şekilde
uygulamaya
dönüştürülmesi,
 Yeni fikirlerin fırsata ve bu fırsatlarında uygulamaya
aktarılması ,
 “Ar-Ge, parayı bilgiye dönüştürmek iken; yenilik, bilgiyi
paraya dönüştürmektir.”
 gibi farklı tanımlar yapılmaktadır.
Buluş ve Yenilik Karşılaştırması
 Howe dikiş makinesini icat etti,
ancak Singer daha sonra patent
hakkını ihlal etmiştir;
 Spangler elektrikli süpürgeyi icat
etmiştir, ancak Hoover bunu ilk
ticari hale getirendir;
 Paterson DOS’u geliştirdi, ancak
Gates
haklarını
satın
alarak
($25,000!) IBM’e lisanslamıştır.
4
Yenilik Türleri
 Ürün Yeniliği (Product Innovation): Bir firma ve/veya
kurumun sunduğu mallarda (ürün/hizmet) yapılan yenilikler
ve değişikliklerdir.
Örneğin; Bir
aracın
dizaynında
yapılan
değişiklikler,
verilen bir
hizmetin daha hızlı ve etkili sunulması amacı ile elektronik ortama
taşınması vb.
 Süreç Yeniliği (Process Innovation): Bir firma ve/veya
kurumun ürün ve hizmet üretim ve sunum süreçlerinde
yaptıkları yenilikler ve değişikliklerdir.
Örneğin; Bir araç üretim sürecinde
ve/ veya yönteminde yapılan
değişiklikler , bir hizmetin sunulmasında yapılan süre kısaltılması vb.
Skype, Ebay..
Yenilik Derecesi
 Radikal Yenilik: Mevcut ürün ve sistemden çok farklı olan ve
bu ürünlerin yerini alacak bir ürün ve/veya hizmetin
oluşturulması.
Örneğin: Kablosuz iletişim araçlar, elektrikli otomobil..
 Adımsal/Kısmi Yenilik: Mevcut ürün veya hizmetler üzerinde
yapılan küçük ve sınırlı yeniliklerdir.
Örneğin:
Cep telefonlarına dahil edilen kamera sistemleri,
Daha yüksek çözünürlü TV’ler vb.
Radikal Yenilik
Ar-Ge, Buluş ve Yenilik
Yeniliğin Seviyesi
 İşletme için Yeni: Bu tip yenilik genellikle adımsal yenilik ile
sonuçlanır ve ortalama olarak 6,5 ay sürer.
 Pazar/Sanayi için Yeni: Bu tür yenilik adımsal ve radikal
yeniliğin karışımıdır. İşletmeler bu yenilik türünü ancak yeni
ürünlerinin pazarda fırsat yaratacağını düşünürlerse
hedeflerler. Bu yenilik ortalama olarak 14 ay sürer.
 Dünya için Yeni: Bu yenilik türü kendine özgü ve radikal
yeniliktir. Pazarda buna benzer hiçbir ürün yoktur ve
ortalama olarak 24 ay sürer.
Yenilik Neden Önemlidir?
Çünkü;
 Yenilik çalışmalarının yoğun olduğu bölge ve ülkelerde
işsizlik oranı düşük ve toplum refahı yüksektir,
 Yenilik çalışmalarının olduğu bölgelerde geleneksel
ürünlerin yerine, katma değeri yüksek teknolojik ürünler
üretilmektedir,
 Yenilik yapan firmaların karlılık oranları diğer firmalara
göre daha yüksektir,
 Yenlik çalışmaları firmaların ticari performansını ve
rekabet gücünü yükseltmektedir,
 Yenilik yapmayan firmalar, bölgeler
geleceklerini riske atmaktadırlar,
ve
ülkeler
 Yenilik firmalararası rekabette en belirleyici unsurdur.
İşletmeleri Nasıl Yenilikçi Yaparsınız?
Farkındalık çalışmaları,
Uzun dönemli stratejiler,
Proje yönetimi becerileri,
Yenilik ve Ar-Ge için finansal kaynaklar,
Ar-Ge Takımı,
 İş bölümü
 Bütçe tahsisi,
 Yeni fikirler için teşvikler,
 Bilgiye Erişim
 Fuarlar
 Müşteriler ile işbirliği
 Tedarikçiler ile işbirliği
 Üniversiteler ile işbirliği





