Transcript Ö*RET*M TEKNOLOJ*LER* VE MATERYAL GEL**T*RMEDE Ö

‘‘Öğretmen, uygarlıkların temel taşıdır. Öğretmen
yetiştirmeyi kendisi için hedef seçmeyen bir uygarlık, er
geç yıkılmaya ve unutulmaya mahkumdur.’’
M. Kemal ATATÜRK
ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ
VE MATERYAL
GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN
NİTELİKLERİ VE ÖĞRETMEN
YETİŞTİRME
SUNUM İÇERİĞİ
Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirmede
Öğretmen Nitelikleri Ve Öğretmen Yetiştirme
Materyal Geliştirmede Öğretmen Nitelikleri
Etkili Sunum Teknikleri

Sunum nedir?

Etkili sunum için dikkate alınacak öğeler

Sunumu planlama

Sunumu hazırlama

Sunum materyali hazırlama
SUNUM İÇERİĞİ

Sunumu uygulama

Sunumu değerlendirme ve geliştirme
Teknoloji Temelli Öğrenmenin Başarısı İçin
Öğretmenin Rolü

Öğretmenlerin teknoloji bilgisi

Öğretmenlerin eğitimsel inançları
Öğretmen Yetiştirme
ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE
MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN
NİTELİKLERİ VE ÖĞRETMEN
YETİŞTİRME
 Geçmişten günümüze öğretmenin görev ve
sorumlulukları değişim göstermiştir. Günümüzde
öğretmenlerin temel görevi, öğrenenlerin
öğrenmelerine rehberlik etmektir.
 Öğretmen öğrenenlerin öğrenmesine rehberlik
eden, ortak öğrenen, izleyici ve öğretici kişi
olarak tanımlanabilir.
HUBERMAN’A GÖRE (1984)
ÖĞRETMENİN SINIF İÇİ GÖREV VE
SORUMLULUKLARI:
 Disiplin sorunlarını çözme,
 Motivasyonu sağlama,
 Öğrencilerle iyi ilişkiler kurma,
 Ders programını hazırlama,
 Öğrencilerin çalışmaktan zevk alacakları
materyalleri hazırlama,
 Öğretmenliğe yetenekli olduğunu hissetme,
HUBERMAN’A GÖRE (1984)
ÖĞRETMENİN SINIF İÇİ GÖREV VE
SORUMLULUKLARI:
 Velilerle işbirliği sağlama,
 Bilgi verici ve rehber olma,
 Yöneticilerle iyi ilişkiler kurma,
 Başarısızlıkları kabullenme,
 Eleştirileri kabul etme,
 Değişik durumlarda etkili bir şekilde çalışma.
Öğretmen eleştirel ve yaratıcı düşünebilen, iletişim
becerileri gelişmiş ve sağlıklı iletişim kurabilen,
araştırıcı, kendini sürekli yenileyen, öğrenenlerin
gelişim ve kişilik özelliklerini bilen, değerlere sahip
çıkan ve iyi bir model olan, sağlam bir kişiliğe sahip,
eğlenmesini bilen, zamanı etkin ve verimli kullanan,
öğrenmeyi zenginleştirici materyaller hazırlayabilen,
bilimsel düşünen, bilgi teknolojilerini iyi kullanabilen,
ürün ve sürece yönelik ölçme ve değerlendirme
yapabilen ve doğru karar verebilen kişi olmalıdır.
YILDIRIM & ÖZDEN(1998)’ E GÖRE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
 Öğrencinin bilgiye ulaşmasına ve günlük
hayatta kullanmasına yardım eden rehber kişi,
 Öğrencinin kendi potansiyelini anlamasına ve
onu kullanmasına yardım eden kişi,
 Sadece öğrenmeye yardım eden değil, sınıfla
birlikte kendisi de öğrenen bir öğrenci,
YILDIRIM & ÖZDEN(1998)’ E GÖRE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
 Sınıf içinde otoritesini kullanan değil sınıf
yönetim becerilerini öğretim aktiviteleri haline
getirebilen bir öğrenci,
 Öğrencinin başarısını belli kriterlere göre
değerlendiren değil öğrenciyi kendi potansiyeli
içinde değerlendiren iyi bir rehber.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
 Öğretmen araçları tanımalı ve nasıl
kullanacağını bilmelidir.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen öğretimi tasarlama bilgisine sahip
olmalıdır.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen materyal tasarlama ilkelerini bilmeli
