Transcript SWOT i PEST

Foresight regionalny dla szkół wyższych Warszawy i Mazowsza
„Akademickie Mazowsze 2030”
Prezentacja raportu z analizy SWOT i PEST
przeprowadzonej przez panele eksperckie
&
Zakładany układ Foresightu
Desk research
Panele
Wypracowanie i ocena
hipotez
Scenariusze
Opracowanie wkładu
merytorycznego do
dalszych etapów projektu
Opracowanie analizy PEST
i SWOT
Wypracowanie materiału
do następnego etapu projektu
Delphi
Opracowanie scenariuszy
Potencjalne oczekiwania odbiorcy
Uzyskanie informacji pozwalających na zweryfikowanie
swoich przypuszczeń odnośnie przyszłości
Uzyskanie informacji, które wskażą na kluczowe obszary
podejmowania decyzji
Uzyskanie informacji, które stworzą kontekst do
podejmowania decyzji dotyczących głównych kierunków
rozwoju
…
2
Przyjęty układ prac panelowych
 Główne obszary tematyczne paneli (x4)
1. (P1) strategiczne kierunki kształcenia (np. polityka państwa a nastawienie popytowe)
2. (P2) model absolwenta (np. studia rożnego stopnia)
3. (P3) model uczelni (np. organizacja zarządzanie finansowanie)
4. (P4) budowa powiązań z otoczeniem gospodarczym (np. rozwój regionalny współpraca z
przemysłem)
3
Przyjęte założenia metodyczne przeprowadzenia analizy SWOT i PEST
Założenie:
1. Analiza PEST będzie służyła do zdefiniowania szans i zagrożeń, które mogą się pojawić w
obszarach: Polityczno-legislacyjnym, Ekonomicznym, Społeczno-demograficzno-kulturowym
oraz Technologicznym.
2. Wypracowane szanse i zagrożenia w ramach poszczególnych obszarów analizy PEST będą
się składały na analizę OT w ramach analizy SWOT
Pozytywne (S) i negatywne (W)
aspekty rozpatrywanego zagadnienia
Analiza
S
W
Definicja
silnych stron
Definicja
słabych stron
Pozytywne (O) i negatywne (T)
aspekty dowiązane do otoczenia
O
T
Analiza szans
Analiza zagrożeń
w ramach poszczególnych w ramach poszczególnych
obszarów analizy PEST
obszarów analizy PEST
Identyfikacja kluczowych czynników mających wpływ na rozwój szkolnictwa wyższego
Warszawy i Mazowsza
 Panele ekspertów – na poziomie każdego obszaru tematycznego
 Top eksperci – na poziomie ogólnym
4
Przyjęty układ prac podczas pierwszego spotkania panelowego
Przyjęty punkt
odniesienia
GOW 2030
3
1. Wypracowanie głównych
parametrów opisu,
czyli parametrów pod kątem których
powinno się rozpatrywać dany obszar
tematyczny wziąwszy pod uwagę
przyjęty punkt odniesienia do
prowadzonych analiz
2. Zdefiniowanie modeli,
które będą traktowane jako
najbardziej pożądane dla
danego obszaru
tematycznego w kontekście
przyjętego punktu
odniesienia
R
3. Zdefiniowanie stanu
obecnego,
Czyli określenie jakie są
obecnie dominujące
stany/rozwiązania w ramach
zdefiniowanych parametrów
opisu
4. Zdefiniowanie głównych silnych i słabych stron
istniejących rozwiązań w kontekście każdego z
wypracowanych modeli
Te z istniejących obecnie dominujących stanów/rozwiązań, które w
będą sprzyjały (silna strona) lub utrudniały (słaba strona)
osiągnięcie rozwiązań charakterystycznych dla danego modelu
Raporty:
1. Analiza strategii, modeli
działania oraz ścieżek
ewolucji wiodących szkół
wyższych na świecie,
2. Analiza szkół wyższych
Warszawy i Mazowsza,
3. Raport analityczny na
temat potencjału,
kluczowych kompetencji,
strategii oraz działania
szkół wyższych na
Mazowszu oraz
4. Scenariusze i strategie
rozwoju szkolnictwa
wyższego w Polsce i za
granicą Analiza foresightów
i dokumentów
strategicznych
1
5
Przyjęty układ prac podczas okresu pomiędzy pierwszym a drugim
spotkaniem panelowym
 Weryfikacja plus uzupełnienie materiałów z P1
oraz
Przyjęty punkt
odniesienia
GOW 2030
Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST
