choroby_miazgi_z fil

Download Report

Transcript choroby_miazgi_z fil

CHOROBY MIAZGI ZĘBÓW
STAŁYCH NIEDOJRZAŁYCH
etiologia, podziały, leczenie,
powikłania
Okresy mineralizacji i wyrzynania
zębów stałych
Ząb
I1
W y rzy na nie
(rok ży c ia )
7 -8
Za k o ńc ze nie rozw oju
k orze n ia (rok ży c ia )
10
I2
8 -9
11
C
1 1 -1 2
1 3 -1 5
P1
1 0 -1 1
1 2 -1 3
P2
1 0 -1 2
1 2 -1 4
M1
6 -7
9 -1 0
M2
1 2 -1 4
1 4 -1 6
Chronologia rozwoju zębów stałych
Z ąb
I1
sz-ż
I2
sz-ż
P o czątek
w yrzyn an ia
6,08,1 r
ż
K o n iec
ro zw o ju
ko rzen ia
7,79,8
rż
C
sz-ż
P1
sz-ż
P2
sz-ż
M1
sz-ż
M2
sz-ż
M3
sz-ż
6,8-8,8 9,2rż
12,2
9,611,5 r
ż
10,112,1
rż
5,9-6,9
rż
11,212,8 r
ż
17-19
rż
8,510,8
rż
11,013,6
rż
11,614,4
rż
7,810,8
rż
11,016,2
rż
19,520,8
rż
10,813,3
rż
Rozwój otworu wierzchołkowego
a - po wyrznięciu;
b- zakończenie tworzenia zębiny pierwotnej
c – powstały cementu
d – apozycja cementu – powstanie wierzchołka
fizjologicznego
ETIOLOGIA
A. czynniki zakaźne :
- ubytek próchnicowy
- ubytki niepróchnicowego
pochodzenia
- urazy !!!!!!!
- drogą krwiopochodną
- choroby przyzębia
B. czynniki niezakaźne : - urazy mechaniczne
- urazy termiczne
- urazy chemiczne
- urazy elektryczne
Zęby stałe niedojrzałe
Zęby sieczne - radiologicznie uformowany
korzeń: 8-10 r.ż.
Pierwsze zęby trzonowe - radiologicznie
uformowany korzeń: 9-10 r.ż.
ZMODYFIKOWANA KLASYFIKACJA WG WILGI
A. Pulpitis acuta - bóle samoistne od kilku dni, ubytek drążący
do miazgi, przy zgłębnikowaniu ból w miejscu
obnażenia i nieznaczne krwawienie
B. Pulpitis chronica exacerbata - bóle samoistne i dawne, rozległy
ubytek próchnicowy, przy zgłębnikowaniu ból
w miejscu obnażenia i nieznaczne krwawienie
C. Pulpitis chronica fibrosa - brak objawów samoistnych, czasem
bóle dawne, przy zgłębnikowaniu słaba reakcja
bólowa i skąpe krwawienie
PODZIAŁ HISTOPATOLOGICZNY
1. Zapalenia przewlekłe zaostrzone
(częściowe i całkowite)
2. Zapalenia przewlekłe bez ognisk zaostrzenia
(częściowe i całkowite)
PODZIAŁ CHORÓB MIAZGI WG SCHRODER
A. Zapalenie miazgi korony zęba (pulpitis coronalis)
B. Całkowite zapalenie miazgi (pulpitis totalis)
C. Martwica miazgi (necrosis pulpae)
Podział chorób miazgi terapeutyczno symptomatologiczny
I - miazga reagująca na bodźce, nie obnażona lub obnażona
na niewielkiej przestrzeni,bez patologicznych objawów
klinicznych
Leczenie: przykrycie pośrednie lub bezpośrednie
II - miazga reagująca prawidłowo na bodźce, obnażona w
wyniku zaawansowanego procesu próchnicowego lub
rozległego urazu
Leczenie: amputacja biologiczna lub metody mortalne
III - miazga nie reagująca prawidłowo na bodźce, obficie
krwawiąca przy zgłębnikowaniu, martwa lub zgorzelinowa
Leczenie: kanałowe lub ekstrakcja
Metody leczenia
endodontycznego
przykrycie pośrednie
przykrycie bezpośrednie
amputacja przyżyciowa
amputacja mortalna
ekstyrpacja w znieczuleniu
ekstyrpacja mortalna
Otwór wierzchołkowy
Otwór fizjologiczny
powstały przez apozycję
cementu
Po wyrznięciu zęba
Po zakończeniu rozwoju
LECZENIE BIOLOGICZNE - leczenie ma na celu
zachowanie żywej miazgi. Polega ono na usunięciu
działającego czynnika patogennego oraz zastosowaniu
preparatów odontotropowych pobudzających właściwości
obronne i reparacyjne miazgi.
