Transcript Klik hier

De wetenschap herschreven door KOM.KOM.2.0: “We zijn negatief. Niks morfine
gevonden” (3/12/2016)
Alsof heel de consternatie rond de vermeende morfine-doping bij duiven nog niet groot
genoeg is doet kom.kom.2.0 er nog een schepje bovenop door een verhaaltje op te hangen
over een experiment waarbij een drietal duivenmelkers zichzelf hebben probeerden te doperen
met morfine en cafeïne en daarbij tot de bevinding gekomen zijn dat noch het eten van
maanzaad noch het drinken van koffie resulteerde in een positieve test. Op zichzelf is er niets
mis met dergelijk experiment maar er wordt met geen woord gerept over de manier waarop de
testen uitgevoerd werden. Als het inderdaad zo is dat een dokter al na één uur en drie kwartier
uitsluitsel kon geven vermoed ik dat die man commerciële testkits gebruikt heeft waarvan de
detectielimiet eerder beperkt is. Dergelijke kits zijn zeker bruikbaar om drugsgebruik op te
sporen maar laten niet toe om te beweren dat de urinemonsters “negatief” zijn. Om tot die
conclusie te komen moeten meer performante technieken gebruikt worden zoals die welke
aangewend worden in de dopinglabo’s (vloeistofchromatografie gekoppeld aan
tandemmassaspectrometrie). Daarom vind ik dat de conclusie van kom.kom.2.0 ongegrond
en misleidend is. Trouwens, de drie proefkonijnen hadden zich heel het experiment kunnen
besparen hadden ze op voorhand de wetenschappelijke literatuur geraadpleegd. Al in 2003
werd een (zeer degelijk) wetenschappelijk artikel gepubliceerd waarin een aantal vrijwilligers
gecontroleerde hoeveelheden maanzaad (met gekende morfineconcentraties) verwerkt in
gebak tot zich namen en vervolgens op geregelde tijdstippen urinemonsters afstonden voor
kwantitatieve morfine- en codeïne-analysen. De resultaten van dit onderzoek zijn in detail
beschreven in:
Thevis M1, Opfermann G, Schänzer W. Urinary concentrations of morphine and codeine after
consumption of poppy seeds. J Anal Toxicol. 2003 Jan-Feb;27(1):53-6.
Uit dit onderzoek kunnen twee belangrijke conclusies getrokken worden.
Ten eerste, er was een enorm verschil (factor 250!) in morfineconcentratie tussen maanzaad
van diverse herkomst. Om dit te verklaren kan volgende achtergrondinformatie nuttig zijn.
Morfine en aanverwante alkaloïden worden uitsluitend aangemaakt in de latexvaten van de
papaverplant. Door het ontbreken van latexvaten in zaden zijn die –tenminste binneninnagenoeg vrij van morfine. Dat wil daarom niet zeggen dat er geen morfine terug te vinden is
in maanzaad. Bij het oogsten en verder opzuiveren wordt het zaad (intens) vermengd met
resten van wat doorgaans papaverstro genoemd wordt en kunnen er aan de buitenkant wel
degelijk latex-fragmentjes blijven kleven. Afhankelijk van de morfineconcentratie in de latex
en de manier van oogsten/bereiden kan de uiteindelijk morfine-concentratie van het maanzaad
gevoelig verschillen van partij tot partij. Kom.kom.2.0 hoeft zich de vraag niet meer stellen of
maanzaad niet altijd hetzelfde maanzaad is want het antwoord is al lang terug te vinden in de
wetenschappelijke literatuur.
Ten tweede, in bepaalde urinemonsters werden morfineconcentraties aangetroffen die
opliepen tot 10 microgram per milliliter, wat 10 maal hoger is dan de limietwaarde
vooropgesteld voor menselijke sporters. Het is dus wel duidelijk dat –tenminste voor
menselijke atleten- het nuttigen van maanzaad wel degelijk kan resulteren in een positieve
dopingtest.
Het is niet mijn bedoeling om me te mengen in het morfine-debat dat momenteel voor heel
wat discussie zorgt in de duivenwereld maar ik wil me toch wel afzetten tegen al die onzin die
de ronde doet op de sociale media. Iedereen die zich geroepen voelt om zich in het debat te
mengen zou er best aan doen om eerst de relevante wetenschappelijke literatuur (en dat is
best indrukwekkend qua volume en kwaliteit) op te zoeken en te analyseren en dan pas
proberen zinnige uitspraken te doen. De duivenliefhebbers hebben recht op correcte
informatie en mogen niet op het verkeerde been gezet worden door populistische en
misleidende “schrijfsels”.