głównych szans i zagrożeń,
czyli głównych zjawisk/trendów/tendencji, które w
perspektywie przyjętego punktu odniesienia będą
sprzyjały (szanse) lub ograniczały (zagrożenia)
osiąganie stanów charakterystycznych dla
wypracowanych modeli
2
6
Przyjęty układ prac podczas drugiego spotkania panelowego
1
5. Wypracowanie najistotniejszych silnych i słabych stron
istniejących rozwiązań
Generalizacja obszaru SW, czyli zbiorcza ocena stanu obecnego
w kontekście silnych i słabych stron określonych dla wszystkich
zdefiniowanych modeli
2
6. Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST głównych
szans i zagrożeń,
czyli głównych zjawisk/trendów/tendencji, które w perspektywie
przyjętego punktu odniesienia będą sprzyjały (szanse) lub
ograniczały (zagrożenia) osiąganie stanów charakterystycznych
dla wypracowanych modeli
7. Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST
najistotniejszych szans i zagrożeń,
Generalizacja obszaru OT, czyli określenie na bazie
wcześniejszych opracowań, jakie są najistotniejsze szanse oraz
zagrożenia w ramach danego obszaru tematycznego w
poszczególnych obszarach analizy PEST
4
8. Główne wnioski dotyczące
analizy SWOT
Identyfikacja kluczowych
czynników, mających wpływ na
rozwój szkolnictwa wyższego
Warszawy i Mazowsza
Poziom obszaru tematycznego
5
7
Przyjęty układ prac panelu Top Ekspertów
 Weryfikacja opracowań poszczególnych paneli
oraz
3
4
1. Zdefiniowanie głównych
modeli przekrojowych
obejmujących cztery
rozpatrywane obszary
tematyczne
2. Wypracowanie najistotniejszych
silnych i słabych stron istniejących
rozwiązań
Generalizacja obszaru SW, czyli
określenie na bazie opracowań
wszystkich paneli tematycznych, jakie są
najistotniejsze silne i słabe stron stanu
obecnego
R
3. Zdefiniowanie z wykorzystaniem
analizy PEST najistotniejszych szans i
zagrożeń,
Generalizacja obszaru OT, czyli
określenie na bazie opracowań
wszystkich paneli tematycznych, jakie są
najistotniejsze szanse oraz zagrożenia w
poszczególnych obszarach analizy PEST
5
4. Główne wnioski dotyczące
analizy SWOT i PEST
Identyfikacja kluczowych
czynników, mających wpływ na
rozwój szkolnictwa wyższego
Warszawy i Mazowsza
Podsumowanie raportu
8
Przyjęty układ raportu – zakładane efekty prac panelowych
Poziom panelu Top Ekspertów
Poziom panelu tematycznego (x4)
1. {Parametry Opisu} Wypracowanie parametrów opisu
dla obszaru tematycznego
2. {Modele} Zdefiniowanie głównych modeli w kontekście
przyjętego punktu odniesienia (GOW 2030)
Analiza opracowań poszczególnych paneli
eksperckich oraz sformułowanie wniosków
końcowych dotyczących:
1.
Modelu edukacji wyższej na poziomie
regionu
2.
Sformułowanie głównych wniosków w
ramach analizy SWOT:
3.
Zdefiniowanie silnych i słabych stron
stanu obecnego w kontekście
wypracowanego modelu
4.
Zdefiniowanie najistotniejszych szans i
zagrożeń w ramach analizy PEST
5.
Podsumowanie prac panelowych
3. {Stan Obecny} Zdefiniowanie stanu obecnego
4. {Analiza SWOT – Modele} Analiza SWOT w
kontekście każdego z wypracowanych modeli:
1. Zdefiniowanie silnych i słabych stron istniejących
rozwiązań
2. Zdefiniowanie szans i zagrożeń w ramach analizy
PEST
5. {Analiza SWOT – Obszar} Analiza SWOT dla
rozpatrywanego obszaru tematycznego:
 Zdefiniowanie silnych i słabych stron istniejących
rozwiązań (generalizacja wniosków z analiz p. 4.1)
 Zdefiniowanie szans i zagrożeń w ramach analizy
PEST (generalizacja wniosków z analiz p. 4.2)
Następny etap prac:
 Wypracowanie i ocena hipotez
 Delphi
9
Panel: Strategiczne kierunki kształcenia
Uczestnicy panelu
 Lider: Tomasz Kulisiewicz
 Moderator: dr hab. Stanisław Łobejko
