Transcript ดร. ยิ่งมณี ตระกูลพัว

ดร. ยิง่ มณี ตระกูลพัว
Human retrovirus
1.Human foamy virus
แยกได้จากการเพาะเลี้ยง lymphocyte
2.Human T cell leukemia virus type I (HTLV-I),
Adult T cell leukemia (ATLV)
แยกได้จาก T cell line (เนื่อเยือ่ ต่อมน้าเหลือง)
3. HTLV-II
แยกได้จาก T cell line (เนื้อเยือ่ ม้ามของผูป้ ่ วย leukemia)
4. Human immunodeficiency virus type 1 (HIV-1)
หรือ HTLV-III
5. HIV-2 หรือ HTLV-IV ร ุนแรงน้อยกว่า HIV-1
Human immunodeficiency virus
• Family Retroviridae,subfamily Lentivirinae,
Genus Lentivirus
• ssRNA 2 ชิ้น, icosahedral capsid, มี envelope
• มี enzyme reverse
transcriptase
Gene ของ HIV
• ควบค ุมการสร้างส่วนประกอบของไวรัส
gag (group antigen): capsid, matrix, nucleoprotein
pol (polymerase): RT, protease, integrase enzyme
env (envelope): envelope protein
• มีหน้าที่อื่น
tat (transactivating) : การเพิ่มจานวนของเชื้อ
nef (negative regulatory factor): ลดการเพิ่มจานวนอขงเชื้อ
rev (regulator): ควบค ุมการสร้างโปรตีนส่วนประกอบของไวรัส
vpu: ปล่อยไวรัสออกจากเซลล์
vif: ทาให้เชื้อเข้าเซลล์อื่นดีข้ ึน
vpr: ทาให้ไวรัสเพิ่มจานวนได้ดี
HIV Gene
HIV protein
• โปรตีนแกนกลาง
HIV-1 : p24 หรือ p25
HIV-2: p26
• โปรตีนบน envelope
HIV-1 gp160: ส่วนปุ่ม gp 120 (550 amino acid)
ก้านปุ่ม gp 41 (350 amino acid)
HIV-2 gp140: ส่วนปุ่ม gp 105 (550 amino acid)
ก้านปุ่ม gp 36 (350 amino acid)
การเข้าสูเ่ ซลล์ของ HIV
1. CD4 receptor
HIV ใช้ C4 domain ของ gp120
และ gp41 ในการ fusion
Receptor: CD4 molecule บน CD4+ cells
Coreceptor: chemokine
2. Fc receptor
Antibody enhancement infection
กาเนิดของ HIV
• เกิดในแอฟริกา (ต้นกาเนิดจากไวรัสของลิง) ก่อนสหรัฐอเมริกา ย ุโรป
• HIV มี 2 ชนิด HIV-1 ระบาดทัว่ โลก
HIV-2 ระบาดในแอฟริกาตะวันตก
• HIV-1 แบ่งเป็น 2 กลมุ่
1. M (Major)
- แบ่งตาม envelope gene เป็น 10 subtypes
(A-J)
- แบ่งตาม gag gene เป็น 7 subtypes
(A-D, F-H)
2. O (Outlier)
Genetic mutation
• HIV subtype ในประเทศไทย
subtype B พบในกลมุ่ ผูเ้ สพยาเสพติด
subtype E พบในกลมุ่ ที่มีประวัติติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
Genetic mutation: env gene (V3 loop)
พบอน ุภาคไวรัสที่มีความหลากหลายเรียกว่า
quasispecies
Genetic recombination
• HIV 2 subtype ติดเชื้อในโฮสต์เดียวกัน
• การแลกเปลี่ยนของ gag, env gene
• ในประเทศไทยเกิด subtype A/E recombinant
HIV แยกได้จากผูต้ ิดเชื้อไม่แสดงอาการ: slow/low virus
แยกได้จากผูป้ ่ วยเอดส์
: rapid/high virus
ลักษณะอาการ
1. ติดเชื้อเฉียบพลัน
ภายหลังรับเชื้อ 6-12 สัปดาห์
อาจแสดงอาการไข้ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตัว
2. ระยะไม่แสดงอาการ
พบภ ูมิคม้ ุ กันต่อเชื้อไวรัส พบไวรัสในเลือดน้อย
3. ระยะแสดงอาการ หลังได้รบั เชื้อ 2-12 ปี
ไวรัสเพิ่มจานวนมาก
T-lymphocyte (CD4+) ลดลง
- มีอาการที่สมั พันธ์กบั โรคเอดส์ (AIDS related
complex, ARC)
มีไข้เรื้อรัง ท้องเสียเรื้อรัง น้าหนักลด มีผื่นที่ผิวหนัง
- มีอาการระยะส ุดท้าย
ติดเชื้อจุลชีพฉวยโอกาสหลายชนิด ไวรัสเริม งูสวัด เชื้อราที่ล้ นิ ,
ผิวหนัง, ปอด
กลไกการทาลาย CD4+T-cell
1. Indirect infected cell killing
โดย immune system
ระยะ acute infection, ระยะติดเชื้อไม่แสดง
อาการ
2. Direct cell killing
การทาลายเซลล์ติดเชื้อไวรัส
ระยะท้ายของการติดเชื้อ
ปริมาณ CD4+T-cell
ระยะติดเชื้อไม่แสดงอาการ
แสดงอาการขัน้ ต้น
ภาวะโรคเอดส์
โรคเอดส์ระยะส ุดท้าย
CD4+ T cell
(เซลล์/ล ูกบาศก์มิลลิเมตร)
500
100-300
200
50