MARKA Nedir ? Nasıl Korunur ? Mustafa Dalkıran

Download Report

Transcript MARKA Nedir ? Nasıl Korunur ? Mustafa Dalkıran

MARKA
Nedir ?
Nasıl Korunur ?
Mustafa Dalkıran
Marka Uzmanı
[email protected]
Konular:








Marka nedir?
“Marka olmak” ne demektir?
İşletmeler için önemi nedir?
Nasıl bir marka? Marka seçiminde
dikkat edilecek hususlar?
Nasıl korunur, önemi nedir?
Marka tescilinin sağladığı haklar
nelerdir?
Marka ihlalleri, yaptırımlar, cezalar
Marka ve İnternet
FİKRİ MÜLKİYET
HAKLARI
Eser Sahibinin Hakları
Sınai Mülkiyet Hakları
(Telif Hakları ve Bağlantılı Haklar)
(Türk Patent Enstitüsü)
(Kültür & Turizm Bak.)
(Industrial Property)
(Intellectual Property)
SINAİ MÜLKİYET HAKLARI
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ
• Buluşlar (Patent, Faydalı
Model)
• Endüstriyel Tasarımlar
• Markalar
MARKALAR
• Coğrafi İşaretler
• Entegre devre
topografyaları
Marka Nedir?
Tüketicinin
ürün hakkındaki düşüncesidir
“Bir
bir veya bir grup üretici ve / veya
satıcının mal ve hizmetlerini belirlemeye,
tanıtmaya ve rakiplerininkinden ayırıp
MARKA yarayan isim, terim, sözcük,
farklılaştırmaya
işletmenin
mallarını
ya da
hizmetlerini diğer
simgeBir
(sembol),
tasarım
(dizayn),
işaret,
mallarından
şekil,işletmelerinin
renk veya bunların
çeşitli ya da hizmetlerinden
bileşenleridir”
ayırt eden işaretlerdir.
“Bir
satıcı veya satıcı grubunun ürün ve
hizmetlerini tanımlamayı ve rakiplerinden
ayrıştırmayı amaçlayan bir isim, bir terim,
işaret, sembol veya tasarımdır.”
Kelime Markaları
Şekil/Logo Markaları
Harfler & Rakamlar
501
Harf/Kelime & Logo
Kombinasyonu
Sloganlar
”İyi ki O’na rastladım”
”CONNECTING PEOPLE”
”İçinizdeki
güzellikleri yansıtın”
Üç Boyutlu Markalar
(ürün şekli veya paketleri)
Markanın Temel
Fonksiyonları
1. ayırt edicilik
2. orijin ve kaynak işareti
3. reklam ve tanıtım aracı
4. kalite unsuru
5. imaj
6. güven aracı / taahhüt
7. ticari değer / varlık
Marka Olmak?
iyi bir işletme
- işe uygun bir yönetim,
- iyi bir ekip
- kaliteli ürün
- çeşit
- imaj
- marka kimliği, farklılaşma
- uygun konumlandırma
- istikrar
- reklam / tanıtım
- pazarlama / satış
- servis
- yenilik /ARGE
- zaman
-
= marka
İyi Bir Marka İçin...
1.
2.
3.
Bir marka cemaati yaratın
lider
çalışanlar
müşteriler
sevenler grubu
duygusal bağ
hissedarlar
Kurum yapısını ve firma kültürünü
belirleyin
kurum vizyonunuzu geliştirin
çalışanlarınızı kurum vizyonuna uygun
olarak eğitin
Markanın özünü / gerçek değerini belirleyin
odak bir marka mesajı
ayırt edici marka kimliği
tutarlı bir marka imajı
...İyi Bir Marka İçin
4.
5.
-
-
6.
-
Markanızın yol haritasını çizin,
hedeflerinizi ortaya koyun
Farklılıklar yaratın
sektörün dışına çıkın
yeni fikirler ortaya koyun
farklı ürünler, farklı pazarlama
yöntemleri geliştirin
kendi özgün modelinizi ortaya koyun
Yenilikleri, yeni teknolojileri takip edin ve
kullanın
iletişim, internet, intranet, extranet
web sitesi
...İyi Bir Marka İçin
7.
-
-
8.
-
-
İnsanları marka elçileriniz yapın
günümüzde işletmelerin en önemli
varlığı insan kaynağıdır
insan ilişkilerini, iletişimi kullanın
CRM harcamaları - 2002 $20 Milyar
- 2003 $46 Milyar
Hizmette kusur etmeyin
dağıtım kanallarınızı güçlendirin
satış sonrası hizmetlerinizi geliştirin
nitelikli satış temsilcileri istihdam
edin
müşteri ile ilişkilerinizi geliştirin
Nasıl Bir Marka?







