Transcript Hoe kijkt een inspecteur naar kwaliteit (en kwaliteitszorg)? - PO-Raad

Hoe kijkt een inspecteur naar
kwaliteit (en kwaliteitszorg)?
Monique Okkerse
Swaantje de Bekker
Programma
•
•
•
•
•
•
Kennismaking
Veranderingen in het toezicht
Kwaliteitsgebieden nieuw waarderingskader 2017
Didactisch handelen en kwaliteitszorg
Reflectie eigen school/scholen
Vragen en discussie
Geel = ja Rood = nee
Ik heb al weleens een inspectiebezoek nieuwe stijl meegemaakt.
Ik heb kennis van het nieuwe waarderingskader 2017.
Het didactisch handelen is in nieuw kader het belangrijkste
Bij een slecht pedagogisch klimaat wordt een school onvoldoende
Samen (school en inspectie) lesobservaties doen is goed
Verschillende onderzoeken
•
•
•
•
Kwaliteitsonderzoek naar besturen en scholen (risico
en 4-jaars verplichting)
VVE- onderzoek
Thema onderzoeken, bijvoorbeeld:
» Meldcode
» startende leraren
» sociale kwaliteit
» overgang basisonderwijs - voortgezet onderwijs
Onderzoek naar de staat van het onderwijs
Nieuw toezicht
Rol inspectie: Waarborgfunctie en stimulerende functie
Toezicht op maat: veel waar het moet, weinig waar het kan;
Risico gericht toezicht;
Voorkomen dat scholen onvoldoende / zeer zwak worden.
Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs;
De inspectie beoordeelt in het nieuwe toezicht ook het zicht dat het
bestuur heeft op de kwaliteit van de scholen en de verbeterkracht
van het bestuur.
Een nieuw waarderingskader –
samenhangend en breed
• Kwaliteitsgebieden
• Standaarden
• Geen gedetailleerde indicatoren
• po, vo, so, mbo
6
Hoofdvragen in het waarderingskader
1. Leren kinderen maximaal?
Kwaliteitsgebied 1: onderwijsresultaten
2. Geven leraren goed les?
Kwaliteitsgebied 2: onderwijsproces
3. Is er een veilig, stimulerend en ambitieus klimaat voor lln?
Kwaliteitsgebied 3: schoolklimaat en veiligheid
4. Bewaakt en ontwikkelt de directie de kwaliteit van de
school?
Kwaliteitsgebied 4: kwaliteitszorg en ambitie
7
Twee hoofdlijnen in het toezicht
1. Toezicht op scholen en besturen (vierjaarlijks)
• Bestuur: heeft het bestuur zicht op de kwaliteit, stuurt het op de
verbetering daarvan en is het financieel gezond?
• School: leren leerlingen genoeg, is er zicht op hun ontwikkeling,
krijgen ze goed les en zijn ze veilig?
• Elke 4 jaar bij alle besturen en een representatief aantal scholen
per bestuur.
• Ook elke 4 jaar naar alle scholen (Tweede Kamer), nog
discussie over de vorm.
• Bij besturen die goed sturen op onderwijskwaliteit, zich daarover
goed verantwoorden en die financieel gezond zijn, doen wij een
stapje terug -> minder toezicht.
Uitgangspunten waarderingskader 2017
• Alle sectoren één gezamenlijk basiskader
• Helder onderscheid in kader tussen wettelijke eisen en
eigen aspecten van kwaliteit
• Stimulerend toezicht:
•
Uitdagen tot ontwikkeling
•
Meer dan basiskwaliteit
• Kader gebruiken voor eigen evaluaties
Oordelen en waarderingen per standaard
Wettelijk voorschrift
Eigen aspecten
Basis: schoolplan
Oordeel
waardering
Onvoldoende
Kan beter (alleen als de
standaard geen wettelijke
basis heeft)
Voldoende
Voldoende
Goed
Onderzoek bij het bestuur
We kijken naar het kwaliteitsgebied Kwaliteitzorg en Ambitie
KA1. Kwaliteitszorg
Het bestuur en de school hebben een stelsel van kwaliteitszorg
ingericht en verbeteren op basis daarvan het onderwijs.
