Transcript ความรู ้เบื้องต ้นเกี่ยวกับเทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสาร 9 (ภาคสอง)

9
ความรู ้เบือ
้ งต ้นเกีย
่ วกับเทคโนโลยี
ื่ สาร
สารสนเทศและการสอ
(ภาคสอง)
โดย
โอฬาริก สุรน
ิ ต๊ะ
คณะวิทยาการสารสนเทศ
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
9
สว่ นประกอบของสารสนเทศ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Data
People
Software
Hardware
Process
(Telecommunication)
MISA
2
9
1. ข้อมูล (Raw Data)
• ข ้อเท็จจริง หรือเหตุการณ์ตา่ ง ๆ ทีเ่ กิดขึน
้
• ข่าวสารรายละเอียดต่าง ๆ ทีต
่ ้องการจัดเก็บ เพือ
่ ให ้
สามารถนามาอ ้างอิง หรือแก ้ไขได ้ในภายหลังตาม
วัตถุประสงค์ของข ้อมูล
• ข ้อมูลอาจเป็ นได ้ทัง้ ข ้อความ (Text) ตัวเลข
ั ลักษณ์ (Symbol) วันที่ (Date) รูปภาพ
(Number) สญ
ี ง (Voice)
(Picture) เสย
MISA
3
9
ประเภทของข ้อมูลตามลักษณะการ
จัดเก็บ
• ข้อมูลปฐมภูม ิ
– ข ้อมูลทีไ่ ด ้จากการเก็บรวบรวม
หรือบันทึกจากแหล่งข ้อมูล
โดยตรง ซงึ่ อาจได ้จากการ
ั ภาษณ์ สารวจ บันทึก
สอบถาม สม
ตลอดจนใชอุ้ ปกรณ์ตา่ ง ๆ
– เป็ นข ้อมูลพืน
้ ฐานทีไ่ ด ้มาจากจุด
กาเนิดของข ้อมูลนัน
้ ๆ
MISA
4
9
ประเภทของข ้อมูลตามลักษณะการ
จัดเก็บ
• ข้อมูลทุตย
ิ ภูม ิ
– ข ้อมูลทีม
่ ผ
ี ู ้อืน
่ รวบรวมไว ้ให ้แล ้ว บางครัง้ อาจจะมีการ
ประมวลผลเพือ
่ เป็ นสารสนเทศ ผู ้ทีจ
่ ะใชข้ ้อมูลจึงไม่
จาเป็ นต ้องไปสารวจข ้อมูลเอง
MISA
5
9
ประเภทของข ้อมูลตามลักษณะของ
ข ้อมูล
• ข้อมูลภายใน (Internal
Source)
– ข ้อมูลภายในหน่วยงาน อาจ
เป็ นได ้ทัง้ ข ้อมูลทีเ่ ป็ นทางการ
่ รายงานประจาปี
(formal) เชน
รายงานผลการดาเนินงาน งบ
กาไรขาดทุน ฯลฯ และข ้อมูลทีไ่ ม่
่
เป็ นทางการ (informal) เชน
ข ้อมูลทีไ่ ด ้จากการสอบถาม เป็ น
ต ้น
MISA
6
9
ประเภทของข ้อมูลตามลักษณะของ
ข ้อมูล
• ข้อมูลภายนอก (External Source)
่ ระเบียบข ้อบังคับ
– ข ้อมูลจากแหล่งภายนอกหน่วยงาน เชน
ื
ตามกฎหมาย ข ้อมูลจากหน่วยงานรัฐบาล เอกสาร หนังสอ
การประชุม เป็ นต ้น
MISA
7
9
โครงสร ้างข ้อมูล
MISA
8
9
โครงสร ้างข ้อมูล
• บิต (Bit)
– เป็ นหน่วยของข ้อมูลทีม
่ ี
ขนาดเล็กทีส
่ ด
ุ ทีเ่ ก็บใน
หน่วยความจาของ
คอมพิวเตอร์ ซงึ่
ประกอบด ้วยเลขฐานสอง
(Binary Digit) ซงึ่ มีคา่ ได ้
เพียงสองสถานะเท่านัน
้ คือ
0 หรือ 1
MISA
9
9
โครงสร ้างข ้อมูล
• ไบต์ (Byte)
้
– เป็ นหน่วยของข ้อมูลทีน
่ าหลายบิตมาเรียงต่อกัน เพือ
่ ใชแทนตั
วอักษรแต่
ละตัว โดย 1 ตัวอักษรจะแทนด ้วย 8 บิต
่ ตัวอักษร A เมือ
– เชน
่ เก็บอยูใ่ นคอมพิวเตอร์จะเก็บเป็ น 10000001 เป็ น
ต ้น จึงทาให ้สามารถสร ้างรหัสแทนข ้อมูลขึน
้ มาเพือ
่ ใชส้ าหรับแทน
ตัวอักษรทีแ
่ ตกต่างกัน
MISA
10
9
โครงสร ้างข ้อมูล
• ฟิ ลด์ หรือเขตข้อมูล (Field)
– เป็ นหน่วยของข ้อมูลทีเ่ กิดจากการนาตัวอักษรหลาย ๆ ตัวมารวมกัน ทา
