Pobierz - Wydział Inżynierii Zarządzania

Download Report

Transcript Pobierz - Wydział Inżynierii Zarządzania

PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW
TRANSPORTU WEWNĘTRZNEGO
PIOTR LUBIŃSKI
Politechnika Poznańska
Wydział Inżynierii Zarządzania
ul. Strzelecka 11 pok.312
www.fem.put.poznan.pl
[email protected]
WIADOMOŚCI WSTĘPNE















LITERATURA:
Fijałkowski Janusz
Transport wewnętrzny w systemach logistycznych
Wyd. Politechniki Warszawskiej 2003 (tylko czytelnia – 1 egzemplarz)
Polański Alojzy
Mechanizacja wewnętrznego transportu
PWN W-wa 1978 (Wilda?)
Wojciechowski Krystyn
Transport wewnątrzzakładowy
Wyd. PP 1979
WIADOMOŚCI WSTĘPNE


















Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G.
Opakowania w systemach logistycznych
Wyd. ILiM 2001
Pr. zbiorowa
Zarządzanie gospodarką magazynową
Wyd. PWE 1997
Mat. dydaktyczne ILiM
Zarządzanie transportem
Wyd. ILiM 1994
Rybarczyk R.
Środki transportu bliskiego i magazynowania
Wyd. PP 2009 (Księgarnie)
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
















Korzeń Zb.
Logistyczne systemy transportu bliskiego i magazynowania tom 1 i 2
Wyd. ILiM 1998
Dzieło zbiorowe
Poradnik techniczny Mechanik tom IV i V
PWT W-wa 1957 (!)
Katalogi branżowe (np. PROMAG S.A.)
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
 Transport wewnętrzny – przemieszczanie,
pakowanie i magazynowanie materiałów w
każdej postaci w obszarze zakładu (VW, MAN?...)
 Środki transportu – maszyny i urządzenia
techniczne umożliwiające wykonanie czynności
transportowych (proste i złożone)
 Czynności transportowe – przewóz, przeładunek,
manipulacja, przenoszenie
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
 Ładunek – określona ilość materiału przeznaczona
do transportu i/lub magazynowania
 Jednostka ładunkowa – ilość ładunku (stałego lub
sypkiego) o kształcie nadanym przez opakowanie;
ładunek utworzony zazwyczaj z szeregu ładunków
mniejszych z zastosowaniem elementów
dodatkowych (pojemnik, folia…), traktowany
w procesie transportowym jako zwarta całość;
cechy jednostek ładunkowych: zabezpieczone
przed przypadkowym rozformowaniem,
przystosowane do manipulacji i transportu,
przystosowane do piętrzenia i składowania,
formowane zazwyczaj w oparciu o standardowe
opakowania (wymiary)
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
Warunki sprawności procesu transportowomagazynowego
- przechowywanie u nadawcy
- przygotowanie do przewozu
- załadunek na środki transportu
- przewóz środkiem transportu
- przechowywanie w magazynach przejściowych
- wyładunek na miejscu przeznaczania
- przekazanie odbiorcy
- przechowywanie u odbiorcy
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
Podział ładunków
a. ze względu na postać techniczną
- bezkształtne
- plastyczne
- włókniste
- roślinne
- sproszkowane (pyłowe)
- ziarniste
- kawałkowe i bryłowe
- w sztukach
- żywe (np. zwierzęta, kultury bakterii)
b. ze względu na miejsce w procesie produkcji:
- zaopatrzenie (materiały, surowce, opakowania zbiorcze…)
- proces podstawowy (półfabrykaty, dostawy kooperacyjne,
odpady…)
- dystrybucja (towary handlowe, wyroby gotowe,
opakowania…)
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
Podział opakowań jednostkowych
- sztywne (pojemniki, skrzynie, beczki,
puszki…)
- półsztywne (kosze, tuby, opakowania z
tworzyw sztucznych…)
- miękkie (worki, bele, folie…)
WIADOMOŚCI WSTĘPNE
Zalecane wymiary jednostek ładunkowych
- moduł podstawowy 800x1200 mm (wg PN-EN ISO 445:2002)
- wymiary opakowań na palecie - pomniejszone o 5%
(760x1140 mm)
- wymiary środków transportowych i pomieszczeń
magazynowych
- zwiększone o luz manipulacyjny (zazwyczaj 900x1300 mm)
Podstawowe wersje standardowych palet z tworzyw
sztucznych
- lekkie, tzw. półpalety (800x600 mm) ładowność 100-200kg
- normalne (800x 1200 i 1000x1200 mm) ładowność do
1500kg
- ciężkie (800x1200 i 1000x1200 mm) wykonane bez
zagłębień i brzegów
PROJEKTOWANIE - wstęp
Projektowanie systemów transportu wewnętrznego
Studium wstępne przedprojektowe jako warunek sukcesu podczas
projektowania, realizacji i eksploatacji systemów transportu
wewnętrznego.