KA2. Kwaliteitscultuur
Het bestuur en zijn scholen kennen een professionele
kwaliteitscultuur en functioneren transparant en integer.
KA3. Verantwoording en dialoog
Het bestuur en de school leggen intern en extern toegankelijk en
betrouwbaar verantwoording af over doelen en resultaten en
voeren daarover actief een dialoog.
Verificatie onderzoek
Doel:
1. Vaststellen of het kwaliteitsgebied kwaliteitszorg en ambitie
voldoende is.
2. Informatie verzamelen over de feitelijke onderwijskwaliteit van
de school.
Onderzoek op verzoek naar een goede school
• Verzoek naar ‘goede’ school:
•
Voorwaarde: er is een zelfevaluatie beschikbaar
• Wij beoordelen de feitelijke kwaliteit t.o.v. het beeld van het
bestuur (ook onderdeel kwaliteitszorg bestuur)
• Onderzoek wordt uitgevoerd aan de hand van waarderingskader.
Kwaliteitsonderzoek: wat doet een inspecteur?
• Kennismaken
• Lesobservaties (soms samen met directeur of Ib’er)
• Gesprekken met directie, intern begeleider, leerkrachten, ouders
en leerlingen
• Documentanalyse
• Teruggeven van bevindingen
Triangelen, doelgericht onderzoek, verbanden en verklaringen
De inspectie aan het werk
Rapport van bevindingen en toekenning toezichtarrangement:
• Basisarrangement;
• Aangepast arrangement “onvoldoende” of “zeer zwak”.
Wat vindt u?
In tweetallen:
Waar moet de inspectie naar kijken/op toezien?
Wat zou de rol moeten zijn? Toezichthouder of adviseur?
Wat verandert er na 1 augustus 2017?
•Gedifferentieerde oordelen :zeer zwak, onvoldoende, voldoende en
goed
•Wettelijk dan oordelen, voldoende of onvoldoende
•Voor goed waarderen eigen aspecten van kwaliteit
•Excellent via jurymodel
•Toezicht meer gericht op dialoog en stimuleren van kwaliteit
•Nieuwe methodieken: Zelfevaluatie, gesprekken ouders en
leerlingen, feedbackgesprek met presentatie, samen de klas in
•Toezicht op hoe besturen de kwaliteit van scholen in beeld hebben
en stimuleren en toezicht op scholen
•Waarborgfunctie; Risicogericht toezicht blijft bestaan.
•Filmpje nieuw toezicht.
Vraag
Wat is een goede les?
Didactisch handelen
Het didactisch handelen van de leraren stelt leerlingen in
staat tot leren en ontwikkelen.
18
Basiskwaliteit Didactisch Handelen
De leraren plannen en structureren hun handelen met behulp van
informatie die zij over leerlingen hebben. De leraren zorgen
ervoor dat het niveau van hun lessen past bij het beoogde
eindniveau van leerlingen. De aangeboden leerstof is logisch
opgebouwd binnen een reeks van lessen alsook binnen één les.
De leraren creëren een leerklimaat waardoor leerlingen actief en
betrokken zijn. Met geschikte opdrachten en heldere uitleg
structureert de leraar het onderwijsaanbod zo dat de leerling het
zich eigen kan maken. De leraren stemmen de instructies en
spelbegeleiding, opdrachten en onderwijstijd af op de
behoeften van groepen en individuele leerlingen. De afstemming
is zowel op ondersteuning als op uitdaging gericht, afhankelijk
van de behoeften van leerlingen
19
Eigen aspecten van kwaliteit (voor oordeel
goed)
Welke eigen opdracht heeft de school opgenomen in het schoolplan
en (hoe) realiseert de school deze?