Leczenie biologiczne -warunki
• brak patologicznych objawów ze strony
miazgi
• dobry ogólny stan zdrowia dziecka
• dobra higiena jamy ustnej
• brak ognisk zakażenia w jamie ustnej
METODY LECZENIA
ENDODONTYCZNEGO
omówienie
Leczenie biologiczneprzykrycie pośrednie
Wskazania: głęboki ubytek próchnicowy lub
pourazowy, bez obnażenia miazgi
Postępowanie: zaopatrzenie ZnO+ eug. lub
Ca(OH)2, podkład i wypełnienie ostateczne
SCHEMAT POKRYCIA POŚREDNIEGO
MIAZGI
SCHEMAT POKRYCIA POŚREDNIEGO
MIAZGI
próchnica
Ca(OH)2
zębina reakcyjna
cement
Leczenie biologiczneprzykrycie bezpośrednie
Wskazania: przypadkowe lub pourazowe
obnażenie miazgi do 1 mm2
Postępowanie: zaopatrzenie nietwardniejącym
Ca(OH)2, twardniejącym Ca(OH)2,
podkład, wypełnienie
Przykrycie pośrednie
Przykrycie bezpośrednie
SCHEMAT PRZYKRYCIA BEZPOŚREDNIEGO
MIAZGI ZĘBA
Strefa nekrotyczna
Warstwa zasadowa
Staza kapilarów
+leukocyty
Kacyfikacja warstwy
zasadowej
Migracja
fibroblastów
Dalsza
mineralizacja
Nowe
odontoblasty
Niemal prawidłowa
miazga
Osteodentyna
warstwa
skalcyfikowana
Normalna zębina
włóknista
Odontoblasty
Prawidłowa
miazga
AMPUTACJA PRZYŻYCIOWA W
ZNIECZULENIU
-
CZĘŚCIOWA
-
GŁĘBOKA
-
CAŁKOWITA
Leczenie biologiczne
- amputacja przyżyciowa
Wskazania: próchnicowe lub pourazowe (w dniu
urazu) obnażenie miazgi powyżej 1mm2
Postępowanie: 1- wykonanie znieczulenia,
2 - zdjęcie stropu komory,
3 - amputacja,
4 - zaopatrzenie kikutów miazgi Ca(OH)2,
5 - podkład i wypełnienie
AMPUTACJA PRZYŻYCIOWA
MIAZGI - CZĘŚCIOWA
AMPUTACJA MIAZGI
PRZYŻYCIOWA - CZĘŚCIOWA
SCHEMAT POSTĘPOWANIA W CAŁKOWITEJ
AMPUTACJI PRZYŻYCIOWEJ
Pulpotomia
prowadzi do apeksogenezy
a- złamanie z obnażeniem miazgi, pacjent
zgłosił się do 24 godz.
b – dostęp endodontyczny
c – opatrunek z Ca(OH)2, przykryty twardym
cementem i wypełnieniem ostatecznym
d – po 12 mieś. – zakończenie rozwoju korzenia
Kompozyt
Ca(OH)2
Cement
twardniejący
Bariera kalcyfikacyjna (nowy strop)
Zakończony rozwój korzenia
Amputacja przyżyciowa z
mumifikacją miazgi formokrezolem
lub aldehydem glutarowym
NIE JEST TO POSTEPOWANIE
RUTYNOWE W ZĘBACH STAŁYCH
NIEDOJRZAŁYCH
MOŻEMY ZASTOSOWAĆ JEDYNIE W
KORZENIU NA WSTEPNYM ETAPIE
ROZWOJU
AMPUTACJA GŁĘBOKA
Przeprowadzamy w korzeniu uformowanym
z nie zamkniętym otworem wierzchołkowym.
Ocena zdrowienia miazgi
• Brak objawów klinicznych
• Brak zmian patologicznych na rtg
• Kontynuacja rozwoju korzenia
• Wrażliwość na bodźce miazgi (termiczne i elektryczne)
Ekstrypacja przyżyciowa :
1.etap: wykonanie zdjęcia rtg.
