Transcript A*LE VE SOSYAL POL*T*KALAR BAKANLI*I ÖZÜRLÜ VE YA*LI H

BAKIM HİZMETLERİ
DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(YAŞLI BİRİMİ)
TÜRKİYEDE YAŞLILARA SUNULAN BAKIM
HİZMETLERİ
* Tıp alanındaki gelişmeler ve yaşam refahının yükselmesi
ülkemizde beklenen yaşam süresini uzatmış olup, toplam nüfus
içinde 60 ve 65 yaş üzeri nüfus sayısal ve oransal olarak artmıştır.
*
Türkiye İstatistik Kurumunun 2011 yılı Veri Tabanına
bakıldığında,
Türkiye nüfusunun;
*4.428.003’ünü kadın, 3.629.199’unu erkek olmak üzere
toplam 8.057.202’sini 60 yaş üstü kişilerin,
*1.231.274’ü erkek, 1.335.213’ü
2.566.487 ’ini 60 – 64 yaş arası kişilerin,
kadın olmak üzere
*2.397.925 erkek, 3.092.790 kadın olmak üzere toplam
5.490.715’ini 65 yaş üstü kişilerin oluşturduğu görülmektedir.
Ülkemiz nüfusunun toplam 74.724.269
olarak belirtildiği 2011 yılı veri tabanı
dikkate alındığında 60 yaş üstü kişilerin
toplam nüfusa oranının yaklaşık % 10.7
iken, 65 yaş üstü kişilerin toplam nüfusa
oranının
yaklaşık
%
7.3
olduğu
görülmektedir.
Birleşmiş Milletler tarafından öngörülen ve
Avrupa ülkelerinin çoğunda uygulanan
yaşlanma alt sınırı 65 yaş olarak kabul
edilmektedir. Ancak istatistiki verilerden de
görüleceği üzere 60 – 65 yaş arası yaşlı
nüfusumuzdaki yoğunluk (10.7 olan 60 yaş
üstü nüfusun % 3.4’ü) ve Ülkemizin ekonomik /
sosyal şartları göz önüne alınarak bakım
kurumlarına kabul yaşı resmi Huzurevi ve Yaşlı
Rehabilitasyon Merkezlerimiz için 60 , Özel
Huzurevlerimiz için
ise 55 yaş olarak
uygulanmaktadır.
Yaşlı nüfusundaki bu artışın yanı sıra;
* geniş aileden çekirdek aileye geçiş,
* kırsal anlardan şehirlere göç,
* evde bakımda önemli rolü olan
kadının iş hayatına katılımı,
* geleneksel kültür değerlerindeki
değişimler, yaşlının aile yapısı içindeki eski
rolünün de değişmesine ve kurum bakımına
talebin artmasına neden olmuştur.
Yaşlı Bakım Hizmetleri
Ülkemizde, yaşlılara yönelik yatılı kurum
hizmetleri;
- Bakanlığımıza bağlı faaliyet gösteren
Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım ve
Rehabilitasyon Merkezleri,
Resmi huzurevlerine bağlı ek ünite
olarak hizmet veren Yaşlı Yaşam Evleri,
-
-Özel Huzurevleri
Merkezleri,
ve
Yaşlı
Bakım
- Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları
bünyesinde açılan Huzurevleri ,
-Gündüzlü Hizmetler ise Yaşlı Hizmet
Merkezleri aracılığı ile sunulmaktadır.
Huzurevleri İle Huzurevi Yaşlı Bakım
ve Rehabilitasyon Merkezleri
60 yaş üzerindeki, sosyal ve/veya
ekonomik yönden yoksunluk içinde olup,
korunmaya, bakıma ve yardıma muhtaç olan
kişileri huzurlu bir ortamda korumak, bakmak,
sosyal ve psikolojik gereksinimlerini karşılamak
kendi kendilerini idare edebilecek şekilde
rehabilitasyonlarının
sağlandığı,
tedavisi
mümkün olmayanların ise sürekli olarak özel
bakım altına alındığı yatılı sosyal hizmet
kuruluşlarıdır.
