Wiesław Wojtanowski 1 Agnieszka Jankowicz-Szymańska 1 , Edyta Mikołajczyk 2 ,

2 1 Instytut Ochrony Zdrowia, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie Katedra Fizjoterapii, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Ocena cech somatycznych w badanych grupach oraz określenie sprawności ruchowej na podstawie wybranych testów. Wykazanie na podstawie uzyskanych wyników różnic w poziomie sprawności ruchowej między chłopcami niepełnosprawnymi i pełnosprawnymi.

Grupę eksperymentalną tworzyło 20 chłopców upośledzonych w stopniu umiarkowanym w wieku 18-20 lat z Ośrodka Szkolno– Wychowawczego w Tarnowie.

Grupę porównawczą stanowili uczniowie pełnosprawni z Zespołu Szkół Mechaniczno Elektrycznych w Tarnowie w tej samej liczbie i wieku.

Podstawowe statystyki opisowe: średnia, mediana, minimum, maksimum, odchylenie standardowe.

Test t dla prób zależnych.

Autorzy pracy w toku realizacji badań przyjęli jako technikę badawczą zmodyfikowany Europejski Test Sprawności Fizycznej. Do przeprowadzenia testów wybrano cztery próby zawarte na stronach EUROFIT-u.

Siła eksplozywna: skok w dal z miejsca obunóż.

Wytrzymałość lokalna mięśni brzucha: siady z leżenia.

Gibkość: skłon w przód w siadzie prostym.

Siła mięśni i koordynacja ruchowa: pchnięcie piłką lekarską 2 kg jednorącz.

 Analiza cech somatycznych w badanych grupach Cechy somatyczne Wysokość ciała Masa ciała BMI Średnia Mediana Rozstęp Średnia Mediana Rozstęp Średnia Mediana Rozstęp Chłopcy pełnosprawni 1,77 1,77 25 75,88 76,5 33 24,16 23,6 7 Chłopcy upośledzeni intelektualnie 1,68 1,68 24 64,9 64 30 22,82 22,7 8,6

 Siła eksplozywna: skok w dal z miejsca obunóż.

p=0,037 istotna różnica statystyczna Grupa Chłopcy niepełnosprawni intelektualnie Chłopcy pełnosprawni N 20 20 Średnia arytmetyczna Odchylenie standardowe Współczynnik zmienności Max 1,28 1,97 0,3 0,24 23% 12% 1,95 2,35 Min 0,65 Rozpiętość wyników 1,3 1,6 0,75

 Wytrzymałość lokalna mięśni brzucha: siady z leżenia.

p=0,027 istotna różnica statystyczna Grupa Chłopcy niepełnosprawni intelektualnie Chłopcy pełnosprawni N 20 20 Średnia arytmetyczna Odchylenie standardowe Współczynnik zmienności Max 19,2 27,05 3,32 2,26 17% 8% 25 30 Min Rozpiętość wyników 12 13 21 9

 Gibkość: skłon w przód w siadzie prostym.

p=0,245 nieistotna różnica statystyczna Grupa Chłopcy niepełnosprawni intelektualnie Chłopcy pełnosprawni N 20 20 Średnia arytmetyczna Odchylenie standardowe Współczynnik zmienności Max 26,15 26,65 11,04 8,03 42% 30% 44 39 Min Rozpiętość wyników 12 32 13 26

 Siła mięśni i koordynacja ruchowa: pchnięcie piłką lekarską 2 kg jednorącz.

p=0,000 istotna różnica statystyczna Grupa Chłopcy niepełnosprawni intelektualnie Chłopcy pełnosprawni N 20 20 Średnia arytmetyczna Odchylenie standardowe Współczynnik zmienności Max 6,03 12,05 1,44 1,82 24% 15% 9,2 14,9 Min Rozpiętość wyników 3,2 6 8,8 6,1

Chłopcy niepełnosprawni wykazują niższy poziom cech somatycznych, ale mniejszy udział procentowy osób z nadwagą.

Chłopcy pełnosprawni posiadają większą siłę eksplozywną, siłę mięśni brzucha i ramion oraz koordynację. Obie grupy cechuje gibkość na podobnym poziomie (jest to cecha wysoko rozwinięta u niepełnosprawnych).

Najniższy poziom siły i koordynacji prezentują niepełnosprawni w próbie pchnięcia piłką lekarską 2 kg jednorącz.