่ รหัสนิสต
ิ ชอ
ื่ -สกุลนิสต
ิ คณะ สาขา เป็ นต ้น
ให ้เป็ นคาทีม
่ ค
ี วามหมาย เชน
MISA
11
9
โครงสร ้างข ้อมูล
• เรคอร์ด หรือระเบียน
(Record)
– เป็ นหน่วยของข ้อมูลทีม
่ ห
ี ลาย
ั พันธ์
เขตข ้อมูลทีม
่ ค
ี วามสม
หรือเกีย
่ วข ้องกันมารวมกัน
่ เรคอร์ดของประวัตน
ิ
– เชน
ิ ส
ิ ต
ิ
จะประกอบด ้วยฟิ ลด์ รหัสนิสต
ื่ - สกุลนิสต
ิ วันเกิด ทีอ
ชอ
่ ยู่
ั ท์ เป็ นต ้น
จังหวัด เบอร์โทรศพ
MISA
12
9
โครงสร ้างข ้อมูล
• ไฟล์ หรือแฟ้มข้อมูล (File)
ั พันธ์มา
– เป็ นหน่วยของข ้อมูลทีม
่ ก
ี ารนาเรคอร์ดทีม
่ ค
ี วามสม
รวมกัน
่ ในแฟ้ มประวัตน
ิ จะประกอบด ้วยเรคอร์ดของนิสต
ิ
– เชน
ิ ส
ิ ต
ทัง้ หมดทีอ
่ ยูใ่ นมหาวิทยาลัยมหาสารคาม
MISA
13
9
2. บุคลากรทีเ่ กีย
่ วข ้องกับสารสนเทศ
(People)
• Top Management
• ระดับวางแผนยุทธศาสตร์ระยะยาว
– Long term planning
– Strategic plans
• Middle Management
• ระดับวางแผนการบริหาร
– tactical planning
MISA
14
9
บุคลากรทีเ่ กีย
่ วข ้องกับสารสนเทศ
• Lower Management
• ระดับวางแผนปฏิบต
ั ก
ิ าร
– day-to-day
– operational plans
• Operational Employee
• ระดับปฏิบต
ั ก
ิ าร
MISA
15
9
MISA
16
9
3. กระบวนการการทางาน (Process)
้
• คาสงั่ หรือกฎเกณฑ์ทใี่ ชในการท
างานของระบบ
• กระบวนการการทางานของระบบ
• ขัน
้ ตอน หน ้าทีใ่ นการทางาน
MISA
17
9
4. ซอฟต์แวร์ (Software)
• สว่ นทีท
่ าหน ้าทีเ่ ป็ นชุดคาสงั่ (Instructions) ทีเ่ ขียน
้
ขึน
้ อย่างมีลาดับขัน
้ ตอนเพือ
่ ใชควบคุ
มการทางานของ
เครือ
่ งคอมพิวเตอร์
่
• เป็ นภาษาทีเ่ ครือ
่ งคอมพิวเตอร์สามารถเข ้าใจได ้ เชน
ิ ภาษาโคบอล ภาษาปาสคาล เป็ นต ้น
ภาษาเบสก
MISA
18
9
ประเภทของซอฟต์แวร์
• แบ่งออกเป็ นสองประเภทได ้แก่
• ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software)
• ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software)
MISA
19
9
ประเภทของซอฟต์แวร์
• ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software)
– โปรแกรม หรือชุดของคาสงั่ ทีเ่ ขียนไว ้เป็ นคาสงั่ สาเร็จรูป ทีม
่ ี
หน ้าทีค
่ วบคุมการทางานของฮาร์ดแวร์ และอานวยความ
้ อ
สะดวกให ้กับผู ้ใชเครื
่ งคอมพิวเตอร์
– ซอฟต์แวร์ระบบทีร่ ู ้จักกันดีก็คอ
ื DOS, Windows, Unix,
Linux
MISA
20
9
ประเภทของซอฟต์แวร์
• ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software)
– เป็ นโปรแกรมหรือชุดคาสงั่ ทีเ่ ขียนขึน
้ เพือ
่ ให ้เครือ
่ ง
คอมพิวเตอร์ทางานเฉพาะอย่างหรือเฉพาะด ้าน
– ซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมทีท
่ าให ้คอมพิวเตอร์ทางาน
ต่าง ๆ ตามทีผ
่ ู ้ใชต้ ้องการ ไม่วา่ จะด ้านเอกสาร บัญช ี
การจัดเก็บข ้อมูล
MISA
21
9
ประเภทของซอฟต์แวร์ประยุกต์
1. ซอฟต์แวร์สาหร ับงานเฉพาะด้าน (User
Program)
–
–
เขียนขึน