Huzurevleri İle Huzurevi Yaşlı Bakım ve
Rehabilitasyon Merkezleri
Huzurevi ile Huzurevi Yaşlı Bakım ve
Rehabilitasyon
Merkezlerinde
yaşlılara
götürülen hizmetler; barınma, sağlık, psikososyal destek kapsamında psikolojik ve sosyal
kaynaklı sorunlarının çözümünde yardımcı
olunması, sosyal ilişkilerinin geliştirilmesi
zamanlarının değerlendirilmesi, aktivitelerinin
devamının sağlanması, beslenme, temizlik, boş
zamanlarını değerlendirme, sosyal faaliyetler ve
diğer
sosyal
hizmetler
olarak
sıralanabilmektedir.
SAMSUN BAFRA 75.YIL HUZUREVİ
• Huzurevlerinin; şehir merkezlerinde, sağlık
merkezlerine yakın, şehir içi ulaşım
araçlarından yararlanabilecekleri alanlarda
yer alması, kapasitesinin 60 – l00 arasında
olması, binaların fiziksel koşullarının yaşlı
kullanımına uygun olarak düzenlenmesi, özel
bakıma ve rehabilitasyona ihtiyacı olan
yaşlılara ayrılacak bölümlerin birbirlerinden
bağımsız olmasına imkanlar dahilinde özen
gösterilmektedir.
• Ücretsiz kalan 60-65 yaş arası
yaşlılarımıza kurum bütçesinden aylık
harçlık verilmekte olup,65 yaş üstü
yaşlılarımıza ise 2022 sayılı yasa ile aylık
maaş bağlanmaktadır.
• Ayrıca yaşlanmaları sonucunda, özürlü
duruma gelmiş olan kurum bakımını
talep etmeyen yaşlılarımıza aylık bir
asgari ücret bakım ücreti ödenmektedir.
• Bakanlığımıza bağlı Huzurevleri ve Yaşlı
Bakım Rehabilitasyon Merkezlerinde
ekonomik durumu iyi olan ve sosyal
yönden yoksunluk içinde bulunan
yaşlılarımıza ücretli, ekonomik yönden
yoksunluk içinde bulunan yaşlılar ile
1005 sayılı Kanun gereği İstiklal
Madalyası verilen yaşlılarımıza ise
ücretsiz
yatılı
bakım
hizmeti
sunulmaktadır.
Halen Bakanlığımıza bağlı 11.732
kapasiteli 106 Huzurevi ve Yaşlı
Bakım Rehabilitasyon Merkezinde;
4454
kadın, 6238 erkek olmak üzere
toplam
10.692 yaşlımıza yatılı bakım hizmeti verilmektedir.
Bu yaşlılarımızın;
% 41’i kadın, % 59’u erkek yaşlı , % 49’u ücretsiz, % 51
ücretli yaşlı, % 67’si huzurevi yaşlısı,% 33’ü özel bakım
yaşlısıdır.
Yaşlı Yaşam Evleri
* Değişen Ülke ve Dünya şartları çerçevesinde
yaşlılara sunulan hizmetlerin nicelik /nitelik
olarak artırılması ve hizmetin çeşitlendirilmesi,
*Yatılı kurum bakımı dışındaki alternatif hizmet
modellerine duyulan ihtiyaç,
*Yaşlıların bireysel özellikleri ve farklılıkları,
*Kurum bakım hizmetinin maliyetinin yüksek
oluşu hususları dikkate alınarak ;
Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon
Merkezlerinde kalan veya kuruluşa kabul
koşullarını taşıyan, sosyal, psikolojik , fiziksel
gereksinimlerini bağımsız olarak karşılayabilen
yaşlılardan durumu uygun olduğu sosyal ve
sağlık servisinin ortak kararı ile belirlenen ve
yaşlı
yaşam evinde kalmayı tercih eden
yaşlılarımızın kuruluşa bağlı ek ünite
konumunda olan “Yaşlı Yaşam Evi” olarak
isimlendirilen evlerde bakımlarının sağlanması
amaçlanarak “Yaşlı Yaşam Evleri” projesi hayata
geçirilmiştir.
