Transcript Brandwonden - ICverpleegkundige.com

BRANDWONDEN
– Heleen Westra
• IC Verpleegkundige
• Brandwondencentrum
• Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk
Indeling van de les
•
•
•
•
•
Inleiding
Diagnostiek en behandeling
Eerste hulp en opvang
Inhalatietrauma
Shock en infusie therapie
Organisatie brandwondenzorg
•
•
•
•
•
Brandwondencentrum Beverwijk
Brandwondencentrum Groningen
Brandwondencentrum Rotterdam
Nederlandse Brandwondenstichting
Euro Skin Bank - Nederlandse
Huidbank
Categorieën
•
•
•
•
•
•
Heet water verbranding
Vlam verbranding
Chemische verbranding
Elektriciteit verbranding
Bijzondere ziektebeelden
Trauma met huiddefecten
1
Eerstegraads verbranding
Bijzondere ziektebeelden
• Ontstaan van grote huidlaesies door:
- Toxische Epidermale Necrolyse
- Necrotiserende fasciitis
• Alleen erytheem
• Geringe oedeem
• Geen echte wond maar
ontstekingsreactie
• Kan erg pijnlijk zijn
• Koeling
• Pijnbestrijding
Tweedegraads brandwond
•
•
•
•
•
Derdegraads brandwond
•
•
•
•
•
•
Niet pijnlijk
Wit, beige of bruin
Stug leerachtig
Stug,
Capillaire refill Operatieve behandeling
Littekens
Pijnlijk
Blaarvorming
Glanzend rood,
rood roze
Sensibiliteit niet gestoord
Capillaire refill +
Vierdegraads brandwond
•
•
•
•
Verkoling
Zwart
Huid subcutis
Huid,
subcutis, pezen en spieren
Vaak amputatie
2
•Bepalen diepte brandwond
•
•
•
•
Is en blijft zeer moeilijk
Luister naar de patiënt
Veel ervaring nodig
Goed kijken en voelen
5 punts anamnese
•
•
•
•
•
1 Waardoor?
2 Hoe heet?
3 Hoe veel?
4 Hoe lang?
5 Maatregelen?
5 punts diagnose
•
•
•
•
•
1 Blaren
2 Wondaspect
3 Soepelheid
4 Capillaire refill
5 Pijn
Beoordeling volwassene
Beoordeling kind
3
Getal van Baux
Leeftijd van de patiënt
+
% brandwonden
=
100
Vormen van wondbehandeling
‰Gesloten
– geen uitdroging
– minder kans op infectie
– pijnverlagend
ij
l
d
‰Half open
– bij uitgebreide brandwond of infectie
– verzacht de pijn
nadeel wondbeslag
‰Open
Behandeling derdegraads
brandwond
‰Primaire operatie
– <5 dagen bij uitgebreide diepe
verbrandingen
‰Secundaire operatie
– mengverbrandingen
Wondbehandeling
Definitie:
Voorkomen van wondcomplicaties en
optimaliseren van de wondgenezing
Behandeling tweedegraads
brandwond
‰Gesloten
-Blaren
• Afhankelijk van Diepte :
-Hydrofiberverband
-Schuimverband
‰Half open
-Anti bacteriële zalven en crèmes
-Eventueel secundaire OK
Operatieve behandeling
‰Operatietechniek
– Tangentiële excisie
– Avulsie
– Versajet™
‰Transplantatietechniek
– Meshgraft
– Meek Wall
4
Donorsite
Eerste hulp bij
brandwonden
• Pijnlijk
• Veel wondvocht
• Behandeling:
-calciumalginaat
-folie
-schuimverband
-Flammazine®
Eerste hulp
• Stop de verbranding
• Koel de wond
– Lauw water
– 5-10 min bij thermisch letsel
– 45 min bij chemisch letsel
• Wonden afdekken
Plaats ongeval
• Overzicht omtrent
– oorzaak
– omstandigheden
– bijkomend letsel
• Behandeling
– Koelen!!
– Zuurstof
– Infuus
Cave onderkoeling!!
Primary survey
Levensbedreigende letsels kunnen
gemist worden, omdat het
indrukwekkende uiterlijk van de
brandwond alle aandacht trekt.
