Transcript Wykład 1
Pojęcie organizacji gospodarczej Zarządzanie współczesnym przedsiębiorstwem w warunkach gospodarki rynkowej. Organizacja System – niepusty zbiór elementów i niepusty zbiór relacji określonych nad tym zbiorem elementów gdzie sam zbiór elementów i relacji jest dobierany odpowiednio do funkcji i celów systemu. SYSTEM Elementy Relacje systemu Organizacja to system, zorientowany na realizację określonych celów, którego uporządkowane części współprzyczyniają się do powodzenia całości, a powodzenie całości jest istotnym warunkiem powodzenia części. Russel L. Ackoff – definicja organizacji Definicja organizacji. System zachowujący się rozmyślnie, zawierający przynajmniej dwa składniki zachowujące się rozmyślnie i mające wspólne zamierzenie, ze względu na które w systemie zachodzi funkcjonalny podział pracy; jego funkcjonalnie oddzielne składniki mogą na wzajemne zachowania odpowiadać w formie obserwacji albo łączności i przynajmniej jeden podzestaw systemu pełni w nim funkcję kontrolno-kierowniczą. Organizacja, jako system otwarty, prowadzi wymianę energii i informacji z otoczeniem. Najlepszą sytuacją jest równowaga, czyli ekwiwalentność tej wymiany, czyli sytuacja, w której organizacja zaspokaja potrzeby otoczenia, a otoczenie potrzeby organizacji. OTOCZENIE ORGANIZACJA Otoczenie organizacji stanowią wszystkie elementy zewnętrzne, wchodzące z nią w bezpośrednie lub pośrednie interakcje. Rodzaj powiązań pomiędzy organizacją a elementami zewnętrznymi pozwala rozróżnić otoczenie bliższe i otoczenie dalsze. Dalsze: -makroekonomiczne -technologiczne -polityczno-prawne -socjokulturowe OTOCZENIE Bliższe: -konkurenci -kooperanci ORGANIZACJA Model Leavitt’a Organizacja stanowi wewnętrznie zintegrowaną całość (system), złożoną z czterech podstawowych części: - celów i zadań - ludzi (ich dążeń i wzorców zachowań) - wyposażenia materialno-technicznego - formalnej struktury Dalsze: -makroekonomiczne -technologiczne -polityczno-prawne -socjokulturowe OTOCZENIE Bliższe: -konkurenci -kooperanci cele i zadania ludzie elementy społeczne struktura wyposażenie i technika elementy techniczne ORGANIZACJA Organizacja gospodarcza Obiekt gospodarczy – otwarty, dynamiczny układ społeczno-techniczny, realizujący określone cele gospodarcze. Organizacja gospodarcza (przedsiębiorstwo) - organizacja, realizująca określone cele gospodarcze Podział strukturalny przedsiębiorstwa System zarządzania Wejście Wyjście System informacyjny System wykonawczy OTOCZENIE OTOCZENIE PRZEDSIĘBIORSTWO System społeczny System informacyjny Przepływy informacji w ramach organizacji to jej system informacyjny. Obejmuje on wszystkie elementy związane z przekazywaniem informacji, czyli: źródła powstawania wiadomości, ich przepływy i sposoby przesyłania, punkty ich gromadzenia oraz procesy przekształcania. System zarządzania System zarządzania, jest to zbiór działań wykonywanych w obrębie funkcji zarządzania (planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie). Ze względu na swoją specyfikę, jest to system ściśle powiązany z systemem informacyjnym. Niemożliwe jest bowiem zarządzanie organizacją (przedsiębiorstwem) bez przepływu informacji. System informacyjny zarządzania System informacyjny zarządzania jest zbiorem działań i środków służących zbieraniu,odnajdywaniu, magazynowaniu, przesyłaniu i przetwarzaniu informacji tak, aby móc na ich podstawie podejmować decyzje i zarządzać przedsiębiorstwem. Ewolucja systemów zarządzania Organizacja przed rewolucją przemysłową Mimo, iż ślady zarządzania można znaleźć w wielu starożytnych kulturach (Egipt, Macedonia, Grecja, Cesarstwo Rzymskie), dopiero przełom XVIII i XIX wieku przyniósł rozwój poważnych badań nad zarządzaniem. Organizacja po rewolucji przemysłowej Zmiany w zarządzaniu wynikające z: Wynalazków (mechanizacja pracy) Rozrostu przedsiębiorstw Koncentracji kapitału Linii potokowych i specjalizacji pracy Obniżenia kosztów produkcji i ceny „Jedyny słuszny sposób” Najskuteczniejsze i najsprawniejsze organizacje mają strukturę hierarchiczną, w której członkowie organizacji w swej działalności kierują się poczuciem obowiązku wobec organizacji oraz zbiorem racjonalnych reguł i przepisów. „Human Relations” Człowiek racjonalny, motywowany przez pieniądz zostaje zastąpiony tzw. człowiekiem społecznym, motywowanym potrzebami społecznymi. Zaczęto uwzględniać potrzeby psychospołeczne pracowników, dążono do akceptacji celów organizacji przez grupy nieformalne oraz do wykorzystania wpływu tych grup na wydajność pracy. „Szkoła ilościowa” Oparcie zarządzania na analizach matematycznych w powiązaniu z naukami Taylora i Gantta. Analizy operacyjne i logistyczne wykorzystywane w gospodarce m.in. przy lokalizacji przestrzennej sklepów i magazynów, podziale zasobów, zarządzaniu zapasami, modelowaniu produkcji, zaopatrzenia i zbytu. Współczesne przedsiębiorstwo Czynniki zmian w przedsiębiorstwach Odejście od produktu masowego (seryjnego) Krótki cykl życia produktów Liberalizacja i globalizacja rynków Duże tempo rozwoju technologicznego Społeczeństwo informacyjne Informacja Informacja to treść komunikatu przekazywanego za pomocą danych. Ta sama treść może być przekazywana przy pomocy różnych danych (znaki, mowa, wykres itp.). Informacja jest więc pojęciem szerszym niż dane, chociaż potocznie często używa się tych określeń zamiennie. Funkcje informacji Funkcje informacji w działalności gospodarczej: Czynnik produkcji Towar Element kreujący branżę informatyczną i telekomunikacyjną Informacja jako czynnik produkcji Elementy rozwoju społeczno-gospodarczego PRACA KAPITAŁ ZASOBY NATURALNE INFORMACJA Informacja jako towar Informacja, podobnie jak każdy inny towar, podlega prawom rynku, popytowi i podaży. Efektem tego jest funkcjonowanie rynku informacji oraz przemysł informacyjny. Informacja jako stymulator Postęp technologiczny w zakresie technologii informacyjnych powoduje wzrost nakładów na nie. Inwestycje takie mają zazwyczaj korzystny wpływ na gospodarki narodowe i światowy system gospodarczy. Społeczeństwo informacyjne Społeczeństwo informacyjne to społeczeństwo, które nie tylko posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania się, lecz środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła utrzymania większości społeczeństwa. „Gęstość informacji” Według K.W. Deutscha postęp rewolucji informacyjnej można mierzyć: Stosunkiem informacji do masy Stosunkiem informacji do energii Stosunkiem informacji do nakładów Stosunkiem informacji do czasu Stosunkiem informacji do nakładu siły roboczej Następny wykład: Zarządzanie. System informacyjny zarządzania przedsiębiorstwem.