 Sekretarz: Dominka Brodowicz
 Dr hab. Ryszard Gubrynowicz
 Jacek Kotrasiński
 Dr Jacek Kuciński
 Sławomir Pyciński
 Prof. dr hab. Teresa Słaby
 Dr arch. Tomasz Sławiński
 Dr inż. lek. med. Dariusz Włodarek
 Dr Mirosław Woźniakowski
10
Panel: Strategiczne kierunki kształcenia
Efekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz
Zakres prac
Efekty prac
Parametry Opisu
1) Demografia; 2) Spójność wewnątrzregionalna; 3) Zarządzania zasobami intelektualnymi, System
kształcenia, Potencjał kadry akademickiej; 4) Globalny kontekst gospodarczy; 5) Jakość życia i zdrowie
Każdy z przyjętych parametrów opisu został przedstawiony poprzez opisy jego skrajnych stanów
Modele
Na podstawie wypracowanych parametrów opisu zostały zdefiniowane trzy modele:
M1 – Demografia statyczna
M2 – Dynamiczny rozwój demografii statycznej
M3 – Demografia dynamiczna
Stan Obecny
Stan obecny został wypracowany na podstawie przyjętych parametrów opisu
Analiza SWOT –
Modele
Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia
w każdym z obszarów analizy PEST
Analiza SWOT Obszar
Zdefiniowanie najistotniejszych silnych i słabych stron stanu obecnego
Zdefiniowanie dla analizowanego obszaru najistotniejszych szans i zagrożeń w ramach każdego z
obszarów analizy PEST. Dodatkowo, oprócz wskazania najistotniejszych szans i zagrożeń Zespół w
wybranych obszarach zdefiniował również dodatkowe szanse oraz dodatkowe zagrożenia
Komentarze do opracowania:
 Eksperci w panelu „Strategiczne kierunki kształcenia” w ramach parametrów opisu obszaru tematycznego zdefiniowali
charakterystyki otoczenia, które będą miały istotny wpływ na strategiczne kierunki kształcenia. W konsekwencji
wypracowane zostały trzy modele otoczenia i w tym kontekście prowadzone były dalsze analizy
11
Panel: Model absolwenta
Uczestnicy panelu
 Lider: prof. dr hab. Krzysztof Dołowy
 Moderator: dr Rafał Stefański
 Sekretarz: Iwona Nowicka
 Dr hab.Krzysztof Grysa
 Dr Barbara Minkiewicz
 Prof. dr hab. Henryk Runowski
 Dr Ewa Satalecka
 Prof. zw. Jan Terelak
12
Panel: Model absolwenta
Efekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz
Zakres prac
Efekty prac
Parametry Opisu
1) Stopień specjalizacji wykształcenia; 2) Stopień przygotowania do wykonywania trudniejszych zadań
umysłowych; 3) Zdobywanie wiedzy i krytyczna analiza; 4) Rozumienie świata i zmian w nim zachodzących; 5)
Szeroka vs wyspecjalizowana wiedza o świecie; 6) Umiejętności zespołowe
Modele
Na podstawie wypracowanych parametrów opisu zostały zdefiniowane dwa modele:
M1 – Model absolwenta Elitarnego - 1%-2% absolwentów, przyszłych producentów wiedzy i przełomowych
innowacji) na danym wymiarze opisu
M2 – Model absolwenta Egalitarnego (Masowego) - większość pozostałych absolwentów, przyszłych producentów
wiedzy i przełomowych innowacji) na danym wymiarze opisu
Dodatkowo Eksperci zdefiniowali 4 grupy przyszłych grup absolwentów w kontekście ich funkcjonowania w ramach
GOW
Stan Obecny
Dla każdego z parametrów został wypracowany opis charakteryzujący stan obecny
Analiza SWOT –
Modele
Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia w każdym
z obszarów analizy PEST. Dodatkowo analiza SWOT została poprzedzona sformułowaniem założeń oraz
rekomendacji związanych z oceną stanu obecnego
Analiza SWOT Obszar
Na podstawie przeprowadzonych analiz Zespół zdefiniował najistotniejsze silne i słabe strony oraz szanse i
zagrożenia w ramach analizowanego obszaru. Dodatkowo analiza SWOT dla obszaru została poprzedzona
sformułowaniem ogólnych wniosków związanych z oceną stanu obecnego
Komentarze do opracowania:
 Eksperci w panelu „Model Absolwenta” w ramach definiowania silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń dla
rozpatrywanego obszaru tematycznego, odeszli od zaproponowanych układów tabelarycznych i zdecydowali, że właściwym
podsumowaniem prac panelowych będzie stworzenie list silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń.
13
Panel: Model uczelni
Uczestnicy panelu
 Lider: prof. dr hab. Robert Rządca
 Moderator: Jan Urmański
 Sekretarz: dr Tadeusz Filipiak
 Prof. nadzw. dr hab. Witold Bielecki
 Prof. dr hab. Dorota Dobija
 Maciej Grelowski
 Prof. dr hab. Krzysztof Marasek
 Prof. dr hab. Andrzej Radecki
 Dr Sławomir Sowiński
 Dr Piotr Wachowiak
 Prof. dr hab. Andrzej Wierzbicki
14
Panel: Model uczelni
Efekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz
Zakres prac
Efekty prac
Parametry Opisu
1) Sposób zarządzania; 2) Posiadane zasoby; 3)Funkcje uczelni; 4) Umiejscowienie/pozycjonowanie
(subregionalne/regionalne vs międzynarodowe; 5) Struktura kształcenia; 6) Finansowanie
Modele
Na podstawie wypracowanych parametrów opisu zostały zdefiniowane dwa modele:
M1 – Uczelnia międzynarodowa, szeroki zakres działania (usługi edukacyjne, prowadzi badania naukowe, a także
współpracuje z szeroko rozumianą gospodarką narodową
M2 – Uczelnia o regionalnym zasięgu , realizacja głównie funkcji edukacyjnej
Stan Obecny
Dla każdego z parametrów został wypracowany opis charakteryzujący stan obecny
Analiza SWOT –
Modele
Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane zarówno główne jak i najistotniejsze silne i słabe
strony oraz główne szanse i zagrożenia w każdym z obszarów analizy PEST. Dodatkowo analiza SWOT została
poprzedzona sformułowaniem założeń związanych ze sposobem ustalania najistotniejszych charakterystyk
Analiza SWOT Obszar
Na podstawie przeprowadzonych analiz Zespół zdefiniował najistotniejsze szanse i zagrożenia w ramach
analizowanego obszaru. . Dodatkowo analiza PEST została poprzedzona sformułowaniem założeń związanych ze
sposobem ustalania najistotniejszych charakterystyk
Komentarze do opracowania:
 Eksperci w panelu „Model uczelni” podsumowanie prac panelowych ograniczyli do zdefiniowania najistotniejszych szans
i zagrożeń w ramach poszczególnych obszarów analizy PEST. Definiowanie głównych oraz najistotniejszych silnych i
słabych stron zostało ograniczone do oceny stanu obecnego w kontekście zdefiniowanych modeli
15
Panel: Budowa powiązań z otoczeniem gospodarczym
Uczestnicy panelu
 Lider: Anna Kozińska
 Moderator: dr Krzysztof Piech
 Sekretarz: Krzysztof Mieszkowski
 Dr inż. Krzysztof Dziedzic
 Justyna Gorzoch
 Dr Mieczysław Grudziński
 Dr Leszek Karski
 Tomasz Pactwa
 Prof. dr hab. Zbigniew Strzelecki
 Prof. nadzw. dr hab. Ewa Rembiałkowska
 Prof. UKSW dr hab. Paweł Ruszkowski
16
Panel: Budowa powiązań z otoczeniem gospodarczym
Efekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz
Zakres prac
Efekty prac
Parametry Opisu
1) Wartości i postawy społeczne; 2) Relacje uczelni z biznesem; 3) Polityka władz; 4) Polityka /Strategia władz
uczelni; 5) Motywowanie pracowników; 6) Konkurowanie uczelni mazowieckich
Modele
Pierwotnie Eksperci zdefiniowali cztery modele. Po analizach do dalszych prac wybrane zostały trzy modele:
M1 – Model odgórny (zasady narzucone przez władze centralne, wymuszenie otwartości uczelni na współpracę)
M2 – Model oddolny (autonomia uczelni w zakresie formułowania własnego sposobu działalności, otwartość na
relacje z biznesem
M3 – Model mieszany (połączenie charakterystyk M1 i M2)
Stan Obecny
Dla każdego z parametrów został wypracowany opis charakteryzujący stan obecny
Analiza SWOT –
Modele
Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane główne silne i słabe strony oraz główne szanse i
zagrożenia w każdym z obszarów analizy PEST. Dodatkowo analiza SWOT została poprzedzona sformułowaniem
założeń związanych ze sposobem ustalania najważniejszych charakterystyk
Analiza SWOT Obszar
Na podstawie przeprowadzonych analiz Zespół zdefiniował najistotniejsze silne i słabe strony oraz najistotniejsze
szanse i zagrożenia w ramach analizowanego obszaru. . Dodatkowo analiza SWOT dla obszaru została
poprzedzona sformułowaniem założeń związanych ze sposobem ustalania najważniejszych charakterystyk
17
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Uczestnicy panelu
 Moderator: prof. dr hab. Janina Jóźwiak
 Sekretarz: dr Barbara Minkiewicz
 Prof. dr hab. Romuald Kotowski
 Prof. dr hab. inż. Krzysztof J. Kurzydłowski
 Prof. dr hab. Alojzy Nowak
 Prof. UKSW dr hab. Włodzimierz Okrasa
 Dr Tomasz Perkowski
 Prof. dr hab. Sławomir Podlaski
 Prof. dr hab. Jacek Salij
 Prof. dr hab. Tomasz Szapiro
 Prof. UW dr hab. Urszula Sztanderska
18
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza i synteza opracowań
Raporty
z desk research
Panel 1
Strategiczne kierunki
kształcenia
Panel 2
Model absolwenta
Panel 3
Model uczelni
Panel 4
Budowa powiązań z
otoczeniem gospodarczym
Panel Top Ekspertów
Opracowania x 4
Główne założenia dotyczące
kierunków/obszarów kształcenia
wspierających GOW
Wypracowane parametry Opisu
Wypracowane modele
Wypracowany opis stanu obecnego
Przeprowadzona analiza SWOT dla
wypracowanych modeli
Przeprowadzona analiza SWOT na
poziomie obszaru tematycznego
Uwagi, komentarze
Zdefiniowany model edukacji wyższej
wraz z charakterystykami jego opisu
Analiza SWOT
szkolnictwa wyższego
Warszawy i Mazowsza
Mocne i słabe
strony aktualnego
systemu w
kontekście
wypracowanego
modelu
Najistotniejsze
szanse i
zagrożenia w
ramach analizy
PEST
19
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Główne założenia dotyczące kierunków/obszarów kształcenia wspierających GOW
 W długiej perspektywie:
• Z punktu widzenia kierunków/obszarów kształcenia wspierających gospodarkę opartą na wiedzy
(GOW) w regionie Mazowsza w perspektywie 2030 roku ważniejsza wydaje się identyfikacja
warunków dla powstania takich kierunków niż ich nazwanie, czy wskazanie.
• System edukacji wyższej powinien być na tyle elastyczny, aby uczelnie Warszawy i Mazowsza same
mogły „pójść za życiem” reagując na oczekiwania innowacyjnej gospodarki, równocześnie na nie
wpływając, głównie poprzez spełnianie swojej najważniejszej roli, jaką jest kształtowanie
„społeczeństwa wiedzy”.
 W krótkiej perspektywie:
• Równocześnie, w krótszej perspektywie czasowej wiadomo, że niezwykle istotną rolę dla rozwoju
GOW odgrywa kształcenie specjalistów z obszarów umownie nazwanych „BIO-NANO-INFO” oraz
„ENERGIA-ZDROWIE-ŚRODOWISKO” i że kierunki z tych obszarów należy rozwijać jako
strategiczne.
20
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Wypracowany model systemu edukacji wyższej na poziomie regionu
1. Różnorodność
2. Otwartość
OTWARTY
MODEL
AKTYWNY
3. Jakość
4. Spójność
21
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Opis wypracowanego modelu
1. Różnorodność
 zróżnicowanie misji uczelni
 wszystkie poziomy edukacji: I – III stopień oraz
life long learning
 różne modele absolwentów adekwatne do
poziomu edukacji
 indywidualizacja ścieżek edukacyjnych w ramach
obszarów i pomiędzy obszarami kształcenia
2. Otwartość
 reakcja na zmiany, podążanie za uniwersalnymi
trendami rozwojowymi, elastyczne kształtowanie
programów
 tworzenie platform współpracy i dialog z
otoczeniem (gospodarczym, społecznym,