Te denken valt aan:
Hoge verwachtingen van leerlingen
Feedback naar leerlingen
Efficiënte benutting van de onderwijstijd
20
Lesobservaties
Kernvraag:
1. wat valt op aan het lesgedrag van de leraar
2. Welk effect heeft dit op de leerlingen
Is de les exemplarisch voor de leraar?
Past de les bij het schoolbrede beeld over het didactisch handelen
Heeft de school zicht en ambities over de kwaliteit van het didactisch
handelen?
En hoe heeft het bestuur dit zicht? En hoe stuurt ze op verbetering?
21
Standaarden bij kwaliteitsgebied 1 en 3
Kwaliteitsgebied 1: onderwijsproces (OP)
• Aanbod
• Zicht op ontwikkeling
• Didactisch handelen
• (Extra) Ondersteuning
• Samenwerking
• Toetsing en afsluiting
Kwaliteitsgebied 2: schoolklimaat (SK)
• Veiligheid
• Pedagogisch Klimaat
22
Standaarden bij kwaliteitsgebied 3 en 4
Kwaliteitsgebied 3: onderwijsresultaten (OR)
• Resultaten
• Sociale en maatschappelijke competenties
• Vervolgsucces
Kwaliteitsgebied 4: kwaliteitszorg en ambitie
• Kwaliteitszorg
• Kwaliteitscultuur
• Verantwoording en dialoog
Overige wettelijke vereisten
23
Kwaliteitsgebied 4: kwaliteitszorg en ambitie
Basiskwaliteit
Het bestuur zorgt voor een stelsel van kwaliteitszorg. Dit stelsel
staat uitgewerkt in het schoolplan. Vanuit dit stelsel bewaakt en
bevordert het bestuur de kwaliteit van het onderwijsleerproces en
de leer resultaten. Het bestuur en de scholen hebben zicht op de
kwaliteit van het onderwijs. Er zijn toetsbare doelen
geformuleerd en er wordt regelmatig geëvalueerd of deze
doelen gehaald worden. De oorzaken van eventueel
tekortschietende onderwijskwaliteit zijn geanalyseerd en waar
nodig worden verbeteringen doelgericht doorgevoerd. De
verantwoordelijkheidsverdeling tussen bestuur en scholen maakt
een functionerend stelsel van kwaliteitszorg mogelijk.
Kwaliteitszorg en ambitie vervolg
Eigen aspecten van kwaliteit (voor waardering goed)
Is er aanvullend beleid over de wijze waarop de kwaliteit wordt
bewaakt en bevorderd en (hoe) wordt dit gerealiseerd?
Te denken valt aan:
- Ambitieuze doelen die passen bij de maatschappelijke opdracht
- Betrokkenheid van stakeholders en onafhankelijke deskundigen bij
evaluaties
- Strategisch financiële planning
Oefening standaard KA1
Als u kijkt naar kwaliteitszorg en ambitie; hoe vindt u dat uw school
daar in past (of scholen daarin passen)? Wat herkent u? Wat niet? En
wat zijn dus verbeterpunten voor uw school/scholen. Welk oordeel
zou u uw school/scholen op deze standaard geven (goed, voldoende,
onvoldoende, zeer zwak) en waarom?
U kunt voor deze opdracht gebruik maken van eigen ervaringen.
Denk ook aan de strategische beleidsplannen, schoolplannen,
jaarplannen en schoolgidsen.
Reflectie
Hoe kijkt u naar kwaliteitszorg? Is dat hetzelfde als de manier
waarop de inspectie er naar kijkt? Wat komt overeen? Wat is anders?
Wat zou u de inspectie nog mee willen geven als het gaat om het
onderzoeken en beoordelen van kwaliteitszorg?
Hebt u nog andere tips/suggesties?
Vragen en opmerkingen
http://www.onderwijsinspectie.nl