้ เพือ
่ การทางานเฉพาะอย่างตามทีต
่ ้องการ
่ โปรแกรมการทาบัญชจ
ี า่ ยเงินเดือน โปรแกรมระบบ
เชน
ื้ โปรแกรมการทาสน
ิ ค ้าคงคลัง เป็ นต ้น
เชา่ ซอ
MISA
22
9
ประเภทของซอฟต์แวร์ประยุกต์
2. ซอฟต์แวร์สาหร ับงานทว่ ั ไป (Package
Program)
•
•
้
โปรแกรมทีม
่ ผ
ี ู ้จัดทาไว ้ เพือ
่ ใชในการท
างานประเภทต่าง
้
ๆ ทัว่ ไป โดยผู ้ใชคนอื
น
่ ๆ สามารถนาโปรแกรมนีไ
้ ป
ประยุกต์ใชกั้ บข ้อมูลของตนได ้
ไม่สามารถทาการดัดแปลง หรือแก ้ไขโปรแกรมได ้
MISA
23
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
• แบ่งออกได ้ทัง้ หมด 8 ประเภท
1. โปรแกรมทางด้าน Word Processor
• เป็ นโปรแกรมทีท
่ างานเกีย
่ วกับทางด ้านการประมวลผลคา
ื ต่าง ๆ ได ้ ทา
สามารถจัดทาเอกสาร รายงาน จดหมาย หนังสอ
ิ ธิภาพ สวยงาม
ให ้ได ้งานทีม
่ ป
ี ระสท
• โปรแกรมทีจ
่ ัดอยูใ่ นกลุม
่ Word Processor มีดงั นี้ คือ
WordStat, ราชวิถเี วิรด
์ , เวิรด
์ จุฬา, Word Perfect, Microsoft
Word และ AmiPro
MISA
24
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
2.
•
•
•
•
โปรแกรมทางด้าน Spreadsheet
เป็ นโปรแกรมทีม
่ ล
ี ก
ั ษณะเป็ นกระดาษทาการ หรือเรียกว่า Worksheet
้
ประกอบด ้วยสว่ นทีเ่ ป็ น Row และสว่ นทีเ่ ป็ น Column ใชในด
้านการ
คานวณเป็ นสว่ นมาก นอกจากนัน
้ ยังมีการนาเสนอข ้อมูลออกมาในรูปของ
กราฟโดยสร ้างเป็ นกราฟ 2 มิตแ
ิ ละ 3 มิตไิ ด ้อีกด ้วย
โปรแกรม Spreadsheet เหมาะกับการทางานในด ้านการบัญช ี การเงิน การ
ึ ษา เป็ นต ้น
วิเคราะห์ข ้อมูล หรืองานการคิดคะแนนและเกรดของนักศก
โปแกรมทีอ
่ ยูใ่ นกลุม
่ นี้ ได ้แก่
Lotus, Microsoft Excel
MISA
25
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
3. โปรแกรมทางด้าน Database
• เป็ นโปรแกรมทีท
่ างานทางด ้านการจัดการฐานข ้อมูล ชว่ ย
จัดเก็บข ้อมูล แก ้ไข ค ้นหา เพิม
่ รวมทัง้ การจัดเรียงข ้อมูล ทา
ให ้สามารถทางานได ้เป็ นระบบ
• โปรแกรม Database เหมาะกับการทางานทีม
่ ข
ี ้อมูลมาก ๆ
่ การเก็บสต็อกสน
ิ ค ้าคงคลัง การเก็บประวัตพ
เชน
ิ นักงาน การ
ื่ นักศก
ึ ษาในโรงเรียน การเก็บรายชอ
ื่ หนังสอ
ื ใน
เก็บรายชอ
ห ้องสมุด เป็ นต ้น
• โปรแกรมทีอ
่ ยูใ่ นกลุม
่ นีไ
้ ด ้แก่ dBase lll Plus, Foxpro,
Microsoft Access, Microsoft SQL Server
MISA
26
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
4. โปรแกรมทางด้าน Graphic
• โปรแกรม Graphic จะเกีย
่ วกับทางด ้านงานออกแบบ เขียน
แบบวาดภาพ จัดทาสงิ่ พิมพ์ และจะเป็ นทางด ้านการนาเสนอ
้
งาน สามารถนาไปประยุกต์ใชในงานโฆษณา
ทา Slide Show
หรือนาไปใชกั้ บระบบ Multimedia ได ้
• โปรแกรมทีอ
่ ยูใ่ นกลุม
่ นีไ
้ ด ้แก่ Adobe Photoshop,
Macromedia Flash, Adobe Premier เป็ นต ้น
MISA
27
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
5. โปรแกรมเกม (Game)
•