ve kullanabilmelidir.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen öğrencilerinin materyal
oluşturmalarına rehberlik edebilmelidir.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen materyal çeşitlerini bilmelidir.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen öğrenme
ilkelerini bilmelidir.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen gelişim psikolojisini iyi bilerek öğreneni
tanımalıdır.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Hedefler ve
kazanımlar için uygun
olan materyaller
kullanılmalıdır.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen öğrencilerin aile özelliklerini ve çevre
koşullarını çok iyi incelemelidir.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen hoşgörülü
ve sabırlı olmalıdır.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen materyal hazırlama ve öğrenenlere
hazırlatma becerisine sahip olmalıdır.
MATERYAL GELİŞTİRMEDE
ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ
Öğretmen iletişim becerisine sahip olmalıdır.
ETKİLİ SUNUM TEKNİKLERİ
ETKİLİ BİR SUNUM İÇİN DİKKATE
ALINACAK ÖGELER
KATILIMCILAR
AMAÇ
İÇERİK
BİLGİ TOPLAMA
SUNUMU ORGANİZE ETME
SUNUM MATERYALLERİ
GİRİŞ-SONUÇ
SUNMA
SUNUMU PLANLAMA
• Sunumun amacını belirleme
• Katılımcıların kim olduğunu ve özelliklerini
belirleme
• Sunum yerinin özelliklerini bilme
• Konuya hakim olma, araştırma
• Sunumu baştan sona genel olarak organize etme
SUNUŞU HAZIRLAMA
Sunumu hazırlarken sistematik bir yaklaşımla
giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine ayırmak ve
bütünleştirmek gerekir.
SUNUMUN GİRİŞ BÖLÜMÜ
Sunumun başlangıcında motivasyonu sağlamak gerekir.
SUNUMDA MOTİVASYONUNU SAĞLAYAN
ETKİNLİKLER
Gerçek yaşantılardan örnekler
Hikayeler
Örnek olaylar
Alıntılar
Anekdot
Sorular
Öyküler
Drama
Film gösterme
İhtiyaç belirtme
SUNUMUN GELİŞME BÖLÜMÜ
Sunumda kısa bilgiler olmalıdır,
İstatistikler kullanılmalıdır,
Etkili sunma becerisi sağlanmalıdır,
İletişim becerisine sahip olmalı ve etkili iletişim
kurabilmelidir.
ETKİLİ İLETİŞİM İÇİN İPUÇLARI
 Kendimizi tanımak
 Empatik yaklaşım
 İhtiyaçları bilmek
 İhtiyaç analizi
 Kendimiz gibi olmak
 Zamanı yönetmek
 Değerlere önem vermek
 Karşılıklı saygı ve hoşgörü
 Açık ve anlaşılır konuşmak
 Dinlemesini bilmek
 Soru sormak ve sordurmak
ETKİLİ İLETİŞİM İÇİN İPUÇLARI
 Sakin olmak
 Anlamlıyı anlamsızdan ayırt etmek
 Esprili ve güler yüzlü olmak
 Eğlenmek
 Hataları kabul etmek
 Kendini yenilemek, geliştirmek
 Üst düzey yaşam ve düşünme becerilerine sahip
olmak
 Kendimizi güçlendirme
DÜŞÜNME BİÇİMLERİ
YARATICI
DÜŞÜNME
PROBLEM
ÇÖZME
ELEŞTİREL
DÜŞÜNME
SUNUMUN SONUÇ BÖLÜMÜ
• Kısa olmalı ve özet bilgiler paylaşılmalıdır,
• Sunumun başındaki motivasyon gibi burada da
motivasyon sağlanmalıdır,
• Sunum yerinde ve önemli vurgular yapılarak
bitirilmelidir,
• Sunum sonunda dinleyenlere teşekkür
edilmelidir.
SUNUM MATERYALİ
HAZIRLAMA
SUNUM MATERYALİ HAZIRLAMA
İLKELERİ
 Sunum içeriğini göstermelidir
 Bilgi ana ve alt başlıklara ayrılmalıdır
 Bilgi sunum materyalinde kısa yer almalıdır
 Materyal sade, basit, anlaşılır olmalıdır
SUNUM MATERYALİ HAZIRLAMA
İLKELERİ
 Materyal içindeki unsurlar uyumlu ve bütünlük
içinde olmalıdır.
 Kullanılan yazı açık , net ve kolay algılanabilir
olmalıdır.
 Resim, çizim, yazı ve renkler öğrencinin yaş ve
cinsiyetine uygun olmalıdır.
 Görsel öğelerle desteklenmelidir.
SUNUMU UYGULAMA
SDDDAAAADA
SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT
EDİLECEK İLKELER
 Sunum için öncelikle genel yapı ortaya
konmalıdır
 Sunumun zaman planlaması iyi yapılmalıdır
 Sunuma iyi bir hazırlık yapılmalıdır
 Etkili bir sunum için prova yapılmalıdır
 Motivasyon sağlanmalıdır
SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT
EDİLECEK İLKELER
 Katılımcılar bilgilendirilmeli, bütünü başlıklar
halinde görmeleri sağlanmalıdır
 Etkili bir giriş yapılmalıdır
 Ayakta sunulmalıdır
 Materyal, sadece sunumu desteklemelidir
 Sunum yaparken doğal davranılmalıdır
SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT
EDİLECEK İLKELER
Katılımcılarla etkili iletişim kurulmalıdır
Sunum arasında özetlemeler yapılmalıdır
Katılımcıların aktif katılımları sağlanmalıdır
Sunum yaparken özgüven ve rahatlık olmalıdır
Sunum sırasında katılımcılara yakın olmak
önemlidir
Sunum materyali sunumu desteklemelidir
SUNUŞ YAPARKEN DİKKAT
EDİLECEK İLKELER
Açık ve anlaşılır konuşmak, ses tonunu ve
konuşma hızını iyi ayarlamak gerekir
Teknolojik araç ve materyallerin kullanıma hazır
olup olmadığı kontrol edilmelidir
Sunumun sonunda sorular sorulmalı ve
katılımcıların görüşleri alınmalıdır
Düzgün bir kapanış yapılmalıdır.
SUNUMU DEĞERLENDİRME VE
GELİŞTİRME
 Sunum ilkeleri yazılarak gözlem formu ya da
dereceleme ölçeği ile sunumun değerlendirilmesi
yapılmalıdır.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN ROLÜ
Günümüzde öğretmenlerin sahip olması gereken
nitelikler teknoloji ile birlikte daha da
çeşitlenmiştir. Dolayısıyla teknolojik değişmeler
öğretmen niteliklerinde de değişiklik
gerektirmektedir.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN
ROLÜ
Bugün teknoloji kaynaklarının sayısı ve özellikleri
giderek karmaşıklaşmıştır. Teknolojiyi kullanmak
için öğretmenler her şeyden önce teknolojiyi
keşfederler ve uygularlar.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN
ROLÜ
En iyi öğrenme aracı bile iyi bir öğretmen etkisini
gösteremez.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN
ROLÜ
Teknoloji temelli öğrenme öğrenci üzerinde etkili
olabilir, yeter ki öğretmenler öğretim hedef ve
kazanımlarına uygun materyalleri seçip,
öğrencilerin öğrenme stillerindeki farklılıkların
farkında olsunlar ve alternatif yaklaşımları uygun
hale getirsinler.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN
ROLÜ
Teknoloji ve öğretme
uygulamaları
arasındaki bağlantıyı
bazıları iyi kullanabilir
fakat genel olarak
zorlanılmaktadır. Bu
nedenle her okulda
teknoloji laboratuarı
bulunmalıdır.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN
ROLÜ
Öğretmenler teknoloji standartlarına sahip
olmalıdırlar.
NEDEN?
Amerika’da bile pek çok öğretmen yıllardır
teknoloji ile iç içe yaşamakta,ancak hala
öğretimde kullanmada sıkıntı yaşamaktadır.
TEKNOLOJİ TEMELLİ ÖĞRENMENİN
BAŞARISI İÇİN ÖĞRETMENLERİN
ROLÜ
Eğitim teknolojisi tarihi bize teknolojik
potansiyellerin her zaman eğitim yararına
olmadığını göstermiştir. O halde teknolojinin nasıl
kullanılacağı, öğretmenlerin nasıl adapte olacağı
ve öğretme-öğrenme sürecinde nasıl
kullanacaklarının belirlenmesi gerekir.
ÖĞRETMENLERİN TEKNOLOJİ
BİLGİSİ
 Teknoloji adaptasyonunu etkileyen çeşitli
faktörler bulunmaktadır. Bunlardan uygun
eğitimin yoksunluğu, teknik ve yönetimsel
destek, sistematik dürtülerin yokluğu, geleneksel
eğitim inançları ve değişmeye karşı direnme çok
yaygın nedenlerdendir.
ÖĞRETMENLERİN TEKNOLOJİ
BİLGİSİ