Yaşlı Yaşam Evlerinde; yaşlılarımızın sosyal
çevreden
soyutlanmadan,
yaşam
standartlarının yükseltilmesi, 3-4 yaşlının
kaldığı ev ortamında bakımlarının sağlanması
amaçlanmaktadır.
İlk olarak, 2012 yılının Ekim ayında Ankara
Demetevler Fatma Üçer Huzurevi Yaşlı Bakım
ve Rehabilitasyon merkezine bağlı olarak “Yaşlı
Yaşam Ev”i açılmıştır. Kısa süre içinde Sivas ve
Trabzon İllerimizde de Yaşam evi açılarak 3
“Yaşlı Yaşam Evi”ne ulaşılmış olup projenin
yaygınlaştırılması yönünde
çalışmalarımız
sürdürülmektedir.
DİĞER KAMU KURUM VE KURULUŞLARINA AİT
HUZUREVLERİ
Kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde açılacak
huzurevlerinin açılış, çalışma, fiziki şartlar, personel
şartları, teftiş ve denetim işlem ve esaslarına mevcut
mevzuata uygun bir şekilde belirlemek çağdaş anlayış
ve şartlara uygun düzeyde hizmet vermelerini
sağlamak amaçlanmıştır.
Diğer Bakanlıklar ile Belediyelere bağlı huzurevi
sayısı ise 22 olup, kapasitesi 2579’dur.
ÖZEL HUZUREVLERİ İLE HUZUREVİ YAŞLI BAKIM MERKEZLERİ
55 ve daha yukarı yaşlarda olup sosyal ve/veya
ekonomik yönden yoksunluk içinde bulunan, kuruluş
bakımına ihtiyacı olan yaşlı bireylerin özel
huzurevlerinde/ yaşlı bakım merkezlerinde bakım ve
korunmaları sağlanmaktadır.
Bu kapsamda; Dernekler, Vakıflar, Azınlıklar ile
Gerçek ve Tüzel kişilerin işletmekte olduğu huzurevi
sayısı 167 olup, kapasitesi 9985’dir.
Özel ve Diğer Kamu Kurumlarına ait
Huzurevleri; ilgili Yönetmelikler gereğince İl
Müdürlüklerimizden
açılış
izni
alarak
ülkemizde
faaliyet
göstermekte,
açılış
işlemleri, hizmet standardı, personel durumu,
işletme koşulları, ücret, denetim, devir ve
kapatılmasına yönelik usul ve esaslara göre
çalışmalarını sürdürmektedir.
Türkiye’de faaliyette bulunan resmi ve özel
huzurevi sayısı 295, toplam yatak kapasitesi
yaklaşık 24.296’dır.
Gündüzlü Hizmetler;
Genel Müdürlüğümüz; yaşlılara yönelik
gündüzlü hizmetlerini 07.08.2008 tarih ve
26960 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
“Yaşlı Hizmet Merkezlerinde Sunulacak
Gündüzlü Bakım ile Evde Bakım Hizmetleri
Hakkında Yönetmelik” gereği Yaşlı Hizmet
Merkezleri aracılığıyla sunmaktadır.
Yaşlı Hizmet Merkezlerinde;
Ev ortamında yaşayan akıl ve ruh sağlığı
yerinde olan yaşlının boş zamanlarını çeşitli
sosyal etkinliklerle değerlendirmek, sosyal
ilişkilerini ve aktivitelerini artırarak sağlıklı bir
şekilde yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı
olunması amacıyla Gündüzlü
Dayanışma
Hizmetleri,
Akıl ve ruh sağlığı yerinde olan,
tıbbi bakıma ihtiyacı olmayan ve her
hangi bir özrü bulunmayan yaşlının
bakımı ile ilgili olarak hane halkının tek
başına veya diğer destek unsurlarına (
komşu- akraba) rağmen yetersiz kaldığı
durumlarda yaşlıların evde yaşamlarını
devam ettirebilmeleri için yaşam
ortamlarının iyileştirilmesi, günlük
yaşam faaliyetlerine yardımcı olunması
amacıyla Evde Bakım Hizmetleri,
Yaşamını evde ailesi, akrabalarıyla veya
yalnız sürdüren Alzheimer , Demans vb. hastalığı
olan yaşlıların yaşam ortamlarının iyileştirilmesi,
boş zamanlarının değerlendirilmesi, sosyal,
psikolojik ve sağlık ihtiyaçlarının karşılanmasında
yardımcı
olunması,
kendi
imkanlarıyla
karşılamakta güçlük çektikleri konular ile günlük
yaşam faaliyetlerine destek hizmetleri verilmesi,
gerekli olduğu zamanlarda aileleri ile dayanışma
sağlanarak yaşam kalitesinin artırılması amacıyla
Gündüzlü Bakım Hizmetleri sunulmaktadır.