เป็ นโปรแกรมทีแ
่ พร่หลายเป็ นที่
รู ้จักกันทัว่ ไป ไม่วา่ จะเป็ นเด็ก
หรือผู ้ใหญ่ และปั จจุบน
ั นีม
้ ี
โปรแกรมเกมต่าง ๆ มากมาย ทัง้
แบบธรรมดาและแบบ 3 มิต ิ
• เกมสว่ นใหญ่จะสร ้างขึน
้ มา เพือ
่
ชว่ ยผ่อนคลายความตึงเครียดใน
การทางานและเพือ
่ ความ
สนุกสนานเพลิดเพลิน
MISA
28
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
6. โปรแกรมทางด้านการสร้าง
สถานการณ์จาลอง (Simulator)
• เป็ นโปรแกรมทีใ่ ห ้ผู ้เล่นได ้ทดลอง
สร ้างสถานการณ์จาลองของงานที่
อาจจะเกิดขึน
้ ได ้หรืออาจจะเรียกว่า
์ างธุรกิจ โดยให ้ผู ้เล่นได ้รู ้จัก
เกมสท
วางแผนในการทางาน คิดถึงผลกาไร
ขาดทุนทีอ
่ าจจะเกิดขึน
้ ได ้ รู ้จัก
จัดสรรงบประมาณทีม
่ อ
ี ยูใ่ ห ้ได ้ผล
กาไรมากทีส
่ ด
ุ
MISA
29
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
7. โปรแกรมทางด้านการ
ื่ สาร (Communication)
ติดต่อสอ
้
• เป็ นโปรแกรมทีใ่ ห ้ผู ้ใชสามารถ
ื่ สารผ่านระบบอินเตอร์เน็ ต
ติดต่อสอ
่ ทาการประชุมผ่านทางอินเตอร์เน็ต
เชน
เป็ นต ้น
MISA
30
9
ประเภทของซอฟต์แวร์สาหร ับงานทวไป
่ั
่ ยสอน (CAI)
8. โปรแกรมคอมพิวเตอร์ชว
• โปรแกรมประเภทนีเ้ รียกอีกอย่างหนึง่ ว่า CAI (Computer
Assisted Instruction)
• เป็ นโปรแกรมทีน
่ ามาสอนให ้กับนักเรียนในวิชาต่าง ๆ โดยที่
ี้ นะ
นักเรียนจะเรียนกับโปรแกรมบนคอมพิวเตอร์และครูเป็ นผู ้ชแ
ทดสอบ และวัดความเข ้าใจ รวมทัง้ สรุปเนือ
้ หาทีน
่ ักเรียนได ้
เรียนจากโปรแกรม CAI นี้
้ ้างโปรแกรม CAI นัน
• สาหรับโปรแกรมคอมพิวเตอร์ทจ
ี่ ะใชสร
้
ได ้แก่ โปรแกรม Authorware และโปรแกรม ToolBook เป็ น
ต ้น
MISA
31
9
5. ฮาร์ดแวร์ (Hardware)
• สว่ นทีป
่ ระกอบเป็ นเครือ
่ งคอมพิวเตอร์ รวมอุปกรณ์ตอ
่
พ่วงต่างๆ ทีเ่ กีย
่ วข ้องกับคอมพิวเตอร์ทเี่ ราสามารถ
ั ผัสได ้ เชน
่ ตัวเครือ
มองเห็นและสม
่ ง จอภาพ คียบ
์ อร์ด
และเมาส ์ เป็ นต ้น
MISA
32
9
สว่ นประกอบของคอมพิวเตอร์
•
•
•
•
•
Motherboard
Power supply
Storage controllers
Video display controllers
Computer bus controllers
MISA
33
9
สว่ นประกอบของคอมพิวเตอร์
•
•
•
•
•
•
Some type of removable media writer
Internal Storage
Sound card
Networking
Input device
Output device
MISA
34
9
NETWORKING
• Networking to connect the
computer to the Internet
and/or other computers
– Modem – for dial-up
connections
– Network card - for DSL/Cable
internet, and/or connecting to
other computers
MISA
35
9
INPUT or INPUT DEVICE
•
•
•
•
•
•
Keyboard
Mouse
Joystick
WebCam
Microphone
Scanner
MISA
36
9
OUTPUT or OUTPUT DEVICE
•
•
•
•
Printer
Monitor
Speaker
headset
MISA
37
9
6. Telecommunication (โทรคมนาคม)
MISA
38
9
ื่ สาร)
COMMUNICATION (การติดต่อสอ
ื่ ความหมายระหว่างผู ้สง่ ข่าวสารและ
• การติดต่อเพือ
