Transcript İşletme Adı

TİCARET HUKUKU
DERSİ
İŞLETME ADI,
UNVAN VE MARKA
TICARET UNVANI
• Ticaret unvanı, tacirin ticari adıdır ve
taciri diğer tacirlerden ayırmaya hizmet
eder.
• Tacirler tacir olmanın gereğidir.
• Ticaret unvanı taciri konu alır.
• Esnafların ticaret unvanı kullanmaları
mümkün değildir.
TICARET UNVANININ
OLUŞTURULMASINA AIT SISTEMLER
• Ticaret unvanının oluşturulmasında temel
üç sistem vardır. Bunlar serbestlik,
gerçeklik ve karma sistemdir.
• Serbestlik sistemi:
• Gerçeklik sistemi:
• Karma sistem:
TÜRKİYE’ nin yeri
TİCARET UNVANIN UNSURLARI
• Çekirdek Kısmı
• Ek Kısmı
ÇEKIRDEK KISIM
• Çekirdek kısmı ticaret unvanın gerçeklik sistemine tabi
bölümüdür.
• Çekirdek kısmı iki şekilde oluşturulabilir. Birisi şahıs
adlarına, diğeri ise iştigal sahası veya işletme konusuna
göre oluşturma yoludur.
• Kişi adlarına göre oluşturulan ticaret unvanına şahıs
ticaret unvanı, iştigal sahasına göre oluşturulanlara konu
ticaret unvanı adı verilir.
• Şahıs ticaret unvanına gerçek kişi tacirler, adi şirket,
kollektif şirket ve komandit şirket; konu ticaret unvanına
anonim şirket, limited şirket ve kooperatifler tabidir.
GERÇEK KIŞI TACIRLER
• Gerçek kişinin adı ve soyadı
• Ad ve soyadın kısaltılmadan
yazılmasıdır.
• Tacirin birden fazla adı varsa?
• Ekler kural olarak isteğe bağlı (Aynı
tacir tescili durumu)
ADI ŞIRKET
• Adi şirketin hukuki durumu: Şirket mi?
• Adi şirketin ticaret unvanında
ortaklardan en az birisinin adı ve soyadı
ile ortada bu tür ortaklığın varlığına
işaret eden bir ifade yer almalıdır.
• Ortağı, Ortakları, Kardeşler Adi
şirket….
KOLLEKTIF ŞIRKET
• Nedir?
• Bütün ortakların veya hiç olmazsa
ortaklardan en az birisinin adı ve
soyadı, şirketi ve türünü gösteren bir
ibareyle oluşturulur
• Kollektif şirket unvanına ekler de
eklenebilir.
KOLLEKTIF ŞIRKET
• Ortak veya ortakların adı ve soyadı
kısaltılmadan yazılmalıdır.
• Ortaklardan birisinin, ikisinin veya
hepsinin adı ve soyadı ticaret
unvanında yer alabilir.
KOMANDIT ŞIRKET
• Komandit Şirket nedir?
• Komandite ortakların en az birisinin adı
ve soyadı ile şirketi ve türünü gösteren
bir ibareyle ticaret unvanı teşkil edilir
• Komanditer ortağın durumu?
ANONIM, LIMITED VE KOOPERATIF
ŞIRKETLERI
• Anonim, limited ve kooperatif şirketlerin unvanı konu
ticaret unvanıdır.
• Çekirdek Kısım, işletme konusu ile şirketi ve türünü
gösteren ibarelerden oluşur (çekirdek kısım).
• Murat Kara Anonim Şirketi?
• Anonim, limited ve kooperatif şirketlerde çekirdekte yer
alan bazı kısımlar kısaltılabilir. LTD. ŞTİ. A.Ş.
• Ek kısmında bir gerçek şahsın ad ve soyadına yer
verilirse?
DIĞER TÜZEL KIŞI TACIRLER
• Amacına ulaşmak için ticari işletme işleten dernek ve vakıfların
ticaret unvanı kendi adlarının aynısıdır
• Kamu tüzel kişileri tarafından özel hukuk hükümlerine göre ve
ticari şekilde işletilmek üzere kurulan ve tüzel kişiliği bulunan
teşekkül ve müesseseler kendilerini kuran kamu tüzel
kişilerinden ayrı bir ticaret unvanına sahip olmaktadır.
• Kamuya yararlı dernek ve vakıfların işlettikleri tüzel kişiliği
bulunmayan işletmeler ile kamu tüzel kişileri tarafından işletilen
ve tüzel kişiliği bulunmayan ticari işletmelerin ticaret unvanları
kendilerini işleten tüzel kişinin adı ve işletme konusunu
gösteren ibarelerden oluşur
DONATMA İŞTIRAKI
• Donatma iştiraki nedir?
• Ya müşterek donatanlardan en az birisinin
adı ve soyadı ve donatma iştiraki ibaresine
yer vererek
Ya da
• geminin adı ve donatma iştiraki ibaresine
yer vererek oluşturulabilir
EK KISIM
• Unvana ek yapmak kural olarak
mecburi olmayıp isteğe bağlıdır.
• Örnekler: «Murat Kara Giyim Anonim
Şirketi»
EK KISIM
• Tacirler ticaret unvanının yerine göre daha
ilginç ve hatırda kalması ve böylece
işletmesine daha kolay müşteri çekebilme
gibi düşüncelerle unvanındaki çekirdek
kısma ek yaparlar.
• Ekin seçiminde nelere dikkat etmeli?