Ürüne, hedef kitleye uygun;
- hedef Pazar
Ürünü çağrıştıran
Kulağa hoş gelen
Ürüne uygun bir imaj
Tescile uygun
Tüketicinin bilinç altına tesir
etmeye elverişli
Piyasadaki mevcut markalardan
farklı
- sıradan olmayan, ayırt edici
niteliğe sahip
Markanızı Korumanın Yolu:
TESCİL
Neden Marka Koruması?
Marka;
 Önemli bir varlıktır
 Değerli bir aktiftir
 Önemli bir pazarlama aracıdır
 Haksız rekabeti önlemenin
etkili bir yoludur
 İyi marka çok taklit edilir
 Çok taklit edilen marka sulanır
 Tescil taklidi önler (tescilin
caydırıcılık etkisi)
Emekli FBI Ajanları
Sahte Mal Peşinde:
“deterjan, tıraş bıçağı,
şampuan, diş macununun
dünyaca ünlü markaları,
Türkiye’de taklit ürünlerle başa
çıkamayınca sorunu emekli FBI
ajanları ve Türk polisleriyle
çözmeye başladı”
En Çok Taklit
Edilen Markalar:
Adidas, nike, polo,
panasonik, microsoft,
citizen, versace, gucci,
lacoste, dolce
gabbana, dkny, prada,
viagra, sony
2004
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Marka
COCA-COLA
MICROSOFT
IBM
GE
INTEL
DISNEY
MCDONALDS
NOKIA
TOYOTA
MARLBORO
MERCEDES
HEWLETT-PACKARD
CITIBANK
AMERICAN EXPRESS
GILLETTE
CISCO
BMW
HONDA
FORD
SONY
SAMSUNG
PEPSI
NESCAFE
BUDWEISER
2004 marka
değeri (M$)
2003 marka
değeri
(M$)
% Değişim
67,394
61,372
53,791
44,111
33,499
27,113
25,001
24,01
22,673
22,128
21,331
20,978
19,971
17,683
16,723
15,948
15,886
14,874
14,475
12,759
12,553
12,066
11,892
11,846
70,453
65,174
51,767
42,340
31,112
28,036
24,699
29,440
20,784
22,183
21,371
19,860
18,571
16,833
15,978
15,789
15,106
15,625
17,066
13,153
10,846
11,777
12,336
11,894
-4
-6
4
4
8
-3
1
-18
9
0
0
6
8
5
5
1
5
-5
-15
-3
16
2
-4
0
Marka Tescili
MARKA
1- Ulusal tescil
2- Uluslar arası tescil
 Madrid Sistemi
 Madrid
Anlaşması
 Madrid Protokolü
3- CTM (AT Marka Sistemi)
ULUSAL MARKA BAŞVURUSU
(örn. Ücretlerin ödenmesi, gerekli bilgi ve belgeler vs.)
EKSİK
DOĞRU
SINIFLANDIRMA
GİDERİLDİ
GİDERİLMEDİ
İNCELEME
BAŞVURU RED
BENZERLİK
ARAMASI
MUTLAK RED
BAŞVURU RED
BAŞVURU KABUL
RMB’DE YAYIN
İTİRAZ
TESCİL
NEDENLERİ
YAYINA İTİRAZ
Marka Başvurusu
1. Doğrudan başvuru
sahibi tarafından veya,
2. Marka vekili tarafından
yapılabilir
Gerekli Belgeler;
1. Başvuru dilekçesi
2. Marka örneği
3. Ücret
Marka Tescilinin Şartları
1- bir teşebbüsün mal ve
hizmetlerini diğer teşebbüslerin
mal ve hizmetlerinden ayırt etme
2- çizimle görüntülenebilme veya
benzer şekilde ifade edilebilme
3- baskı yoluyla yayımlanabilme ve
çoğaltılabilme
Tanınmış Markalar
Tescilin Maliyeti
Başvuru Ücreti
 Tescil harcı