่ การสอ
ผู ้รับข่าวสาร
• แต่ผู ้สง่ ข่าวสารและผู ้รับข่าวสารอาจจะอยูใ่ นสถานที่
เดียวกันหรืออยูต
่ า่ งสถานทีก
่ น
ั ก็ได ้
้
ื่ สาร เชน
่
• หากอยูต
่ า่ งสถานทีก
่ น
ั อาจจะต ้องใชระบบการส
อ
ั ท์ หรือโทรสาร เพือ
ื่ สาร
โทรเลข, โทรศพ
่ การติดต่อสอ
ระหว่างผู ้สง่ ข่าวสารและผู ้รับข่าวสาร
MISA
39
9
ื่ สาร
TELECOMMUNICATION (การสอ
โทรคมนาคม)
ั ท์ทม
• “Tele” เป็ นรากศพ
ี่ าจากภาษากรีก หมายความว่า
“ไกล” หรือ “อยูไ่ กลออกไป”
• Telecommunications สามารถให ้ความหมายอย่าง
ั ท์ได ้ว่าหมายถึง “การสอ
ื่ สารไปยัง
กว ้าง ๆ ตามรูปศพ
ผู ้รับปลายทางทีอ
่ ยูไ่ กลออกไป”
MISA
40
9
TELECOMMUNICATION
• สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (International
Telecommunications Union: ITU) ได ้ให ้คาจากัดความว่า
“Telecommunications” หมายถึง
ี งพูด, ตัวอักษร,
• “การสง่ ข่าวสารทุกรูปแบบไม่วา่ จะเป็ นเสย
ั ลักษณ์, ภาพถ่าย, graphics, ภาพเคลือ
สญ
่ นไหว (Video) ฯลฯ
ั สญ
ั ญาณไฟฟ้ าหรือสญ
ั ญาณ
ไปยังปลายทาง โดยอาศย
ื่ ชนิดใด
แม่เหล็กไฟฟ้ าไม่วา่ รูปแบบใดและไม่จากัดว่าจะไปใชส้ อ
่ ระบบวิทยุ, คูส
(เชน
่ ายทองแดง หรือ optical fiber ฯลฯ)”
MISA
41
9
TELECOMMUNICATION
MISA
42
9
TELECOMMUNICATION
• Source of Information (ต้นกาเนิดข่าวสาร)
ื่ สารโทรคมนาคม เป็ นแหล่งทีม
• เป็ นสว่ นแรกในระบบการสอ
่ าของ
ข่าวสารต่าง ๆ ทีผ
่ ู ้สง่ ต ้องการทีจ
่ ะสง่ ไปยังผู ้รับทีป
่ ลายทาง
ั ท์หรือระบบวิทยุกระจายเสย
ี ง สว่ นนีก
• ตัวอย่างในระบบโทรศพ
้ ็คอ
ื
ี งพูดของผู ้พูดทีต
เสย
่ ้นทาง ซงึ่ จะถูกไมโครโฟนเปลีย
่ นให ้เป็ น
ั ญาณไฟฟ้ าทีเ่ หมาะสม และสง่ เข ้าไปในระบบ
สญ
ื่ สารข ้อมูล (Data Communication)
• หรือในกรณีระบบการสอ
สว่ นนีอ
้ าจจะเป็ นเครือ
่ งคอมพิวเตอร์หรือ Data Terminalประเภท
ต่าง ๆ
MISA
43
9
TELECOMMUNICATION
่ )
• Transmitter (เครือ
่ งสง
ั ญาณไฟฟ้ าทีใ่ ชแทน
้
• ทาหน ้าทีใ่ นการแปลงหรือเปลีย
่ นสญ
ั ญาณหรือคลืน
ข่าวสารจากต ้นกาเนิดข่าวสาร ให ้เป็ นสญ
่
แม่เหล็กไฟฟ้ าทีเ่ หมาะสมในการสง่ ต่อไปยังปลายทาง
่ ระบบโทรศพ
ั ท์ตวั เครือ
ั ท์จะแปลงสญ
ั ญาณไฟฟ้ าที่
• เชน
่ งโทรศพ
้
ี งพูด ให ้เป็ นสญ
ั ญาณแม่เหล็กไฟฟ้ าทีเ่ หมาะสมและ
ใชแทนเส
ย
สง่ ต่อไปยังปลายทาง
ื่ สารข ้อมูล สว่ นนีจ
• สาหรับในระบบการสอ
้ ะเป็ น MODEM หรือ
ั ญาณไฟฟ้ าทีม
อุปกรณ์อน
ื่ ทีเ่ หมาะสมในการเปลีย
่ นสญ
่ าจาก
ั ญาณแม่เหล็กไฟฟ้ าทีเ่ หมาะสมใน
คอมพิวเตอร์เพือ
่ ให ้เป็ นสญ
ื่ สญ
ั ญาณ(Transmissions) ไปยังปลายทาง
การผ่านระบบสอ
MISA
44
9
TELECOMMUNICATION
ั
่ ผ่านสญญาณ)
• Transmission (ระบบการสง
ั ญาณไฟฟ้ าทีใ่ ชแทน
้
• เมือ
่ เครือ
่ งสง่ ได ้เปลีย
่ นหรือแปลงสญ
ั ญาณหรือคลืน
ข่าวสารต่าง ๆ ให ้เป็ นสญ
่ แม่เหล็กไฟฟ้ าที่
เหมาะสม
