روش OWAS : Ovako Working Posture Analyzing System
Download
Report
Transcript روش OWAS : Ovako Working Posture Analyzing System
OWAS
روش
Ovako Working Posture Analyzing System
دکتر مسعود مطلبی: تهیه کننده
http://healthf.kaums.ac.ir/
[email protected]
تكوين و توسعه روش OWAS
روش OWASدردهه هفتاد دريك كارخانه توليد فوالد درفنالند به نام Ovakoارايه شد.
دراين كارخانه ،بيشتروظيفهها ازدسته كارهاي فيزيكي سنگين بودند كه با پوسچري نامناسب
انجام ميگرفتند .اين موضوع سبب افزايش موارد غيبت ازكارو همچنين ازكارافتادگي زود هنگام
ناش ي ازاختالالت اسكلتي-عضالني شده بود .مشكالت ياد شده موجب شد پروژهاي براي بهبود
پوسچركارآغازشود.
خانه مورد مطالعه قرارگرفتند و 680عكس ازپوسچرهاي گوناگون تهيه
مشاغل موجود دركار ً
شد .اين عكسها تقريبا تمام وضعيتهاي بدني موجود دركارخانه را نشان ميدادند .عكسها به
وسيله محققان مورد واكاوي قرارگرفتند و پوسچرها طبقهبندي شدند .محققان 84پوسچر
شاخص را شناسايي كردند كه تركيبي ازپوسچرتنه ،بازوها و پاها بودند.
مطالعات نشان داد كه اين پوسچرها دربرگيرنده پوسچرهاي متداول درصنعت فوالد است و از
اينرو ،ميتوان ازآنها درارزيابي و مطالعهي پوسچردراين صنعت استفاده نمود .اين پوسچرها
تركيبي ازچهارپوسچر تنه ،سه پوسچر بازوها و هفت پوسچر پاها هستند.
روشOWAS
84پوسچر شاخص درروش
.OWASهمانگونه كه
مشاهده ميشود ،اين پوسچرها
ازتركيب 4پوسچر تنه 3 ،پوسچر
بازو و 7پوسچرپا تشكيل
شدهاند.
دستهبندي پوسچردرروش OWAS
84پوسچر شاخص درروش ،OWASپوسچرهاي رايج و قابل
شناسايي براي تنه ،بازوها و پاها را دربرميگيرند .همراه با مشاهده
پوسچر ،نيروي اعمال شده ازسوي كارگر نيز برآورد ميشود.
درروش OWASهرپوسچر به وسيله يك كد چهاررقمي مشخص
ميشود كه درآن رقمها مشخص كننده پوسچرهاي تنه ،بازو ،پاها و نيروي
اعمال شده ميباشند.
دستهبندي پوسچردرروش OWAS
تنه (ستون فقرات)
درروش ،OWASنخستين رقم دركد پوسچر ،پوسچر تنه را مشخص ميكند .چهار
انتخاب براي پوسچرهاي مختلف تنه عبارتند از:
)1ستون فقرات كشيده و مستقيم است.
)2ستون فقرات خميده است.
)3تنه درحال چرخش است.
)4تنه خميده و درحال چرخش است.
دستهبندي پوسچردرروش OWAS
بازوها
درروش ،OWASدوم ييين رق ييم درك ييد پوس ييچر ،پوس ييچربازوه ييا را مش ييخص م يييكن ييد3 .
انتخاب براي پوسچرهاي مختلف بازو عبارتند از:
)1هردو بازو پايينترازارتفاع شانه قراردارند.
)2يكي ازبازوها درارتفاع شانه يا باالترازآن قراردارد.
)3هردو بازو درارتفاع شانه يا باالترازآن قراردارند.
دستهبندي پوسچردرروش OWAS
پاها
درروش ،OWASسييومين رقييم درك ييد چه يياررقم ييي ،پوسييچرپاه ييا را مشييخص ميييكنييد7.