• A Airway
•
•
•
•
B
C
D
E
Breathing
Circulation
Disability
Exposure
luchtweg vrijmaken
stabilisatie C W K
ademhaling en ventilatie
stoppen van bloedingen
neurologische toestand
ontkleden/omgeving
5
Primary survey
• F Fluid
• G Get lab
infusie/urineproductie
bewaking/medicatie
• H History
AMPLE
Herbeoordeling 1
• Adequate vloeistof resuscitatie?
• Respiratoire insufficiëntie
– luchtwegbeschadiging
– afsnoerende brandwond
• Voortdurend herbeoordelen!!
Cave
Circulaire verbranding van
ledematen!!
Ledematen hoogleggen beperkt de
zwelling en
doorbloedingsstoornissen.
Secundary survey
• Brandwonden
-diepte en aspect
• TVLO
-regel van 9 en handpalm
• Oorzaak en omgeving
• Overig letsel
Algemene Maatregelen
• Verbranding aan hoofd/hals, inademing rook,
giftige gassen, vuur of stoom: rechtop laten
zitten!
• Vastzittende kleding, kunststof, bitumen en
d
dergelijke
lijk niet
i t verwijderen,
ijd
knellende
k ll d kleding
kl di
wel.
• Verwijder sieraden bij (dreigende) afknelling.
• Dek de wond af met schone doeken.
• Niets op de wond smeren.
• Hooghouden van de brandwond.
Chemische Verbranding.
• Denk aan eigen bescherming.
• Spoelen met lauw water: 45 minuten.
• Verwijder besmette en dreigende
afknellende kleding.
• Achterhaal de aard van het agens.
• Meteen doorverwijzen naar het
ziekenhuis.
Indien nodig escharotomie!
6
Elektrische verbranding
•
•
•
•
•
Denk aan eigen veiligheid.
Schakel de stroom uit.
Cave harthart en ademstilstand
ademstilstand.
Dek de wond af.
Meteen door verwijzen naar het
ziekenhuis.
Verwijzingscriteria naar
brandwondencentra
•
•
•
•
•
•
•
TVLO>10% bij volwassenen
TVLO>5% bij kinderen en bejaarden
Diepe brandwonden>5% TVLO
Diepe brandwonden in functionele gebieden
Elektrische of chemische verbrandingen
Inhalatietrauma
Nevenletsel of pre-existente afwijkingen
Samenvatting
‰Volg de EMSB principes van :
• Eerste onderzoek
– corrigeer levensbedreigende condities
• Respiratoire insufficiëntie
– luchtwegbeschadiging
– afsnoerende brandwond
• Adequate vloeistof resuscitatie?
‰Voortdurend herbeoordelen!
‰Anamnese / systematisch onderzoek
‰Overplaatsing / definitieve behandeling
Criteria bij transport naar
brandwondencentra
‰Plaatsingsmogelijkheid
‰Maatregelen voor transport
-rechtopzittend bij hals/nek verbranding en
inhalatietrauma
- zuurstof geven
-startsnelheid en samenstelling infuus
-blaascatheter bij infusie en verbranding
genitaliën
-pijnbestrijding
‰Stabilisatie en documentatie
Inhalatietrauma
• Als gevolg van de bij de brand ontstane
hitte, rook en giftige dampen.
• Beschadiging treedt acuut op maar de
gevolgen zijn veelal pas na 48 uur
merkbaar.
7
Diagnostiek inhalatietrauma
• Luister naar het verhaal van de patiënt
• Omgevingsfactoren
– brand in afgesloten ruimte als huis, boot, auto
– brand
b d mett explosie
l i van b
benzine
i en gas
9Bevestiging diagnose alleen door
bronch
bron
choscopie
oscopie en een COHb
COHb-bepaling!!
Symptomen inhalatie
• Aangezichts- en hals/nekverbrandingen
• Verbrande/verschroeide neusharen
• Schorre stem/heesheid
• Inspiratoire stridor
• Koolstofdeeltjes in speeksel
• Roet, zwelling, roodheid mond/keelholte
Inhalatietrauma COHb %
• 0-10 afname inspanningstolerantie
• 10-20 hoofdpijn, dyspnoe
• 20
20-30
30 toename hoofdpijn, dyspnoe, onrust en
concentratieproblemen
• 30-40 ernstige hoofdpijn, duizelig en visusklachten
• 40-50 verward
• 50-60 collaps, convulsies
• >60 dood
Inhalatietrauma / CoHb
• Bij iedere brand in een afgesloten
ruimte daalt het O2 gehalte en komt
koolmonoxide(CO) vrij
• CO verdringt O2 van het Hb waardoor
zeer snel hypoxie ontstaat
• Slachtoffers sterven dus aan een
intoxicatie en meestal niet aan hun
brandwonden!!