ั ญาณก็จะถูกสง่ ผ่านระบบระบบการสง่ ผ่านสญ
ั ญาณ เพือ
• สญ
่ สง่
ต่อไปยังเครือ
่ งรับและผู ้รับทีป
่ ลายทาง
ั ญาณจึงถือได ้ว่านับเป็ นสว่ นทีส
• ดังนัน
้ ระบบการสง่ ผ่านสญ
่ าคัญ
ื่ สารโทรคมนาคม
และจาเป็ นมากในระบบการสอ
MISA
45
9
TELECOMMUNICATION
• Receiver (เครือ
่ งร ับ)
ั ญาณ หรือคลืน
• เป็ นสว่ นทีท
่ าการเปลีย
่ นสญ
่ แม่เหล็กไฟฟ้ า ทีถ
่ ก
ู
ั ญาณจากต ้นทาง เพือ
สง่ ผ่านระบบการสง่ ผ่านสญ
่ ให ้กลับมาเป็ น
ั ญาณไฟฟ้ าทีใ่ ชแทนข่
้
สญ
าวสารทีถ
่ ก
ู สง่ มาจากต ้นทาง
• ทัง้ นีเ้ พือ
่ สง่ ให ้อุปกรณ์ปลายทางทาการแปลงหรือเปลีย
่ น
ั ญาณไฟฟ้ านัน
สญ
้ ให ้กลับมาเป็ นข่าวสารทีผ
่ ู ้รับสามารถเข ้าใจ
ความหมายได ้
ื่ สารข ้อมูลสว่ นนีจ
• สาหรับระบบการสอ
้ ะเป็ น MODEM หรือ
ั ญาณแม่เหล็กไฟฟ้ า ให ้
อุปกรณ์ทเี่ หมาะสมในการเปลีย
่ นสญ
ั ญาณไฟฟ้ าทีใ่ ชข้ ้อมูลในรูปแบบทีถ
เป็ นสญ
่ ก
ู ต ้อง และเหมาะสม
สาหรับการสง่ ต่อให ้เครือ
่ งคอมพิวเตอร์
MISA
46
9
่ งทางการ
COMMUNICATION CHANNEL (ชอ
ื่ สาร)
สอ
่ งทางการสอ
ื่ สารแบบมีสาย (Physical wire)
• ชอ
ี ล (Coaxial Cable)
– สายโคแอ็กเชย
– สายคูเ่ กลียวบิด (Twisted Pairs)
– สายใยแก ้วนาแสง (Fiber Optics)
MISA
47
9
COMMUNICATION CHANNEL
่ งทางการสอ
ื่ สารแบบไร้สาย (Wireless)
• ชอ
– ชว่ งครอบคลืน
่ วิทยุ (Spread Spectrum Radio)
– ชว่ งความถีแ
่ คบ หรือชว่ งความถีเ่ ดีย
่ วของคลืน
่ วิทยุ
(Narrowband or single-band radio)
– อินฟราเรด (Infrared)
– เลเซอร์ (Laser)
– บลูทธ
ู
MISA
48
9
้ ฐานของเครือข่าย
องค์ประกอบพืน
• คอมพิวเตอร์ อย่างน ้อย 2 เครือ
่ ง
• เน็ ตเวิรก
์ การ์ด
ื่ กลางและอุปกรณ์สาหร ับการร ับสง
่ ข้อมูล เชน
่
• สอ
ั ญาณ
สายสญ
ื่ สารกัน
• โปรโตคอล (Protocol) เป็ นภาษาทีค
่ อมพิวเตอร์ใชส้ อ
MISA
49
9
อุปกรณ์เครือข่าย
้
• เป็ นอุปกรณ์ทใี่ ชในระบบเครื
อข่ายทา
หน ้าทีจ
่ ัดการเกีย
่ วกับการรับสง่ ข ้อมูล
ในเครือข่าย
ั ญาณเพือ
• ใชส้ าหรับทวนสญ
่ ให ้การสง่
ข ้อมูลได ้ในระยะทีไ่ กลขึน
้
• ใชส้ าหรับขยายเครือข่ายให ้มีขนาด
ใหญ่ขน
ึ้
MISA
50
9
อุปกรณ์เครือข่าย
• HUB
ั (HUB) หรือเรียกว่า รีพท
– ฮบ
ี เตอร์ (Repeater)
้ อ
ื่ มต่อกลุม
– เป็ นอุปกรณ์ทใี่ ชเช
่ ของคอมพิวเตอร์
ั มีหน ้าทีร่ ับสง่ เฟรมข ้อมูลทุกเฟรมทีไ่ ด ้รับ
– ฮบ
จากพอร์ตใดพอร์ตหนึง่ ไปยังทุก ๆ พอร์ตที่
เหลือ
ื่ มต่อเข ้าฮบ
ั จะแชร์แบนด์วธิ
– คอมพิวเตอร์ทเี่ ชอ
หรืออัตราข ้อมูลของเครือข่าย ฉะนัน
้ ยิง่ มีคอมฯ
ั มากเท่าใด ทาให ้แบนด์วธิ ต่อ
ต่อเข ้ากับฮบ
คอมพิวเตอร์ลดลง
MISA
51
9
อุปกรณ์เครือข่าย
• Switch
– สวิตช ์ (Switch) เป็ นอุปกรณ์ทม
ี่ ค
ี วามฉลาดกว่า HUB
์ ามารถสง่ ข ้อมูลทีไ่ ด ้รับมาจากพอร์ตหนึง่ ไปยังเฉพาะพอร์ต
– สวิตซส
ปลายทางเท่านัน
้
ื่ มต่อกับพอร์ตทีเ่ หลือสามารถสง่ ข ้อมูลถึงกัน