انتخاب براي پوسچرهاي مختلف پاها عبارتند از):
)1نشسته
)2ايستاده با پاهاي كشيده و مستقيم
)3ايستاده با يك پاي مستقيم
)4ايستاده برروي دو زانوي خميده
)5زانو زده برروي يك زانوي خميده
)6زانو زده بريك يا هردو زانو
)7راه رفتن يا جابجا شدن
وزن باريا نيروي مورد نياز
چهارمين رقم دركد OWASنشان ميدهد كه كارگرچه ميزان باررا جابجا
كرده است يا بزرگي نيرويي كه درجريان فعاليت اعمال شده چه ميزان بوده
است .درروش كدگذاري براي وزن باريا نيروي مورد نيازسه انتخاب وجود
دارد كه عبارتند از:
)1نيروي كمتر از10 kg
)2نيروي بين 10kgو 20kg
)3نيروي بيشتر از20kg
مثالي ازكدگذاري پوسچر
ارزيابي پوسچرهاي كدگذاري شده درروش OWAS
درروش ، OWASارزييابيي پيوسيچربيه وسييله
”اوليوييت اقدامهاي اصالحي“ صورت ميگيرد.
اولويت اقدامهاي اصالحي نشان دهنده ضرورت اجراي
برنامه مداخله ارگونومي درمحيط كارو انجام اقدامات
پيشگيرانه است.
اولويت اقدامهاي اصالحي داراي 4حالت از 1تا 4ميباشد
كه براساس بزرگي خطربروزاختالالت اسكلتي-عضالني
و فشاروارد بردستگاه اسكلتي-عضالني تعيين ميگردد.
سطوح گوناگون اولويت اقدامهاي اصالحي درروش
OWAS
اولويت اقدامهاي اصالحي براي پوسچرتكتك اندامها براساس
درصد فراواني نسبي آنها
اولويت اقدامهاي اصالحي براي پوسچرتكتك اندامها براساس
درصد فراواني نسبي آنها
اولويت اقدامهاي اصالحي براي پوسچرتكتك اندامها براساس
درصد فراواني نسبي آنها
مثال
دريك مطالعه 25مشاهده اي پوسچرهاي زيردرتنه
مشاهده و ثبت شد:
)1ستون فقرات كشيده و مستقيم )%52( 13
)%36( 9
)2ستون فقرات خميده
)%4( 1
)3تنه درحال چرخش
)4تنه خميده و درحال چرخش )%8( 2
نتيجه ارزيابي :
اساليد بعدي
مثال
جدول تعيين كد نهايي با استفاده از كدهاي چهارگانة OWAS
پا
نيرو
7
5
6
3
4
1
2
بازوها
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
1
1
1
1
1
3
2
2
3
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
2
3
2
2
1
4
3
2
4
3
3
4
4
3
4
4
3
3
3
2
3
2
2
3
2
2
2
4
3
2
4
4
4
4
4
4
4
4
3
3
3
3
3
2
2
4
3
3
3
1
1
1
1
1
1
4
4
4
3
3
3
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
3
3
3
4
4
4
4
4
4
2
1
1
1
1
1
3
2
2
2
1
1
1
4
4
4
4
4
4
4
4
4
3
3
2
1
1
1
3
2
2
3
4
3
2
4
4
4
4
4
4
4
4
4
3
2
2
3
2
2
3
3
2
1
4
3
2
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
3
3
4
3
2
4
3
3
2
4
3
2
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
3
3
4
3
2
4
4
4
3
كمر
1
2
3
4
•
استفاده ازروش OWASدرمحيط كار
هنگامي كه استفاده ازروش OWASدرمحيط كار مناسب تشخيص داده شد ،مشاغلي
كه ميبايست درمطالعه وارد شوند مشخص ميگردند.
ً
معموال مشاغلي كه درآنها شيوع و بروزاختالالت اسكلتي-عضالني باالست مورد ارزيابي
قرارميگيرند.
•
•
درهرشغل ،با انجام آناليزشغلي فازهاي كاري موجود مشخص ميشوند .درهرفاز،
هنگامي كه فرد درحال انجام وظيفه است درفواصل زماني معين ( 30تا 60ثانيه) ازپوسچر
اندامهاي بدن وي نمونهبرداري شده و كد مربوط به هرپوسچرثبت ميشود.
•
ثبت پوسچرميتواند با مشاهده مستقيم يا با فيلمبرداري و سپس تجزيه و تحليل فيلم
انجام شود .نمونهبرداري ازپوسچردرهرفازكاري 20تا 40دقيقه استمرارمييابد.
خسته نباشيد