Transcript แหล่งสารสนเทศวารสารแบบเสรี (Open Access) รุจเรขา อัศวิษณุ

แหล่งสารสนเทศวารสารแบบเสรี
(Open Access)
รุ จเรขา อัศวิษณุ
งานสารสนเทศและห้ องสมุดสตางค์ มงคลสุข
คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
http://stang.sc.mahidol.ac.th
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
“Information wants to be free."
- Stewart Brand, 1984 (famous quote)
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
"On the one hand information wants to be expensive,
because it's so valuable.
The right information in the right place just changes your life.
On the other hand, information wants to be free,
because the cost of getting it out
is getting lower and lower all the time.
So you have these two fighting against each other."
- Stewart Brand, 1984
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
ความหมายของ Open Access (OA)
Electronic scholarly articles are available
freely at the point of use
 Immediate, free and unrestricted online
access to digital scholarly material

การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
Business Model :

Traditional publishing : "ผู้อ่าน" เป็ นผู้จ่าย ค่ าสาเนา
บทความ หรื อจ่ ายค่ าบอกรั บในรู ปแบบวารสาร หรื อ
ฐานข้ อมูล (subscriber-pays model / subscriptionbased model)
 Open Access Publishing : "ผู้แต่ งบทความ"
(สถาบันต้ นสังกัด หรื อแหล่ งเงินทุนที่ได้ รับ) เป็ นผู้จ่าย
(author-pays model)
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
... “Journal reputation and perceived quality
are more important factors in authors' decisions
to submit to a journal
than whether it has an open access policy”...
Schroter S and Leanne Tite L. Open access publishing and author-pays business
models: a survey of authors' knowledge and perceptions.
J R Soc Med. 2006 March; 99(3):141–148.
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
กฎระเบียบและข้ อตกลงร่ วมกัน
เพื่อรั กษาคุณภาพ
และความยั่งยืนของวารสาร Open Access
Washington DC Principles for Free Access to Science
http://www.dcprinciples.org
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
คำศัพท์ เกี่ยวกับ Open Access Journals

OA Publishing ('Gold' OA) ผู้เขียนบทความ แหล่ งเงินทุน
หรือ สถาบันต้ นสังกัด เป็ นผู้จ่ายค่ าตีพมิ พ์ (Author-pays) ให้ แก่ OA
Publishers และอนุญาตให้ นาบทความไปเผยแพร่ บนอินเตอร์ เน็ตได้
ตัวอย่ างของสานักพิมพ์ OA ได้ แก่
Hindawi Publishing (1997)
 BioMed Central (2001)
 Public Library of Science - PLoS (2003)

การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
BioMed Central : http://www.biomedcentral.com
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
Public Library of Science (PloS) : http://www.plos.org
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
คำศัพท์ เกี่ยวกับ Open Access Journals

OA Self-archiving ('green' OA)
แต่ ผ้ ูเขียนมีสิทธิ์นา
บทความมาจัดเก็บไว้ ใน author's homepage หรือ
institutional repository เพื่อนาไปเผยแพร่ บนอินเตอร์ เน็ต
ต่ อได้
 แหล่ งเก็บประเภท Open Access Archives (OAA)
ตัวอย่ างเช่ น PubMed Central (1999)
 ตีพม
ิ พ์ ในวารสารของสานักพิมพ์ ท่ วั ไป
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550

Truly OA Journals
ให้ ใช้ บทความออนไลน์ ได้ ฟรี ทันทีท่ ตี ีพมิ พ์
 ให้ ผ้ ูเขียนบทความเป็ นเจ้ าของลิขสิทธิ์
 ให้ เผยแพร่ บทความออนไลน์ ได้ โดยไม่ มีขีดจากัด
 OA Journals มีความหมายตรงข้ ามกับ Subscription-based
Journals


Delay Open Access
ให้ ใช้ บทความออนไลน์ ได้ ฟรีเฉพาะฉบับย้ อนหลัง (free back
issues) หลังจากตีพมิ พ์ ไปแล้ ว 1-6 เดือน หรือ 1 ปี เป็ นต้ น
 ตัวอย่ างเช่ น วารสารในกลุ่มของ HighWire Press


Dual-mode Open Access

วารสารชื่อเดียวกัน มีทงั ้ print subscription และ OA edition
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550

Hybrid Open Access (Author-choice OA)
 ภายในวารสารฉบับเดียวกัน มีทงั ้ บทความ OA
และ non-
OA

Partial Open Access


OA เฉพาะบางบทความ (มักเป็ นการโฆษณาของสานักพิมพ์ )
Low-income Open Access

OA เฉพาะประเทศในกลุ่ม low-income economies โดยให้ บริการ
วารสารผ่ านโครงการช่ วยเหลือต่ างๆ เช่ น
 Hinari (Health InterNetwork Access to Research Initiative)
 AGORA (Access to Global Online Research in
Agriculture)
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
Dimensions of Open Access publishing
Keith G Jeffery. Open Access: An Introduction. August 2007
<http://www.ercim.org/publication/Ercim_News/enw64/jeffery.html>.
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
ตัวอย่ างเว็บไซต์ Open Access

OA Publishers




BioMed Central
Public Library of Science (PloS)
Hindawi Publishing Cop.
www.bmc.org
www.plos.org
www.hindawi.com
OA Journal Resources




Directory of Open Access Journals (DOAJ) www.doaj.org
Open J-Gate (Informatics India Ltd.)
www.openj-gate.com
Japan Science and Technology Information
Aggregator,
Electronic (J-Stage)
www.jstage.jst.go.jp
Scientific Electronic Library Online
(SciELO), Brazil
www.scielo.br
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
DOAJ : www.doaj.org (Lund University Libraries, Sweden)
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
Open J-Gate : www.openj-gate.com ( Informatics India Ltd.)
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550

OA Journal Resources
Free Full Text
 Free Medical Journals
 HighWire Press.
Online Full-text Articles
www.freefulltext.com
www.freemedicaljournals.com
highwire.stanford.edu


Free Indexes
Google Scholar
 Windows Live Search Academic
 Scirus
 PubMed

scholar.google.com
academic.live.com
www.scirus.com
www.pubmed.gov
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
Citation Advantage of Open Access Articles
“OA articles are more immediately recognized
and cited by peers than non-OA articles
published in the same journal”.
(PNAS: Proceedings of the National Academy of Sciences)
Plos Biol 2007;4(5):e157.
<http://dx.doi.org/10.1371/journal.pbio.0040157>
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
Online Access Journals in ISI Databases
(Thomson, June 2004)
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550
http://www.biomedcentral.com/openaccess
การสัมมนา เครื อข่ายความร่วมมือ Journal Link : 24 สิงหาคม 2550