Studium strategiczne dotyczy
a. badania dostawców i odbiorców w ujęciu
- geograficznym
- jakościowym
- ilościowym
b. rodzaju zaspokajanych potrzeb i związanej z tym jakości
usług transportowo-magazynowych
c. poziomu inwestycji i związanych z tym nakładów i kosztów
Studium funkcjonalne
Studium operacyjne
PROJEKTOWANIE - wstęp
Projektowanie systemów transportu wewnętrznego
Studium funkcjonalne umożliwia zbadanie i określenie
A. sytuacji wynikającej z rozmieszczenia dostawców i odbiorców
oraz związanych z tym środków transportu i ich kosztów
B. szczegółowej listy materiałów przewidzianych do transportu,
z określeniem dla każdego materiału:
- zasady przyjmowania do zakładu
- charakterystyki
- procesu przepływu przez zakład
- opakowania przemysłowego
- opakowania handlowego i konfekcjonowania
- składowania i wielkości zapasu
- zasady wysyłki z zakładu
C. rozmieszczenia punktów nadania i odbioru materiałów
wewnątrz zakładu
PROJEKTOWANIE - wstęp
Projektowanie systemów transportu wewnętrznego
Studium operacyjne polega na dokonaniu wyboru urządzeń
i środków transportu oraz ich koordynacji; w ramach tego
studium sporządza się kilka koncepcji rozwiązania
transportu wewnętrznego uwzględniając m.in.:
- drogi dojazdowe i środki transportu zewnętrznego
(samochody ciężarowe, wagony kolejowe i ich zestawy…),
- środki załadunku na pojazdy i wyładunku z pojazdów,
- urządzenia do składowania
- budynki i budowle (bramy, rampy…)
- sposoby i środki przyjmowania i wysyłania zamówień
- metody i środki sterowania transportem wewnętrznym
- sposoby i środki obiegu informacji
PROJEKTOWANIE - wstęp
Projektowanie systemów transportu wewnętrznego
Wybrane warunki racjonalnego projektowania
systemu transportu wewnętrznego:
- zespół różnorodnych specjalistów
(konieczne duże doświadczenie)
- uwzględniać zdobycze naukowe i techniczne
- wariantowość opracowania (kryteria ilościowe
i jakościowe), trud wyboru wariantu
- ograniczone zastosowanie algorytmów
optymalizacyjnych
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 1.
określenie postaci i rodzaju materiałów
przeznaczonych do przemieszczenia,
formowanie jednostek transportowych,
magazynowych, ładunkowych
odpowiedź na pytanie: co?
- specjalne zabezpieczenie jednostek ładunkowych, opakowania
lub pojemniki
- ustalenie sposobu kodowania jednostek ładunkowych lub
opakowań (tylko dla systemów automatycznych)
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK2
opracowanie programu transportu
i magazynowania
odpowiedź na pytania: co? ile?
KROK3
analiza rozkładu natężenia przepływu materiałów
na wejściu i na wyjściu oraz ustalenie natężeń
miarodajnych
odpowiedź na pytania: ile? kiedy?