• Türk, Türkiye, Cumhuriyet, Milli
Kelimeleri
EK KISIM
• Üçüncü şahıslarda yanlış izlenim
uyandırabilecek veya kullanılması
yasak olan ekleri içeren ticaret unvanı
sicil memurunca tescil edilmez
EK KISIM KOYMA MECBURİYETİ
• İlki ayırt edici ektir. Gerçek kişi veya
tüzel kişi unvanına ayırt edici ekler
eklenmesiyle ilgilidir.
• İkincisi, ticari işletmelerin şube ekiyle
ilgilidir.
• Üçüncüsü ise tasfiye halidir.
TICARET UNVANI SEÇME VE
KULLANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
• TTK md. 40, f. 1 hükmü gereğince tacirler, ticari
işletmesinin açıldığı günden itibaren 15 gün içinde
ticari işletmesini ve seçtiği ticaret unvanını işletme
merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline tescil
ve ilan ettirmek zorundadır.
• Her tacir, ticari işletmesine ilişkin işlemleri, ticaret
unvanıyla yapmak ve işletmesiyle ilgili senetlerle
diğer belgeleri bu unvan altında imzalamak
zorundadır
• Cezai yaptırım söz konusudur
UNVANI KULLANMA HAKKI VE
KORUNMASI
• Münhasır yetkili sahibine aittir.
• Tüm tacirler bakımından ülke çapında
koruma esası kabul edilmiştir
• Ticaret unvanının aynısı veya
karıştırılacak şekildeki benzerleri
başkası tarafından tekrar tescil
edilemez.
UNVANIN KORUNMASI
• Tescil edilip edilmemesine göre koruma
durumu:
• Unvanın TTK md. 52 gereği korunması
için tescil zorunludur.
• Tescil şarttır!
UNVANIN KORUNMASI
• a) Tespit
• b) Men
• c) Haksız kullanılan ticaret unvanı tescil
edilmişse kanuna uygun bir şekilde
değiştirilmesini veya silinmesini;
• d) Tecavüzün sonucu olan maddi
durumun ortadan kaldırılmasını;
UNVANIN KORUNMASI
• e) imhasını
• f) maddi ve manevi tazminat
• g) Elde Edilen Menfaat
• h) gazetede yayım
İŞLETME ADI
• İşletmeye verilen isimdir.
İŞLETME ADI
• Mecburi mi?
• Esnaflar kullanabilir mi?
• Nasıl oluşturulur?
İŞLETME ADI
• İşletme adı kullanma mecburi
olmamakla birlikte tacir işletme adı
kullanıyorsa bunu tescil ettirmek
zorundadır
• İşletme devrinde durum?
İŞLETME ADI
• Tescil ve ilan edilmiş işletme adı sahibine
kullanma bakımından tekel hakkı sağlar.
• İşletme adını tescil ve ilan ettiren tacir, bu
hakkına vaki ihlaller halinde TTK md.
52’ye dayanarak koruma talep edebilir.
• Tescil ettirilmemişse durum nedir?
MARKA
• Marka kullanmak mecburi değildir.
• Marka tescil edilirken hangi mal veya
hizmetler için kullanılacağı belirtilir ve
tescilli marka koruması yalnızca onlar
için söz konusu olur.
MARKANIN TANIMI
• 556 sayılı KHK md. 5’te marka şöyle
tanımlanmıştır: Marka bir teşebbüsün mal veya
hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya
hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması
koşuluyla, kişi adları dahil özellikle sözcükler,
şekiller, harfler, sayılar, malların veya
ambalajlarının biçimi gibi çizimle
görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade
edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve
çoğaltılabilen her türlü işarettir.
MARKANIN TANIMI
• Bir işaretin marka olarak tescil
edilebilmesi için ayırt edicilik özelliğine
sahip olması, marka olarak
kullanılmaya uygun olması ve baskı
yoluyla çoğaltılabilmesi şartları aranır.
MARKANIN TESCILI VE KORUMA
SÜRESI
• 556 sayılı KHK – Haksız Rekabet
• 10 yıllık ve 6 aylık süre
• Markanın, tescil tarihinden itibaren beş
yıl içinde, haklı bir neden olmadan
kullanılmaması veya bu kullanıma beş
yıllık bir süre için kesintisiz ara
verilmesi durumu?
MARKANIN HUKUKI İŞLEMLERE
KONU OLMASI
• Marka hakkı birçok hukuki işlem ve
hukuki olaya konu olur: Devir, miras
yoluyla geçme, lisans verme,
haczedilme, rehin verme.
HUKUKI SORUMLULUK
• 556 s. KHK’ye göre marka hakkı tecavüze
uğrayan marka sahibi, mahkemeden aşağıdaki
taleplerde bulunabilir:
• 1. Marka hakkına tecavüz sayılabilecek
olayların tespiti (KHK md. 75).
• 2. Marka hakkına tecavüz fiillerinin
durdurulması
• 3. Tecavüzün giderilmesi, maddi ve manevi
zararın tazmini
HUKUKI SORUMLULUK
• 4. Marka hakkına tecavüz sebebiyle el konulan ürünler
üzerinde kendisine mülkiyet hakkı tanınması.
• 5. Marka hakkına tecavüzün devamını önlemek
amacıyla el konulan ürünler ve araçlar üzerindeki
markaların silinmesi ve tecavüzün önlenmesi bakımından
zorunlu ise imha edilmesi
• 6. Marka hakkına tecavüz eden kişi aleyhine verilen
kararın masrafları bu şahsa ait olmak üzere ilgililere tebliğ
edilmesi ve yayın yoluyla kamuya duyurulması