politycznym) w tym z władzami lokalnymi
 współpraca międzynarodowa, międzyuczelniana,
międzywydziałowa
 kształcenie interdyscyplinarne
 wspieranie wielokulturowości/wielonarodowości
 mobilność studentów na wszystkich etapach
kształcenia
 współpraca z placówkami edukacji podstawowej i
średniej.
22
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Opis wypracowanego modelu
3. Jakość
 umiejętność definiowania celów i (długookresowej) strategii
edukacyjnej
 zdolność do odnawiania treści (i form) edukacyjnych
 ścisłe powiązanie działalności edukacyjnej i naukowej uczelni
 samodoskonalenie procedur zarządczych
 infrastruktura adekwatna do potrzeb edukacyjnych i badawczych
 wysoki potencjał kadry akademickiej
 ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna jako stałe narzędzie
kształtowania strategii uczelni
4. Spójność
 system edukacji wyższej w regionie
Mazowsza jako sieć współpracy
uczelni
 wspólne standardy nauczania w
sieci regionalnej
 Warszawa jako akademickie
centrum Mazowsza i Polski
odpowiedzialne za kształcenie elit
oraz kształtowanie standardów
jakości kształcenia
 odpowiedzialna autonomia oparta o umowę społeczną (w której
dysponent środków publicznych- państwo udziela
beneficjentowi-uczelnia daleko posuniętej samodzielności w
dysponowaniu tymi środkami, pod warunkiem wyznaczenia
jasnych i mierzalnych celów działania w perspektywie średnio- i
długookresowej)
 dywersyfikacja źródeł finansowania
23
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza SWOT – silne i słabe strony istniejących rozwiązań w kontekście wypracowanego modelu
Silne strony
Słabe strony
 regulacje dopuszczające zróżnicowanie misji,
poziomów edukacji, modeli absolwenta,
ścieżek edukacyjnych
 faktyczne duże zróżnicowanie wewnątrz
systemu (co do rozmiarów uczelni, jakości,
zakresu i obszarów kształcenia, form
własności, etc.)
 rozwój nowych form kształcenia (III poziom,
LLL, e-learning)
1. RÓŻNORODNOŚĆ
 skłonność do unifikacji modeli poszczególnych uczelni
 przewaga absolwentów „Profesjonalistów” i „Rynkowych”, zbyt mały
zakres kształcenia „Twórców Wiedzy Przydatnej dla GOW” oraz
„Twórców GOW” (wg klasyfikacji Panelu eksperckiego „Model
absolwenta”)
 niedocenianie humanistycznej formacji w kształceniu „Twórców
wiedzy” i „Twórców GOW”
 sztywne programy, kierunki i ścieżki kształcenia
 Autarkia uczelni państwowych
2. OTWARTOŚĆ
 pozycja Warszawy jako najważniejszego
ośrodka akademickiego, promieniującego na
cały kraj i współpracującego z innymi
ośrodkami akademickimi w Polsce
 znaczący udział absolwentów uczelni
Warszawy i Mazowsza w życiu gospodarczym,
społecznym i politycznym kraju
 znaczący udział uczelni (głównie
warszawskich) w międzynarodowych sieciach
badawczych
 rozbudowane kontakty międzynarodowe
 konserwatyzm środowiska i niechęć do zmian
 sztywne programy kształcenia nieodpowiadające potrzebom otoczenia
i wyborom studentów
 ograniczona współpraca międzyuczelniana, brak tradycji takiej
współpracy
 słabe związki z otoczeniem, brak mechanizmów ich tworzenia
 słabe związki z władzami regionu oraz strategią rozwoju regionalnego
 ograniczony zakres kształcenia interdyscyplinarnego
 niezadowalająca krajowa i międzynarodowa wymiana/mobilność
studentów
24
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza SWOT – silne i słabe strony istniejących rozwiązań w kontekście wypracowanego modelu
Słabe strony
Silne strony
 duży potencjał kadry akademickiej w
regionie
 koncentracja dobrej infrastruktury
dydaktycznej i badawczej
 międzynarodowe akredytacje
programów
 wysokie oceny/kategorie badawcze
jednostek uczelni warszawskich