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 4
rozplanowanie zakładu pod kątem przepływu
materiałów
ustalenie punktów nadania i odbioru materiałów,
analiza ograniczeń budowlanych,
obliczenie i ustalenie natężenia przepływu
materiałów na poszczególnych trasach
transportowych,
wstępny dobór środków transportu
odpowiedź na pytania: skąd? dokąd? ile?
ewentualne założenia do projektowania nietypowych środków transportu
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 5
kształtowanie procesu transportowego z
ustaleniem środków transportu i punktów
buforowania (składowania), obliczenie
czasów trwania operacji w punktach
stacjonarnych procesu
odpowiedź na pytanie: jak?
ustalenia podstawowe dla organizacji transportu wewnętrznego
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 6
obliczenie czasów trwania cykli transportowych
(urządzenia, ludzie), sprawdzenie warunków
przepływu, określenie wydajności systemu
transportu wewnętrznego
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 7
obliczenie potrzebnej pojemności buforów
(magazynów), kształtowanie procesów
magazynowych
zasady technologii magazynowania
projektowanie urządzeń i budynku magazynowego
projektowanie organizacji prac magazynowych
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 8
ukształtowanie procesu przepływu informacji
i dokumentów
wybór lub projektowanie urządzeń dla przepływu informacji
i dokumentów
KROK 9
projektowanie podsystemu sterowania
transportem wewnętrznym
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 10
opracowanie instrukcji pracy dla wszystkich
stanowisk pracy (stacjonarnych i mobilnych
wg lokalnych ustaleń)
KROK 11
określenie nakładów oraz kosztów i..
…powrót do punktu 4 - opracowanie wariantów
PROJEKTOWANIE - kroki
Główne kroki projektowania
systemu transportu wewnętrznego
KROK 12
porównanie i ocena wariantów projektu
systemu transportu wewnętrznego
wybór wariantu optymalnego
przygotowanie prezentacji
PROJEKTOWANIE - metody
Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie
organizacji gospodarki transportowej
- wybór najwłaściwszej technologii przemieszczenia
ładunków oraz ustalenie rodzaju transportu do specyfiki
przedsiębiorstwa
- pełne zharmonizowanie wykonawstwa operacji
produkcyjnych i pomocniczych z przebiegiem wyrobu
przez stanowiska robocze, oddziały, wydziały itp.
- dostosowanie środków transportowych i pomocniczych
urządzeń transportowych do danego wyrobu
- dostosowanie pomieszczeń do potrzeb transportu
i składowania + wykres Sankeya
- właściwe ustawienie maszyn i urządzeń uwzględniając
konieczność (patrz kolejny slajd)
PROJEKTOWANIE - metody
Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie
organizacji gospodarki transportowej
właściwe ustawienie maszyn i urządzeń uwzględniając konieczność:
a. zmniejszenia wielkości przemieszczeń ładunków przez
stworzenie, gdzie jest to możliwe, ciągów technologicznych lub
skrócenie odległości między stanowiskami mającymi duże
powiązanie technologiczne
b. dogodnego dostępu środków transportowych do stanowisk
roboczych i miejsc składowania
c. zastosowanie pomiędzy stanowiskami środków ułatwiających
transport bliski
d. dokładnego ustalenia nakładów na utrzymanie gospodarki
transportowej i kosztów przemieszczania jednostki ładunku
(szt., kg…), co pozwala na uwzględnienie kryterium ekonomicznego przy wyborze techniki przemieszczania ładunków
PROJEKTOWANIE - metody
Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie
organizacji gospodarki transportowej
Czynniki kształtujące rozwiązania organizacyjne
transportu wewnętrznego:
- stopień różnorodności przewożonych ładunków
- stan skupienia ładunków
- kształt, ilość, ciężar ładunku
- typ i wielkość produkcji
- rozmieszczenie magazynów i wydziałów
przedsiębiorstwa oraz rozmieszczenie maszyn
i urządzeń w wydziale
- częstotliwość dostaw materiałowych
- konstrukcja budynku
PROJEKTOWANIE - metody
Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie
organizacji gospodarki transportowej
Rozwiązania organizacyjne dla zapewnienia prawidłowej organizacji
transportu:
- maksymalne ograniczenie liczby manipulacji transportowych
- skracanie dróg transportowych
- zapewnienie jednokierunkowości przepływu ładunków
- zabezpieczenie przed cofaniem się ładunków po tej samej linii
i przed krzyżowaniem się linii transportowych
- zapewnienie koordynacji procesu transportu z procesem
technologicznym
- skłanianie do stosowania właściwych środków transportowych
- zapewnienie elastyczności transportu, dzięki czemu zmiana
asortymentu i rozmiarów produkcji nie stwarzałaby konieczności
wprowadzenia radykalnych zmian w organizacji transportu
PROJEKTOWANIE - metody
Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie
organizacji gospodarki transportowej
Czynniki integrujące system transportu w skali
zakładu:
- nie-przedmiotowa struktura produkcyjna
wydziałów
- mała odległość pomiędzy obiektami powiązanymi
przepływem znacznych mas ładunków
- istniejąca sprawna forma paletyzacji
PROJEKTOWANIE - metody
Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie
organizacji gospodarki transportowej
Czynniki dezintegrujące system transportu
wewnętrznego zakładu:
- przedmiotowa struktura produkcyjna (szczególnie dla
zamkniętego cyklu produkcji)
- duże odległości pomiędzy współpracującymi
wydziałami (dot. transportu wydziałowego)
- warunki ograniczające kontakty pomiędzy
komórkami (materiały niebezpieczne dla zdrowia)
- zdecydowanie różne charakterystyki procesu
transportowego w obsługiwanych jednostkach
DIĘKUJĄC ZA UWAGĘ…
…ŻYCZĘ SUKCESÓW
Transport daleki
ŚRODKI TRANSPORTU DALEKIEGO
lp
RODZAJ TRANSPORTU
DROGOWY
KOLEJOWY
LOTNICZY
WODNY
RUROCIĄG1
1
KOSZTY (1t/1km)
ŚREDNIE wzrost
ŚREDNIE niskie
WYSOKIE
NISKIE b. niskie
B. NISKIE
2
PRĘDKOŚĆ
ŚREDNIA spadek
ŚREDNIA wzrost
B. DUŻA
MAŁA
DUŻA
3
CZĘSTOTLIWOŚĆ
B. DOBRA
DOBRA
DOBRA
OGRANICZONA
-
4
DOSTĘPNOŚĆ
B. DUŻA
DUŻA
ŚREDNIA duża
OGRANICZONA
wg wielkości
5
NIEZAWODNOŚĆ
B. DUŻA spadek
DUŻA
DUŻA b. duża
OGRANICZONA
B. DUŻA
Transport daleki
WYBÓR RODZAJU ŚRODKA TRANSPORTU
 KLIENT
 PRZEDMIOT DOSTAWY
 POWIĄZANIA Z ISTNIEJĄCYMI
ROZWIĄZANIAMI
 OTOCZENIE
Transport daleki
WYBÓR RODZAJU ŚRODKA TRANSPORTU
 KLIENT
 położenie geograficzne
 cechy lokalizacji punktu dostawy
 wielkość przewozu jedna /kilka, mała/duża,
sporadyczna/powtarzalna, wymagania terminowości
 ładunki powrotne
 moralność płatnicza klienta
Transport daleki
WYBÓR RODZAJU ŚRODKA TRANSPORTU
 PRZEDMIOT DOSTAWY
 wielkość/kubatura
 masa
 wartość – wymagane/dostępne zabezpieczenia
 trwałość – pakowanie (ostrożność w przewozie)
 starzenie się – czas trwałości
Transport daleki
WYBÓR RODZAJU ŚRODKA TRANSPORTU
 POWIĄZANIA Z ISTNIEJĄCYMI
ROZWIĄZANIAMI
 położenie dostawcy
 położenie magazynów
 miejsce dostawy
 warunki finansowe – na co nas stać
 rozproszenie rynku i występujące możliwości
 stosowane rozwiązania w zakresie dostaw
Transport daleki
WYBÓR RODZAJU ŚRODKA TRANSPORTU
 OTOCZENIE
 infrastruktura – drogi, kanały, lotniska, szlaki kolejowe
 stosowane rozwiązania w zakresie dystrybucji
 regulacje prawne i podatkowe
 dostępność siły roboczej i serwisu
 technologia – czy ją dysponujemy
 warunki klimatyczne