104 YTL
417 YTL
 Yenileme
Ücreti 509 YTL
 İkinci 6 ay içerisinde yenileme
681 YTL
Tescilin Sağladığı Haklar
(Nispi ret nedenleri - 556 S. KHK Md.9)
Tescilli markanın aynısı ya da karıştırılacak
derecede benzerinin aynı veya aynı tür
mal/hizmet için kullanılması engelleme hakkı
Yaptırımlar-Cezalar
Para cezaları (15.570 - 51.150 YTL)
 Hapis cezaları (1 - 4 Yıl)
 Malların toplatılması
 Üretim araçlarına ve mallara el koyma
 Maddi ve manevi tazminat cezaları

Marka
Koruma Süresi
•Tescilli bir markanın koruma
süresi başvuru tarihinden
itibaren 10 yıldır ve onar yılık
sürelerle
sınırsız
olarak
yenilenebilir.
ULUSLARARASI TESCİL
(Madrid Sistemi)
Neden Uluslararası
Marka Tescili?
-Küreselleşme
-Uluslararası
ticarette gelişmeler
-Çok uluslu şirketlerin ortaya çıkması
-Bölgesel birleşmeler
-Sınai mülkiyet haklarının ülkesel
karakteri
-Dünyadaki farklı koruma sistemleri
Topluluk Marka Tescil Sistemi
Avrupa Birliği üye ülkelerinin tamamını koruma
kapsamına alan ve her üye ülkede eşit haklar
sağlayan bir marka tescil sistemidir.
Marka & Internet – Alan Adları
1990’lı
yıllarda internette gelişmeler
E-ticaret, E-Europe, E-Turkiye, EDevlet, E-Okul.....
E-Marka;
Global ağda en önemli tanıtım
araçlarından birisi
Sanal tüketicinin tercihlerindeki
önemli rolü
Gerçek piyasadaki tanınmışlığın,
imajın, güvenirliğin sanal piyasadaki
etkisi
E- MARKA
Uyuşmazlık kaynakları;
İnternetin
global karakteri
Dünyanın her tarafından anında
ulaşılabilme özelliği
Web sitelerinin devamlı ve anında
değiştirilebilme özelliği
Kontrol güçlüğü
Marka haklarının ülkesel karakteri
Farklı ülkelerdeki farklı hak sahipleri
Markaların sektörel korunması
Aynı marka üzerinde, aynı ülkede
birden çok hak sahibi
DNS tahsis sistemi, marka ile
uyuşmazlık
Uyuşmazlık
Konuları;
1.
2.
3.
4.
internette yer alan bir marka ya da
işaretin hangi ülkelerde, hangi
koşullarda, hangi mal ve hizmetler
için koruma sağlayacağı
aynı ya da benzer bir işaret
üzerinde hak sahibi olan farklı
kişilerin bu haklarını internette nasıl
kullanacağı
farklı ülkelerdeki marka sahiplerinin
marka üzerindeki haklarının nasıl
korunacağı ve bu hakkın
kapsamının ne olacağı
uyuşmazlık durumlarında hangi
yargı çevrelerinin yetkili olacağı
Çözüm
kaynakları (I);
I- Ticari etki
Ticari etkiyi belirleyen faktörler:
a) ilgili ülkede ticari faaliyet, plan,
hazırlık
b) ülke müşterilerine hizmet, satış
sonrası servis
c) ülke yasalarına uyum
d) para biriminin kullanılması
e) ülke adresi, tel, faks,
f) ülke üst düzey alanında DNS
tescili
......
Çözüm
kaynakları (II);
II- Hakların birlikte varolması
1. İyi niyetli kullanım
2. Hak sahipleri arasında çıkar
dengesi
3. Haksız ticari etkinin ortadan
kaldırılması
4. Uyarılma
5. Açıklama
III- Ticari etkiyle orantılı kısıtlama

 Telefon: (0 312) 303 10 00
Faks: (0 312) 303 13 33
 İnternet web sitesi: www.tpe.gov.tr
 Adres: Hipodrom Cad. No:155 Yenimahalle-ANKARA
 Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) Web:
www.wipo.int
Mustafa Dalkıran
Marka Uzmanı
[email protected]