– ทาให ้คอมพิวเตอร์ทเี่ ชอ
และกันได ้ในเวลาเดียวกัน
– ทาให ้อัตราการรับสง่ ข ้อมูลหรือแบนด์วธิ ไม่ขน
ึ้ อยูก
่ บ
ั จานวนคอมพิวเตอร์
ื่ มต่อเข ้าสวิตช ์ ทาให ้ไม่มป
ทีเ่ ชอ
ี ั ญหาเกีย
่ วกับการชนกันของข ้อมูลใน
เครือข่าย
MISA
52
9
อุปกรณ์เครือข่าย
• Router
ั และสวิตช ์
– เราท์เตอร์ (Router) มีความฉลาดกว่าฮบ
– เราต์เตอร์จะอ่านทีอ
่ ยู่ (Address) ของสถานีปลายทางทีส
่ ว่ น
้
หัว (Header) ของแพ็กเก็ตข ้อมูล เพือ
่ ใชในการก
าหนดหรือ
้
เลือกเสนทางที
จ
่ ะสง่ แพ็กเก็ตนัน
้ ต่อไป
้
– ในเราท์เตอร์จะมีข ้อมูลทีเ่ กีย
่ วกับการจัดเสนทางให
้แพ็กเก็ต
เรียกว่า “เราติง้ เทเบิล
้ (Routing Table)” โดยข ้อมูลในตาราง
้
้
จะเป็ นข ้อมูลทีเ่ ราท์เตอร์ใชในการเลื
อกเสนทางที
ด
่ ท
ี ส
ี่ ด
ุ ไปยัง
ปลายทาง
MISA
53
9
Protocol
ื่ สารข ้อมูลของ
• โปรโตคอล (Protocol) เป็ นมาตรฐานในการสอ
คอมพิวเตอร์
้
ื่ สารกัน
• อาจกล่าวได ้ว่าเป็ น “ภาษา” ทีค
่ อมพิวเตอร์ใชในการส
อ
• โปรโตคอลทีน
่ ย
ิ มมากทีส
่ ด
ุ คือ TCP/IP (Transmission Control
Protocol / Internet Protocol)
้
• เป็ นโปรโตคอลทีใ่ ชในระบบอิ
นเตอร์เน็ ต ซงึ่ เป็ นระบบเครือขายที่
ใหญ่ทส
ี่ ด
ุ ในโลก
MISA
54
9
สารสนเทศ (Information)
• ข ้อมูลทีผ
่ า่ นการประมวลผล และเป็ นประโยชน์ตอ
่ การ
ดาเนินชวี ต
ิ ของมนุษย์
MISA
55
9
MISA
56
9
ข ้อแตกต่างระหว่างข ้อมูล และสารสนเทศ
• ข ้อมูล คือสว่ นของข ้อเท็จจริง โดยได ้จากการเก็บมาจาก
เหตุการณ์ตา่ ง ๆ
• สารสนเทศ คือข ้อมูลทีน
่ ามาผ่านกระบวนการ เพือ
่ สามารถ
้
ิ ใจต่อไปได ้ทันที และมีประสท
ิ ธิภาพมาก
นาไปใชในการตั
ดสน
ขึน
้
• ต ัวอย่าง
ิ ในมหาวิทยาลัยมหาสารคามมีจานวน 36,000 คน
• ข้อมูล: นิสต
อาจารย์มจ
ี านวน 350 คน
ิ ต่ออาจารย์ของมหาวิทยาลัย
• สารสนเทศ: อัตรานิสต
มหาสารคาม = 36,000/350 = 102.86
MISA
57
9
ข ้อแตกต่างระหว่างข ้อมูล และสารสนเทศ
MISA
58
9
การจัดการความรู ้
• ข ้อมูล --> สารสนเทศ --> ความรู ้ --> ความชานาญ
• ข ้อมูล (ข ้อมูลดิบ) ทีผ
่ า่ นการประมวลผล เรียกว่า
สารสนเทศ (Information)
• ข ้อมูล -> (กระบวนการประมวลผล) -> สารสนเทศ
MISA
59
9
ระบบสารสนเทศ (Information System)
• เป็ นระบบพืน
้ ฐานของการทางานต่าง ๆ ในรูปแบบของ
การเก็บ (Input) การจัดการ (Processing) การ
เผยแพร่ (Output)
Input
Process
Output
Feedback
MISA
60
9
Information System
• Information System (ระบบสารสนเทศ)
้ อ
– ระบบทีน
่ าคอมพิวเตอร์มาใชเพื
่ ชว่ ยในการรวบรวม จัดเก็บ หรือจัดการ
้
กับข ้อมูลข่าวสาร เพือ
่ ให ้กลายเป็ นสารสนเทศทีด
่ ี สามารถนาไปใชใน
ิ ใจได ้ในเวลารวดเร็ว และถูกต ้อง
การประกอบการตัดสน
– งานประยุกต์ทางคอมพิวเตอร์ทท
ี่ าหน ้าทีร่ ับข ้อมูล (Input) เพือ
่ นามา
ประมวลผล (Process) ให ้เป็ นสารสนเทศ (Information) รูปแบบต่าง ๆ