 dominująca pozycja uczelni

warszawskich w kraju
 kształcenie międzyuczelniane (chociaż
w ograniczonej skali)



3. JAKOŚĆ
mobilność młodej kadry raczej w formie „brain drain” niż „brain circulation”
niedofinansowanie infrastruktury
konserwatyzm treści nauczania
ograniczenie możliwości do tworzenia własnych programów nauczania
formalna, ilościowa ocena jednostek i programów
brak obiektywnej oceny kształcenia i badań w uczelniach Warszawy i Mazowsza
słabo rozwinięte mechanizmy promowania najlepszych (studentów i nauczycieli)
słabości zarządzania i niska kultura organizacyjna wielu uczelni
4. SPÓJNOŚĆ
ksenofobia władz uczelni państwowych oraz przedkładanie interesu własnej
uczelni nad dobrem systemu edukacyjnego
bariery organizacyjno-formalne dla kształcenia międzyuczelnianego
opór administracji i władz uczelnie przed wprowadzeniem nowych narzędzi
informatycznych pozwalających na większą elastyczności studiowania w
systemie uczelni Mazowsza
zatomizowana struktura uczelni
brak zachęt finansowych do tworzenia modelu otwartego
różnice w infrastrukturze dydaktycznej i badawczej pomiędzy uczelniami
25
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu politycznym
Szanse


1. Regulacje i 
system prawno- 
instytucjonalny 

Otoczenie polityczne

rozsądna deregulacja edukacji wyższej,
wspomagająca autonomie uczelni
wspieranie (wewnętrznej) mobilności

akademickiej
integracja z EOEW

polityka państwa wspierająca innowacyjność
wsparcie kształcenia dla GOW („twórców wiedzy

dla GOW” – III poziom, „twórców GOW”)
wsparcie dla współpracy firm z ośrodkami

akademickimi (huby, platformy technologiczne,
itp.)
Zagrożenia
przekonanie, że regulacje zapewnią wysoką
jakość edukacji (bez specjalnego zaangażowania
wszystkich uczestników systemu)
częste zmiany legislacji, zbytnia ingerencja
państwa
utrwalanie antymodernizacyjnych rozwiązań,
mały nacisk na zmiany
petryfikacja złych struktur finansowania edukacji
wyższej i badań
nacisk na równe traktowanie w systemie
wszystkich uczelni, niezależnie od jakości i
wyników
 budowa GOW jako cel strategiczny rozwoju
 wsparcie edukacji wyższej w ośrodkach
subregionalnych
 pominięcie edukacji wyższej w wizji rozwoju
 Warszawa i Mazowsze jako centrum akademickie
regionu
2. Strategia
i badawcze kraju
 rozwój Warszawy kosztem mniejszych ośrodków
rozwoju regionu
 wykorzystanie potencjału kadrowego i
edukacji wyższej na Mazowszu
akademickiego warszawy jako lokomotywy
 defragmentacja regionu
rozwojowej regionu
 spójność regionalna
26
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu ekonomicznym