Yenilik Faaliyetlerinin Genel
Özellikleri
 Çok zaman alır
 Başarılı bir proje oluşturmak için en az 5 yıla ihtiyaç
duyulmaktadır,
 Sermaye yoğun
 İlaç sanayi en pahalı Ar-Ge harcamasının yapıldığı
sektördür,
 Riskli bir faaliyettir,
 1/3.000 proje ancak başarılı bir ürün olarak Pazar ile
buluşur,
 Bilgi ve yetenek gerektiren bir faaliyettir.
Yenilikçi Firma Kriterleri
 3 yıl içindeki yeni ya da geliştirilmiş ürün sayısı,
 3 yıl içinde üretilen yeni ya da geliştirilmiş ürünlerin toplam
cirodaki payı,
 Ar-Ge çalışanı sayısı,
 Katma değeri yüksek ürün seviyesi,
 Patent sayısı,
 Ulusal ve Uluslararası,
 Ar-Ge projelerinin sayısı
Yeniliğin 5 Kuralı
1. Sorgulama: Buluşçu daima «neden», «nasıl» ve «ne için» diye
sormalıdır,
2. Gözlemleme:
Buluşçu
daima
çevreyi
gözlemlemeli
ve
ihtiyaçları belirlemelidir,
3. Networking: Networkler mucidin en değerli kaynağıdır. “It
does not matter who you are, it matters who you know” ,
4. Deneme isteği: Buluşçu herhangi bir şeyi icat etmenin ya da
yenilik getirmenin kolay bir iş olmadığını bilmelidir. Bu sebeple
faklı deneyler ve yorumlamaları gereklidir,
5. İlişkilendirme: Buluşçu farklı konular arasında bağlantılar
kurmalı ve sonuç alabilmelidir.
Yeniliğin Kaynağı Nedir?

Firmalar
:
Bünyesinde
barındırdığı
Ar-Ge
Birimleri
ve
çalışan
mühendisleri aracılığı ile..

Üniversiteler: Yetişmiş araştırıcı gücü ve teknik altyapı aracılığı ile…

Araştırma Merkezleri: Yetişmiş araştırmacı gücü ve teknik labaratuvar
kanalı ile…..

Kamu Kaynaklı Araştırmalar: Farklı kişi ve kurumları bir araya getirip
ortak bir hedefe odaklayarak…

Bireyler/Girişimciler:
Fırsatların
yakalanıp
bu
fırsatların
değerlendirilmesi ile….