้
ทีเ่ ป็ นประโยชน์ตอ
่ การใชงาน
และเก็บข ้อมูลลงฐานข ้อมูล (Database)
MISA
61
กระบวนการจัดการข ้อมูล (Data
9
Manipulation)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
การรวบรวมและการจัดเก็บข ้อมูล (Data Collection)
การลงรหัส (Data Encoding)
การบันทึกข ้อมูล (Data Entry)
การตรวจสอบข ้อมูล (Data Verification)
การแก ้ไขข ้อมูล (Data Editing)
การประมวลผลข ้อมูล (Data Processing)
MISA
62
กระบวนการจัดการข ้อมูล (Data
9
Manipulation)
7.
8.
9.
10.
11.
การปรับเปลีย
่ นข ้อมูลให ้เป็ นปั จจุบน
ั (Data Update)
การค ้นคืนข ้อมูล (Data Retrieval)
การสารองข ้อมูล (Data Backup)
การกู ้คืนข ้อมูล (Data Recovery)
การรักษาความปลอดภัย (Data Security)
MISA
63
9
หลักการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ
• หลักการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ มีความสาคัญต่อระบบ
สารสนเทศเป็ นอย่างมาก
• หลักการเปรียบเสมือนแนวทางหลักทีท
่ าให ้องค์กร หรือ
หน่วยงานกาหนดนโยบาย และทิศทางทีจ
่ ะก ้าวไป
• ดังนัน
้ ควรพิจารณาหลักการต่อไปนีเ้ พือ
่ ชว่ ยให ้ระบบสารสนเทศ
ิ ธิภาพสูงสุด
มีประสท
MISA
64
9
หลักการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ
1. เป้ าหมายของระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ
ั เจน เข ้าใจง่าย
ต ้องชด
่ การเพิม
ิ ธิภาพการปฏิบต
เชน
่ ประสท
ั งิ าน
2. การลงทุนระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ
ี ค่าใชจ่้ ายเป็ น
พิจารณาถึงความคุ ้มค่าในการลงทุน เนือ
่ งจากต ้องเสย
ื้ และดูแลระบบสารสนเทศ
อย่างมากในการจัดซอ
MISA
65
9
หลักการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ
3. ความรับผิดชอบด ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ
จัดให ้มีผู ้รับผิดชอบ หรือหน่วยงานพิเศษทีด
่ แ
ู ลด ้าน ICT
(Information and Communication Technology) ขององค์กร
ตรวจสอบระบบอยูต
่ ลอดเวลา
4. การบริหารจัดการข ้อมูล
พิจารณาถึงการจัดเก็บข ้อมูล
ความปลอดภัยของข ้อมูล
ิ ธิในการเข ้าใชข้ ้อมูลของบุคคลภายในองค์กร
สท
MISA
66
9
หลักการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ
5. การรักษาความมัง่ คงปลอดภัย
พิจารณาถึงความปลอดภัยของข ้อมูลเป็ นสาคัญ
ี ผลประโยชน์
ถ ้าคูแ
่ ข่งรู ้ถึงข ้อมูลทีส
่ าคัญ อาจทาให ้เสย
6. การพัฒนาบุคลากร
มีแผนงาน หรือนโยบาย และการปฏิบต
ั ิ ทีช
่ ว่ ยให ้พนักงานได ้มีทักษะ
ความสามารถทางด ้าน IT
้
ิ ธิภาพ
เพือ
่ ใชระบบ
IT ขององค์การได ้อย่างมีประสท
MISA
67
9
หลักการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ
7. การประเมินผล และตรวจสอบ
จัดสร ้างดัชนี เพือ
่ ชวี้ ด
ั ระบบสารสนเทศ
ิ ธิภาพขององค์กร
เพือ
่ ประเมินว่าคุ ้มค่าต่อการลงทุน และเพิม
่ ประสท
หรือไม่
MISA
68