Luchtwegpathologie
‰Hittetrauma
‰Rook gasinhalatie
‰Rook-gasinhalatie
‰Circulaire verbranding
8
Hittetrauma
•
•
•
•
Boven de larynx
Oedeem
Luchtwegobstructie
g
Verlies beschermende werking slijmvlies
Rook-gasinhalatie
• Onder de larynx
• Vasthechten roetdeeltjes aan slijmvlies
daardoor chemische beschadiging
• Ontstekingsreacties met verhoogde
slijmsecretie
• Bronchospasmen
Behandeling inhalatietrauma
9 Hittetrauma
– O2 toediening
– frequente beoordeling
– vroege intubatie
i b i
9 Rook-gasinhalatie
– O2 toediening
– intubatie
– behandelen bronchospasme
Circulaire thorax-/halsverbranding
• Thorax wordt een pantser
• Afname ademexcursie
Shock en
infuustherapie
• Behandeling:
– Escharotomie van thorax en hals
9
Brandwondenshock
Bij een ernstige verbranding:
> 20 % TVLO 2e en 3e graads
kan een patiënt binnen enkele
uren in shock raken
Ideale vochtresuscitatie
• Laagst mogelijke hoeveelheid vocht
suppleren om:
• Circulatie te ondersteunen
• Oedeem te beperken
• Tekort aan circulerend volume door
verhoogde doorlaatbaarheid van capillaire
vaatwand voor plasma-eiwitten
• Verplaatsing van vocht en eiwit naar
interstitiële ruimte manifesteert zich in de
eerste 48 uur als massaal oedeem
Vaststellen van vochtbehoefte
• Uitgebreidheid van de verbranding
– Regel van 9
– Gewicht van de patient
• Formule gebruiken voor de berekening
Volwassenen:eerste 24 uur
Berekening van vocht begint
vanaf de tijd van verbranding
NIET
vanaf de tijd van presentatie
• 4 ml ringerlactaat of NaCL 0,9%
X
gewicht(kg)
X
% verbranding
in 24 uur
10
Kinderen:eerste 24 uur
4 ml Ringerlactaat of NaCL 0,9%
X
gewicht(kg)
X
% verbranding
in 24 uur
9PLUS onderhoudsinfuus met
Glucose/NaCl
Geef de HELFT van de berekende
hoeveelheid infusie in de eerste 8
uur
&
de resterende HELFT in de
volgende 16 uur
Bewaken vochtresuscitatie
o Urineproductie
– Volwassenen 0.5 ml/kg/uur
– Kinderen
1.0 ml/kg/uur
g
o Blaascatheter is noodzakelijk
o Bij onvoldoende urineproduktie:
– Geef extra vocht
o Bewaken parameters
VPLK. CONTROLES
• Urineproductie 0.5 tot 1ml/kg lich.gew. per
uur
• HF<120 min
• RR>100
RR 100 systolisch.
t li h
• O2 saturatie> 90%
• Bewustzijn/comaschaal
• AF< 22 min
• Temperatuur<38.5
• Functie maagdarmkanaal
Extra vocht is nodig bij:
Vervolg shock beleid
• Laboratoriumbepalingen bij
binnenkomst en à 6 uur
postburn indien geen
• Vanaf 12 uur postburn,
maagretentie: start sondevoeding
• Start colloïdalen
•
•
•
•
•
Kinderen
Inhalatietrauma
Elektriciteitsletsel
Uitgestelde vochtresuscitatie
Dehydratie
– Brandweerlieden
– Geïntoxiceerde patienten
11
Overleven
• Beoordeling bij eerste opvang
• Resuscitatie
• Overplaatsing
Enkele sites
• www.brandwonden.nl
• www.brandwondenprotocol.nl
• www.wcs.nl
www wcs nl
12