1. Zrównoważony
rozwój,

konkurencyjność,
GOW



2. Jakość życia

Szanse
Otoczenie ekonomiczne
wzrost popytu na kierunki innowacyjne i

transfer wiedzy i technologii
zwiększona dostępność środków i wzrost

nakładów na badania i edukację wyższą
wzrost zapotrzebowania na

LifeLongLearning
rozwój platform współpracy pomiędzy
edukacją wyższą i gospodarką
większy zakres kształcenia „Twórców wiedzy
dla GOW” i „Twórców GOW”
popyt na interdyscyplinarne kierunki
związane z poprawą jakości życia (zdrowie,
środowisko, bezpieczeństwo)

popyt na nowe specjalizacje związane z
nowoczesnymi usługami (np. w ramach tzw.
”active ageing”)
Zagrożenia
drenaż kadr akademickich przez
gospodarkę
duża presja na „rynkowy” model
edukacji
zwiększona konkurencja w sektorze
badań i edukacji wyższej ze strony
innych regionów kraju i innych
krajów i związany z tym odpływ
najlepszej kadry
odejście od kształcenia dla GOW
na rzecz kształcenia dla rynku
usług
27
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu społecznym

1. Procesy
demograficzne: 
migracje i

starzenie się
ludności



2.
Społeczeństwo
wiedzy,
społeczeństwo
obywatelskie 

Szanse
Otoczenie społeczne
obniżenie liczby kandydatów na studia
zmuszające do lepszej polityki w zakresie
rekrutacji
wzrost zapotrzebowania na LLL
napływ na studia młodzieży z innych
regionów świata
wejście w system edukacji 2. i następnych
generacji imigrantów (także aktualnych)
wielokulturowość edukacji wyższej
wzrost popytu na elastyczne programy
nauczania i ofertę kształcenia,
dostosowującą wiedzę i umiejętności do
dynamicznych zmian w gospodarce i
społeczeństwie
wzrost społecznej odpowiedzialności uczelni
poprawa etosu akademickiego
Zagrożenia
 zmniejszająca się liczba kandydatów
na studia i zaostrzenie konkurencji
pomiędzy uczelniami w pozyskiwaniu
studentów
 emigracja najzdolniejszej młodzieży do
innych (lepszych) ośrodków
akademickich w Europie i USA
 polaryzacja społeczeństwa w dostępie
do wiedzy
 zwiększenie rozwarstwienia pomiędzy
uczelniami stołecznymi i
subregionalnymi
28
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu technologicznym


1. Rozwój ICT



Szanse
Otoczenie technologiczne
wzrost zapotrzebowania na ekspertów i

wiedzę

wzrost popytu na kierunki interdyscyplinarne
„bio-techno-info” w kontekście społecznym i
ekonomicznym
wzmocnienie sieci współpracy uczelni w

zakresie kształcenia
rozwój „blended learning”
e-learning jako środek pozyskiwania
studentów z innych regionów i krajów
Zagrożenia
zwiększenie kosztów edukacji
przesadne rozwarstwienie uczelni ze
względu na infrastrukturę ICT z
negatywnymi konsekwencjami dla
absolwentów
wzrost konkurencji ze strony innych
ośrodków krajowych i zagranicznych
poprzez e-learning (drenaż rynku
edukacyjnego w regionie)
29
Podsumowanie raportu
Wnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów
Komentarze dotyczące relacji z wynikami prac paneli tematycznych
1.
W opisie charakterystyk „Otwartego Modelu Aktywnego” (OMA) znaleźć można niektóre z
„Parametrów opisu” przyjęte w analizie mocnych i słabych stron na poziomie paneli tematycznych,
chociaż w niewielkim stopniu. Model „OMA” i ocena mocnych i słabych stron przeprowadzona z jego
perspektywy jest wynikiem dyskusji Panelu Top Ekspertów.
2.
Do analizy OMA wprowadzone zostało pojęcie zaczerpnięte z klasyfikacji typów absolwentów
zaproponowanej przez panel tematyczny „Model absolwenta”
3.
Analiza szans i zagrożeń w znacznym stopniu odwołuje się do propozycji paneli tematycznych, choć
waga przypisana poszczególnym czynnikom jest inna niż w panelach tematycznych, ponieważ model
OMA nie jest prostą sumą poszczególnych obszarów dyskutowanych w poszczególnych panelach
tematycznych. „Szanse i zagrożenia” są pewnego rodzaju agregacją, uogólnieniem ale i
uzupełnieniem propozycji sformułowanych na poziomie paneli tematycznych.
30