Gündüzlü Bakım Hizmetleri, Yaşlı Bakım ve
Rehabilitasyon Merkezlerimizin bünyesinde
verilebilmekte olup yaşlılarımıza Gündüzlü
bakım ve rehabilitasyon hizmeti sunulmaktadır.
Genel Müdürlüğümüze bağlı Ankara,
Çanakkale, Eskişehir, İzmir ve Kırıkkale illerinde
5 Yaşlı Hizmet Merkezimizde 584 Kadın, 516
erkek olmak üzere toplam 1100 yaşlı üyemize
hizmet sunulmaktadır.
İstanbul ilinde 15 kapasiteli 1 Özel Yaşlı
Hizmet Merkezi faaliyet göstermektedir.
Hizmet standart’ının yükseltilmesi çalışmaları
kapsamında;
• Yaşlı bakım hizmetleri, yaşlı bakımı konusunda
kurs görmüş sertifikalı elemanlar ile aynı
alanda eğitim veren ortaöğretim ve
yükseköğretim kurumlarından mezun kişiler
tarafından sunulmakta olup, yaşlı bakım
merkezlerinde her 10 yaşlıya 3 vardiya halinde
çalışmak üzere 4 yaşlı bakım elemanı,
huzurevlerinde ise her 20 yaşlıya 3 vardiya
halinde
4
yaşlı
bakım
elemanı
görevlendirilmektedir.
Hizmet standart’ının yükseltilmesi
çalışmaları kapsamında;
• Yaşlı bakımı hizmeti veren resmi ve özel
kuruluşlarımızın
fiziki
şartları
iyileştirilerek modern çağın yaşanılır
mekanları haline getirilmiştir.
• Mevcut kuruluşlarımızda bulunan yaşlı
odalarındaki yatak sayısı asgariye
indirilmiş olup, yeni inşa edilen
huzurevlerinde tek kişilik odaların fazla
olmasına özen gösterilmektedir.
• Temizlik
hizmetleri
ise
bakım
hizmetlerinden ayrıştırılarak her kuruluşta
yeterli sayıda ayrıca temizlik elemanı
görevlendirilmektedir.
• Yaşlıların muayene ve tedavileri daha iyi
imkanları bulunan sağlık kuruluşlarında
yapılmakta olup kuruluşlarımızda ise
takipleri yapılmaktadır.
• Kuruluşlarımızdaki sağlıklı yaşlıların gezi,
tiyatro, sinema ve el sanatları gibi sosyal
ve kültürel etkinliklere katılımları
sağlanmaktadır.
• Kuruluşlarımızdaki yaşlılarımızın yemek
ihtiyaçları özel hizmet alımı kapsamında
mamül yemek satın alınarak daha hijyenik
şartlarda ve kaliteli yemek
temin
edilmektedir.
• YAŞLILARIMIZ GEÇMİŞİMİZİN
SEMBOLLERİ VE DENEYİMLERİNDEN
YARARLANMAMIZ GEREKEN
DEĞERLERİMİZDİR .
• BU DEĞERLERİMİZE GEREKEN ÖNEM VE
EHEMMİYETİ VERMEMİZ GEREKİR.
• UNUTMAYIN Kİ ! BİZDE YAŞLANACAĞIZ .
TEŞEKÜRLER
31