Müşterileri: Talepleri ile…

Rakipler: Rakip ürün analizleri yardımı ile…

Yasal düzenlemeler ve uygulamalar: Daha gelişmiş ürünleri teşvik
ederek…
Yenilik Hunisi
Schilling, 2008, Strategic Management of technological Innovation
Kapalı Yenilik Modeli
Chesbrough, Open İnnovation; 2003
Açık Yenilik Modeli
Chesbrough, Open İnnovation; 2003
Peki, yeniliklerimizi ve buluşlarımızı
nasıl koruyacağız?
Patent
Patent işletmeye bir icadın belli bir süre için ticari
kullanımının
tekel hakkını sağlar.
 Patent buluşçuya bir dizi özel (ya da tekel) haklar
sağlar,
 Patent sahibi geçici bir süre için diğerlerinin o icadı
ticarileştirmesini engelleme hakkına sahiptir,
 Bunun karşılığında patent sahibi icadın patent detaylarını
ortaya koymak zorundadır ve bu bilgiler kamu
incelemesine açık olacaktır,
 Bilgilere erişim ücretsizdir.
Patentlerin Avantajı
 Özellikle
ekonomik
değeri
olacağı
düşünülen
yenilik
süreçlerinin çıktıları olarak değerlendirilir,
 Pahalıdır, bu sebeple filtre işlevi görür,
 Teknik alanda analiz edilir, yenilik hızı ve yönü hakkında
bilgi verir.
21
Patentlerin Dezavantajları
 Tüm icatlar patentlenmez, patentlenme oranı ~ %70’dir
 Tüm icatlar patentlenemez, örn: patetes cipsi, yazılım, bazı
biyoteknolojiler
 Patentlerin büyük bir kısmı (~ % 40 – 60) kullanılmaz
22
Sınai Mülkiyetin Korunması
İki genel yaklaşım bulunmaktadır;
İlgili buluşun buluşçuya ait olduğunu, onun yasal izni
olmadan başkalarının bu ürünü üretme ve satma hakkına
sahip olmadığını gösteren yasal bir belgenin alınması ile,
Buluşu tamamen gizli tutulması yoluyla,
SMH Türleri
 Patent,
 Marka,
 Endüstriyel Tasarım
 Telif hakkı
(Tüm bu unsurlar ilgili buluş ve ürünü görünür ve
ulaşılabilir kılar, ancak kanunen sahibi dışındakilerin
kullanmaları kanunen yasaktır)
Neden Patent Alınır?
Her
yıl
tüm
dünyada
yaklaşık
400,000
patent
başvurusu
yapılmakta ve ancak bunların çok az bir kısmı ticari olarak ürüne
dönüşebilmektedir. Patent almanın tek amacı ürüne dönüştürmek
olmayabilir. Diğer nedenleri:
Savunma – önceden patent alarak ilgili alana rakiplerinizin
girmesini engelleyebilirsiniz;
Koruma – İlgili bir konuda önceden patent alarak başkalarının
bu alan girmesinin yanında bu ürünü kullanarak başka ürünler
geliştirmesini de engelleyebilirsiniz;
Gelir – lisanslama yoluna giderek gelir elde edebilirsiniz;
Pazarlık – Şirket birleşmelerinde, devirlerinde önemli bir
pazarlık gücü katar;
Ün-Tanınırlılık – firma imajı üzerinde önemli pozitif etki sağlar.
25
Üniversite-Sanayi İşbirliği
26
Üniversite-Sanayi İşbirliğinin Amaçları
Toplum
üniversite
sanayi
ilişkilerinden yenilikçi ürünler ve teknolojiler üzerinden
faydalanır. Sanayi destekli üniversite araştırmaları genellikle
topluma fayda sağlayan pratik uygulamalara dönüşür.
 Üniversite için Faydalar : Bazı üniversiteler akademik
araştırmaların ticarileştirilmesindeki olası finansal getiriler
sebebi ile sanayi ile ortak çalışmak istemektedir.
 Firma için Faydalar: Üniversite sanayi ilişkileri firma içi
araştırma ve geliştirmeyi tetikleyebilir. Üniversitedeki
araştırmacılar sanayideki bilim adamlarına yenilikçi ve
potansiyel
ürünlerin
tasarımı
ve
geliştirilmesi
için
kullanılabilecek mevcut araştırmalar konusunda yardımcı
olabilirler.
 Toplum
için
Faydalar:
Üniversite – Sanayi İşbirliği Kanalları
 Üniversite – Sanayi arayüz kuruluşları,
 Teknoloji Transfer Ofisleri,
 Kısa ya da uzun vadeli çalışan değişimleri,
 Desteklenen projeler (kontratlı araştırmalar),
 Ortak araştırma projeleri,
 Danışmanlık hizmetleri,
 Sanayi destekli Yükseklisans ve Doktoralar,
 Enformel toplantılar
28
Ar-Ge ve Yeniliğin Türkiye’deki
Durumu
Ülkelerin Rekabetçilik İndeksi
Rekabetçilik Endeksi
Ülke
Yenilik Endeksi
2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011
USA
1
2
4
7
Sweden
2
1
1
1
Denmark
3
5
9
6
Swetzerland
4
4
2
2
Singapore
5
3
3
3
Finland
6
6
7
5
Germany
7
7
5
12
The Nether.
8
10
8
9
Japan
9
8
6
20
Canada
10
9
10
8
Turkey
63
61
61
65
The Global Competitivenes Index, 2011
Türkiye’nin Yenilik Endeksi 2011
Indicators
1 R&D Financed by Private Sector (%)
2 Engineering Graduates
3 Total R&D Spending/GDP
4 R&D Performed by Private Sector (%)
5 Number of Researchers / Million Population
6 Imported High Technology-(Excluding Repeated Goods)(%)
7 Knowledge Intensive Employment (%)
8 Exported High Technology (Excluding Repeated Goods) (%)
9 R&D Support Provided Abroad (%)
10 University – Industry Cooperation
11 Qualitative Research Centers
12 Import of Computer and Communication Services
13 License Revenue
Source: The Global Innovation Index 2011
Ranking/125
25
33
40
41
43
51
59
63
69
75
82
96
N/A
İzmir’in Yenilik Potansiyeli











