Transcript Epilepsie-v4

Epilepsie
Oud en Nieuw(s)
Introductie
Maarten Spoek, neuroloog
Paul Sanderse, huisarts
Presentatie
• Casuïstiek
• Vragen uit & voor de praktijk
• Theoretische achtergronden
• Boodschappen
• Interactief !
Casus
• 30 jr man, blanco VG, Rx:• ‘s Nachts thuis na café bezoek zag partner:




Plotselinge gil
Trekkingen armen en benen ~ 3 minuten
Snurkende ademhaling ~ 5 minuten
Later onrustig en verward ~ 10 minuten
 Tongbeet en incontinentie aanwezig
Vragen…
• Deze patiënt heeft epilepsie?
• Deze patiënt heeft een epileptische aanval
gehad?
• Deze aanval duurde hoeveel minuten?
• 8 minuten
• 18 minuten
• 3 minuten
Wat is epilepsie?
• Beschrijvend:
”Epilepsie is een aandoening van de hersenen met een
aanleg tot het manifesteren van epileptische aanvallen“
(Panayiotopoulos)
• Pathofysiologisch:
Uiting van abnormale of excessieve hypersynchronisatie
van neuronen in (een deel van) de hersenen
Vragen… wat is uw DD?
Partner van patiënt vertelt: mijn man had een…
• Val
• Insult?  struikelen, drop attack,
tonus verlies /kataplexie
• Wegraking
• Insult?  collaps (vasovagaal/cardiaal/reflex),
slaap, psychogeen
• Aanval
• Insult?  collaps (vasovagaal/cardiaal/reflex),
drop attack, woede, ‘hysterie’ , ‘attack’ (TIA)
Van DD tot diagnose…
1. Zijn de paroxysmale gebeurtenissen
epileptische aanvallen?
•
•
20-30% geen epilepsie
~30% van de patiënten met epilepsie heeft ook
niet-epileptische aanvallen
Van DD tot diagnose…
2. Wat voor een typen epileptische aanvallen?
(Tijdsbeloop & Klinische manifestaties)
•
Focaal/ Eenvoudig partieel
•
Complex partieel ( + en – automatismen)
•
Enkelvoudig/ Complex partieel, secundair gegeneraliseerd
•
Gegeneraliseerd
Van DD tot diagnose…
3. Wat is de oorzaak…?
Wat is het epilepsie syndroom?
type, lokalisatie, voorkomen
debuutleeftijd
erfelijkheid
lichamelijke & mentale afwijkingen / ontwikkeling
uitlokkende factoren
respons op behandeling
prognose
Epidemiologie
Jallon (2006)
Oorzaken
• Idiopathisch
• Symptomatisch / Secundair
•
•
•
•
Tumor
Trauma
Cerebrovasculair
Post infectieus
• Syndroom / Syndromaal
• Migratie stoornis / cerebrale ontwikkeling
• Metabool
Casus
• Vrouw, 44jr. Sinds 6 maanden epilepsie t.g.v.
meningeoom. Rx: tegretol 2x400 mg
• Thuis: om 14 uur insult, na 2 minuten met
trekkingen belt partner u op.
Na 5 minuten arriveert u bij patiënte.
• U treft aan: patiënte liggend op grond, rood
aangelopen hoofd, snurkende ademhaling.
• En nu? Wat doet u?
Stellingen: eens of oneens
• Een epileptische aanval moet worden behandeld
• Epilepsie moet worden behandeld
• Een epileptische aanval is schadelijk voor de
hersenen
• Met epilepsie is men niet rijgeschikt
Behandeling : medicamenteus
• Couperen van aanvallen: Benzodiazepinen
(Bij ictale fase > 5 minuten)
• Rectaal: rectiole diazepam (Stesolid®) 5-10mg.
• Nasaal: midazolam neusspray (2.5mg/puff), 2 puff *
• Buccaal: midazolam 2.5-10 mg, clonazepam
Behandeling : medicamenteus
• Medicamenteus :
• Depolarisatie stabiliserende medicatie
• Verschillende ion kanalen
Behandeling : medicamenteus
• Medicamenteus :
• Depolarisatie stabiliserende medicatie
• Verschillende ion kanalen
Behandeling : medicamenteus
• Medicamenteus :
• Depolarisatie stabiliserende medicatie
• Verschillende ion kanalen
• Keuze = op maat.
Behandeling : medicamenteus
• Medicamenteus :
• Depolarisatie stabiliserende medicatie
• Verschillende ion kanalen
• Keuze = op maat
valproïnezuur (Depakine)
gabapentine (Neurontin)
carbamazepine (Tegretol)
oxcarbamazepine (Trileptal)
levatiracetam (Keppra)
Toparimaat (Topamax)
clobazam (Frisium)
diphantoïne (Fenytoïne)
Behandeling : niet-medicamenteus
• Leefregels & adviezen
• Maatschappelijk werk, psychologie, systeem &
gedragstherapie
Epilepsie
Oud en Nieuw(s)
Nieuwe ontwikkelingen - diagnostiek
• Genetische inzichten in kanalopathieën
• Familie analyse  DNA mapping
• Beeldvorming
• 3.0 Tesla MRI (en hoger)
1.5 Tesla
3.0 Tesla
Nieuwe ontwikkelingen - diagnostiek
• Genetische inzichten in kanalopathieën
• Familie analyse  DNA mapping
• Beeldvorming
• 3.0 Tesla MRI (en hoger)
• Geavanceerde voxel analyse
• fMRI en Magnetoencephalography
• Invasieve registratie: corticografie
Nieuwe ontwikkelingen – behandeling
• Nervus vagus stimulatie (CN X)
• Antidrome stimulatie van de n. vagus
• Refractaire epilepsie
• ~50% aanvalsreductie
Nieuwe ontwikkelingen – behandeling
• Chirurgie : verwijderen epileptogene focus
• Selectie verbeterd
• Intracraniële EEG registratie : corticografie
• Neuronavigatie
Nieuwe ontwikkelingen – behandeling
• Chirurgie
Nieuwe ontwikkelingen – behandeling
• Medicatie
add-on bij lokalisatie gebonden epilepsie
• lacosamide (Vimpat)
• versterkt selectief de langzame inactivering van voltageafhankelijke natriumkanalen
• zonisamide (Zonegran)
• werkt op spanningsgevoelige natrium- en calciumkanalen
en op GABA-gemedieerde neuronale remming
• retigabine (Trobalt)
• opent neuronale K+kanalen: stabiliseert rustpotentiaal
Boodschappen
•
•
•
•
•
•
•
•
Insult ≠ aanval/wegraking/val
Eén insult ≠ epilepsie
Couperen van insult (ictale fase) > 5 minuten
Post ictaal: stabiliseren, vermijd overprikkelen
Behandelen is maatwerk
Home video’s: zeer nuttig
Leefregels belangrijk, echter…
Rijgeschiktheid: CBR regels, bij twijfel overleg
Vragen
? ? ? ? ? ? ?
?
? ?? ?
? ?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
? ? ? ? ? ?
?