M

ATERIAŁY STOSOWANE PRZY WYPEŁNIANIU KANAŁÓW KORZENIOWYCH

Pasty, gutaperka i jej modyfikacje

    Materiał do wypełniania kanałów korzeniowych musi być traktowany jako wszczep, gdyż mimo, że jest otoczony twardą zębiną, ma kontakt z żywymi miękkimi tkankami okołowierzchołkowymi. Powinien więc: Szczelnie wyścielać kanał Nie drażnić tkanek okołowierzchołkowych Nie rozpuszczać się i nie rozpadać w zetknięciu z tkankami i płynami tkankowymi Kontrastować na zdjęciach rtg   Być łatwo usuwalny z kanału w razie potrzeby Resorbować się poza wierzchołkiem korzenia

W ŚWIETLE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY MATERIAŁY DO WYPEŁNIEŃ DZIELI SIĘ NA : 

Uszczelniacze kanałowe w postaci past i cementów



Ćwieki i sztyfty kanałowe



Materiały do wypełniania wstecznego

U SZCZELNIACZE KANAŁOWE  Tlenkowo-cynkowo-eugenolowe  Oparte na żywicach syntetycznych  Oparte na żywicach naturalnych i (lub) gutaperce  Zawierające składniki lecznicze  Cementy Najważniejszym zadaniem uszczelniaczy jest szczelne wypełnienie kanału. Nie powinny się kurczyć, rozpuszczać w płynach ani resorbować, a jednocześnie powinny być biozgodne z tkankami.

1. U SZCZELNIACZE TLENKOWO CYNKOWO EUGENOLOWE  Np. Caryosan, Tubi-Seal  Proszek 50% tl. cynku, płyn – eugenol.

 Nie kurczą się, ale mogą się rozpuszczać  Eugenol może działać przeciwbakteryjnie i drażniąco, później materiał jest dobrze tolerowany.

 Użyty z ćwiekami gutaperkowymi łączy się chemicznie z gutaperką dając trwałe, nierozpuszczalne połączenie.

2. O PARTE NA ŻYWICACH SYNTETYCZNYCH  Proszek: tl. cynku, fosforan bizmutu, płyn:poliketony i polimery winylowe zarabiane w stos. 1 : 0,8  Dobrze wyściela kanał, nie kurczy się, nieco pęcznieje  Nierozpuszczalny w płynach  Bardzo trudny do usunięcia z kanału, chyba że został użyty jako uszczelniacz dopchnięty gutaperką.

 Toksyczny dla tkanek  Np. Diaket, AH26

3. O PARTE NA ŻYWICACH NATURALNYCH I GUTAPERCE  Mieszanina gutaperki (20%) z tl. cynku (50%) i naturalnymi żywicami (30%) pomieszana z chloroperką to preparat Kloroperka N-O  Nieszkodliwy dla tkanek.

 Kurczy się, więc m oiże być stosowany tylko w małych ilościach z dodatkowymi ćwiekami gutaperkowymi.

 Innym dobrym preparatem jest żywica chloroformowa (15% roztwór kalafonii i żywicy naturalnej w chloroformie)

4. U SZCZELNIACZE ZAWIERAJĄCE SKŁĄDNIKI LECZNICZE  Endometazon – proszek: deksometazon, hydrokortyzon, dwujodotymol, paraformaldehyd, płyn: eugenol. Zarabianie 7:1 w przeciągu 40 sek.

 Właściwości odkażające, przeciwzapalne i przeciwuczuleniowe    Zastosowanie w przypadku wypełniania kanałów w przypadku zgorzeli miazgi Daje kontrast na RTG W przypadku przepchnięcia poza wierzchołek mogą wystąpić przejściowe bóle

  Dorifill – materiał na bazie tlenków cynku, bizmutu o tytanu. Porcję proszku miesza się z 3 kroplami płynu do pasty o średniej konsystencji.

   Nie zawiera kwasów, nie wpływa drażniąco na tkanki okołowierzchołkowe, działa antyseptycznie Szczelnie wypełnia kanał i ma dużą wytrzymałość mechaniczną Może być użyty do tradycyjnego wypełniania kanału z dopchnięciem ćwiekiem lub jako uszczelniacz kanałowy.

Endospur – proszek: kwas glicyfinowy, dwujodotymol, srebro wytrącone, wypełniacz, płyn: eugenol, balsam kanadyjski, nośnik. Konsystencja rzadkiej pasty    Kanał można wypełnić samą pastą, można ją dopchnąć ćwiekiem.

Pasta może słóżyć jako uszczelniacz do każdej metody kojndensacji Pasta mocno przylega do narzędzi, należy je od razu oczyścić zaraz po użyciu.