Organize Sanayi Bölgesi Bakımından gelişmiş bir bölge (12 Adet),
Serbest Bölgeler (2 Adet),
Firma Sayısı :119.552 (%6,4),
Teknoloji Geliştirme Bölgesi (İZTEKGEB),
Üniversiteler (9),
Akademik Personel (7.240 Araştırmacı),
Yılda Mezun Edilen 1.000 Mühendis,
Ar-Ge ve Yeniliğe Yönelik Araştırma Merkezleri,
EBİLTEM ve Projeleri (EBIC-Ege, EPO vb.)
KOSGEB Birimleri,
İzmir Kalkınma Ajansı,
Devlet Desteklerinden Yararlanma Oranı
TÜBİTAK
İzmir’in Durumu (2007-2010)
 İmalat sektöründeki firma sayısı
: 23.749
 Ar-Ge desteğine başvuran firma sayısı
:416
 Başvurulan proje sayısı
: 499
 Başvurusu yapılan patent sayısı
: 1.064
 Firmalardaki Ar-Ge Merkezlerin Sayısı
Source : TÜİK, TÜBİTAK, TPE, Sanayi Bakanlığı
:8
State of U-I Cooperation in Izmir
Üniversiteler ile işbirliği yapıyor musunuz?
Evet : % 8
Hayır : % 92
Teknoloji transferi konusunda var olan kamu destek ve altyapının
mevcut durumundan memnunmusunuz?
Hayır :
Kısmen :
Evet :
% 65
% 22
% 13
Toplam Ar-Ge harcamalarıiçindeki;
Üniversitelerin payı
Diğer firmaların payı
: % 8.26
: % 9.64
University-Industry Cooperation Tools in
Turkey
Sanayiden Veri Desteği
Öğrenci Odaklı İşbirliği
Teknoloji Transfer Ofisi
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Ortak Alanların Kullanımı
Üniversite Sanayi İşbirliği
Merkezi
Avrupa İşletmeler Ağı
(EEN)
Sınai Mülki Haklar Ofisi
Organizasyon ve İşbirliği
Ortaklıkları
Teknoloji Geliştirme
Merkezleri
Genel Danışmanlık
Hizmetleri
Sizce biz başarabilirmiyiz?
Iran war plane “Tunder in the skye”…2007
First Trukish plane in the skye - 1925, Vecihi Hürkuş
First Model of Honda Civic- 1972
First Model of Hyundai- year 1974….
Have you recognized this?… year 1961….
Recomendation to read

Start-Up Nation, Dan Senor ve Saul Singer

Open Innovation, Henry Chesbrough

The Management of Technology and Innovation, Margaret White
ve Garry Bruton

Managing Innovation, Joe Tidd ve John Bessant

Towards the Third Generation Universities, J.G. Wissema
Teşekkürler…
Dr. Serdal TEMEL
[email protected]
www.ebicege.org.tr
0 232 343 44 00