Öğretmenlerin teknolojiyi kullanma yeteneğini
geliştirmek için onlara yardımcı olmak önemlidir.
Bunun için uygulamalı çalışmalar, dersler ve
teknoloji ile karşılaşacakları yaşantılar sağlamak
gerekir. Ayrıca sık sık hizmet içi teknoloji
uygulamalı çalışmaları ve hizmet öncesi teknoloji
dersleri verilmelidir.
ÖĞRETMENLERİN EĞİTİMSEL
İNANÇLARI
1990’ lara kadar yapılan pek çok araştırma,
teknolojiyi kullanmanın öğretmenlerin inançları ve
uygulamalarını nasıl etkilediğine ilişkindir. Son
zamanlarda ise araştırmalar öğretmenlerin
inançlarının teknolojinin üzerindeki rolünü
açıklamaya dönüktür.
ÖĞRETMENLERİN EĞİTİMSEL
İNANÇLARI
Araştırmalara göre, öğretmelerin eğitimsel
inançları ve uygulamaları onların teknolojiyi
kullanıp kullanmamalarını büyük oranda belirler.
Bazıları teknolojiyi kullanmanın mevcut
uygulamaları değiştireceğini bildiği için
istemezler(Cuban,1986).
ÖĞRETMEN YETİŞTİRME
ÖĞRETMEN YETİŞTİRME
Ülkemizde öğretmen yetiştirme tarihsel süreç
içerisinde her zaman önem verilen bir konu
olmuştur. Geçmişte çok farklı uygulamalar
olmakla beraber 1990’lı yılların başından beri
öğretmenler fakültelerde yetişmektedir.
1995 sonrasında öğreten yetiştirme alanında
yeniden yapılanma gündeme gelmiş ve
fakültelerim programları standartlaştırılmaya
çalışılmıştır.
Seçmeli dersler haricinde genel olarak tüm
Türkiye’de ortak program uygulanmaktadır.
ÖĞRETMEN YETİŞTİRME
Öğretmenlerin bilgi
teknolojilerini
kullanma becerilerine
sahip olmaları
gerekmektedir.
Öğretmen adayları
elle materyal üretme
yanında yeni bilgi
teknolojilerini
öğrenmelidir.
ÖĞRETMEN YETİŞTİRME
Brooks ve Brooks’un (1993) oluşturmacı öğretim
açısından öğretmenin, öğrencilerin özerkliğini ve
girişimini destekleme, öğrencilerin merak ve
ilgisini artırıcı sorulara yönlendirme ve soru
sormalarını destekleme, öğrencilere benzetme,
ilişki kurma için zaman verme, sınıflandırma,
analiz etme, tahmin etme ve keşfetme gibi
görevlere yönlendirme gibi öğrenme ortamındaki
stratejilerine ilişki altını çizdiği bu hususlar
Torrance’ın (1995) yaratıcılığın geliştirilmesine
yönelik eğitimsel uygulamalarla tutarlılık
içindedir(Tezci ve Gürol 2003).
Öğretmen adaylarının bilgi teknolojileri ile ilgili
eğitimi iki aşamada gerçekleştirilmelidir
(Gündüz ve Odabaşı 2004):
1. Teknoloji okur-yazarlığı becerilerinin
kazandırılması
2. Var olan teknolojileri öğretme-öğrenme
süreçlerinde kullanabilme yeterliliklerinin
kazandırılması
 Günümüzdeki program anlayışına bakıldığında
öğrenen merkezli bir yapı göze çarpmaktadır. Bu
durumda öğretmenin geleneksel öğretme rolü
değişmekte, rehber ya da ortak öğrenen
olmaktadır.
OLUŞTURMACI ÖĞRENMEDE
ÖĞRETMENİN BELLİ BAŞLI GÖREVLERİ
Öğretmen, bilginin inşa edilmesinde öğrenciye
gerekli malzemeyi ve ortamı hazırlar.
Öğretmen inşa edilecek bilgi örüntüsüne temel
olacak bilginin anlamlı ve somut olarak
algılanmasına yardımcı olur.
Öğretmen öğrencinin önceki bilgilerini ve hazır
bulunma düzeyini denetle ve ilgili düzenlemelerin
yapılması için yardımcı olur.
Öğretmen öğrenme ortamında öğrenciye
uygulama, deneme ve keşfetme fırsatları verir.
Öğretmenler bilgi teknolojileri
olanaklarından temelde iki olanak için
yararlanabilirler:
1. Öğretmenlik mesleğinin uygulanmasında sınıf
dışında yapılan eğitsel ve idari işler için
teknoloji kullanımı,
2. Öğretim etkinliği yapılırken bilgi teknolojilerinin
işe koşulmasıdır.
‘‘MİLLETLERİ KURTARANLAR
YALNIZ VE ANCAK
ÖĞRETMENLERDİR…’’
M. Kemal ATATÜRK