2.etap: wykonanie znieczulenia
3.etap: opracowanie ubytku ; stworzenie dostępu do
komory
4.etap: opracowanie komory zęba
5.etap:opracowanie kanału korzeniowego po
wcześniejszym ustaleniu długości roboczej na
podstawie zdjęcia rtg
Ekstrypacja przyżyciowa cd :
6.etap: wypełnienie kanału korzeniowego
materiałem stymulującym jego wzrost
7.etap: wykonanie rtg kontrolnego
8.etap: ostateczne wypełnienie kanału po zakończeniu
rozwoju korzenia zęba
Działanie Ca(OH)2
APEKSOGENEZA: fizjologiczne
dotwarzanie korzenia; warunek - żywa
miazga
APEKSYFIKACJA: zamknięcie szczytu
korzenia twardą tkanką pod wpływem
działania związków chemicznych (Ca(OH)2
Schemat apeksogenezy po leczeniu
metodą ekstyrpacji częściowej
Schemat postępowania apeksyfikacyjnego
• zapalenie nieodwracalne
- co 2-3 miesiące wymiana wypełnienia kanału z
Ca(OH)2 i kontrola rtg
• martwica (zgorzel)
- pierwsze wypełnienie Ca(OH)2 na okres 3 tyg.,
potem okresowa wymiana wypełnienia kanału z
Ca(OH)2 i kontrola rtg co 2-3 miesiące
Schemat przedstawiający różne stadia rozwoju
korzeni po zastosowaniu
procedur apeksyfikacji
a – prawidłowy rozwój korzenia
b – zamknięty wierzchołek bez
zwężenia kanału
c – bariera kalcyfikacyjna przy
wierzchołku
d – bariera kalcyfikacyjna nieco
poniżej szczytu wierzchołka
e – brak zamknięcie wierzchołka –
zapalenie tkanek
okołowierzchołkowych
Preparaty stosowane w procesie
apeksyfikacji
• pasty wodorotlenkowo – wapniowe
• fosforan trójwapniowy
• żel kolagenowo – fosforanowo – wapniowy
• hydroksyapatyt
• Pro Root MTA – Mineral Trioxide
Aggregate
Pro Root MTA – Mineral
Trioxide Aggregate
• aglomerat mineralnych trójtlenków
WSKAZANIA DO ZASTOSOWANIA:
• zamykanie perforacji kanału
• zamknięcie wierzchołka korzenia po zabieg
resekcji
• zamknięcie wierzchołka korzenia w celu
apeksyfikacji
Pro Root MTA – Mineral
Trioxide Aggregate
• duże właściwości odontotropowe
• biozgodny tkankowo
• dobre przyleganie brzeżne brak
mikroprzecieku bakteryjnego
Pulpektomia - etapy
Ocena procesu leczenia
• Brak objawów klinicznych
• Brak zmian patologicznych na rtg
• tworzenie bariery kacyfikacyjnej w okolicy wierzchołka
• kontrola radiolgiczna do 3 lat
Metody mortalne
I. Amputacja mortalna
II. Ekstrypacja mortalna
UWAGA:
* stosowane wyjątkowo w przypadku braku
możliwości znieczulenia
** zawsze podlegają leczeniu dwuetapowemu
*** unikamy stosowania w obawie przed działaniem
środka dewitalizacyjnego na wzrost i rozwój
korzenia
Metody mortalne
amputacja mortalna
1 etap: dewitalizacja (7-10 dni)
amputacja
założenie pasty mumifikującej
(pasta jodoformowa)
2 etap: po dotworzeniu korzenia klasyczne
leczenie kanałowe
Metody mortalne –
ekstrypacja mortalna
1 etap
A dewitalizacja
B amputacja z ekstrypacją
C wypełnienie kanałów materiałem tymczasowym
( Ca(OH)2 do momentu dotworzenia korzenia
2 etap
po dotworzeniu korzenia klasyczne leczenie
kanałowe
Martwica i zgorzel
1 etap : usunięcie mas zgorzelinowych
odkażenie kanału
wypełnienie materiałem czasowym na
bazie wodorotlenku wapnia (nie twardniejący):
1 etap - opatrunek zakładany na tydzień
2 etap - opatrunek zakładany na 1 miesiąc
3 etap - opatrunek zakładany do 3 miesięcy
4 etap - kontrola radiologiczna i kliniczna
Martwica i zgorzel
etap 1 omówienie
* unikamy tzw. leczenia otwartego
* w czasie opracowywania uważamy, aby
nie przepchnąć mas zgorzelinowych poza
otwór wierzchołkowy (konieczność
wykonania rtg. oraz używania
ograniczników przy narzędziach
kanałowych)
Martwica i zgorzel
etap 1 omówienie cd.
* kanał poszerzamy mimo naturalnej znacznej
szerokości usuwamy zainfekowaną zębinę
(opracowanie do ok. 2 mm od wierzchołka
radiologicznego- ochrona pochewki Hertwiga)
*Płuczemy 0,5% podchlorynem sodu, 0,9% NaCl
* Wypełnianie kanału między wizytami prep.
Ca(OH)2, (prep. Poliantybiotykowe tylko celem
eliminacji zapalenia tkanek okw.)
Martwica i zgorzel
2 etap: ostateczne wypełnienie kanału po
zakończonym rozwoju korzenia
POWIKŁANIA
• niedotworzenie korzenia: nie zamknięcie otworu
wierzchołkowego, brak wzrostu korzenia, szerokie
światło kanału
• resorpcja wewnętrzna i zewnętrzna
• zmiany okołowierzchołkowe
• przewlekłe zapalenie kości
• ogólnoustrojowe powikłania