 Pasty wodorotlenkowo-wapniowe – do wypełniania kanałów korzeniowych, mogą też słóżyć jako uszczelniacze, mieszanie w stosunku 1 : 1  Twardnieją w kanale w ciągu 20-40 min.

     Dobry kontrast na RTG dzięki siarczanowi baru.

Mała kurczliwość i minimalna rozpuszczalność w płynach tkankowych.

Dobra płynność co zapewnia łatwe wprowadzenie do kanału materiału i ćwieków.

Apexit ma wysokie pH, jest bakteriobójczy, przepchnięty poza wierzchołek resorbuje się w ciągu 6 mies. Wysokie pH zapewnia korzystne działanie na tkanki okw.

Sealpex – zawiera Ca(OH)2, siarczan baru, tl. cynku, isobutylosalicylany, metylosalicylany i barwniki. Mieszany w stos. 1 : 1 w ciągu 15-25 sek.

 Niska kurczliwość, słaba rozpuszczalność w pł. tkankowym, dobry kontrast w RTG, wilgotne ściany kanału przyspieszają wiązanie, twardnieje w kanale w ciągu 40 min.

5. C EMENTY  Cementy fosforanowe zostały zdyskwalifikowane jako materiał do wypełniania kanałów korzeniowych ze względu na nieszczelności i drażniące działanie na tkanki okw. oraz niemożliwość usunięcia ich z kanału w razie potrzeby.

 Preparat Ketac-Endo, który jest cementem glass jonomerowym nie jest toksyczny dla tkanek, nie kurczy się i nie rozpuszcza w płynach tkankowych, daje kontrast na RTG i szczelnie zamyka kanał. Powinien być stosowany z ćwiekami gutaperkowymi aby umożliwić usunięcie w razie potrzeby. Jego stosowanie ułatwia system Aplicap.

Ć WIEKI I SZTYFTY KANAŁOWE  Gutaperka znajduje się na pierwszym miejscu wśród materiałów do wypełniania kanałów korzeniowych. Wykazuje ona pewną elastyczność i lepkość, rozpuszcza się w chloroformie i ksylenie. Na świetle i powietrzu utlenia się i twardnieje, uplastycznia się w cieple ale powyżej 75st. C się deformuje.

 Dzięki dużej zawartości tl. cynku jest uważana za materiał nie drażniący tkanek okw.

 Stosuje się dwa rodzaje ćwieków gutaperkowych:  Standaryzowane – słóżą jako ćwieki główne, kształtem i rozmiarem odpowiadają odpowiednim narzędziom kanałowym. Są wprowadzane do kanału jako pierwsze.

 Dodatkowe – mają zróżnicowany rozmiarale nie są identyczne z kodem standaryzowanym narzędzi endo.

Stożkowaty kształt ćwieków zapobiega ich przepchnięciu poza otwór wierzchołkowy.

Gutaperka to sok drzew Isonandra Gutta rosnących w strefie podzwrotnikowej. Pod względem chemicznym jest poliizoprenem – izomerem kauczuku. Jest mniej ściśliwa niż woda, zanurzona w wodzie nie zmienia swojej objętości. Jest także bardziej plastyczna niż kauczuk. Zawarte w ćwiekach pęcherzyki powietrza pękając podczas kondensacji zapewniają gutaperce pewną ściśliwość. Gutaperka stomatologiczna zawiera 20% czystej gutaperki. Podstawowym składnikiem ćwiekó jest tlenek i krzemion cynku, które mają działanie bakteriobójcze. Ma właściwości samosterylne. Zawiera w swoim składzie również metale(11%) i woski (3%). Zawartość związków baru zapewnia kontrast w rtg.

M ETODY KONDENSACJI GUTAPERKI  Boczna   Konwencjonalna Endotec  Pionowa  Termo-mechaniczna    McSpadden Thermafil Ultrafil

C HLOROPERKA  Metoda wypełniania kanałów korzeniowych emulsją uzyskaną przez rozpuszczenie gutaperki w odpowiednim środku nie jest już stosowana.

 Jedynie przed wprowadzeniem ćwieków poleca się w celu polepszenia szczelności wypełnienia zanurzenie na krótki czas w chloroformie lub eukaliptolu, ale skuteczność tej metody też nie jest potwierdzona.

M ATERIAŁY DO WYPEŁNIANIA WSTECZNEGO  Do wypełniania kanału zresekowanego wierzchołka korzenia powinno się zastosować ten sam materiał co wypełniano kanał. Z zasady jednak stosuje się amalgamat srebra. Powinien on być wolny od cynku ze względu na wilgoć w ranie w okolicy okw.

D ZIĘKI THANKS